A Revolutionary war raises many strange characters out of the obscurity which is the common lot of humble lives in an undisturbed state of society.
Certain individualities grow into fame through their vices and their virtues, or simply by their actions, which may have a temporary importance; and then they become forgotten. The names of a few leaders alone survive the end of armed strife and are further preserved in history; so that, vanishing from men’s active memories, they still exist in books.
The name of General Santierra attained that cold, paper-and-ink immortality. He was a South American of good family, and the books published in his lifetime numbered him amongst the liberators of that continent from the oppressive rule of Spain.
That long contest, waged for independence on one side and for dominion on the other, developed, in the course of years and the vicissitudes of changing fortune, the fierceness and inhumanity of a struggle for life. All feelings of pity and compassion disappeared in the growth of political hatred. And, as is usual in war, the mass of the people, who had the least to gain by the issue, suffered most in their obscure persons and their humble fortunes.
General Santierra began his service as lieutenant in the patriot army raised and commanded by the famous San Martin, afterwards conqueror of Lima and liberator of Peru. A great battle had just been fought on the banks of the river Bio-Bio. Amongst the prisoners made upon the routed Royalist troops there was a soldier called Gaspar Ruiz. His powerful build and his big head rendered him remarkable amongst his fellow-captives. The personality of the man was unmistakable. Some months before, he had been missed from the ranks of Republican troops after one of the many skirmishes which preceded the great battle. And now, having been captured arms in hand amongst Royalists, he could expect no other fate but to be shot as a deserter.

© J.M. Dent & Sons Ltd / Aldine Press, 1898/1963.

De soldaat Gaspar Ruiz zal geëxecuteerd worden: hij vocht voor de verkeerde partij, hij deserteerde. Als eenvoudige boerenjongen nam hij dienst in het leger van de republikeinen dat streefde naar onafhankelijkheid van Chili en Peru. Later ‘liep hij - min of meer toevallig - over’ naar het leger van de overheersers, de Spanjaarden.
Toch gaat die executie niet helemaal naar wens. En Gaspar Ruiz krijgt een tweede kans. Het is de vraag of hij die kans op een goede manier weet te benutten.

ERK Niveau:

C1

Schrijver:

Joseph Conrad

Jaar van uitgave:

1902

Aantal pagina's:

75

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

1850-1900

Plaats van handeling:

Latijns-Amerika (Chili)

Bijzonderheden:

Een novelle in 12 genummerde hoofdstukken.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

De novelle ‘Gaspar Ruiz’ gaat over de vrijheidsstrijd in Zuid-Amerika, en in dit specifieke verhaal in de landen Chili en Peru. Spanje was daar eeuwenlang de kolonisator, maar nu, rond 1890, streden vrijheidsstrijders tegen die Spaanse overheersers. Zo’n burgeroorlog was uiteraard ingewikkeld: verwarrend, gewelddadig en oneerlijk – niemand wist zeker wie er echt te vertrouwen was.

WAT MOET JE WETEN?

Voor het waarderen van ‘Gaspar Ruiz’ is het handig wanneer je iets weet over de koloniën die zich in verre continenten (Afrika, Azië, Latijns-Amerika) probeerden te bevrijden van hun overheerser (vaak oude Europese mogendheden als Groot-Brittannië, Frankrijk, Spanje, Portugal en Nederland).

DE TAAL

De taal van ‘Gaspar Ruiz’ is goed te begrijpen, in tegenstelling tot veel andere romans of verhalen van Joseph Conrad.
De alinea’s en de hoofdstukken zijn over het algemeen kort.

DE TAAL EN HET VERHAAL

Qua taal is de novelle toegankelijk.
Dat geldt zeker ook voor het verhaal zelf. Het is een verhaal over de vrijheidsstrijd van de Zuid-Amerikanen tegen Spanje.
Op basis van deze eigenschappen is ‘Gaspar Ruiz’ een boek met een literair niveau C 4e en een taal-(ERK-)niveau C1.

Schrijfstijl:

Het verhaal is vrij afstandelijk geschreven (ondanks de bloedige oorlog): de gebeurtenissen worden dan ook jaren later verteld.

Actie:

De novelle ‘Gaspar Ruiz’ bevat een verhaal met veel actie.

Tijd:

De gebeurtenissen in de roman spelen zich af in de jaren 1850-1900, een tijd waarin de meeste Zuid-Amerikaanse landen hun banden met Spanje (met geweld) trachtten te verbreken.

Plaats:

De setting van ‘Gaspar Ruiz’ is de westkust van Latijns-Amerika: Chili en Peru, ten tijde van de onafhankelijkheidsoorlog.

Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in ‘Gaspar Ruiz’: hoe zal het leven van de militair Gaspar Ruiz verlopen?

Verteller:

Het verhaal heeft een ik-verteller, wat soms zorgt voor een onbetrouwbaar perspectief.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘Gaspar Ruiz’ zijn:
• Gaspar Ruiz: een militair. Van soldaat voor de Spanjaarden wordt hij soldaat voor de Republikeinen in Chili en daarna wisselt hij weer – een reden om hem van verraad te betichten. Ruiz maakt het niet veel uit: hij heeft nauwelijks een ideaal. Toch weet hij zich tot een belangrijke officier op te werken;
• General Santierra: de ik-verteller van het verhaal. Een oudere Chileense generaal, die vertelt over de burgeroorlog in Chili en Peru, in een tijd dat hij nog een jonge luitenant was;
• Doña Erminia: de jonge vrouw die Gaspar redt, een vrij ongenaakbare dame. Gaspar redt haar op zijn beurt later ook en hij wordt verliefd op haar.

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘Gaspar Ruiz’ zijn:
• De vader en moeder van Doña Erminia;
• Veel militairen: General San Martin, Sergeant Esteban de Plaza, General Robles, the Commander-in-Chief, Major Pajol, Indian Chief Peneleo, Artillerist Jorge.

Website:

https://www.gutenberg.org/files/8736/8736-h/8736-h.htm

Film:

De novelle ‘Gaspar Ruiz’ is niet verfilmd.

Overig:

‘Gaspar Ruiz’ is een novelle van Joseph Conrad. Het verhaal speelt zich af in Zuid-Amerika, een continent waar Mr Conrad overigens weinig over schreef.

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over Joseph Conrad.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• The Red Badge of Courage van Stephen Crane
• The Unvanquished van William Faulkner
• The Dead Republic van Roddy Doyle

Citaat:

Before anybody could make a sound he sprang up from the ground and called for his horse. ‘Adios, my friends!’ he cried, ‘Go with God. I love you. And tell them well in Santiago that between Gaspar Ruiz, colonel of the King of Spain, and the republican carrion-crows of Chile there is war to the last breath – war! war! war!’ (p.50)

Vragen over het boek:

1. Waarom wordt Gaspar ter dood veroordeeld?
2. Waardoor ontstaat de liefde en trouw van Gaspar voor de Spaanse jongedame?
3. Wat zorgt voor de ondergang van Gaspar?
4. Wie vertelt het verhaal? Heeft deze manier van vertellen volgens jou een meerwaarde? Leg eens uit.