Jim Jarvis. Want to know who that is? It’s me! That’s my name. Only thing I’ve got, is my name. and I’ve give it away to this man. Barnie, his name is, or something like that. He told me once, only I forgot it, see, and I don’t like to ask him again. ‘Mister’, I call him, to his face, that is. But there’s a little space in my head where his name is Barnie.
He keeps asking me things. He wants to know my story, that’s what he tells me. My story, mister? What d’you want to know that for? Ain’t much of a story, mine ain’t. And he looks at me, all quiet.
‘It is, Jim,’ he says. ‘It’s a very special story. It changed my life, child, meeting you.’
Funny that, ain’t it? Because he changed my life, Barnie did.
I can’t believe my luck, and that’s a fact. Here I am with food in my belly, and good hot food at that, and plenty more where that came from, he says. I’m wearing clothes that smell nice and that don’t have no holes in, neither. And I’m in this room where there’s a great big fire burning, and plenty more logs to put on it so it won’t just die off. There’s just me and him. The other boys are upstairs in their hammocks, all cosy in the big room we sleep in. And downstairs there’s just me and him, special.

© Hamish Hamilton / Lions, 1994

Als de vader van Jim Jarvis overleden is, probeert zijn moeder met hem en met zijn twee zusjes te overleven in Londen. Maar dat gaat heel moeilijk: hun spulletjes moeten ze één voor één verkopen en uiteindelijk moeten ze hun huisje verlaten. Wanneer de twee zusjes werk krijgen, gaat mevrouw Jarvis met Jim naar een tehuis voor armen, een ‘workhouse’. Daar overlijdt de moeder en Jim blijft alleen achter.
In het workhouse heeft Jim een heel moeilijk jaar. Daarom besluit hij te ontsnappen. Als straatzwerver wordt hij dan hoe langer hoe hongeriger en kouder. Uiteindelijk wordt hij als een soort slaaf verkocht aan een kolenboer die hem op zijn schip zeven dagen in de week kolen laat scheppen.
Als Jim in leven wil blijven, zal hij hiervandaan ook moeten ontsnappen …

ERK Niveau:

A2

Schrijver:

Berlie Doherty

Jaar van uitgave:

1993

Aantal pagina's:

147

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

1850 – 1900

Plaats van handeling:

UK, Londen

Bijzonderheden:

Een roman in 29 hoofdstukken, waarbij het eerste en het laatste hoofdstuk als een dagboek lezen.
In het Nederlands heet het boek ‘Straatjongen’.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

De jeugdroman ‘Street Child’ is een ontroerend verhaal over een jongen die in het Engelse Londen van de negentiende eeuw moet proberen in leven te blijven. Als je wilt weten hoe het was om zonder werk te zijn, je huis kwijt te raken, je ouders te verliezen door ziekte en honger, te belanden in een tehuis (‘workhouse’) en ten slotte te overleven in een gevaarlijke en harde stad, moet je dit verhaal lezen.

WAT MOET JE WETEN?

Voor het begrijpen van ‘Street Child’ heb je niet zo veel extra kennis nodig. Ms Doherty schrijft heel duidelijk over het leven in een moeilijke tijd in een kille wereldstad. Mocht je toch meer willen weten, dan kun je altijd boeken en verhalen lezen over die tijd (of films kijken), zoals de romans van Charles Dickens (maar die zijn wel veel moeilijker om te lezen dan deze roman).

DE TAAL

De woorden in ‘Street Child’ zijn niet echt moeilijk te noemen. Er zijn korte alinea’s, veel dialogen en het boek heeft heel veel hoofdstukken. Voor de A2-lezer is het boek qua taal heel goed te begrijpen.

DE TAAL EN HET VERHAAL

De jeugdroman ‘Street Child’ is een mooi boek om te lezen. Het is nergens moeilijk: de taal is vrij gemakkelijk en het verhaal is spannend en ontroerend. Je wilt als lezer weten hoe dit verhaal afloopt.
In de roman krijg je heel veel informatie over Londen, over de negentiende eeuw, over armoede en over de tehuizen waar de armen werden opgevangen.
Op grond van deze eigenschappen is ‘Street Child’ een boek met een literair niveau B 2c en een ERK-niveau A2.

Schrijfstijl:

Berlie Doherty weet veel over de tijd waarover ze schrijft in ‘Street Child’. Het verhaal is informatief. Maar daarnaast is het verhaal ook spannend en vaak ontroerend.

Actie:

‘Street Child’ zit vol actie. De lezer beleeft de avonturen mee van Jim Jarvis, die van het ene probleem in het andere terechtkomt, allemaal vanwege de harde stad en de zware tijd waarin hij leeft.

Tijd:

De tijd die de jeugdroman ‘Street Child’ beschrijft is rond 1860. Het was een tijd waarin de steden – zoals Londen – enorm groeiden, terwijl er maar voor weinig mensen voedsel, werk of onderdak was. Er waren weinig rijken en heel veel armen.

Plaats:

‘Street Child’ speelt zich vrijwel helemaal af in de Britse hoofdstad Londen. Londen was halverwege de negentiende eeuw een stad met heel veel armoedige mensen; mensen die snel ziek werden, jong stierven en die zeker geen scholing kregen.

Verhaallijn:

Er is één verhaallijn in ‘Street Child’: hoe zal Jim erin slagen om in leven te blijven in de keiharde stad die Londen heet en kan hij daar ook gelukkig worden?

Verteller:

‘Street Child’ heeft een alwetende verteller, maar de roman begint anders. Het eerste – en het laatste hoofdstuk – worden verteld door Jim Jarvis, die vertelt hoe zijn leven is verlopen tot nu toe (hij is de ik-vertller). De tussenliggende 27 hoofdstukken worden daarna over Jim (en niet door hem) verteld. Dat maakt het verhaal echter.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘Street Child’ zijn:
• Jim Jarvis: een Londense jongen, die zijn ouders verliest en zijn zusjes kwijtraakt;
• Shrimps: een vriend van Jim, ook een zwerfjongere;
• Barnie: de ´dokter´ die zich met zwerfjongeren bemoeit.

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘Street Child’ zijn:
• Nick: de kolenhandelaar die Jim heeft gekocht voor een shilling;
• Rosie: een vriendin van Jims moeder;
• Mrs Jarvis: de moeder van Jim;
• Emily en Lizzie Jarvis: de oudere zussen van Jim.

Website:

http://www.berliedoherty.com

Film:

De jeugdroman ‘Street Child’ is niet verfilmd.

Overig:

‘Street Child’ lijkt veel op de boeken van Charles Dickens. Die boeken werden in de negentiende eeuw geschreven en daarom zijn ze veel moeilijker te lezen dan het boek van Berlie Doherty. Maar als je toch meer over de verhalen van Dickens wilt weten, kun je altijd een film van één van zijn verhalen bekijken; de meeste van zijn romans zijn meermalen verfilmd.
Het verhaal van ‘Street Child’ is gebaseerd op een echte Jim Jarvis en een echte ‘Barnie’, Doctor Barnardo. Deze Dr Barnardo trok zich het lot aan van zwerfjongeren in het Londen van 1866; hij stichtte een tehuis en ving daar zo veel mogelijk jongens op. Nu, zoveel jaren later, bestaan deze huizen nog onder de naam Barnardo’s.

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over Berlie Doherty.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• Oliver Twist van Charles Dickens
• The Prince and the Pauper van Mark Twain
• Bottle Boy van Stephen Elboz

Citaat:

‘Now,’ the man said, very slowly, like someone creeping up on a bird in case they frightened it away. ‘If I am willing to give you some hot coffee and a place to sleep in, will you take me to where some of these boys are?’ (p.142)

Vragen over het boek:

1. Beschrijf het Londen uit de negentiende eeuw aan de hand van een drietal fragmenten uit de roman.
2. Welke rol speelt Shrimps in het levensverhaal van Jim?
3. Wat is er waarschijnlijk gebeurd met de zusters van Jim? Waarom denk je dat?
4. Maakt Jim Jarvis de goede keuzes, volgens jou? Geef twee voorbeelden uit het verhaal waarin hij zo’n (goede of foute) keuze maakt.