Shanghai
1905-1907
Violet

When I was seven, I knew exactly who I was: a thoroughly American girl in race, manners, and speech, whose mother, Lulu Minturn, was the only white woman who owned a first-class courtesan house in Shanghai.
My mother named me Violet after a tiny flower she loved as a girl growing up in San Francisco, a city I have seen only in postcards. I grew to hate my name. The courtesans pronounced it like the Shanghainese word vyau-la — what you said when you wanted to get rid of something. ‘Vyau-la! Vyau-la!’ greeted me everywhere.
My mother took a Chinese name, Lulu Mimi, which sounded like her American one, and her courtesan house was then known as the House of Lulu Mimi. Her Western clients knew it by the English translation of the characters in her name: Hidden Jade Path. There were no other first-class courtesan houses that catered to both Chinese and Western clients, many of whom were among the wealthiest in foreign trade. And thus, she broke taboo rather extravagantly in both worlds.
That house of flowers was my entire world. I had no peers or little American friends. When I was six, Mother enrolled me in Miss Jewell's Academy for Girls. There were only fourteen pupils, and they were all cruel. Some of their mothers had objected to my presence, and those daughters united all the girls in a plot to expel me. They said I lived in a house of ‘evil ways’, and that no one should touch me, lest my taint rub off on them. They also told the teacher I cursed all the time, when I had done so only once. But the worst insult came from an older girl with silly ringlets. On my third day, I arrived at school and was walking down the hallway when this girl walked briskly up to me and said within hearing distance of my teacher and the younger class girls: ‘You spoke Chinee to a Chinee beggar and that makes you Chinee.’ I could not bear one more of her insults. I grabbed her ringlets and hung on. She screamed, and a dozen fists pummeled my back and another bloodied my lip and knocked out a tooth that had already been loose. I spit it out, and we all stared for a second at the glistening tusk, and then I clutched my neck for dramatic effect and shrieked, ‘I've been killed!’ before collapsing to the floor. One girl fainted, and the ringleader and her pack scampered off with stricken faces. I picked up the tooth – a former living part of me – and the teacher quickly put a knotted kerchief to my face to staunch the blood, then sent me home in a rickshaw with no parting words of comfort. Mother decided on the spot that I would be tutored at home.

© Ecco, 2013

De kleine Violet groeit op in het huis voor courtisanes, dat door haar moeder wordt geleid. Die moeder, Lulu Minturn, is een Amerikaanse die al jaren in Shanghai woont. Violet werd geboren uit een relatie die Lulu had met een Chinese kunstschilder, Lu Shing. Van de courtisanes in het huis leert Violet ongemerkt veel over het omgaan met mannen, ook over de seksuele diensten die de courtisanes aan die (rijke Chinese) mannen moeten verlenen.
Als Violet veertien is, raakt ze plotseling haar moeder kwijt. Ze wordt als slavin verkocht aan een ander huis, zodat zij nu ook voorbereid zal worden op een taak als courtisane. Met behulp van een oud-werkneemster van haar moeder, Magic Gourd, leert Violet alles over het leven van een courtisane. En dan, wanneer ze een jaar is opgeleid, zal ze de wereld der courtisanes betreden. Een wereld vol afgunst en haat en nijd, maar ook een wereld vol glamour en glitter. Violet hoopt dat ze in deze wereld de ware liefde zal vinden. Het is de vraag of die liefde zal komen van de rijke Chinese handelaar Loyalty Fang, van de provinciale Chinese dichter Perpetual, of van de Amerikaanse miljonairszoon Edward Ivory III.
Op haar zoektocht naar liefde en geluk komt Violet niet alleen in aanraking met liefde, maar ook met seks en haat, het moederschap en moord, met verkrachting en tederheid.

ERK Niveau:

B2

Schrijver:

Amy Tan

Jaar van uitgave:

2013

Aantal pagina's:

598

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

1897–1940

Plaats van handeling:

Azië, China, Shanghai en het binnenland en de USA (San Francisco)

Bijzonderheden:

Een roman in 15 hoofdstukken.
In het Nederlands heet het boek ‘De vallei der verwondering’.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

Voor lezers die zich interesseren voor het China van rond 1900, voor de vaak trieste geschiedenis van vrouwen in dat land in die tijd, voor eeuwenoude tradities en gewoonten, is ‘The Valley of Amazement’ een bijzonder boek. De lezer zal heel veel te weten komen over deze onderwerpen.

WAT MOET JE WETEN?

Voor het begrijpen van ‘The Valley of Amazement’ heb je niet veel specifieke kennis nodig. Hoewel de meeste lezers weinig zullen weten van courtisanes, over Shanghai en over China zo rond 1900, is dat geen bezwaar: Amy Tan legt alles zeer duidelijk (soms zelfs te expliciet) uit.

DE TAAL

De woorden in ‘The Valley of Amazement’ zijn niet echt moeilijk te noemen. Er zijn veel alinea’s en veel dialogen. De hoofdstukken zijn behoorlijk lang (het boek van ongeveer 600 pagina’s kent maar 15 hoofdstukken).

DE TAAL EN HET VERHAAL

De roman ‘The Valley of Amazement’ is goed te lezen. Het verhaal wordt expliciet verteld – met name op het gebied van seksuele relaties – terwijl het tegelijkertijd zeer ontroerend is.
De omvang van het boek en de gedetailleerde manier waarop alles wordt beschreven zal sommige lezers, vooral de minder ervaren lezers, echter zwaar vallen.
Op grond van deze eigenschappen is ‘The Valley of Amazement’ een roman met een literair niveau C 5b en een taal-(ERK-)niveau B2.

Schrijfstijl:

‘The Valley of Amazement’ is zonder opsmuk geschreven, heel plastisch. Maar toch ook wel weer poëtisch zo nu en dan. Het is een wrang levensverhaal van misdeelde en mishandelde vrouwen, die zonder een blad voor de mond te nemen, hun ellendige levens beschrijven en de manieren waarop ze toch een bepaalde vorm van geluk kunnen vinden.

Actie:

‘The Valley of Amazement’ kent veel actie. Die actie behelst niet alleen het tragische en spectaculaire leven van Violet, die van huis naar huis en van plaats naar plaats moet verhuizen, maar het beschrijft ook tot in detail de levens van de Chinese courtisanes.

Tijd:

De roman ‘The Valley of Amazement’ begint in 1905, wanneer de hoofdpersoon nog heel jong is. Het verhaal houdt op in de vroege jaren ’40.
Er zijn flashbacks, bijvoorbeeld wanneer de moeder vertelt over haar jeugd in San Francisco en haar eerste jaren in Shanghai.
De roman refereert aan de Bokseropstand (1899-1901), maar ook aan de Eerste Wereldoorlog; het verhaal eindigt wanneer de Tweede Wereldoorlog dreigt uit te breken en de Japanners meer te zeggen krijgen in Shanghai.

Plaats:

‘The Valley of Amazement’ speelt zich voornamelijk af in de Chinese stad Shanghai, een stad waar aan het begin van de twintigste eeuw veel Europeanen woonden en werkten.
Een klein deel van de roman speelt zich af in het Chinese binnenland. In een tweetal hoofdstukken vertelt de moeder van Violet, Lulu, over haar jeugd in San Francisco en over haar eerste jaren in Shanghai. Ook wordt er verteld over een dorp bij New York, waar Violets dochter Flora woont met haar stiefmoeder en diens familie.

Verhaallijn:

De roman ‘The Valley of Amazement’ leest als een autobiografie, het levensverhaal van Violet Minturn (en later dat van haar moeder Lulu). Het meisje Violet vertelt het verhaal vanaf haar zevende tot aan ongeveer haar veertigste.

Verteller:

De ik-verteller van ‘The Valley of Amazement’ is een Amerikaans-Chinees meisje, Violet (‘Vivi’) Minturn, dat aan het begin van haar verhaal zeven jaar oud is. Ze is in 1898 geboren.
Als verteller is zij onbetrouwbaar: haar jeugdherinneringen zijn vertekend door de beperkte visie die ze heeft op de wereld en op de mensen om haar heen. Zo heeft ze heel lang niet in de gaten wat voor soort ‘huis’ haar moeder runt (een verblijfplaats voor courtisanes, een soort veredeld bordeel.
Een tweede verteller is de moeder van Violet, Lucretia (Lucia of Lulu) Minturn: zij vult met haar levensverhaal de ontbrekende delen van het levensverhaal van Violet in. Ook zij is een onbetrouwbare verteller.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘The Valley of Amazement’ zijn:
• Violet (‘Vivi’) Minturn: haar leven wordt door haarzelf beschreven, van haar zevende (in 1905) tot haar veertigste (zo rond 1940);
• Lulu Minturn (‘Lulu Mimi’): de moeder van Vivi. Zij beheert een bordeel voor zeer rijke Chinezen en Westerlingen;
• Magic Cloud (later Magic Gourd): een courtisane, nestor en latere vriendin van Violet;
• Flora: de dochter van Violet.

Bijfiguren:

‘The Valley of Amazement’ kent veel bijfiguren. Enkele van die minor characters zijn:
• Lu Shing; de minnaar van Lulu Minturn, een rijke Chinees;
• Loyalty Fang: de minnaar en ‘werkgever’ van Violet Minturn;
• B. Edward Ivory III: de minnaar en eerste echtgenoot van Violet;
• Perpetual: de minnaar en latere echtgenoot van Violet;
• ‘The Clouds’: de courtisanes die van hun veertiende tot ongeveer hun vierentwintigste in het bordeel wonen en werken. Zij worden allemaal aangeduid met ‘Cloud’ als achtervoegsel: Pink Cloud, Magic Cloud, Waving Cloud, enzovoort. Het zijn voornamelijk anonieme meisjes, omdat ze naar verloop van tijd te oud zijn geworden en dan worden vervangen door een jonger exemplaar;
• Golden Dove: de mede-eigenaresse van The Hidden Jade Path (The House of Lulu Mimi);
• Minerva Lamp Ivory: de wettige echtgenote van Edward;
• Mr. en Mrs. Minturn: de ouders van Lulu (Lucretia).

Website:

https://www.amytan.net/

Film:

‘The Valley of Amazement’ is niet verfilmd.

Overig:

‘The Valley of Amazement’ is gedeeltelijk gebaseerd op het leven van de oma van Amy Tan.

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over Amy Tan.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• The Good Earth van Pearl S. Buck
• Tai-Pan van James Clavell
• A Thousand Splendid Suns van Khaled Hosseini

Citaat:

Always remember, little Violet, you are creating a world of romance and illusion. When you play the zither, it should be the aching or joyous companion to your song-poem. Sing to your suitor as if no one else is in the room, as if it were fate that brought you two together at this moment, in this place. You cannot simply pluck the silk strings or let memorized words fall from your mouth. You might as well not play at all and just take the sedan directly to a brothel where no one bothers with illusions or preludes. (p.142)

Vragen over het boek:

1. Maakt het feit dat deze roman over meerdere leden van één familie gaat het boek interessanter, of juist niet? Maak je antwoord duidelijk met behulp van een drietal voorbeelden uit de tekst.
2. Wat vind je van de rol die de voornaamste mannelijke hoofdpersonen spelen in deze roman (zoals Loyalty Fang of Lu Shing)?
3. Leg uit – aan de hand van fragmenten uit de tekst – waarom de stad Shanghai een speciale positie had voor Chinezen en voor buitenlanders.
4. Beschrijf het karakter van Violet en leg uit waarom zij geworden is zoals ze is.