3/5 - (1 stemmen)

Foe

Niveau:
Genre: relations
Thema: art

Getagd op:
Verkrijgbaar bij bol.com
var bol_sitebar_v2={"id":"bol_1694256302677", "baseUrl":"partner.bol.com","productId":"9200000035575594","familyId":"","siteId":"30874","target":true,"rating":true,"price":true,"deliveryDescription":true,"button":true,"linkName":"Foe%20%28ebook%29%2C%20J.M.%20Coetzee","linkSubId":""};

SNEL NAAR...





Het begin!

At last I could row no further. My hands were blistered, my back was burned, my body ached. With a sigh, making barely a splash, I slipped overboard. With slow strokes, my long hair floating about me, like a flower of the sea, like an anemone, like a jellyfish of the kind you see in the waters of Brazil, I swam towards the strange island, for a while swimming as I had rowed, against the current, then all at once free of its grip, carried by the waves into the bay and on to the beach.
'There I lay sprawled on the hot sand, my head filled with the orange blaze of the sun, my petticoat (which was all I had escaped with) baking dry upon me, tired, grateful, like all the saved.
'A dark shadow fell upon me, not of a cloud but of a man with a dazzling halo about him. 'Castaway,' I said with my thick dry tongue. 'I am cast away. I am all alone.' And I held out my sore hands.
'The man squatted down beside me. He was black: a Negro with a head of fuzzy wool, naked save for a pair of rough drawers. I lifted myself and studied the flat face, the small dull eyes, the broad nose, the thick lips, the skin not black but a dark grey, dry as if coated with dust. 'Agua,' I said, trying Portuguese, and made a sign of drinking. He gave no reply, but regarded me as he would a seal or a porpoise thrown up by the waves, that would shortly expire and might then be cut up for food. At his side he had a spear. I have come to the wrong island, I thought, and let my head sink: I have come to an island of cannibals.

© Penguin Random House Company, 1987

^ Terug naar boven

Algemeen

Susan Barton is een Britse weduwe die in Brazilië haar verdwenen dochter heeft gezocht. Als ze onverrichterzake naar Europa wil terugkeren, is er een muiterij op het schip waarop ze meevaart. Susan wordt in een roeiboot gezet en ze landt op een eiland dat bewoond wordt door een oude Engelse man, Cruso, en zijn bediende, een ex-slaaf, Friday.
De drie overlevenden wonen een paar jaar op een eiland. Ze leven van bonen en wat fruit en ze bevechten apen die hen bedreigen. Maar dan landt er een boot op het eiland; de drie mogen mee naar Engeland. Cruso sterft op het schip, oud, ziek en moe.
In Londen kan Susan zich samen met Friday ternauwernood in leven houden. Ze woont in een huis van de schrijver Foe die haar avontuur wil bewerken tot een roman. Maar soms zwerft ze op straat of reist naar plaatsen als Bristol of Stoke Newington. Haar verhaal heeft ze in flarden en episoden aan Mr Foe verteld. Bij afwezigheid van de schrijver schrijft ze zelf haar levensverhaal maar verder op in de hoop dat er eens een succesvol boek van gemaakt zal worden.


^ Terug naar boven

Boekinformatie

ERK Niveau:
B2

Schrijver:
J.M. Coetzee

Jaar van uitgave:
1986

Aantal pagina's:
177

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:
1710-1730

Plaats van handeling:
Een vrijwel onbewoond eiland in de Atlantische Oceaan, Engeland (Londen, Stoke Newington, Bristol)

Bijzonderheden:
Een roman in vier hoofdstukken.
In het Nederlands heet het boek ‘Mr Foe en Mrs Barton’.


^ Terug naar boven

Het boek - onderwerp

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

De roman Foe is heel interessant voor lezers die graag literatuur lezen die over literatuur gaat. Coetzee is zo’n schrijver: hij neemt ons mee op zijn zoektocht naar de achterkant van de literatuur, het schrijven, het creatieve proces, het vinden van de setting en plot, dat soort onderwerpen.
Als je daar niet van houdt moet je deze roman niet lezen. Het lijkt in eerste instantie een verhaal zoals Robinson Crusoe te worden, maar al snel verandert de toon van het verhaal.


WAT MOET JE WETEN?

Voor het waarderen en begrijpen van Foe heb je de nodige literaire bagage nodig: je moet iets hebben gelezen over het tot stand komen van literatuur, over verteltechnieken, over plot en setting.
Daarnaast is het handig wanneer je ook nog eens de inspiratie van dit verhaal, Robinson Crusoe, hebt gelezen.




^ Terug naar boven

Het boek - Moeilijkheid

DE TAAL

De woorden en de zinnen in Foe zijn niet echt moeilijk te noemen, zeker niet voor een roman van Coetzee. Coetzee vertelt het verhaal vanuit het perspectief van Ms Barton en dat is duidelijk een weinig geletterde dame. Veel echt moeilijke woorden hoef je dan ook niet te verwachten.
Het aantal hoofdstukken is beperkt en onregelmatig van lengte. Er zijn behoorlijk veel dialogen.


DE TAAL EN HET VERHAAL

De taal is gemakkelijker dan het verhaal in deze roman. Je hoeft het Engels niet echt op een heel hoog niveau te beheersen. Wel is het absoluut noodzakelijk dat je veel weet van literatuur: termen als plot, unreliable narrator, setting, flashback komen niet voor in het verhaal, maar daar gaat het wel over.
Foe is vooral een roman over een roman.
Op basis van deze eigenschappen is Foe een boek met een literair niveau C 5c en een taal-(ERK-)niveau B2.


Schrijfstijl:

De roman Foe is bijzonder knap geschreven. Het is een typisch Coetzee-verhaal, een literair verhaal over literatuur. Het is daarnaast ook een spannend verhaal – op de manier waarop Paul Auster verhalen over literatuur spannend kan maken; we kennen allemaal het verhaal over Robinson Crusoe, maar deze roman gaat telkens onverwacht een andere kant op.



^ Terug naar boven

Het boek - het verhaal

Actie:

De roman Foe is een verhaal met behoorlijk veel actie. Het gaat over een schipbreuk en over overleven op een onherbergzaam eiland, maar later gaat het over overleven in een koud en onverschillig Engeland.


Tijd:

Foe speelt zich af in de jaren 1710-1730. Dit was de tijd waarin Mr Foe – net als zijn alter ego Daniel Defoe – zijn belangrijkste werken schreef (zoals Robinson Crusoe).


Plaats:

De plaatsen die in Foe voorkomen zijn een onherbergzaam eiland en Engeland. Het eiland bevindt zich ergens tussen Brazilië en Portugal, tamelijk dicht bij de Braziliaanse kust. In Engeland verplaatst het verhaal zich van Bristol naar Londen naar Stoke Newington en weer terug.


Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in Foe: wie vertelt welk verhaal uiteindelijk? Het is duidelijk dat Ms Barton haar verhaal kwijt wil. Zij vertelt dan ook delen aan de schrijver Mr Foe (mondeling en schriftelijk), maar omdat ze zelf niet een auteur is (en zo ook niet uitgegeven kan worden) wil ze graag dat haar verhaal in boekvorm uitkomt. Een boek zal haar waarschijnlijk het nodige geld opleveren.


Verteller:

De roman Foe heeft een ik-verteller, wat soms zorgt voor een onbetrouwbaar perspectief. Deze verteller is een bijzondere verteller – afwijkend van ‘normale’ vertellers in de fictie. Zij – Susan Barton – vertelt haar verhaal. Dat doet ze mondeling maar ook schriftelijk. De toehoorder en lezer van het ver-haal is Mr Foe, een Britse schrijver. Wij – als lezers honderden jaren later – vermoeden dat Mr Foe (Daniel Defoe, toch?) daar een fictionele roman van heeft gemaakt: ‘Robinson Crusoe’. Ms Barton geeft regelmatig aan dat zij zelf geen schrijfster is en dat ze het vertellen van het verhaal aan een echte auteur wil overlaten.




^ Terug naar boven

Het boek - de karakters

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in Foe zijn:
• Susan Barton: een 40-jarige Engelse weduwe. Zij is naar Brazilië (Bahia) vertrokken om daar haar verdwenen dochter te vinden. Wanneer ze onverrichterzake terug wil keren naar Europa, lijdt het schip waarop ze meereist schipbreuk;
• Cruso: een 60-jarige Engelsman die al jaren op een – voordien onbewoond –eiland woont. Hij is nogal een zonderling; eenzaamheid heeft zijn tol geëist;
• Friday: de bediende van Cruso. Hij was een slaaf die door Cruso is geholpen (bevrijd, opgevangen?).


Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in Foe zijn:
• Mr Foe: de Engelse schrijver. Hij is vrij beroemd en hij heeft veel gepubliceerd. Maar als Ms Barton hem ontmoet, zit hij nogal aan lager wal;
• Susan Barton: een jonge vrouw die beweert dat ze de dochter van Susan Barton is;
• Mrs Thrush: een dame die regelmatig in het huis van Mr Foe komt om werkzaamheden te doen.





^ Terug naar boven

Het boek - verder


Film:

De roman Foe is niet verfilmd.


Overig:

Het verhaal Foe is uiteraard gebaseerd op de roman ‘Robinson Crusoe’ van Daniel Defoe (één van de allereerste romans uit de literatuur). De namen lijken op die uit Defoe’s roman – Friday, Mr Foe, Cruso – en ook de situaties zijn een soort spiegels van de oorspronkelijke roman. Maar Coetzee gebruikt het verhaal voor zijn eigen uitleg van literatuur. Dit verhaal gaat met name over het vertellen van een verhaal, compleet met reële en fictionele situaties.



^ Terug naar boven

Auteur en Werken

Link naar pagina over auteur
-->Informatie over J.M. Coetzee.

Auteur:

Werken:


^ Terug naar boven

Meer

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• Robinson Crusoe van Daniel Defoe
• The New York Trilogy van Paul Auster
• God’s Grace van Bernard Malamud


Citaat:
‘It’s a story you should set down in writing and offer to the booksellers,’ he urged – ‘There has never before, to my knowledge, been a female castaway of our nation. It will cause a great stir.’ I shook my head sadly. ‘As I relate it to you, my story passes the time well enough,’ I replied; ‘but what little I know of book-writing tells me its charm will quite vanish when it is set down boldly in print. A liveliness is lost in the writing down which must be supplied by art, and I have no art.’ (p.40)

Vragen over het boek:

1. Wat heeft Susan Barton in Brazilië al die tijd gedaan? Waarom denk je dat?
2. Hoe heeft Friday volgens jou zijn tong verloren? Waarom denk je dat?
3. Waarom denk je dat Coetzee zo’n bekend verhaal heeft genomen als uitgangspunt voor zijn roman?
4. Wat maakt deze roman je duidelijk over literatuur (het schrijven, de karakters, de setting, bijvoorbeeld)?




^ Terug naar boven

Comments are closed.