Jewel and I come up from the field, following the path in single file. Although I am fifteen feet ahead of him, anyone watching us from the cottonhouse can see Jewel's frayed and broken straw hat a full head above my own.
The path runs straight as a plumb-line, worn smooth by feet and baked brick-hard by July, between the green rows of laid-by cotton, to the cottonhouse in the center of the field, where it turns and circles the cottonhouse at four soft right angles and goes on across the field again, worn so by feet in fading precision.
The cottonhouse is of rough logs, from between which the chinking has long fallen. Square, with a broken roof set at a single pitch, it leans in empty and shimmering dilapidation in the sunlight, a single broad window in two opposite walls giving onto the approaches of the path. When we reach it I turn and follow the path which circles the house. Jewel, fifteen feet behind me, looking straight ahead, steps in a single stride through the window. Still staring straight ahead, his pale eyes like wood set into his wooden face, he crosses the floor in four strides with the rigid gravity of a cigar store Indian dressed in patched overalls and endued with life from the hips down, and steps in a single stride through the opposite window and into the path again just as I come around the corner. In single file and five feet apart and Jewel now in front, we go on up the path toward the foot of the bluff.

© Penguin Random House Company / Vintage, 1990

De plot van 'As I Lay Dying' is in één zin weer te geven: het gezin Bundren gaat hun overleden moeder begraven op een begraafplaats ver van hun huis. Maar met die reis begint het complexe verhaal (een verhaal dat Faulkner volgens eigen zeggen in zes weken schreef zonder één woord te veranderen). De reis van het huis van de Bundrens naar het kerkhof in Jefferson wordt door 15 karakters in 59 hoofdstukken verteld. Langzamerhand leren we de karakters kennen, evenals de reden waarom Addie Bundren niet dicht bij haar eigen huis begraven wilde worden.
De meeste gezinsleden hebben een verborgen agenda, een persoonlijke reden waarom ze de reis naar Jefferson ondernemen. Het gezin bestaat uit de vader, Anse, de zonen, Cash, Darl, Jewel en Vardaman; tenslotte is er nog de dochter, Dewey Dell. De lezer lijdt mee met de familie wanneer de gammele kar met de doodskist over de zandpaden uit het achtergebleven gebied Yoknapatawpha County in de verzengende hitte van het zomerse Mississippi naar Jefferson wordt gebracht. Het lichaam van Addie moet eerst door aarde, lucht, vuur en water voordat het zijn laatste rustplaats vindt. Via de stemmen van buurvrouwen, buurmannen, de dokter, de dominee en willekeurige toeschouwers komen we veel te weten over dit bijzonder vreemde gezin.

ERK Niveau:

B2

Schrijver:

William Faulkner

Jaar van uitgave:

1930

Aantal pagina's:

261

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

1920 – 1930

Plaats van handeling:

USA, Mississippi, platteland, ‘Yoknapatawpha County’

Bijzonderheden:

Een roman in 60 korte hoofdstukken, verteld door 15 karakters, die zich afspeelt in het door Faulkner bedachte gebied in het zuiden van de USA: Yoknapatawpha County.
In het Nederlands heet het boek ‘Terwijl ik al heenging’; in een eerdere vertaling heette het 'Uitvaart in Mississippi'.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

Je moet als lezer geïnteresseerd zijn in literatuur die uitdaagt. ‘As I Lay Dying’ is een boek dat de lezer grijpt, vasthoudt en niet meer loslaat. Daarnaast geeft het boek bij een herlezing meer van zijn schatten prijs: bij een eerste lezing zou het boek als onsamenhangend of zelfs als simpel kunnen overkomen.
De lezer die iets wil weten over de Verenigde Staten in het begin van de twintigste eeuw kan aan dit boek zijn hart ophalen. Yoknapatawpha County is een primitief gebied, waar geen telefoon, stromend water, elektriciteit of enige andere vorm van luxe is. Auto’s rijden er nauwelijks rond, politie en scholen zijn er niet te bekennen.

WAT MOET JE WETEN?

Het helpt wanneer je als lezer enige kennis hebt van de ‘poor white trash’ uit de zuidelijke staten. De Bundrens zijn archetypische figuren die het uitschot van de (blanke) samenleving op het Amerikaanse platteland uitbeelden.
Specifieke culturele en letterkundige kennis heeft de lezer niet veel nodig. Cultuur en literatuur zijn nog niet doorgedrongen tot deze uithoek van de Verenigde Staten.

DE TAAL

Het vocabulaire is niet erg moeilijk, maar als de karakters spreken kan het lastig lezen zijn; de ongeletterdheid van de sprekers maakt hun zinnen soms tot raadsels: ‘I ever was such a misfortunate man’ zegt Bundren over zijn constante pech in het leven (p.163). Overigens gebruikt Faulkner zeer veel verschillend vocabulaire in zijn werken (na Shakespeare gebruikt hij het uitgebreidste vocabulaire in de Engelstalige literatuur).
Zinsconstructies zijn soms cryptisch, soms onaf, soms verwarrend. Cash spreekt over zijn technische kwaliteiten: ‘I made it on the bevel.’ (p.82) De buurvrouw Cora Tull citeert de Bijbel vaak, Vardaman is een gestoorde (die spreekt zoals hij denkt): ‘Then hit want. Hit hadn’t happened then. Hit was a-laying right there on the ground. And now she’s gittin ready to cook hit.‘ (p.56)

DE TAAL EN HET VERHAAL

Ondanks het feit dat het boek op het eerste gezicht geen complexe structuur heeft, is dit toch een boek op literair niveau C 6e (het hoogste niveau). Faulkner haalt werkelijk alles uit de kast in dit literair complexe werk. Hij laat 15 karakters aan het woord, die ook hun eigen ontwikkeling doormaken of beschrijven in die paar dagen die het boek beschrijft. De vertellers zijn in principe onbetrouwbaar: zij beschrijven hun wereld en de gebeurtenissen daarin vanuit hun eigen kennis en houden feiten achter als dat hen beter uitkomt. Faulkner citeert en persifleert klassieke literaire bronnen, zoals de Bijbel en Homerus. De titel van het boek, ‘As I Lay Dying’, bijvoorbeeld, is een citaat uit de Odyssee: ‘As I lay dying the woman with the dog’s eyes would not close my eyes for me as I descended into Hades.’
Het taal-(ERK-)niveau is gemakkelijker, een B2-lezer kan dit boek zeker aan. Soms is het verwarrend wanneer Faulkner zijn vele karakters laat spreken, maar na enige gewenning zijn de sprekers goed te volgen. Faulkner laat consequent apostroffen weg: don’t wordt dont, can’t wordt cant. Daarnaast laat hij merken dat de meeste van zijn karakters geen opleiding hebben gehad: ze spreken onvolledig, onverzorgd, en gebruiken vloekwoorden en andere banale woorden om hun mening kenbaar te maken.

Schrijfstijl:

De literaire stijl van het boek is zeer complex. Het boek zit vol flashbacks die dwars door de verschillende hoofdstukken heen lopen. Het verhaal speelt zich af in een paar dagen, maar de lezer komt wel te weten waarom Addie haar man zo haat, waarom Jewel als zoon geliefder is dan Darl, waarom Dewey Dell en Anse Bundren naar de grote stad willen; daar zijn die vele flashbacks onmisbaar voor.

Actie:

De suspense en actie van het verhaal hebben betrekking op de tocht naar de begraafplaats: zal de familie erin slagen om de moeder te begraven voordat haar lichaam helemaal ontbonden is? Maar ook zit er actie in de subplots: kan Cash doen wat hij wil doen, en slaagt Dewey Dell in haar plan?

Tijd:

De chronologie van de plot is simpel: de tocht duurt een paar dagen. Maar onderweg wordt er continu met chronologie gegoocheld: hoe zat dat precies met dat paard van Jewel, wanneer kwam die dominee op bezoek bij de familie? En waarom is het belangrijk dat allemaal te weten?

Plaats:

De roman speelt zich af in de USA, in de staat Mississippi en dan in het denkbeeldige district Yoknapatawpha County, een gebied dat Faulkner minutieus ontwierp op basis van zijn eigen omgeving (rond de stad Oxford, Mississippi).

Verhaallijn:

De verhaallijnen zijn complex en het zijn er veel. Het volgen van de verhalen van de Bundrens is al lastig genoeg. En dan zijn er nog de bijfiguren die soms ook nog hun eigen agenda en verhaal hebben.

Verteller:

Het perspectief is zeer onbetrouwbaar. Er zijn 15 vertellers die elk hun eigen reden hebben om het verhaal op een bepaalde manier te vertellen. Aan het eind heb je dan wel een min of meer compleet verhaal, maar er blijven altijd vragen over en je weet nooit zeker of de waarheid nu verteld is.
Een ervaren lezer zal plezier beleven aan het ontleden van de karakters en het verhaal dat / de verhalen die ze vertellen.

Hoofdkarakters:

Het doorgronden van de karakters is moeilijk. Langzamerhand komt de lezer meer te weten, maar waarschijnlijk zal een herlezing van het verhaal weer nieuwe interpretaties prijsgeven.
De hoofdkarakters zijn de leden van de familie Bundren:
• Anse: de vader. Een man die eigenlijk alleen maar aan zichzelf denkt;
• Addie: de moeder. Zij is al overleden wanneer het verhaal begint. Toch is ze een hoofdkarakter;
• Cash: de oudste zoon. Hij werkt altijd heel hard en houdt heel veel van zijn moeder;
• Darl: de tweede zoon. Misschien wel de echte hoofdpersoon van het verhaal. Hij spreekt het meest genuanceerd over alles en iedereen;
• Jewel: de derde zoon. De favoriete zoon van Addie. Een eigenzinnige jongen;
• Dewey Dell: de enige dochter. Zij draagt een geheim met zich op haar tocht naar de begraafplaats;
• Vardaman: de jongste zoon van het gezin. Hij is enigszins gestoord.

Bijfiguren:

Er zijn 59 karakters die allemaal een rol(letje) spelen in het verhaal. Maar de belangrijkste karakters zijn toch wel de leden van de eigenaardige familie Bundren.
Het is lastig om de verhoudingen tussen de verschillende karakters goed te doorgronden. Is de dominee een goed mens, heeft Anse Bundren het beste voor met de begrafenis van zijn vrouw, houdt Dewey Dell eigenlijk wel van haar moeder? Juist het zoeken naar antwoorden op die vragen maakt het boek zo interessant.

Website:

http://www.mcsr.olemiss.edu/~egjbp/faulkner/faulkner.html

Film:

‘As I Lay Dying’ werd in 2013 verfilmd, 83 jaar na het uitkomen van de roman.

Overig:

‘As I Lay Dying’ heeft een grote invloed gehad op verschillende romans (zoals ‘De Metsiers’ van Hugo Claus) en op andere literatuur (zoals korte verhalen), vooral vanwege de manier van vertellen (zoals de specifieke manier waarop met perspectief wordt omgegaan). Op zijn beurt was Faulkner weer schatplichtig aan auteurs als Conrad, Joyce en Virginia Woolf.
Een pop band noemde zich naar de roman: ‘As I Lay Dying’.

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over William Faulkner.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:

• Beloved van Toni Morrison
• Disgrace van J.M. Coetzee
• Cloud Atlas van David Mitchell

Citaat:

‘I could just remember how my father used to say that the reason for living was to get ready to stay dead a long time.’ (p.169)

Vragen over het boek:

1. Waarom wil Dewey Dell eigenlijk naar Jefferson? Wanneer besefte je dit?
2. Waarom heeft iedereen zo’n hekel aan Darl? Is dit terecht? Hoe beschrijft Faulkner Darl?
3. Analyseer de karakters van de drie oudste broers Cash, Darl en Jewel. Welke van de drie waardeer je het meest en waarom?
4. Geef aan wat de relatie tussen Addie, Anse en Reverend Whitfield is geweest. In hoeverre heeft deze relatie de verhoudingen in het gezin beïnvloed?