The horror was in the waiting – the unknown, the insomnia, the ulcers. Co-workers ignored each other and hid behind locked doors. Secretaries and paralegals passed along the rumors and refused eye contact. Everyone was on edge, wondering, ‘Who might be next?’ The partners, the big boys, appeared shell-shocked and wanted no contact with their underlings. They might soon be ordered to slaughter them.
The gossip was brutal. Ten associates in Litigation terminated; partially true – only seven. The entire Estate division closed, partners and all; true. Eight partners in Antitrust jumping to another firm; false, for now.
The atmosphere was so toxic that Samantha left the building whenever possible and worked with her laptop in coffee shops around lower Manhattan. She sat on a park bench one pleasant day – day ten after the fall of Lehman Brothers – and gazed at the tall building down the street. It was called 110 Broad, and the top half was leased by Scully & Pershing, the biggest law firm the world had ever seen. Her firm, for now, though the future was anything but certain. Two thousand lawyers in twenty countries, half of them in New York City alone, a thousand right up there packed together on floors 30 through 65. How many wanted to jump? She couldn't guess, but she wasn't the only one. The world's largest firm was shrinking in chaos, as were its competitors. Big Law, as it was known, was just as panicked as the hedge funds, investment banks, real banks, insurance conglomerates, Washington, and on down the food chain to the merchants on Main Street.
Day ten passed without bloodshed, as did the next. On day twelve there was a flash of optimism as Ben, one of Samantha's colleagues, shared a rumor that credit markets in London were loosening a bit. Borrowers might find some cash after all. But late that afternoon the rumor had run out of gas; nothing to it. And so they waited.
Two partners ran Commercial Real Estate at Scully & Pershing. One was nearing retirement age and had already been shoved out. The other was Andy Grubman, a forty-year-old pencil pusher who'd never seen a courtroom. As a partner, he had a nice office with a distant view of the Hudson, water he hadn't noticed in years. On a shelf behind his desk, and squarely in the center of his Ego Wall, there was a collection of miniature skyscrapers. ‘My buildings’ he liked to call them. Upon completion of one of his buildings, he commissioned a sculptor to replicate it on a smaller scale, and he generously gave an even smaller trophy to each member of ‘my team.’ In her three years at S&P, Samantha's collection had six buildings, and that was as large as it would get.

© Penguin Random House Company / Bantam Dell, 2015.

De jonge advocaat Samantha Kofer werkt voor het grote advocatenkantoor Scully & Pershing, een kantoor met zo’n tweeduizend advocaten wereldwijd, wanneer er in 2008 een enorme financiële crisis uitbreekt. Die crisis treft vooral de New Yorkse kantoren rond Wall Street waar nu duizenden bankiers, financiers en advocaten werkloos zijn geworden. Ook Samantha wordt ontslagen. Of eigenlijk wordt ze niet echt ontslagen: ze mag – weliswaar zonder salaris, maar met behoud van allerlei sociale voorzieningen – een jaar of langer als vrijwilliger aan het werk bij een organisatie die haar hebben wil. Als Samantha besluit te solliciteren naar zo’n organisatie, merkt ze dat zelfs vrijwilligerswerk moeilijk te krijgen is. Maar toch krijgt ze een baan: bij een rechtsbijstandskantoor ergens in een gehucht in de staat Virginia.
Daar, in Brady, een afgelegen dorp in de bergen van de Appalachen, strijden idealistische advocaten voor de rechten van de slachtoffers van de mijnbouw. Grote multinationals vernietigen de bergen met dynamiet op zoek naar de kolenaders. Volledige dorpen worden van de aardbodem gevaagd, hele gezinnen krijgen vreemde vormen van kanker, veel mijnwerkers sterven aan longziekten. De mijnbouwbedrijven hebben rechters en advocaten omgekocht om hun louche werk te kunnen blijven voortzetten.
Samantha en haar collega’s gaan de strijd aan tegen het grootkapitaal dat intimidatie en geweld niet schuwt. En al snel merkt Samantha dat er anderen zijn die de mijnbouw proberen tegen te werken. Zoals de intrigerende Donovan en zijn al even interessante broer Jeff …

ERK Niveau:

B2

Schrijver:

John Grisham

Jaar van uitgave:

2015

Aantal pagina's:

461

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

2010-2020

Plaats van handeling:

USA, Virginia, het platteland

Bijzonderheden:

Een thriller in 40 genummerde hoofdstukken.
In het Nederlands heet het boek ‘Dilemma’.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

Voor de liefhebbers van thrillers die te maken hebben met rechtspraak en de wet, is ‘Gray Mountain’ een goede keus. Zoals de meeste romans van John Grisham gaat dit verhaal over goed en kwaad: een eenzame advocaat ontdekt louche zaakjes en probeert daar iets aan te doen – meestal met gevaar voor eigen leven. Het verschil met veel verhalen van Mr. Grisham is dat deze roman zich afspeelt op het platteland van de staat Virginia, in het armoedigste deel van de staat waar je alleen nog enige kans op een baan hebt wanneer je in de mijnbouw kunt werken.

WAT MOET JE WETEN?

De thriller ‘Gray Mountain’ is een kritisch verhaal over het uitbuiten van mensen en natuur door machtige maatschappijen. In dit geval gaat het om grote mijnbouwbedrijven – vaak in handen van buitenlanders – die de bergen in de Appalachen vernietigen op zoek naar steenkooladers. Daarvoor graven ze met gebruik van dynamiet en grote graafmachines hele bergen af, waarbij ze de toplagen van de bergen vernietigen, evenals de waterbronnen, de bossen en de verdere natuur. Door die rücksichtslose vernielingen gaat niet alleen de natuur kapot: ook de bewoners van de Appalachen verliezen hun land, hun woonplek, hun gezondheid en in een aantal gevallen ook nog hun leven.
Het boek is een kritisch document over een concrete bedreiging van het leven in bepaalde delen van de USA (in dit geval in de staat Virginia).

DE TAAL

De woorden en de zinnen in ‘Gray Mountain’ zijn zeker niet moeilijk te lezen. Dat is bijzonder voor een verhaal dat zo nadrukkelijk over recht, rechtsspraak en rechtszaken gaat. Waarschijnlijk is dat ook de reden dat John Grisham al zo lang zo populair is: hij weet moeilijke, juridische onderwerpen op een simpele manier te vertellen – met een grote dosis suspense.
De alinea’s en de hoofdstukken zijn niet lang. Er zijn veel dialogen.

DE TAAL EN HET VERHAAL

De taal van ‘Gray Mountain’ is heel goed te begrijpen. Mr Grisham schrijft begrijpelijk terwijl het onderwerp zeker niet simpel is.
Het verhaal is boeiend, maar niet echt spectaculair. Het lijkt alsof de boodschap belangrijker is dan de plot of de ontwikkeling van de karakters. John Grisham heeft zeker betere en spannender verhalen geschreven. Wat allemaal niet wegneemt dat het heel informatief en politiek correct is dat aan deze misstanden in zo’n ongerept gebied van de USA (‘Appalachia’) aandacht wordt besteed.
Op basis van deze eigenschappen is ‘Gray Mountain’ een boek met een literair niveau C 4c en een taal-(ERK-)niveau B2.

Schrijfstijl:

De thriller ‘Gray Mountain’ is geschreven volgens het beproefde principe van John Grisham: een advocaat verlaat haar vertrouwde omgeving en gaat elders aan de slag. Daarbij ontmoet de protagonist de nodige problemen en ze zal een keuze moeten maken tussen goed en kwaad.

Actie:

De roman ‘Gray Mountain’ is een verhaal met een redelijke portie actie. Die actie is zeker niet spectaculair (zoals vaak wel het geval is in veel eerdere romans van Grisham): het gaat om trieste verhalen over uitbuiting en geweld en om intimidatie door machtige bedrijven met veel kapitaal. Toch weet Grisham een behoorlijke spanning in de roman te houden – terwijl er nauwelijks gewelddadige passages in voorkomen.

Tijd:

‘Gray Mountain’ speelt zich af in de jaren 2000-2010. De roman heeft als aanleiding een historische gebeurtenis: in 2008 ontstond een grote economische wereldcrisis toen de op dat moment zeer succesvolle bank Lehman Brothers failliet ging. De bank sleurde veel andere banken – vooral Amerikaanse bankiers op Wall Street – met zich mee waarbij duizenden werknemers (vooral hoog opgeleide advocaten en financiële medewerkers) werden ontslagen.
Het verhaal wordt chronologisch verteld en het speelt zich af over een periode van een aantal maanden.

Plaats:

De setting van ‘Gray Mountain’ is het denkbeeldige stadje Brady (2200 inwoners), ergens in de bergen van de staat Virginia. Het gebied is de Appalachen, een groot gebergte dat zich uitstrekt over de staten Virginia, West-Virginia en Kentucky. Korte passages spelen zich af in deze andere staten.
Samantha Kofer werkte oorspronkelijk in New York City en haar ouders wonen en werken in Washington D.C.; ook daar vinden enkele scenes plaats.

Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in ‘Gray Mountain’: welke keuzes zal Samantha Kofer maken om haar leven zinvol te maken: als succesvolle advocaat of als toeverlaat en vertrouwenspersoon van minder bedeelden?

Verteller:

De roman ‘Gray Mountain’ heeft een auctoriale verteller, die het verhaal vooral vertelt vanuit het perspectief van Samantha Kofer.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘Gray Mountain’ zijn:
• Samantha Kofer: een 29-jarige advocate die ontslagen wordt bij een groot advocatenkantoor dat in zwaar weer terechtgekomen is. Samantha heeft altijd alles in het leven mee gehad: een grote intelligentie, rijke ouders, een prima opleiding, een zeer goede baan (na drie jaar bij het advocatenkantoor verdient ze z’n $180.000 – zonder bonussen). In haar nieuwe (vrijwilligers)baan in een armoedig stadje ergens in de bergen van de staat Virginia zal ze zich opnieuw moeten bewijzen;
• Mr. Marshall Kofer: de bijna 60-jarige vader van Samantha. Hij was lang een succesvol letselschadeadvocaat. Vanwege een aantal louche zaakjes werd hij drie jaar lang gevangen gehouden. Tegenwoordig werkt hij weer, maar nu als (ex-)advocaat en adviseur voor wie hem maar wil inhuren. Zijn vrouw en hij zijn jaren geleden gescheiden;
• Mrs. Karen Kofer: de 55-jarige moeder van Samantha, een hoge ambtenaar (‘senior attorney’) bij The Department of Justice in Washington D.C. Zij werkt al dertig jaar in deze zekere – en goed betalende – overheidsbaan. Ze is al jaren geleden gescheiden van haar echtgenoot;
• Mattie Wyatt: de 61-jarige oprichter en ‘executive director’ van de Mountain Legal Aid Clinic in Brady, Virginia, een pro deo organisatie die zich inzet voor mensen die door allerlei juridische zaken in financiële moeilijkheden zijn gekomen;
• Donovan Gray: een 38-jarige advocaat (‘attorney’) in Brady, een neef van Mattie. Hij is geboren en getogen in de omgeving en hij zet zich in voor het behouden van het berglandschap van Appalachia;
• Jeff Gray: de 32-jarige broer van Donovan, een neef van Mattie. Hij had (met een vroeg overleden moeder) een moeilijke jeugd en hij maakte zijn studie niet af, maar tegenwoordig doet hij veel hand- en spandiensten voor zijn broer Donovan.

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘Gray Mountain’ zijn:
In New York City:
• Blythe: de kamergenote (en vriendin) van Samantha;
• Izabelle: een collega (en vriendin) van Samantha;
• Henry: de ex-vriend van Samantha;
• Andy Grubman: een 40-jarige partner die de afdeling Commercial Real Estate van het advocatenkantoor Scully & Pershing leidt. Hij is de directe leidinggevende van Samantha; veel empathisch gevoel lijkt hij niet te hebben.
In Brady, Virginia:
• Annette Brevard: een 45-jarige advocaat en medeoprichter van de Mountain Legal Aid Clinic;
• Barb en Claudelle (24): de andere werknemers van the Mountain Legal Aid Clinic;
• Chester Wyatt: de echtgenoot van Mattie;
• Vic Canzarro: een vriend van Donovan, een milieuactivist;
• Romey: de ‘constable’ van Brady, Virginia. Nogal een dwaze man.

Website:

http://www.jgrisham.com/books/gray-mountain/ 

Film:

De roman ‘Gray Mountain’ is niet verfilmd.

Overig:

De ‘legal thriller’ ‘Gray Mountain’ komt traag op gang. Maar uit alles blijkt hoe zeer Mr. Grisham begaan is met het lot van de armoedige bewoners van de Appalachen wanneer zij in hun bestaan worden bedreigd.

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over John Grisham.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• Zero Day van David Baldacci
• Freedom van Jonathan Franzen
• Mr. Mercedes van Stephen King

Citaat:

‘The highest point on their property was Gray Mountain, three thousand feet up and covered with hardwoods. The coal companies know where every pound of coal is buried throughout Appalachia; they did their geological surveys decades ago. And it was no secret that Gray Mountain had some of the thickest seams around here. Over the years, Webster Gray had dropped hints about leasing some of his land for mining, but we just didn’t believe him. Strip-mining had been around and was causing concern.’ (p.71)

Vragen over het boek:

1. Welke argumenten heeft Samantha om een baan in Brady te nemen?
2. Wat intrigeert Samantha in Donovan en wat staat haar juist tegen aan deze advocaat?
3. Wat is de reden dat Mattie zich inzet voor de kansarmen in Brady en omgeving?
4. Welke rol speelt de liefde in dit verhaal?