3/5 - (1 stemmen)

Making Money

Niveau:
Genre: fantasy
Thema: work

Getagd op:
Verkrijgbaar bij bol.com
var bol_sitebar_v2={"id":"bol_1690917441639", "baseUrl":"partner.bol.com","productId":"9200000000760368","familyId":"","siteId":"30874","target":true,"rating":true,"price":true,"deliveryDescription":true,"button":true,"linkName":"Making%20Money%20%28ebook%29%2C%20Terry%20Pratchett","linkSubId":""};

SNEL NAAR...





Het begin!

They lay in the dark, guarding. There was no way of measuring the passage of time, nor any inclination to measure it. There was a time when they had not been here, and there would be a time, presumably, when they would, once more, not be here. They would be somewhere else. This time in between was immaterial.
But some had shattered and some, the younger ones, had gone silent. The weight was increasing. Something must be done. One of them raised his mind in song.
It was a hard bargain, but hard on whom? That was the question. And Mr Blister the lawyer wasn't getting an answer. He would have liked an answer. When parties are interested in unprepossessing land, it might just pay for smaller parties to buy up any neighboring plots, just in case the party of the first part had heard something, possibly at a party.
But it was hard to see what there was to know.
He gave the woman on the other side of his desk a suitable concerned smile.
‘You understand, Miss Dearheart, that this area is subject to dwarf mining law? That means all metals and metal ore are owned by the Low King of the dwarfs. You will have to pay him a considerable royalty on any that you remove. Not that there will be any, I'm bound to say. It is said to be sand and silt all the way down, and apparently it is a very long way down.’
He waited for any kind of reaction from the woman opposite, but she just stared at him. Blue smoke from her cigarette spiraled toward the office ceiling.
‘Then there is the matter of antiquities,’ said the lawyer, watching as much of her expression as could be seen through the haze. ‘The Low King has decreed that all jewelry, armor, ancient items classified as Devices, weaponry, pots, scrolls, bones extracted by you from the land in question will also be subject to a tax or confiscation.’

© Penguin Random House Company, 2007

^ Terug naar boven

Algemeen

Moist von Lipwig is al weer een tijdje ‘General Postmaster’. Hij heeft de posterijen van Ankh-Morpork van een zekere ondergang gered: de post komt tegenwoordig op tijd, mensen vertrouwen op de posterijen, postzegels worden hoe langer hoe vaker als betaalmiddel gebruikt en de post maakt winst. Iedereen blij: vooral Lord Vetinari (die Moist benoemde in deze functie) en de werknemers bij de posterijen.
Maar Moist verveelt zich. Ooit was hij een vrij succesvolle inbreker, boef en oplichter. En nu een heel succesvolle directeur. Een vaste baan, maar saai, saai … Moist zou wel eens iets meer willen halen uit zijn leven. Zelfs zijn verloofde, Miss Dearheart, leidt een spannender leven: ze trekt er constant op uit op zoek naar lucratieve handeltjes (tegenwoordig in goud en andere opgedolven kostbaarheden).
Dus wanneer Lord Vetinari de baan van directeur van de bank van Ankh-Morpork aanbiedt aan Moist, zou deze blij moeten zijn met een nieuwe uitdaging. Maar dat is Moist helemaal niet: weer een kantoorbaan, ditmaal in een financieel wespennest. Moist bedankt voor de eer. Zelfs wanneer de bezitster van de meeste aandelen in de Bank, Mrs Lavish, hem adviseert de baan te nemen.
Helaas: wanneer Mrs Lavish komt te overlijden, blijkt dat ze haar 50% aandelen en haar hondje Mr Fusspot (aandeelhouder van de bank met 1% aandelen) aan Moist heeft vermaakt. Moist zal dus nu op een legale manier met geld moeten leren omgaan …


^ Terug naar boven

Boekinformatie

ERK Niveau:
C1

Schrijver:
Terry Pratchett

Jaar van uitgave:
2007

Aantal pagina's:
349

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:
Een fantasietijd

Plaats van handeling:
Discworld (Ankh-Morpork)

Bijzonderheden:
De 34e roman over de Discworld. Een fantasyroman in 13 hoofdstukken, gevolgd door een epiloog.
In het Nederlands heet het boek ‘Geld moet wapperen’.


^ Terug naar boven

Het boek - onderwerp

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

De fantasyroman ‘Making Money’ is opnieuw een verhaal met de sympathieke oplichter Moist von Lipwig in de hoofdrol (na ‘Going Postal’). Het thema van deze roman is geld: geld maken, geld verdienen, nog meer geld verdienen, geld beheren. Kortom: een verhaal over het aardse slijk. En dan gaat het dus ook over andere kostbare (ruil)middelen, zoals goud.


WAT MOET JE WETEN?

Voor het waarderen van ‘Making Money’ heb je weinig specifieke kennis nodig. Opnieuw is dit een roman over het menselijk tekort. Uiteraard zijn verscheidene hoofdpersonen vampiers, dwergen, golems en andere mythische of sprookjesachtige wezens. Maar daar gaat het natuurlijk nooit om bij Terry Pratchett. Op bijtend satirische wijze fileert hij menselijke (on)hebbelijkheden als hebzucht, jaloezie, plichtsbesef en –verzuim, macht, haat, eigenwijsheid en gierigheid. Kortom, een verhaal over gewone mensen.




^ Terug naar boven

Het boek - Moeilijkheid

DE TAAL

De woorden en de zinnen in ‘Making Money’ zijn zoals gewoonlijk bij Terry Pratchett van een pittig niveau. De alinea’s en de hoofdstukken zijn van een normale lengte en er zijn veel dialogen. De moeilijkheidsgraad zit veel meer in de diepgang van het verhaal. Niet alleen gebruikt Pratchett vaak moeilijke woorden, maar hij gebruikt ook veel stijlmiddelen als ironie en sarcasme. Voor de ervaren lezer een genot om te lezen, voor de minder geoefende lezer soms raadselachtig (of misschien zelfs onbegrijpelijk).


DE TAAL EN HET VERHAAL

De taal van ‘Making Money’ is moeilijk. Terry Pratchett doet geen concessies aan zijn lezers wat de taal betreft.
Het verhaal is een prachtige parodie op hebzucht en jaloezie. In tegenstelling tot de eerste romans van Pratchett (die veel meer kolder en fantasy bevatten) is dit opnieuw een roman over menselijke tekortkomingen. In het verhaal komen uiteraard nog altijd sprookjesachtige en mythische types voor (dwergen, weerwolven, golems en igors), maar het gaat juist om de menselijke karaktereigenschappen bij alle wezens die dit verhaal bevolken.
Op basis van deze eigenschappen is ‘Making Money’ een boek met een literair niveau C 5a en een taal-(ERK-)niveau C1.


Schrijfstijl:

Qua verhaal is ‘Making Money’ iets ‘gewoner’ dan de eerste romans van Terry Pratchett. Het is veel meer een satire dan een fantasy-verhaal. Nu gaat het bij Pratchett maar zelden om een queeste of een strijd om de macht in een rijk – absurde gedragingen zijn bij hem veel belangrijker dan spannende avonturen.



^ Terug naar boven

Het boek - het verhaal

Actie:

‘Making Money’ is een verhaal met vrij weinig actie. Het verhaal beschrijft de wederwaardigheden van de directeur van de posterijen die directeur van de bank wordt. Om hem heen gebeuren allerlei dingen, maar de hoofdpersoon Moist von Lipwig laat het allemaal gebeuren: hij is een held tegen heug en meug.


Tijd:

De fantasyroman ‘Making Money’ speelt zich af in een fantasietijd. Die tijd lijkt overigens verdacht veel op onze tijd: de gebeurtenissen in de grote stad Ankh-Morpork worden veroorzaakt en beïnvloed door de rijken en machtigen van de stad. Een herkenbare situatie voor ons die soms lezen over de besognes in het bankwezen en de financiële wereld.


Plaats:

De setting van ‘Making Money’ is de fantasiewereld die Terry Pratchett schiep: Discworld. Discworld is een wereld met meerdere landen en landstreken en grote en kleine steden. Het lijkt een beetje op de aarde: er zijn meren, rivieren, bergen, heuvels en bossen. Maar het land wordt omsloten door een enorme oceaan – en als je die te ver op vaart, kom je bij The Rim (zoals iedereen weet) en als je daar verder zou willen varen, val je van de Discworld af. Want – opnieuw zoals iedereen weet – de Discworld is een platte schijf – disc – die door vier olifanten gedragen wordt die op hun beurt op het schild van de enorme schildpad Great A’Tuin staan. Deze schildpad wandelt door het heelal.
Deze roman, ‘Making Money’, speelt zich voornamelijk af in de grote stad Ankh-Morpork. Daar bevinden zich de machtigen van de Discworld: de tiran Lord Vetinari, de huurmoordenaars, de directeuren en de miljonairs, de bestuurders van instellingen, kantoren en banken.


Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in ‘Making Money’: hoe zal het Moist von Lipwig vergaan als grote baas van de financiële wereld (een meesteroplichter en –dief) die bankdirecteur is geworden?


Verteller:

De roman ‘Making Money’ heeft een auctoriale verteller. Deze beschrijft het verhaal heel vaak vanuit het perspectief van de sympathieke crimineel Moist von Lipwig.




^ Terug naar boven

Het boek - de karakters

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘Making Money’ zijn:
• Moist von Lipwig: ooit een oplichter, dankzij zijn gladde praatjes. Nu de baas van de Post (‘Postmaster General’), de Bank en de Munt (‘Master of the Royal Mint’) – dankzij zijn gladde praatjes. Ooit heette hij Albert Spangler. In die hoedanigheid was hij meesterdief, -inbreker, -oplichter. Lord Vetinari redde hem van de galg (maar wel tegen een bepaalde prijs uiteraard);
• Lord Havelock Vetinari, the Patrician of Ankh-Morpork: zonder meer de machtigste man in de stad en omgeving. Hij is meestal rustig en bedaard; hij oefent zijn macht in stilte uit. Hij lijkt vriendelijk, maar ondertussen is hij opgeleid bij de Guild of Assassins (hij heeft zelfs wel eens een moord gepleegd) en in zijn kerkers zuchten veel personen die het niet helemaal met hem eens waren;
• Drumnott, personal secretary: de rechterhand van Lord Vetinari;
• Mr Mavolio Bent, chief cashier: een onkreukbare bankier die kan tellen als de beste. Hij maakt met sommen nooit een fout, maar als persoon is hij ietwat eigenaardig;
• Cosmo Lavish: een zoon van wijlen Mr Lavish (bankier). Cosmo zou graag (als) Lord Vetinari willen zijn;
• Adora Belle (‘Miss’) Dearheart (door Moist ‘Spike’ genoemd): de verloofde van Moist.


Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘Making Money’ zijn:
Medewerkers van de Bank van Ankh-Morpork:
• Mrs Lavish: de bejaarde dame die 50% van de aandelen van de bank van Ankh-Morpork bezit. Door haar huwelijk met Mr Lavish werd ze (invloed)rijk, van huis uit heet ze Topsy Turvy en was ze een jolige dame met plezier);
• Mr Fusspot: de spuuglelijke hond van Mrs Lavish. Hij bezit 1% van de aandelen in de bank;
• Hubert Turvy: een wetenschapper die machines ontwikkelt in de kelders van de bank. Hij is een neef van Mrs Lavish;
• Igor: een igor die in de kelder van de bank werkt;
• Mr Exorbit Clamp (a.k.a. Owlswick Jenkins): een creatieve geest die heel goed tekenen (en daarmee ook vervalsen) kan;
• Miss Drapes: de assistente van Mr Bent;
• Probationary Trainee Junior Clerk Hammersmith Coot: een rekenwonder, maar wel jong;
• Robert Spittle: Senior Clerk uit de rekenkamer van de bank;
• Aimsbury: kok bij de Bank;
• Peggy Aimsbury: de kokshulp, dochter van Aimsbury.
Medewerkers van de Watch van Ankh-Morpork:
• Commander Sam Vines (Sir Samuel, His Grace the Duke of Ankh): het hoofd van de Watch;
• Captain Carrot Ironfoundersson: een kapitein van de Night Watch, lid van een minderheid (een soort dwerg);
Corporal Nobbs (‘Nobby’); een politiebeambte. Weliswaar wel een mens, maar wel een beetje een vreemd mens;
• Constable Haddock (‘Kipper’): een vriendelijke diender;
• Sergeant Angua: een politiebeambte, lid van een minderheid (een weerwolf);
Sergeant Colon: een politiebeambte, een mens;
• Sergeant Detritus: een politiebeambte, lid van een minderheid (een trol).
Medewerkers van de Unseen University (in Ankh-Morpork):
• Archchancellor Mustrum Ridcully: de rector magnificus van de universiteit;
• The Chair of Indefinite Studies: een beetje een vage hoogleraar;
• The Librarian: de bibliothecaris. Ooit was hij een persoon, nu is hij al jaren een orang-oetan die uitsluitend ‘Ook!’ zegt;
• Ponder Simmons, Head of Inadvisably Applied Magic, later The Master of the Traditions: een magiër, jong en ambitieus. Hij overziet niet altijd de gevolgen van zijn geniale ideeën. Zo heeft hij een zelfdenkende machine ontwikkeld – Hex – die meer kan dan iemand weet;
• Dr Hix (a.k.a. John Hicks), the Head of the Department of Post-Mortem Communications: een hoogleraar die zich met doodse zaken bezighoudt (een ‘necromancer’ – hoewel hij dat nare woord nooit gebruikt);
• Professor Flead, the Head of Umnian Languages: een kenner van min of meer dode talen. Zelf is hij ook al meer dan driehonderd jaar min of meer dood.
Anderen:
• Death: de Dood die overal en nergens aanwezig kan zijn. Hij is misschien wel het belangrijkste karakter uit de Discworld-verhalen: een aangenaam persoon met een onaangenaam beroep (maar ja, iemand moet het doen);
• Stanley Howler, Head of Stamps: een medewerker van Moist bij de Posterijen;
• Mr Slant: een 351-jarige advocaat;
• Pucci, Josephine, Aunt Careful, Aunt Carefulness, Miss Tarantella Lavish: leden van de rijke Lavish-familie;
• Mr Morpeth, Heretofore, Mr Cranberry: werknemers van Cosmo Lavish;
• Miss Sacharissa Cripslock: journalist van de ‘Times’;
• J. Proust: de eigenaar van een winkel in fopartikelen, ‘The Boffo Novelty and Joke Shop’;
• Mr Spools: de eigenaar van Teemer & Spools, een bedrijf dat postzegels drukt;
• Mrs Cake: de hospita van een louche pand waar kamers worden verhuurd. Mrs Cake runt het bedrijf samen met haar dochter, Ludmilla Cake;
• Cribbins: een oude kennis van Moist von Lipwig (maar Moist ziet dat anders). Hij draagt een kunstgebit, maar dat gebit accepteert het maar met tegenzin – het behoorde eerst tot iemand anders;
• Mrs Berenice Houser: een religieuze dame die in de bibliotheek werkt;
• Dr Whiteface: Head of the Fools’ Guild, de directeur van een opleidingscentrum voor circus- en andere artiesten;
• Cut-Me-Own-Throat Dibbler (vaak ‘Throat’ of ‘Mr Throat’ genoemd, soms Claude Maximillian Overton Transpire Dibbler geheten): een verkoper van van alles en nog wat (vaak van in principe eetbare waar);
• Lord Downey: Head of the Assassins’ Guild;
• Gladys: de secretaresse van Moist, een golem (M/V);
• Sir King Harry: van eenvoudige komaf, maar nu multimiljonair, dankzij zijn schoonmaakbedrijven (zijn vrouw noemt hem soms oneerbiedig ‘King of Shit’; hij duidt zichzelf liever aan met de titel ‘King of the Golden River’). Harry heeft een neus voor handel.





^ Terug naar boven

Het boek - verder


Film:

De roman ‘Making Money’ is niet verfilmd.


Overig:

Waarschijnlijk had Terry Pratchett de financiële malversaties en de wereldwijde financiële crisis uit het eerste decennium van de eenentwintigste eeuw in gedachten toen hij zijn verhaal ‘Making Money’ bedacht. Een crisis die met name de gewone burger raakte terwijl de machtigen der aarde nog altijd veel geld overhielden. Zo beschrijft Pratchett ook kleine wezens die in de catacomben van de bank in een tredmolen hun geestdodende werk verrichten terwijl daarboven op het pluche de grote bazen de besluiten nemen. Ook is de vergelijking van de bank met een tempel een goede: banken zijn ontworpen als godsdienstige bedevaartsoorden, compleet met zuilen, beelden en een boven- en onderwereld.



^ Terug naar boven

Auteur en Werken

Link naar pagina over auteur
-->Informatie over Terry Pratchett.

Auteur:

Werken:


^ Terug naar boven

Meer

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
Unseen Academicals van Terry Pratchett
The Firm van John Grisham
jPod van Douglas Coupland


Citaat:
‘Not counting friend Harry, we took in more than four thousand dollars today. Most of them were from what you’d call poor people, but there’s far more of them than rich people. We can set that money to work. And we won’t lend to scoundrels this time, don’t worry about that. I’m a scoundrel, and I can spot them a mile off. Please pass on our compliments to the counter staff. And now, Mr Bent, Mr Fusspot and I are going to see a man about making money.’ (p.151)

Vragen over het boek:

1. Wat zijn de redenen dat Moist weinig zin heeft in de baan bij de bank van Ankh-Morpork?
2. Wat heeft Miss Dearheart met de carrièremove van haar echtgenoot te maken?
3. In hoeverre is Cribbins een lastpost voor Moist en wat doet hij om Cribbins de mond te snoeren?
4. Waarom is Cosmo Lavish een onuitstaanbaar en tegelijkertijd tragisch figuur?




^ Terug naar boven

Comments are closed.