3/5 - (1 stemmen)

The Wee Free Men

Niveau:
Genre: fantasy
Thema: magic

Getagd op:
Verkrijgbaar bij bol.com
var bol_sitebar_v2={"id":"bol_1691945538625", "baseUrl":"partner.bol.com","productId":"36889291","familyId":"36889291","siteId":"30874","target":true,"rating":true,"price":true,"deliveryDescription":true,"button":true,"linkName":"The%20Wee%20Free%20Men%2C%20Terry%20Pratchett","linkSubId":""};

SNEL NAAR...





Het begin!

Some things start before other things.
It was a summer shower but didn’t appear to know it, and it was pouring rain as fast as a winter storm.
Miss Perspicacia Tick sat in what little shelter a raggedy hedge could give her and explored the universe. She didn’t notice the rain. Witches dried out quickly.
The exploring of the universe was being done with a couple of twigs tied together with string, a stone with a hole in it, an egg, one of Miss Tick’s stockings which also had a hole in it, a pin, a piece of paper and a tiny stub of pencil. Unlike wizards, witches learn to make do with a little.
The items had been tied and twisted together to make a … device. It moved oddly when she prodded it. One of the sticks seemed to pass right through the egg, for example, and came out the other side without leaving a mark.

© Penguin Random House Company, 2003

^ Terug naar boven

Algemeen

De Discworld wordt aangevallen door de elfenkoningin. Miss Perspicacia Tick, een doorgewinterde heks, merkt dat zij – zelfs als ervaren heks – er niets tegen kan doen. Miss Tick woont in het dunbevolkte gebied van The Wold en haar toverkunsten werken niet. Er moet ergens een andere heks actief zijn. Maar dat is vrijwel niet mogelijk: Granny Aching is overleden en andere heksen zijn er immers niet op The Wold.
Ergens anders in The Wold heeft de elfenkoningin snode plannen: ze beïnvloedt de dromen van kinderen en ontvoert hen daarna. Dat gebeurt ook met Wentworth, het kleine broertje van de negenjarige Tiffany Aching. Maar dat neemt het zusje niet: ze gaat erachteraan.
En op weer een andere plaats in The Wold bevinden zich ‘pictsies’, kleine blauwe plaaggeesten, onzichtbaar voor vrijwel iedereen vanwege hun enorme snelheid. Het zijn de Nac Mac Feegle, een stelletje moorddadige, scheldende en zuipende agressievelingen. Maar als de Nac Mac Feegle de kleine Tiffany Aching zien, smelten ze helemaal: dit is de nieuwe heks, de ware opvolgster van haar oma, Granny Aching.
Opgeleid door Miss Tick en begeleid door de Nac Mac Feegle gaat kleine Tiffany achter de elfenkoningin aan.


^ Terug naar boven

Boekinformatie

ERK Niveau:
B2

Schrijver:
Terry Pratchett

Jaar van uitgave:
2003

Aantal pagina's:
312

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:
Een fantasietijd

Plaats van handeling:
Een fantasieplaats, Discworld geheten – dit verhaal speelt zich af in een dunbevolkte streek, The Wold

Bijzonderheden:
Discworld deel 30 – deel 1 uit de Tiffany Aching-Young Discworld-serie;14 hoofdstukken.
In het Nederlands heet het boek ‘De vrijgemaakte Ortjes’.


^ Terug naar boven

Het boek - onderwerp

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

Je moet als lezer houden van absurde verhalen over een niet-bestaande wereld. De romans van Pratchett zijn soms lastig te lezen vanwege de originele ideeën en het complexe woordgebruik, maar voor de liefhebber van intelligente fantasy is de Discworld-serie een must.
De Young Discworld boeken – zoals ‘The Wee Free Men’ – zullen interessant zijn voor liefhebbers van de Harry Potter– en de Artemis Fowl-boeken.


WAT MOET JE WETEN?

Pratchett veronderstelt een zekere kennis van de wereld. Zijn Discworld is weliswaar heel anders dan onze wereld, maar er zijn veel raakvlakken: er is corruptie, jaloezie, misdaad, geldzucht, carrièreplanning. Kortom, Discworld is ook net als de gewone wereld. Pratchett neemt individuen, beroepsgroepen, naties (zoals de Engelsen), overtuigingen en wetenschappelijke en technologische ontwikkelingen regelmatig op de hak.
Verder gebruikt Pratchett veel literaire middelen die de ervaren lezer zal herkennen: ironie, satire, metaforen, flashbacks, perspectiefwisselingen, enzovoort.
In de Young Discworld-boeken – zoals ‘The Wee Free Men’ – heeft Terry Pratchett regelmatig de gek met het traditionele sprookje, het volksverhaal en de fabel.




^ Terug naar boven

Het boek - Moeilijkheid

DE TAAL

De woorden in de romans van Pratchett zijn vaak moeilijk, het is vaak een B2-C1-niveau. Soms zijn de zinnen lang.
Wel zijn er heel veel dialogen. Bovendien is het tempo van het verhaal bijzonder hoog en er is veel actie.
De Young Discworld-boeken zijn iets simpeler qua woordenschat en zinsbouw dan de (‘volwassen’) Discworld-boeken. Maar ook in deze boeken toont Pratchett zich een woordkunstenaar. Met name de taal van de Nac Mac Feegle is een plezier om te ontrafelen.


DE TAAL EN HET VERHAAL

De romans van Terry Pratchett over Discworld zijn zonder meer de moeite van het lezen waard: ze zijn humoristisch, origineel en ze zijn een prachtige satire op onze wereld. Maar ze zijn ook lastig om te lezen. Pratchett legt veel uit (met name aan het begin van een roman) en hij gebruikt daar vaak moeilijke woorden voor. Daarnaast maakt Pratchett gebruik van diverse literaire middelen om zijn boodschap helder te krijgen: veel vormen van humor (satire, sarcasme, kolder), beeldspraak (metaforen), tijdssprongen (flashbacks en flash forwards), interior monologues en stream-of-consciousness. Tenslotte is het fantasy: het is een genre dat slechts een beperkte groep lezers zal aanspreken.
Op grond van deze karakteristieken is ‘The Wee Free Men’ een boek met een literair niveau B 3c en een taal-(ERK-)niveau B2.
Als je de Young Discworld-boeken vergelijkt met een kinderboek of met een young adult-fiction verhaal, wordt al snel duidelijk dat dit boeken zijn van een ander niveau. De verhalen zijn duidelijk simpeler – verhaallijnen, perspectief, intriges – dan de ‘gewone’ Discworld-romans, maar qua taal zijn ze een stuk lastiger dan een gewoon kinderboek of een young adult fiction boek. Dit komt met name door de uitgebreide woordenschat en door de humor van Terry Pratchett.
Het boek zal waarschijnlijk meisjes meer aanspreken dan jongens omdat Tiffany een meisje is (hoewel de Nac Mac Feegle daarentegen ook wel weer behoorlijk stoer zijn).


Schrijfstijl:

Terry Pratchett schrijft soms moeilijk. Hij gebruikt ingewikkelde woorden en hij heeft originele ideeën en filosofieën over de wereld en over de mensheid. Die filosofieën en ideeën beschrijft hij in zijn Discworld-romans. Daarnaast heeft hij een absurd gevoel voor humor: situaties worden vaak hilarisch beschreven.
Datgene wat veel lezers zal afschrikken (de hierboven genoemde kwaliteiten van Pratchett), heeft Terry Pratchett miljoenen fans voor het leven opgeleverd.
De karakterbeschrijvingen en de beschrijvingen van de omgeving (The Wold) zijn eenvoudiger en eenduidiger in de Young Discworld—romans – zoals ‘The Wee Free Men’ – dan in de andere Discworld-romans. Dit maakt ‘The Wee Free Men’ daarmee tot een typisch young adult boek.



^ Terug naar boven

Het boek - het verhaal

Actie:

‘The Wee Free Men’ zit boordevol actie. De roman begint in tegenstelling tot de meeste andere Discworld-romans direct met het verhaal; een duidelijk voorbeeld van het verschil tussen de Discworld-romans en de Young Discworld-verhalen.
Veel van de actie – maar ook van de humor – wordt veroorzaakt door de agressieve en onverwachte gedragingen van de Nac Mac Feegle: geen bewoner van Discworld en geen lezer van de serie heeft een idee wat deze dwazen in een bepaalde situatie van plan zijn.


Tijd:

De verhalen vinden plaats in een fantasietijd. Wel doet deze tijd het meeste denken aan een soort Middeleeuwen: er is geen Industriële Revolutie geweest, het vervoer gaat met karren, koetsen en paarden, de post wordt soms per postduif of per albatros bezorgd, mensen en andere wezens bestrijden elkaar met zwaarden, dolken, knotsen en andere primitieve vernietigingswapens.
De verhalen over Granny Aching, de oma van Tiffany, – die nodig zijn om zaken uit het verleden te verduidelijken – worden in cursief in de verschillende hoofdstukken weergegeven. Ze kunnen worden gelezen als een soort flashbacks.


Plaats:

De fantasyroman ‘The Wee Free Men’ is gesitueerd op de Discworld. Dit is een platte, ronde schijf, die, gedragen door vier olifanten, die, gedragen door een reusachtige schildpad, zich door het heelal beweegt. Wie zich te ver waagt aan de randen van de Discword (the Rim), valt er geheid af.
‘The Wee Free Men’ speelt zich af in het dunbevolkte gebied The Wold, waar de meeste mensen werkzaam zijn in de landbouw en veeteelt: een pastorale wereld die maar heel zelden verstoord wordt door een kwaadaardige elfenkoningin of door een bende Nac Mac Feegle.


Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn: hoe komt Tiffany Aching achter haar toekomstige carrière: die van heks? Ze moet daarvoor haar broertje bevrijden, een opleiding bij Miss Tick volgen en kennismaken met de Nac Mac Feegle en met hun ‘kelda’.


Verteller:

Er is een alwetende verteller. Pratchett vertelt over zijn wereld, Discworld, waarover hij in stukjes en beetjes telkens iets kwijt wil. In elk deel komen er personen uit andere verhalen terug, maar in elk deel spelen er ook unieke karakters eenmalig mee.
In ‘The Wee Free Men’ ligt de nadruk op het talentvolle meisje Tiffany Aching en haar weg naar het heksendom. Maar uiteraard is er veel aandacht voor die interessante en onbekende groep wezens, de Nac Mac Feegle, een soort kabouters of pixies: kwaadaardig, drankzuchtig, onbeschoft, dodelijk, maar wel weer aardig voor hun vrienden.




^ Terug naar boven

Het boek - de karakters

Hoofdkarakters:

De belangrijkste karakters in ‘The Wee Free Men’ zijn:
• Tiffany Aching: een 9-jarig meisje van The Wold. Ze is een heks, maar dat weet ze aan het begin van het verhaal nog niet;
• The kelda Jeannie): de leidster van de Nac Mac Feegle. Eigenlijk is zij ook een soort heks. Daarnaast is zij de moeder van (waarschijnlijk) honderden jonge Nac Mac Feegle;
• Rob Anybody: de militaire leider van de Nac Mac Feegle. Tevens de echtgenote van de kelda;
• De Queen of the Elves (Fairies): de kwaadaardige koningin van de elfen. Zij woont (uiteraard) in Fairy Land.


Bijfiguren:

Er zijn talloze bijfiguren die een rol hebben in de roman. Enkele daarvan zijn:
• Miss Perspicacia Tick : een heks van The Wold;
• Wentworth Aching: het jongere broertje van Tiffany;
• The Nac Mac Feegle: een stelletje ongeregeld.





^ Terug naar boven

Het boek - verder


Film:

De fantasyroman ‘The Wee Free Men’ is niet verfilmd.


Overig:

Dit is het eerste deel van de Tiffany Aching-serie, een vijfdelige serie Young Discworld boeken met de jonge heks Tiffany Aching in de hoofdrol. Tiffany is een talentvolle jonge heks, die we in haar verhalen een aantal jaren volgen op haar weg naar het heksendom.
Een bijkomende groep interessante figuren zijn de Nac Mac Feegle: agressief, moorddadig, onbeschoft, alcoholisch, ordinair. Maar ook aandoenlijk. En hondstrouw wanneer ze hun nieuwe ‘hag’ leren kennen: de jonge heks-in-opleiding, Tiffany Aching.

De volgende delen over Tiffany Aching zijn:
• A Hat Full of Sky
• Wintersmith
• I Shall Wear Midnight
• The Shepherd’s Crown



^ Terug naar boven

Auteur en Werken

Link naar pagina over auteur
-->Informatie over Terry Pratchett.

Auteur:

Werken:


^ Terug naar boven

Meer

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• A Hat Full of Sky van Terry Pratchett
• The Snow Spider van Jenny Nimmo
• The Wonderful Wizard of Oz van L. Frank Baum


Citaat:
‘So? We’ll find a wa’ to steal him! She’s the Quin! You cannae beat the Quin face to face!’ (195)

Vragen over het boek:

1. ‘The Wee Free Men’ is een Young Discworld roman. Waaruit blijkt dat het verhaal bedoeld is voor jongere lezers?
2. Lees nog een verhaal uit de Young Discworld Tiffany Aching-serie (bijvoorbeeld deel II). Welk deel vind je beter en waarom?
3. Wie zijn die Nac Mac Feegle eigenlijk? Omschrijf deze groep woestelingen met behulp van voorbeelden uit de tekst. Wat voor soort mensen zou Terry Pratchett in gedachten hebben gehad toen hij deze wezens bedacht?
4. ‘The Wee Free Men’ is een modern sprookje dat zich op de Discworld afspeelt. Veel sprookjes hebben een bepaalde les of boodschap. Wat zou de boodschap van ‘The Wee Free Men’ kunnen zijn?




^ Terug naar boven

Comments are closed.