After dinner I sat and waited for Pyle in my room over the Rue Catinat; he had said, ‘I'll be with you at latest by ten,’ and when midnight had struck I couldn't stay quiet any longer and went down into the street. A lot of old women in black trousers squatted on the landing: it was February and I suppose too hot for them in bed. One trishaw driver pedalled slowly by towards the river-front and I could see lamps burning where they had disembarked the new American planes. There was no sign of Pyle anywhere in the long street.
Of course, I told myself, he might have been detained for some reason at the American Legation, but surely in that case he would have telephoned to the restaurant – he was very meticulous about small courtesies. I turned to go indoors when I saw a girl waiting in the next doorway. I couldn't see her face, only the white silk trousers and the long flowered robe, but I knew her for all that. She had so often waited for me to come home at just this place and hour.
‘Phuong,’ I said – which means Phoenix, but nothing nowadays is fabulous and nothing rises from its ashes. I knew before she had time to tell me that she was waiting for Pyle too. ‘He isn't here.’
'Je sais. Je t'ai vu seul à la fenetre.’
‘You may as well wait upstairs,’ I said. ‘He will be coming soon’
‘I can wait here.’
‘Better not. The police might pick you up.’
She followed me upstairs. I thought of several ironic and unpleasant jests I might make, but neither her English nor her French would have been good enough for her to understand the irony, and, strange to say, I had no desire to hurt her or even to hurt myself. When we reached the landing all the old women turned their heads, and as soon as we had passed their voices rose and fell as though they were singing together.
‘What are they talking about?’
‘They think I have come home.’

© Penguin Random House Company, 1962

De Britse correspondent Fowler woont en werkt al jaren in Indochina. Hij heeft er heel goed naar de zin: zijn huwelijk in Engeland liep min of meer vast, hij verliet Groot-Brittannië om het geluk na te jagen en in Vietnam – in de zuidelijke hoofdstad Saigon – lijkt hij dat gevonden te hebben. Fowler heeft een maîtresse van negentien jaar oud die zonder ooit iets te eisen bij hem blijft, hij heeft genoeg vrienden en collega’s om mee te eten en te drinken en hij heeft zijn dagelijkse portie whisky en opium. De schermutselingen van het Franse leger tegen de Vietnamese bevolking stuit hem regelmatig tegen de borst, maar zo nu en dan brengt hij wel tijd aan het ‘front’ door om van die gevechten verslag te kunnen doen voor zijn Britse krant.
Maar dat alles verandert wanneer een kennis van Fowler, de Amerikaanse ambtenaar Pyle, vermoord gevonden wordt in een rivier. En Fowler vraagt zich af of die moord vermeden had kunnen worden. Er waren en zijn weliswaar veel aanslagen en moordpartijen, maar misschien had Fowler, als oude rot in dit land, Pyle eerder kunnen waarschuwen. En waarom heeft hij dat niet gedaan? De moord op Pyle kwam Fowler eigenlijk niet slecht uit: Pyle was soms vrij irritant. En – misschien nog belangrijker – Pyle had de maîtresse van Fowler, Phuong, bij zich in huis genomen en zelfs ten huwelijk gevraagd …

ERK Niveau:

B2

Schrijver:

Graham Greene

Jaar van uitgave:

1955

Aantal pagina's:

189

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

1950-1955

Plaats van handeling:

Azië, Vietnam

Bijzonderheden:

Een roman in 4 delen, die elk weer zijn onderverdeeld in hoofdstukken en subhoofdstukken.
In het Nederlands heet het boek ‘De stille Amerikaan’.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

Voor liefhebbers van verhalen over oude Europese koloniën is ‘The Quiet American’ eigenlijk verplichte kost: je leert heel veel over een weinig beschreven plaats en tijd. Uit films en van TV weten we veel over de tijd dat de Amerikanen in Vietnam vochten, maar over de jaren daarvoor werd eigenlijk weinig fictie geschreven. En die tijd is toch cruciaal voor wat er later met het land gebeurde.

WAT MOET JE WETEN?

Het lezen van ‘The Quiet American’ is niet ingewikkeld qua taal of qua verhaal. Maar wat het wel lastig maakt, is dat de gebeurtenissen al zo lang geleden plaatsvonden. Wij weten – als eenentwintigste-eeuwse lezers – vrij weinig af van Indochina. Het land dat we nu kennen als Vietnam was in de jaren vijftig van de twintigste eeuw een Franse kolonie: een kolonie die ze met moeite konden behouden. Er waren opstanden en revoluties, vaak gesteund door (wat men toen noemde) communistisch China. Onafhankelijkheidsbewegingen – zoals de Viet Minh – vochten decennia lang voor de vrijheid van hun land: eerst tegen de Fransen, daarna tegen de Amerikanen. Uiteindelijk werd de strijd gewonnen door Noord-Vietnam, waarna het (kapitalistische) Zuid-Vietnam bij het noorden werd ingelijfd. Dat zorgde voor zeer veel slachtoffers: Vietnamese bootvluchtelingen vluchten weg uit hun land en pas na jaren zou er een soort vrede ontstaan.
De hoofdpersoon – verteller van dit verhaal – Fowler is een Engelsman, die met een neutrale, maar vrij verbitterde blik kijkt naar dit verscheurde land met haar verschillende overheersers.

DE TAAL

De woorden en de zinnen in ‘The Quiet American’ zijn niet moeilijk. De roman is al oud, maar daar is vrij weinig van te merken wat de taal betreft. Mr Greene is een zeer bedreven auteur die – ook zoveel jaar later – nog altijd heel modern klinkt.
De alinea’s en de hoofdstukken zijn van een normale lengte en er zijn veel dialogen.

DE TAAL EN HET VERHAAL

Wat de taal betreft is ‘The Quiet American’ een heel toegankelijk boek.
En dat geldt zeker ook voor het verhaal: de roman is spannend en zij geeft een heel goed beeld van verschillende verantwoordelijkheden tijdens zo’n smerige oorlog: verantwoordelijkheden niet alleen van militairen en politici, maar ook van journalisten en ‘gewone’ burgers.
Het verhaal vertelt een periode uit de Vietnamese oorlog. Maar dan niet ‘de’ oorlog zoals we die vaak kennen van films en TV: Amerikanen vochten nog niet openlijk mee in deze oorlog aan het begin van de jaren ’50 van de twintigste eeuw. Wel was deze periode de opmaat tot die oorlog: je kunt in deze roman heel goed lezen hoe onhoudbaar de situatie was geworden voor de westerse kolonialen: de inheemse bevolking legde zich niet langer neer bij uitbuiting en overheersing. Er waren nog sporen uit de oude tijd: zo is de onderworpenheid van Phuong een overblijfsel van de koloniale tijd, evenals de onderdanigheid van veel Vietnamese en Chinese inwoners van het land. Maar langzamerhand veranderde de situatie: ‘rebellen’ pleegden bomaanslagen in de steden en de Viet Minh beheerste het platteland en de wegen naar de steden ’s nachts.
Op basis van deze eigenschappen is ‘The Quiet American’ een boek met een literair niveau C 4d en een taal-(ERK-)niveau B2.

Schrijfstijl:

De roman ‘The Quiet American’ is heel mooi geschreven. Je krijgt hoe langer hoe meer sympathie voor de nogal onverschillige Fowler en je begrijpt waarom hij geworden is zoals hij is. Daarnaast stelt Mr Greene zijn kenmerkende levensvragen: is dit waar we voor leven, is er een god die dit alles bestuurt, waar ligt de scheidingslijn tussen goed en kwaad?

Actie:

‘The Quiet American’ is een verhaal met tamelijk veel actie. Fowler raakt betrokken bij gevechten, schermutselingen, bombardementen en bomaanslagen. Daarnaast probeert hij zo goed mogelijk verslag te doen van de oorlog in Indochina voor zijn Britse krant.
Sommige scenes zullen veel lezers als hard ervaren: beschrijvingen van bomaanslagen en gedode burgers zijn nogal aangrijpend.

Tijd:

De roman ‘The Quiet American’ speelt zich af in de jaren 1950-1955. Het land was een kolonie van Frankrijk, maar veel macht hadden de Fransen er niet (meer). Het verhaal speelt zich af over een periode van een aantal maanden. Het verhaal begint en eindigt in het ‘nu’: het moment dat Fowler nadenkt over de dood van Pyle. De tussenliggende hoofdstukken zijn flashbacks waarin we te weten komen hoe de situatie rond Pyle zo heeft kunnen escaleren.
Vietnam was weliswaar ‘Frans’ – men sprak Frans als officiële taal, de ambtenaren en de legerleiding waren Frans, maar de bevolking was verdeeld: Vietnamese ‘warlords’ bevochten elkaar en vanuit het noorden – rond de stad Hanoi – was de verzetsbeweging Viet Minh actief, die met sabotageaanslagen en kleine aanvallen probeerde het leven zo veel mogelijk te ontregelen. De beweging werd gesteund door het communistische China. De Fransen beklaagden zich erover dat ze weinig hulp kregen van de ‘westerlingen’ (zoals de Amerikanen); daarnaast steunden de Amerikanen soms groeperingen die streefden naar onafhankelijkheid (als het maar niet communistisch bewegingen waren). Dat alles resulteerde in chaotische toestanden: aanslagen in steden als Saigon, Franse overheersing op het platteland overdag en aanslagen door de Viet Minh ’s avonds en ’s nachts. Na de Franse overheersing zouden de Amerikanen nog tot 1975 proberen een status quo in het (verdeelde) land te handhaven: een communistisch Noord-Vietnam en een kapitalistisch Zuid-Vietnam.

Plaats:

De setting van ‘The Quiet American’ is het Zuidoost-Aziatische land Vietnam. Vietnam was in de jaren vijftig van de twintigste eeuw een Franse kolonie. Frans was dan ook de officiële taal, belangrijke machthebbers waren Fransen, het leger en de geheime dienst waren Fransen (of Vietnamezen in Franse dienst), straten, restaurants en instellingen hadden Franse namen.

Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in ‘The Quiet American’: wie is er schuldig aan de dood van de ‘quiet American’?

Verteller:

De roman ‘The Quiet American’ heeft een ik-verteller, wat soms zorgt voor een onbetrouwbaar perspectief. Deze verteller, de Britse correspondent Fowler, is nooit geheel onpartijdig: hij kijkt neer op de Franse bezetters, hij heeft weinig op met de wereldvreemde Amerikanen en hij heeft een moeizame band met zijn oude vaderland Groot-Brittannië. Daarnaast heeft hij belang bij de dood van Pyle: deze heeft immers zijn maîtresse Phuong van hem afgenomen.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘The Quiet American’ zijn:
• Fowler (officieel Tomas Fowler, maar hij gebruikt zijn voornaam nooit): een verbitterde 45-jarige Britse correspondent. Hij werkt in Vietnam als verslaggever voor een Britse krant; hij heeft er veel collega’s en (een tijdlang) een maîtresse. Hij wil liever niet weer terugkeren naar zijn vaderland Groot-Brittannië. Hij is getrouwd, maar hij heeft geen enkele band meer met zijn vrouw Helen;
• Phuong: een 19-jarige Vietnamese schoonheid. Zij krijgt een verhouding met Fowler en later met Pyle. Zij is zeer gedwee en ze is gefascineerd door alles wat Amerikaans is: films, tijdschriften, mode;
• Pyle (hij heet Alden Pyle, maar Fowler noemt hem nooit bij zijn voornaam): een 32-jarige Amerikaan in dienst van de Economic Aid Mission, een vrij vage Amerikaanse organisatie. Hij is enthousiast als hij naar Vietnam komt: hij heeft veel gelezen over het land en over Indochina, maar zijn kennis blijft oppervlakkig en theoretisch; gevaren ziet hij niet echt in dit land.

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘The Quiet American’ zijn:
• Vigot: de politiebeambte die de moord op Pyle onderzoekt. Fowler en hij kennen elkaar al jaren;
• Bill Granger: een Amerikaanse journalist. Fowler en hij hebben een grote hekel aan elkaar, Fowler vindt hem een schreeuwerige, vrouwonvriendelijke zuiplap;
• Miss Hei: de zuster van Phuong. Ze werkt op de Amerikaanse ambassade. Zij probeert een man voor Phuong te vinden (iemand die echt met haar trouwen wil en die een nette vrouw van haar wil maken);
• Joe: the American Economic Attaché. Een achternaam wordt niet gegeven. Hij is een schimmig figuur die veel op de achtergrond werkt;
• Dominguez: de Indiase assistent van Fowler (hij maakt vaak reportages voor hem);
• Mr Chou: een Chinese handelsman;
• Mr Heng: de manager van Mr Chou;
• Mr Phan Van-Muoi: een garagehouder;
• Captain Trouin: een Franse militair met wie Fowler soms optrekt;
• General Thé: de leider van een Vietnamese opstandelingenbeweging. Hij komt als persoon niet voor in de roman, maar hij is van groot belang voor de situatie in Vietnam en voor de karakters die meespelen in het verhaal.

Website:

http://www.gradesaver.com/the-quiet-american/study-guide/summary 

Film:

‘The Quiet American’ is bewerkt tot een radiohoorspel, tot een documentaire en het verhaal is twee maal verfilmd: in 1958 en in 2002. De eerste verfilming  – van Joseph L. Mankiewicz – had Audie Murphy en Michael Redgrave als hoofdrolspelers; de verfilming van 2002 werd geregisseerd door Phillip Noyce, met in de hoofdrollen Michael Caine, Brendan Fraser en Do Thi Hai Yen.

Overig:

De roman ‘The Quiet American’ wordt vaak gelezen als een verhaal over ‘de’ Vietnamoorlog. Niets is minder waar: dit is de periode vóór die oorlog. De Fransen verdedigden hun kolonie Vietnam – tegen de rebellerende bevolking, gesteund door de Chinezen, met name vanuit het noorden van Vietnam. Pas jaren later – in ieder geval na het uitkomen van de roman – bemoeiden de Amerikanen zich openlijk met deze regio: ze besloten Zuid-Vietnam te ‘beschermen’ tegen het communistische noorden en de Vietnamoorlog ontstond. Na een strijd die bijna twintig jaar zou duren, trokken de Amerikanen zich terug en werd Vietnam alsnog verenigd: eerst als communistisch land, maar later als vrij neutrale natie. De oorlog had toen bijna vier miljoen slachtoffers gemaakt.
Graham Greene was een kenner van de situatie in het begin van de jaren vijftig van de vorige eeuw: hij werkte een paar jaar als correspondent in Indo-China.

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over Graham Greene .

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• A Farewell to Arms van Ernest Hemingway
• King Rat van James Clavell
• ‘The Cider House Rules’ van John Irving

Citaat:

‘He didn’t talk, did he?’
‘Oh no,’ I said, and Vigot’s phrase came back to me, ‘He was a very quiet American.’
‘Have you any hunch,’ he asked, ‘why they killed him? and who?’
Suddenly I was angry; I was tired of the whole pack of them with their private stores of Coca-Cola and their portable hospitals and their too wide cars and their not quite latest guns. I said,’ Yes. They killed him because he was too innocent to live. He was young and ignorant and silly and he got involved. He had no more of a notion than any of you what the whole affair’s about, and you gave him money and York Harding’s books on the East and said, ‘Go ahead. Win the East for Democracy.’ (p.31-32)

Vragen over het boek:

1. Welke redenen heeft Fowler om in Vietnam te willen blijven wonen en werken?
2. Beschrijf de relatie tussen de Fransen en de Britse en Amerikaanse internationale correspondenten aan de hand van een tweetal fragmenten uit de roman.
3. Met wie heeft Phuong volgens jou de meeste affiniteit, met Fowler of met Pyle? Waaruit blijkt dit?
4. Is Fowler schuldig aan de dood van Pyle? Waarom vind je dat?