James Macfadden died in March 1905 when he was forty-seven years old; he was riding in the Driffield Point-to-Point.
He left the bulk of his money to his son Douglas. The Macfaddens and the Dalhousies at that time lived in Perth, and Douglas was a school friend of Jock Dalhousie, who was a young man then, and had gone to London to become junior partner in a firm of solicitors in Chancery Lane, Owen, Dalhousie, and Peters. I am now the senior partner, and Owen and Dalhousie and Peters have been dead for many years, but I never changed the name of the firm.
It was natural that Douglas Macfadden should put his affairs into the hands of Jock Dalhousie, and Mr Dalhousie handled them personally till he died in 1928. In splitting up the work I took Mr Macfadden on to my list of clients, and forgot about him in the pressure of other matters.
It was not until 1935 that any business for him came up. I had a letter from him then, from an address in Ayr. He said that his brother-in-law, Arthur Paget, had been killed in a motor-car accident in Malaya and so he wanted to redraft his will to make a trust in favour of his sister Jean and her two children. I am sorry to say that I was so ignorant of this client that I did not even know he was unmarried and had no issue of his own. He finished up by saying that he was too unwell to travel down to London, and he suggested that perhaps a junior member of the firm might be sent up to see him and arrange the matter.
This fitted in with my arrangements fairly well, because when I got this letter I was just leaving for a fortnight's fishing holiday on Loch Shiel. I wrote and told him that I would visit him on my way south, and I put the file concerning his affairs in the bottom of my suitcase to study one evening during my vacation.

© William Heinemann / Pan Books, 1950,1961.

De jonge Britse vrouw Jean Paget wordt tijdens de Tweede Wereldoorlog door de Japanners gevangengenomen in Maleisië, samen met meer dan dertig vrouwen en kinderen. Begeleid door een paar soldaten gaan ze op weg naar een interneringskamp voor vrouwen.
Maar dat valt tegen; nergens blijkt een vrouwenkamp te zijn. Door honger en ontberingen sterven veel vrouwen en kinderen en Jean neemt zo’n beetje de leiding op zich van de verzwakte en hongerige groep. Een eveneens gevangengenomen Australiër probeert hen van eten te voorzien, maar wanneer hij wordt gesnapt, wordt hij door de Japanners gekruisigd.
Uiteindelijk overleeft Jean de ontberingen. Ze keert terug naar Engeland. Daar erft ze veel geld van een oom die ze nauwelijks heeft gekend. Jean besluit terug te keren naar het Maleise dorp waar ze meer dan twee jaar woonde en werkte om daar een put te laten graven als dank voor de dorpsbewoners.
En dan, in Maleisië, hoort ze dingen over de oorlog die ze niet wist. En ze besluit naar Australië te gaan om erachter te komen wat er waar is van die verhalen …

ERK Niveau:

B2

Schrijver:

Nevil Shute

Jaar van uitgave:

1950

Aantal pagina's:

314

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

1940-1950

Plaats van handeling:

Azië (Maleisië), Australia (Outback)

Bijzonderheden:

De roman bestaat uit 10 genummerde hoofdstukken.
In het Nederlands heet het boek ‘Finale als voorspel’.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

De oorlogsroman ‘A Town Like Alice’ is een verhaal over oorlog, emigratie – en liefde. Het verhaal geeft je heel veel informatie over de Tweede Wereldoorlog in Zuidoost Azië (in het voormalig Britse Maleisië), over durf en ondernemerschap en over het jonge land (en continent) Australië.

WAT MOET JE WETEN?

Voor het waarderen van ‘A Town Like Alice’ heb je geen specifieke kennis nodig. Mr Shute vertelt alles heel informatief.

DE TAAL

De woorden en de zinnen in ‘A Town Like Alice’ zijn goed te begrijpen, maar het is wel duidelijk dat dit al een roman uit 1950 is – de taal is hier en daar archaïsch en enigszins verouderd.
De alinea’s en de hoofdstukken zijn redelijk lang. Er zijn veel dialogen.

DE TAAL EN HET VERHAAL

Wat taal betreft is ‘A Town Like Alice’ goed te begrijpen.
Dat geldt ook voor het verhaal: het is een spannend en zo nu en dan ontroerend verhaal.
Houd er rekening mee, dat er veel achteraf wordt verteld – in een soort lange flashbacks: iemand vertelt iets over iemand anders die dat dan weer doorvertelt. Daarnaast vliegen de scenes van Engeland naar Maleisië en naar Australië en weer terug.
Op basis van deze eigenschappen is ‘A Town Like Alice’ een boek met een literair niveau C 4d en een taal-(ERK-)niveau B2.

Schrijfstijl:

‘A Town Like Alice’ is spannend geschreven, maar Mr Shute haalt wel veel situaties (en karakters) van stal.
De titel is een beetje verwarrend – met name in het eerste deel van de roman. Dit gedeelte speelt namelijk helemaal niet in Australië, maar in Maleisië.

Actie:

De oorlogsroman ‘A Town Like Alice’ is een verhaal met redelijk veel actie.

Tijd:

‘A Town Like Alice’ speelt zich af in de jaren 1940-1950. Het is de tijd van de Tweede Wereldoorlog (in Azië) en (later) van de snelle groei van steden en dorpen in Australië.

Plaats:

De setting van ‘A Town Like Alice’ is meerdere delen van de wereld. Het verhaal begint in Groot-Brittannië (met de nadruk op Londen). Het tweede deel speelt zich af in een dunbevolkt deel van Maleisië (Malaya) dat destijds – vóór de Japanse bezetting – een Brits gebiedsdeel was. Het volgende deel (maar de roman bestaat niet uit delen) speelt in de binnenlanden (‘The Outback’) van Australië, en dan met name in het noorden van het uitgestrekte werelddeel.

Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in ‘A Town Like Alice’: zal het Jean en Joe lukken om samen een leven op te bouwen, ondanks de oorlog en ondanks de enorme afstand tussen hen beiden?

Verteller:

De roman ‘A Town Like Alice’ heeft een auctoriale en een ik-verteller. De ik-verteller is de notaris Noel Strachan die vertelt hoe hij de hoofdpersoon van het verhaal, Jean Paget ontmoette. Vanaf dat moment vertelt zij, in lange flashbacks, wat haar overkwam tijdens de Tweede Wereldoorlog en in de jaren daarna.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘A Town Like Alice’ zijn:
• Jean Paget: een 26-/27-jarige jonge vrouw die als secretaresse in Londen werkt. Ze groeide op in Maleisië en later in Southampton. Haar vader Donald verongelukt in Maleisië, haar broer Arthur sterft in gevangenschap in Maleisië. Zelf wordt ze, wanneer ze nog maar kort in Maleisië werkt, gevangengenomen door de Japanners en van hot naar her gestuurd met een groep vrouwen en kinderen;
• Joe Harman (Sergeant Harman, ‘Ringer’ Harman): een veehouder (‘stockman’, een ‘cowboy’) op een enorme boerderij (‘cattle station’) in Queensland, Australië. Hij vecht in de oorlog in het Australische leger tegen de Japanners. Tijdens zijn gevangenschap werkt hij als chauffeur en zo ontmoet hij Jean ergens in Maleisië;
• Noel Strachan: een oude notaris. Hij verzorgt de nalatenschap van een overleden Schot. Via via komt hij bij de enige erfgename terecht, Jean Paget. Tijdens de afhandeling van de aanzienlijke erfenis raakt hij met de jonge vrouw bevriend; beiden hebben nauwelijks familie of vrienden en Londen (of in Groot-Brittannië) wonen.

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘A Town Like Alice’ zijn:
In Maleisië:
• Mrs Eileen Holland: haar man wordt opgesloten in een gevangenkamp en Mrs Holland gaat met Jean en met haar kinderen Freddie (7), Jane (4) Robin (10 maanden oud) op weg naar een interneringskamp voor vrouwen;
• Andere oorlogsgevangenen (32 vrouwen en kinderen die op zoek moeten naar een interneringskamp): Ellen Forbes, Esmé Harrison, Mrs Collard en haar zoons Harry en Ben, Judy Thomson en haar dochter Gillian, Mrs Fletcher en haar dochter Susan, Doris Simmonds, Mrs Warner, Mrs Price;
• Mrs Horsefall: een flinke onderwijzeres die in eerste instantie de leiding over de vrouwen en kinderen voor haar rekening neemt;
• Mrs Frith: een timide en zeurderige vrouw die zich in de loop van de tijd ontwikkelt tot een dappere dame;
• Japanse officieren en bewakers: Captain Yoniata, Major Nemu, Captain Nisui, Captain Sugamo, The Civil Administrator, Colonel Matisaka;
• Ben Leggatt: een chauffeur en Japanse gevangene, de metgezel van Joe Harman;
• Bewoners van Maleise dorpen: Mat Amin bin Taib, Fatima binti Darus, Raihana binti Hassan, Tungku Bentara Raja, Safira binti Yacob, Safira binti Taib, Ibrahim, Samat, Derahman bin Ismail, Suleiman en zijn zoons Yacob en Hussein (putgravers), Mr en Mrs Wilson-Hayes, David en Joyce Bowen, Sister Frost en Phyllis Williams (verpleegsters in een ziekenhuis).
In Groot-Brittannië:
• Londenaars (vaak kennissen of collega’s van Noel Strachan): Wright (clublid), Lester Robinson (mede-notaris), Derek Harris (leerling-notaris), Mr Pack (werkgever van Jean, eigenaar van een schoenfabriek).
In Australië:
• Cairns: Stuart Hopkinson en Hal Porter (journalisten);
• Alice Springs: Mrs Driver (hoteleigenaresse), Art Foster (handyman), Rose Sawyer en haar ouders (vriendin van Jean);
• Willstown: Mrs Maclean, Al Burns (olie producer), Sam Small, Annie (dienstmeisje), Tim Whelan (timmerman), Pete Fletcher (stockman), Mrs Connor, Eddie Page, Jim Lennon, Jeff Pocock, Bill Duncan (winkelier), Mackenzie (piloot), Ted Horner (garagehouder), Aggie Topp (schoenmaakster), (Aboriginals:) Moonshine, Palmolive, Bourneville, Mary, Miss Jacqueline Bacon (telefoniste), Dave Hope, Don Curtis (stockman), Sergeant Haines (agent).

Website:

https://www.nevilshute.org/atlanotes.php

Film:

De roman ‘A Town Like Alice’ is in 1956 verfilmd (als ‘Een stad zoals Alice’) met in de hoofdrollen Virginia McKenna en Peter Finch.

Overig:

De oorlogsroman ‘A Town Like Alice’ baseerde Mr Shute op het waargebeurde verhaal van zo’n tachtig Nederlandse vrouwen die tijdens de Tweede Wereldoorlog tweeëneenhalf jaar door Sumatra zwierven, begeleid door Japanse bewakers, op zoek naar een interneringskamp. Mr Shute interviewde daarvoor mevrouw Geysel-Vonck die de barre tocht overleefde.

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over Nevil Shute.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• Fair Stood the Wind for France van H.E. Bates
• King Rat van James Clavell
• Empire of the Sun van J.G. Ballard

Citaat:

‘Don’t laugh, Joe. I know it sounds crackers, but just look at the results. I start an ice-cream parlour and put Rose in it, and young Wakeling comes after her with a bulldozer, so you get your dams built.’’
‘You’re a bit ahead of the game,’’ he said. ‘They aren’t built yet.’
‘They will be soon.’
He glanced around the ice-cream parlour. ‘If everything you want to do works out like this,’ he said slowly, ‘you’ll have a town as good as Alice Springs in no time.’
‘That’s what I want to have,’ she said. ‘A town like Alice.’ (p.297)

Vragen over het boek:

1. Hoe komt het dat Jean min of meer de leiding krijgt over de groep vrouwen in Maleisië?
2. Hoe weet Jean op een gegeven moment wat er met Joe gebeurd is?
3. Waarom is Jean belangrijk voor het Australische dorp?
4. Verklaar de titel van het boek.