So much happened in the two years that I spent at the Admiralty, I had a finger in so many pies, that I have found it difficult to say exactly when it was that this thing began. From my engagement diary it seems to have been about the middle of July in 1941, and I should say that it began with a telephone call from McNeil.
I reached out for the receiver. I remember that it was a very hot day and I was flooded out with work. There was dust all over my desk because I had the window open, and outside the bricklayers were repairing what the Luftwaffe had done to us. I said irritably: ‘Six nine two.’
‘Is that Commander Martin?’
‘Speaking,’ I said shortly.
‘This is Brigadier McNeil. I am speaking from one hundred and sixty-four Pall Mall.’
‘Oh, yes, sir?’ I replied. The address meant nothing to me, and I wondered sourly why the Army could not say in short time who they were and what they wanted.
‘Captain Oliver gave me your name. We've been talking about an operation this morning. I think perhaps I'd better come along and see you.’
‘Very good, sir. When would you like to come?’
‘About three o'clock this afternoon? Is that convenient to you?’
‘That's quite all right for me. I'll expect you then.’
He came to me in the afternoon. He was a man of forty-five or fifty, a typical soldier, very smartly dressed. His belt, his buttons, and the stars and crowns upon his shoulders were beautifully polished; his uniform sat on him without a crease, and the red staff tabs blazed out immaculate from the lapels of his tunic. He had short, greyish hair and china-blue eyes. He looked pleasant enough, determined, absolutely straight, and – I thought at first – rather stupid. You felt to look at him that he would be wonderful upon a horse.
I got up as the messenger showed him in. ‘Good afternoon,’ I said. ‘Will you sit down?’

© William Heinemann / Pan Books, 1945, 1964.

Een groepje Britse militairen besluit aanvallen uit te voeren op Duitse oorlogsschepen die gestationeerd zijn aan de kust van het Franse Bretagne. Twee militairen zijn verbitterd omdat zij dierbaren zijn kwijtgeraakt bij bombardementen, anderen willen de Fransen helpen en simpelweg zo veel mogelijk Duitsers doden. De groep krijgt de beschikking over een oud Frans vissersschip dat in een haven in een baai in Zuid-West-Engeland ligt. De mannen bereiden zich voor op de expeditie en ze krijgen hulp van Bretonse vluchtelingen. Over een paar weken kunnen ze aan de slag.
En dan kunnen ze tevens hun nieuwste wapen uitproberen: een vlammenwerper ….

ERK Niveau:

B2

Schrijver:

Nevil Shute

Jaar van uitgave:

1945

Aantal pagina's:

287

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

1940-1945

Plaats van handeling:

UK (meerdere plaatsen) en Frankrijk (meerdere plaatsen)

Bijzonderheden:

De roman bestaat uit 12 genummerde hoofdstukken.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

De oorlogsroman ‘Most Secret’ is interessant voor liefhebbers van literatuur over de Tweede Wereldoorlog. Nevil Shute wist veel over dit onderwerp: hij werkte bij de geheime dienst van de Britse Marine (‘The Admiralty’). Hij vertelt een spannend en aangrijpend verhaal zonder daarbij sentimenteel te worden. Wel weidt hij soms veel uit over bepaalde zaken – onderwerpen die wij niet meer herkennen of waarover we ons niet langer druk maken.

WAT MOET JE WETEN?

Voor het waarderen van ‘Most Secret’ moet je weten dat de Franse kust van Bretagne en de Engelse kust van Cornwall en Devon veel op elkaar lijken: veel water, veel inhammen en kleine haventjes, veel kreken en baaien. Kortom: een ideale plek om je te verschuilen of juist om aanvallen te plegen.

DE TAAL

De woorden en de zinnen in ‘Most Secret’ zijn van een pittig niveau (het boek is al oud), maar ze zijn goed te begrijpen: Mr Shute schreef in gewone taal over spannende thema’s.
De alinea’s en de hoofdstukken zijn over het algemeen lang. Er zijn weinig dialogen.

DE TAAL EN HET VERHAAL

Wat taal betreft is ‘Most Secret’ vaak lastig.
Het verhaal is een spannend oorlogsverhaal, maar wel met lange flashbacks en/of uitweidingen. Dat vertraagt het tempo – vooral voor de eenentwintig-eeuwse lezer.
Op basis van deze eigenschappen is ‘Most Secret’ een boek met een literair niveau C 4d en een taal-(ERK-)niveau B2.

Schrijfstijl:

‘Most Secret’ is speciaal geschreven – op een Nevil-Shute-achtige manier zou je kunnen zeggen. Iemand hoort iets over een gebeurtenis (de ik-verteller). Vervolgens begint het verhaal – verteld door een auctoriale verteller. Op die manier krijgt je een objectieve vertelling die dichter bij de lezer is gebracht door de ik-figuur.

Actie:

De oorlogsroman ‘Most Secret’ is een verhaal met redelijk veel actie.

Tijd:

‘Most Secret’ speelt zich af in de jaren 1940-1945. Het is de periode halverwege de oorlog. De Duitsers hebben vrijwel geheel Europa bezet; de Engelsen worden continu aangevallen en gebombardeerd.

Plaats:

De setting van ‘Most Secret’ is Engeland en – vooral – Frankrijk tijdens de Tweede Wereldoorlog. Er wordt vanuit Engeland een aantal geheime expedities van de marine naar Bretagne georganiseerd.

Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in ‘Most Secret’: zal het de Britse militairen lukken om de Duitsers aan de Bretonse kust veel schade toe te brengen?

Verteller:

De roman ‘Most Secret’ heeft een ik-verteller die een bescheiden rol speelt in het verhaal. Hij hoort hun verhalen en levert daar zijn (vrij neutrale) commentaar op.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘Most Secret’ zijn:
• Captain Charles Simon: een 35-jarige Frans-Engelse architect die in een dorp in de buurt van Parijs werkt totdat hij naar Engeland kan vluchten. Simon groeide op in Engeland waar hij naar school ging. Later verhuist hij met zijn moeder naar Lyon. Hij groeit op als tweetalige zoon van een Franse moeder en een (niet meer aanwezige) vader. Later gaat hij werken als architect in een dorp in Frankrijk. Simon neemt als eerste deel aan de operatie naar Frankrijk;
• Lieutenant Oliver Boden: een marineman die afkomstig is uit Yorkshire. Boden groeit op in een industriestad waar hij later in de fabriek van zijn vader kan gaan werken, maar zijn hart ligt bij de scheepvaart: hij vaart en zeilt graag en hij heeft meerdere schepen voordat hij bij de marine komt te werken;
• Lieutenant Michael Rhodes: een 25-jarige man die als scheikundige voor een bedrijf in Bristol werkt. Hij is nogal een loner: hij houdt eigenlijk alleen maar van zijn hond Ernest en later van zijn konijn Geoffrey. Totdat hij ‘The Wren’ ontmoet …
• John Colvin’: een Engelse zeeman die lang over de wereld zwierf. Hij heeft een beetje een vaag verleden, maar hij is zeer geïnteresseerd in vlammenwerpers;
• ‘The Wren’ (Barbara Wright): een 22-jarige vrouwelijke militaire chauffeur die als ‘Wren’ werkt (bij de vrouwelijke afdeling van het Britse leger). ‘The Wren’ is plichtsgetrouw, knap, maar in het begin nogal afstandelijk;
• Commander Martin: de ik-verteller van het verhaal. Hij komt in contact met militairen die voor een missie naar Frankrijk willen reizen; hij begeleidt hen bij de expedities en hij hoort hun verhalen.

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘Most Secret’ zijn:
In Frankrijk:
• (Midden-Frankrijk) Monsieur Louis Duchene: de directeur van de cementfabriek waar Simon tekenaar is. M. Duchene wil eerst gewoon doorwerken met zijn bedrijf – en daardoor meewerken met de Duitse bezetter; maar al snel walgt hij van de rücksichtslose en wrede militairen in zijn dorp;
• (Bretagne) Verschillende inwoners van het havenstadje Douarnenez en hun Duitse bezetters, waaronder: Père Augustine: (de priester), Bozallec (een oude visser) en Dottin (de plaatselijke arts).
In Yorkshire:
• George Boden en Henry Chalmers: de directeuren van een wolfabriek;
• Marjorie Chalmers: de vriendin van Oliver Boden. Zij is – net als haar vriend – een kind van één van de twee directeuren van de wolfabriek uit Yorkshire.
In Devon (Dartmouth) en Cornwall (Falmouth), aan de kust:
• Brigadier McNeil: een 45-jarige militair die de operatie naar Frankrijk coördineert;
• Admiral Thomson: de hoogste militair die verantwoordelijk is voor de expeditie;
• André: de Bretonse militair die het bevel heeft over de Franse zeelieden;
• Mrs Fortescue: een oudere dame die de militairen in Dartmouth ontmoeten;
• Elaine Fortescue: de dochter van Mrs Fortescue;
• Sanderson en Peters: Commanding Officers van een MGB, een Brits marinevaartuig.

Website:

www.nevilshute.org/secretpix.php

Film:

De roman ‘Most Secret’ is niet verfilmd.

Overig:

Eigenlijk werd ‘Most Secret’ al in 1942 voor publicatie aangeboden, maar vanwege censuur (in verband met de Tweede Wereldoorlog en de mogelijke informatie voor de Nazi’s) kwam de roman pas in 1945 uit.
Het boek werd overigens niet in het Nederlands vertaald.

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over Nevil Shute.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• Across the River and into the Trees van Ernest Hemingway
• The Snow Goose van Paul Gallico
• Warlight van Michael Ondaatje

Citaat:

I said: ‘I suppose I can. Is it good or bad for us?’
‘Good for the war. I don’t know anything about – about our closer interest.’
‘I’ll come around,’ I said.
I was with him in his office about ten minutes later. He had a flimsy on his desk marked in red: MOST SECRET. He passed it over to me. (p.175)

Vragen over het boek:

1. Waarom wordt dit verhaal door een ik-verteller verteld, denk je?
2. Wat is de reden dat Boden de expedities naar Frankrijk wil maken?
3. Wat is de reden dat Rhodes de expedities naar Frankrijk wil maken?
4. Wat is de reden dat Colvin de expedities naar Frankrijk wil maken?