Everyone thought he was dead. When my book about his films was published in 1988, Hector Mann had not been heard from in almost sixty years. Except for a handful of historians and old-time movie buffs, few people seemed to know that he had ever existed. ‘Double or Nothing’, the last of the twelve two-reel comedies he made at the end of the silent era, was released on November 23, 1928. Two months later, without saying good-bye to any of his friends or associates, without leaving behind a letter or informing anyone of his plans, he walked out of his rented house on North Orange Drive and was never seen again. His blue DeSoto was parked in the garage; the lease on the property was good for another three months; the rent had been paid in full. There was food in the kitchen, whiskey in the liquor cabinet, and not a single article of Hector's clothing was missing from the bedroom drawers. According to the Los Angeles Herald Express of January 18, 1929, ‘it looked as though he had stepped out for a short walk and would be returning at any moment’. But he didn't return, and from that point on it was as if Hector Mann had vanished from the face of the earth.

© Henry Holt, 2002

David Zimmer is professor aan een universiteit wanneer het noodlot toeslaat: zijn vrouw en beide zoontjes komen om bij een vliegtuigongeluk. David gaat met ziekteverlof, hij drinkt zich dagelijks laveloos en hij droomt over zijn verloren geluk. Het wrange toeval wil dat hij enorm veel smarte- en verzekeringsgeld krijgt uitgekeerd – maar daar heeft hij geen enkele behoefte aan.
Op een avond ziet hij op TV een komische acteur in een stomme film uit de jaren ’20. De acteur – Hector Mann – maakt hem aan het lachen. En David heeft eindelijk een (voorlopig) doel in het leven gevonden: een studie schrijven over deze betrekkelijk onbekende acteur. Hector Mann is zo onbekend gebleven omdat hij na zijn laatste film – in 1928 – plotseling van de aardbodem verdween.
David zoekt alle films van de acteur op (die zich in filmmusea in de USA, in Londen en in Parijs bevinden) en hij stort zich op het schrijven. Het boek komt uit en het wordt een succes. Het is dan 1986.
Een aantal maanden na de publicatie van het boek krijgt David een brief. Een vrouw die beweert dat ze de echtgenote van Hector Mann is schrijft dat haar man (Hector dus) heeft genoten van het boek en dat hij graag met David zou willen spreken.
David heeft daar helemaal geen zin in. Bovendien gelooft hij de vrouw niet: hoe oud zou die Hector Mann ondertussen wel niet moeten zijn?
Maar dan komt een jonge vrouw bij David op bezoek die hem overhaalt om naar het huis van Hector Mann in New Mexico te gaan. En langzamerhand komt David alles te weten over die acteur en over de redenen waarom hij zo plotseling verdween.

ERK Niveau:

C1

Schrijver:

Paul Auster

Jaar van uitgave:

2002

Aantal pagina's:

321

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

1925-1990

Plaats van handeling:

USA, meerdere plaatsen (vooral Vermont, Los Angeles en New Mexico)

Bijzonderheden:

Een roman in 9 genummerde hoofdstukken.
In het Nederlands heet het boek ‘Het boek der illusies’.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

Voor lezers die houden van verhalen die een loopje nemen met werkelijkheid en fictie, is ‘The Book of Illusions’ een mooie keus. De roman gaat behalve over realiteit en fictie ook over kunst: over vertelkunst – zoals literatuur en film. De verteller is soms onduidelijk – wat het verhaal soms lastig leesbaar maakt. De ik-verteller beschrijft bijvoorbeeld zeer uitgebreid de stomme films van Hector Mann, de acteur over wie hij een boek schrijft. Later komen (delen van) scenes uit die films terug in andere films van Hector Mann/Spelling of soms in de ‘echte’ wereld van David Zimmer. Heel boeiend als literair fenomeen – maar lastig voor een (minder geoefende) lezer.

WAT MOET JE WETEN?

De roman ‘The Book of Illusions’ gaat over filmkunst. Maar het is ook een verhaal in een verhaal – of eigenlijk veel verhalen in meerdere verhalen. Dat maakt de roman complex, maar ook bijzonder boeiend. Wel is het zaak om je als lezer bij de les te houden: wie zijn de fictionele karakters en wie zijn de ‘echte’ karakters?

DE TAAL

De woorden en de zinnen in ‘The Book of Illusions’ zijn van een pittig niveau. Je moet de Engelse taal goed beheersen als je deze roman op waarde wilt kunnen schatten.
De alinea’s en de hoofdstukken zijn soms lang. Er zijn veel dialogen, maar deze zijn nooit aangegeven met aanhalingstekens – wat het lezen daardoor weer iets lastiger maakt.

DE TAAL EN HET VERHAAL

De taal van ‘The Book of Illusions’ is heel mooi en zeer literair (wat dat dan ook moge zijn), maar soms wel lastig. De taal stelt de nodige eisen aan de lezer.
Dat geldt ook voor het mooie, maar complexe verhaal. Dat verhaal gaat van 1928 naar 1988 en naar 2001 – en daarna weer terug naar tussenliggende jaren. Bovendien zijn er vertellingen die over andere momenten gaan: de fictie van de filmverhalen.
Op basis van deze eigenschappen is ‘The Book of Illusions’ een boek met een literair niveau C 5a en een taal-(ERK-)niveau C1.

Schrijfstijl:

De roman ‘The Book of Illusions’ is een typische Auster-roman: een complex verhaal met veel verhalen binnen verhalen. Een genot voor de liefhebber, maar wellicht een onontwarbare kluwen vertellingen voor de minder geoefende lezer.

Actie:

De roman ‘The Book of Illusions’ is een verhaal met een beperkte hoeveelheid actie. Die actie is vrijwel te verwaarlozen, maar soms zijn de weinige gebeurtenissen wel heftig. Vooral wat geweld en seks betreft.

Tijd:

‘The Book of Illusions’ speelt zich grotendeels af in de jaren 1985 tot 1990. Het verhaal wordt chronologisch verteld met de nodige flashbacks. Die flashbacks gaan voornamelijk over het leven van Hector Mann vanaf het moment dat hij zijn stomme films maakte (eind jaren ’20) tot aan het moment dat hij naar New Mexico verhuisde (de jaren ’40 van de vorige eeuw).

Plaats:

De setting van ‘The Book of Illusions’ is meerdere plaatsen in de USA. Het verhaal begint in de staat Vermont waar David Zimmer woont. Hij reist later met Alma Grund naar de staat New Mexico, waar Hector Mann woont.
Veel scenes in de roman gaan over de lotgevallen van Hector Mann. Deze woonde en werkte achtereenvolgens in Los Angeles (California), Spokane (Washington), Chicago (Illinois) en tenslotte op een afgelegen boerderij in de staat New Mexico.

Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in ‘The Book of Illusions’: wat zal David Zimmer leren van zijn contacten met Hector Mann en diens familie en vrienden?

Verteller:

De roman ‘The Book of Illusions’ heeft voornamelijk een ik-verteller, wat soms zorgt voor een onbetrouwbaar perspectief. Deze verteller is de schrijver/hoogleraar David Zimmer.
Maar delen van het verhaal worden verteld door een auctoriale verteller – of soms door Alma Grund. Dat zijn vooral de delen die over de jaren ’20 en ’30 (over Hector Mann) en de jaren ’70 en ’80 (over Alma Grund) gaan.
De verteller is soms onduidelijk. Dit komt omdat het verhaal nogal heen en weer gaat in tijd (en plaats).

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘The Book of Illusions’ zijn:
• David Zimmer: de 39-jarige schrijver van een studie over de films van Hector Mann. Hij was professor in de literatuur aan een universiteit in de staat Vermont, toen in 1985 zijn vrouw Helen (36) en zijn zoontjes Todd (7) en Marco (4) bij een vliegtuigongeluk omkwamen. David was ontroostbaar en hij zag zijn verdere leven als zinloos. Het zien van een filmfragment van Hector Mann gaf hem later opnieuw een doel in het leven: een boek schrijven over deze (vrij onbekende) acteur uit de geschiedenis van de stomme film;
• Hector Mann (a.k.a Herman Loesser. Echte naam: Chaim Mandelbaum): een van oorsprong Argentijnse acteur uit de stomme film. Hij werd geboren in 1900 en hij maakte zijn twaalfde – en laatste – geluidloze film in 1928. Daarna verdween hij ogenschijnlijk van de aardbodem. David Zimmer schreef een boek over hem;
• Frieda Spelling (Mrs. Hector Mann): de echtgenote van Hector. Ze woonde met haar ouders en broer in het stadje Sandusky in de staat Ohio. Ze werd illustrator van tijdschriften en kinderboeken. Tegenwoordig (ze is nu 79 jaar oud) woont ze al jaren in een klein plaatsje in New Mexico: Tierra del Sueño;
• Alma Grund: een 35-40-jarige vrouw die bij het echtpaar Spelling in New Mexico woont. Haar ouders woonden en werkten daar samen met Hector. Het landgoed in New Mexico is ook de plek waar Alma opgroeide.

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘The Book of Illusions’ zijn:
• Brigid O’Fallon: een 23-jarige journaliste die in de jaren dertig in Los Angeles werkte;
• Dolores Saint John: 21-jarige actrice die in Los Angeles samenwerkte met Hector;
• Nora O’Fallon: de jongste van de O’Fallon zusters. Zij is onderwijzeres in Spokane;
• Patrick (‘Red’) O’Fallon: de 53-jarige vader van de zusters Brigid, Deirdre en Nora. Hij is weduwnaar. O’Fallon heeft al jaren een goedlopende sportzaak in Spokane;
• Sylvia Meers: een prostituee uit Chicago die Hector in die stad leert kennen;
• Conchita en Juan: kleine mensen (‘little people’) die voor de Spellings werken.

Website:

http://www.nytimes.com/2002/09/01/books/the-professor-of-despair.html 

Film:

De roman ‘The Book of Illusions’ is niet verfilmd.

Overig:

In de roman ‘The Book of Illusions’ noemt de auteur een aantal titels van (fictieve) films die de (fictieve) acteur/regisseur Hector Mann maakte. Eén van die titels is Travels in the Scriptorium – en dat was de titel van een latere roman van Paul Auster.

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over Paul Auster.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• Ragtime van E.L. Doctorow
• Misery van Stephen King
• Diary of a Bad Year van J.M. Coetzee

Citaat:

She forgot to tell me. She meant to tell me, but then she forgot. If that was the case, then Hector’s films haven’t been lost. They’re only missing, and sooner or later a person will come along who accidentally opens the door of the room where Alma hid them, and the story will start all over again.
I live with that hope. (p.321)

Vragen over het boek:

1. Analyseer het karakter van David Zimmer vóór- en nadat hij Alma Grund had leren kennen aan de hand van een tweetal voorbeelden uit de roman.
2. Waarom gaat Hector Mann/Herman Loesser naar Spokane? En waarom vertrekt hij daar vandaan weer even plotseling als hij gekomen is?
3. Waarom maakte Hector Mann/Spelling later zo veel films (die hij toch nooit wil uitbrengen)?
4. Vind je dat David Zimmer aan het eind van het verhaal een gelukkiger mens is geworden dan hij was voordat hij Alma en Hector ontmoette? Maak je antwoord duidelijk aan de hand van een voorbeeld uit de roman.