Though brilliantly sunny, Saturday morning was overcoat weather again, not just topcoat weather, as it had been all week and as everyone had hoped it would stay for the big weekend – the weekend for the Yale game. Of the twenty-some young men who were waiting at the station for their dates to arrive on the ten-fifty-two, no more than six or seven were out on the cold, open platform. The rest were standing around in hatless, smoky little groups of twos and threes and fours inside the heated waiting room, talking in voices that, almost without exception, sounded collegiately dogmatic, as though each young man, in his strident, conversational turn, was clearing up, once and for all, some highly controversial issue, one that the outside, non-matriculating world had been bungling, provocatively or not, for centuries.
Lane Coutell, in a Burberry raincoat that apparently had a wool liner buttoned into it, was one of the six or seven boys out on the open platform. Or, rather, he was and he wasn't one of them. For ten minutes or more, he had deliberately been standing just out of conversation range of the other boys, his back against the free Christian Science literature rack, his ungloved hands in his coat pockets. He was wearing a maroon cashmere muffler which had hiked up on his neck, giving him next to no protection against the cold. Abruptly, and rather absently, he took his right hand out of his coat pocket and started to adjust the muffler, but before it was adjusted, he changed his mind and used the same hand to reach inside his coat and take out a letter from the inside pocket of his jacket. He began to read it immediately, with his mouth not quite closed.
The letter was written – typewritten – on pale-blue notepaper. It had a handled, unfresh look, as if it had been taken out of its envelope and read several times before: ‘Tuesday I think ...’

© The New Yorker / Little, Brown, 1955, 1957, 1961.

‘Franny’:
De 2-jarige studente Franny (Frances) Glass heeft een afspraak met haar goede vriend, de student Lane Coutell. Ze verheugt zich op het verblijf in Connecticut, bij haar vriend op de universiteit van Yale: lekker eten en drinken, slapen bij en kletsen met vriendinnen, naar sportwedstrijden gaan en feestvieren met haar vriend en zijn studiegenoten.
Maar als het zover is valt het allemaal nogal tegen. Franny voelt zich niet goed en ze is kribbig tegen Lane. Ze eet en drinkt nauwelijks en ze kan zelfs niet met Lane naar de sportwedstrijd. Uiteindelijk blijkt dat Franny niet alleen lichamelijke, maar ook psychische problemen heeft.

‘Zooey:
Zooey (Zachary Martin) Glass is de 25-jarige broer van Franny. Hij woont nog bij zijn ouders thuis in New York City, als enige van de kinderen Glass. Twee broers (Seymour en Walt) zijn overleden, een zus (Boo Boo) is getrouwd, een andere zus (Franny) studeert, een broer (Waker) volgt een opleiding tot priester en een andere broer (Buddy) woont alleen, ergens in de bossen van New England.
Zooey is een knappe, hyperintelligente knaap. Hij is een succesvol acteur en hij wil van acteren zijn carrière maken. Maar zijn intelligentie zit hem vaak in de weg: hij ergert zich aan veel mensen, hij vindt veel mensen heel dom, hij ziet de tekortkomingen bij iedereen (maar niet bij zichzelf). In gesprekken met zijn moeder Bessie en zijn zus Franny probeert hij orde te scheppen in de chaos die zijn leven lijkt te worden.

ERK Niveau:

C1

Schrijver:

J.D. Salinger

Jaar van uitgave:

1957

Aantal pagina's:

131

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

1950-1960

Plaats van handeling:

USA, New Haven (Connecticut) en New York City

Bijzonderheden:

De bundel bevat 2 verhalen.
In het Nederlands heet het boek ‘Franny en Zooey’.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

De bundel ‘Franny and Zooey’ vertelt een tweetal verhalen over leden van de familie Glass: een familie die in de andere verhalenbundels van Mr. Salinger ook voorkomt (Raise High the Roof Beam, Carpenters / Seymour: An Introduction en enkele verhalen uit Nine Stories). Deze bundel is echter het meest informatief over de bijzondere familie Glass.

WAT MOET JE WETEN?

‘Franny and Zooey’ speelt zich af in de jaren vijftig van de vorige eeuw. Die tijd verschilde heel erg van de onze. Zo was er geen computer of Internet, de televisie speelde nauwelijks een rol (maar bestond al wel in de USA – de familie Glass heeft ook een toestel), mensen lazen en studeerden veel. Veel Amerikanen deden hun uiterste best om – net als de meeste andere mensen na de Tweede Wereldoorlog trouwens – een succes van hun leven te maken: carrière, een eigen huis en een goede baan, een gelukkig gezinnetje. Kortom: ‘The American Dream’. Maar de familie Glass lijkt toch een uitzondering op deze regel te vormen.

DE TAAL

De woorden en de zinnen in ‘Franny and Zooey’ zijn vrij lastig te lezen. Je moet het Engels op een hoog niveau beheersen.
In beide verhalen wordt veel gevloekt – de reden dat de bundel lange tijd gekuist uitkwam.
De alinea’s en de zinnen zijn vaak lang. Er is een beperkte hoeveelheid dialogen – maar die dialogen zijn vaak wel zeer humoristisch: ironisch en satirisch.

DE TAAL EN HET VERHAAL

Wat taal betreft is ‘Franny and Zooey’ moeilijk.
Dat lijken de verhalen in eerste instantie ook te zijn. Maar gaandeweg ontdek je als lezer de humor en de tragiek van de leden van de familie Glass.
Op basis van deze eigenschappen is ‘Franny and Zooey’ een boek met een literair niveau C 5c en een taal-(ERK-)niveau C1.

Schrijfstijl:

‘Franny and Zooey’ is heel speciaal geschreven. Het lijkt alsof de verteller (Buddy) waargebeurde verhalen vertelt over zijn broer, zus en moeder. Maar Buddy is uiteraard de verteller niet … dat is J.D. Salinger. En die vertelt een fictieverhaal.

Actie:

De bundel ‘Franny and Zooey’ bevat verhalen met heel weinig actie.

Tijd:

‘Franny and Zooey’ speelt zich af in de jaren vijftig van de vorige eeuw. Er wordt veel over boeken, filosofie en geloof gepraat en nauwelijks over film of televisie (en niet over computers of nieuwe media). En er wordt heel veel gerookt …

Plaats:

De setting van ‘Franny and Zooey’ is de omgeving van de Yale universiteit (in de staat Connecticut) en New York City. Maar daar merk je weinig van: alle scenes spelen zich af in enkele vertrekken.

Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in ‘Franny and Zooey’: hoe zal het de jongste telgen van de Glass-familie vergaan?

Verteller:

De bundel ‘Franny and Zooey’ heeft een auctoriale verteller.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘Franny and Zooey’ zijn:
In ‘Franny’:
• Frances (‘Franny’) Glass (1934): een 20-jarige studente literatuur. Franny is de jongste telg uit een gezin met briljante kinderen. Omdat ze de laatste tijd veel leest over allerlei godsdiensten, is ze daardoor beïnvloed geraakt – en dat maakt haar nogal onzeker en onevenwichtig;
• Lane Coutell: een student aan de Yale University in Connecticut. Hij is de beste vriend van Franny – maar de twee lijken in dit verhaal (tijdelijk) een vrij kille relatie te hebben. Lane is nogal een pedante student die graag te koop loopt met zijn kennis en ijver. Maar hij is wezenlijk geïnteresseerd in Franny.
In ‘Zooey’:
• Zachary Martin (‘Zooey’) Glass (1929): een 25-jarige jonge man. Hij woont nog bij zijn ouders thuis. Hij studeert niet (meer): hij is van plan een succesvol acteur te worden. En dat lijkt hem te gaan lukken: Zooey heeft redelijk veel succes, niet in de laatste plaats door zijn knappe uiterlijk;
• Bessie Gallagher Glass: de moeder van de Glass-kinderen. Bessie lijkt een beetje een sloofje: ze kleedt zich slecht en ze heeft een rommelige woning. Daarnaast rookt ze als een ketter. Wel is ze erg begaan met haar vijf (nog levende) kinderen – ook al zijn ze al wat ouder en ook al wonen ze voor een deel niet meer thuis;
• Franny Glass.

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘Franny and Zooey’ zijn:
In ‘Franny’:
• Studenten, jonge mannen die studeren aan dezelfde universiteit als Lane;
• Een ober in een New Yorks restaurant.
In ‘Zooey’:
• Geen.

De andere leden van de family Glass zijn:
• Les Glass: de vader. Hij verdiende de kost als vaudevilleartiest. Het gezin woonde in de loop der jaren op meerdere plaatsen in de USA, maar de meeste kinderen brengen hun jeugd door in New York City. Ze zijn bijna zonder uitzondering hyperintelligent en ze zijn jarenlang graag gehoorde gasten in een radioprogramma;
• Seymour Glass (1917-1948). De briljante oudste zoon. Hij was militair tijdens de Tweede Wereldoorlog, en in die jaren trouwt hij ook (in 1943). Seymour was hoogleraar – tevens was hij vaak in de war en hij wordt daarvoor behandeld. In 1948 pleegt hij zelfmoord – negen jaar voordat Zooey over hem sprak met zijn zus Franny;
• Webb Gallagher (‘Buddy’) Glass (1919): de ik-verteller van het voorwoord. Buddy vertelt met liefde en humor over zijn familie. Tijdens beide verhalen woont de schrijver helemaal alleen in een boshut in New England. Er wordt vaak naar hem verwezen (maar hij komt niet als personage voor in de verhalen);
• Beatrice (‘Boo Boo’) Glass Tannenbaum (1920): de oudste zus. Boo Boo is getrouwd en ze woont met haar man buiten New York;
• Walter F. (‘Walt’) Glass (1921-1945): Walter was een zorgeloze jonge man (waarschijnlijk de meest optimistische van alle kinderen. Hij sneuvelde aan het eind van de Tweede Wereldoorlog;
• Waker Glass (1921): de tweelingbroer van Walt. Waker woont niet meer thuis: hij volgt een opleiding tot (Rooms-Katholiek) priester.

Website:

https://www.theguardian.com/books/booksblog/2014/jul/23/book-for-the-beach-franny-and-zooey-jd-salinger

Film:

De verhalen uit ‘Franny and Zooey’ zijn niet verfilmd.

Overig:

‘Franny and Zooey’ is één van de drie ‘verhalen’bundels die Mr. Salinger tijdens zijn leven publiceerde. Vrijwel alle verhalen portretteren dezelfde familie – de familie Glass, een familie die een zekere gelijkenis vertoont met de familie Caulfield uit de enige roman van J.D. Salinger, The Catcher in the Rye.

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over J.D. Salinger.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• Seize the Day van Saul Bellow
• The Slave van Isaac Bashevis Singer
• Breakfast at Tiffany’s van Truman Capote

Citaat:

The facts at hand presumably speak for themselves, but a trifle more vulgarly, I suspect, than facts even usually do. As a counterbalance, then, we begin with that everfresh and exciting odium: the author's formal introduction. The one I have in mind not only is wordy and earnest beyond my wildest dreams but is, to boot, rather excruciatingly personal. If, with the right kind of luck, it comes off, it should be comparable in effect to a compulsory guided tour through the engine room, with myself, as guide, leading the way in an old one-piece Jantzen bathing suit. (p.33)

Vragen over het boek:

1. Hoe komt het volgens jou dat Franny zich gedraagt zoals ze dat doet tegenover Lane?
2. Analyseer het karakter van Lane.
3. Wat vind je van de moeder van Franny en Zooey?
4. In welke opzichten is Zooey anders dan andere jonge mannen?