In a somer seson, whan softe was the sonne,
I shoop me into shroudes as I a sheep were,
In habite as an heremite unholy of werkes,
Wente wide in this world wondres to here.
Ac on a May morwenynge on Malverne hilles
Me bifel a ferly, of Fairye me thoghte.
I was wery forwandred and wente me to reste
Under a brood bank by a bourne syde;
And as I lay and lenede and loked on the watres,
I slombred into a slepyng, it sweyed so murye.
Thanne gan I meten a merveillous swevene -
That I was in a wildernesse, wiste I nevere where.
Ac as I biheeld into the eest an heigh to the sonne,
I seigh a tour on a toft trieliche ymaked,
A deep dale bynethe, a dongeon therinne,
With depe diches and derke and dredfulle of sighte.
A fair feeld ful of folk fond I ther bitwene –
Of alle manere of men, the meene and the riche,
Werchynge and wandrynge as the world asketh.

© Penguin Random House Company / Penguin Classics, 1959

De verteller Will valt in slaap ergens op het platteland van midden-Engeland. Hij droomt over een toren en over een fort en tussen deze bouwwerken ziet hij de mensheid: ‘A fair feeld ful of folk’. Hij vraagt zich af hoe de mensheid gered kan worden: hoe kan de mens zijn pad vinden, hoe kan hij goed leren kiezen tussen hemel en hel?
Als hij verder het land intrekt komt hij allerlei figuren tegen die hem goed of valse adviezen geven. Gelukkig is daar dan Piers Plowman, een nuchtere boer die weet wat een goed leven inhoudt.
Maar toch zal Will zelf aan de verleidingen weerstand moeten kunnen bieden.

ERK Niveau:

C2

Schrijver:

William Langland

Jaar van uitgave:

1390

Aantal pagina's:

315

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

1300-1400

Plaats van handeling:

GB, het platteland (maar uiteraard een fantasieplaats)

Bijzonderheden:

De allegorie bestaat uit meer dan 20.000 allitererende dichtregels, soms geordend als 20 ‘Books’, dan weer als 8 ‘Visions’, die elk weer verdeeld zijn in ‘steps’ (een ‘passus’).
In het Nederlands heet het boek ‘Piers de Ploeger’ of ‘Williams Visie op Piers de Ploeger’.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

Het allegorische gedicht ‘Piers Plowman’ is een Middelengels gedicht over de samenleving zoals deze er in de veertiende eeuw moet hebben uitgezien, vooral op het platteland. Piers the Plowman is een simpele boer, een ploeger, die pas in het tweede ‘visioen’ zijn opwachting maakt. De ik-verteller is een zekere Will (William Langland misschien, maar Will was uiteraard een algemene naam). Deze Will heeft een droom waarin hij klassen, (on)deugden, gebeurtenissen en overtuigingen ziet als allegorische karakters: Dowel (‘Do-Well’), Dobet (‘Do-Better’), Dobest (‘Do-Best’), maar ook False, Conscience, Hunger, Scripture en Truth.

WAT MOET JE WETEN?

‘Piers Plowman’ is een verhalend gedicht. Maar het is ook een allegorie, geschreven in niet-rijmende, allitererende dichtregels. Voor de lezer die onbekend is met het Middelengels een zeer moeilijke klus, maar de uitstekende vertalingen die verkrijgbaar zijn maken de tekst beschikbaar voor iedereen. En dan is het verhaal – dat vaak als prozatekst vertaald is – tot een zeer leesbaar geheel: een verhaal over geloof en goed leven, maar ook over rechtvaardigheid en gelijke rechten voor iedereen. Wat onderwerp betreft was William Langland zijn tijd ver vooruit; je zou het boek als een kritische satire op het middeleeuwse Engeland kunnen lezen.

DE TAAL

De woorden en de zinnen in ‘Piers Plowman’ zijn eigenlijk alleen goed leesbaar voor een kenner van het Middelengels, het dialect waarin de tekst geschreven staat is die van het midden van Engeland (Oxford, Shropshire).
De dichtregels zijn geschreven met alliteratie, de meest voorkomende rijmvorm in het Middelengels.

DE TAAL EN HET VERHAAL

Wat taal betreft is ‘Piers Plowman’ heel lastig.
Het verhaal is echter heel toegankelijk, vooral in een modern Engelse vertaling. Het is een allegorie waarin de boodschap duidelijk is: leer goed te leven – en dat kan alleen door het oprechte geloof.
Op basis van deze eigenschappen is ‘Piers Plowman’ een boek met een literair niveau C 6e en een taal-(ERK-)niveau C2.

Schrijfstijl:

Uit ‘Piers Plowman’ blijkt dat de schrijver een zeer bevlogen persoon was. Niet alleen voor wat het geloof betreft, maar vooral wat rechtvaardigheid aangaat. Langland stelt zaken aan de orde als oprecht geloof, de waarheid, een huis en haard voor iedereen, een eerlijk verdelen van de welvaart. Je zou het verhaal als een soort democratisch of zelfs communistisch manifest kunnen lezen – ware het niet dat de geestelijke Langland zijn hoop niet gevestigd heeft op de mens, maar op God die de mens helpt goed te leven.

Actie:

De allegorie ‘Piers Plowman’ is een verhaal met weinig veel actie.

Tijd:

‘Piers Plowman’ speelt zich af in een fantasietijd. Uiteraard lijkt de tijd en plaats op de veertiende eeuw in Engeland, maar de allegorie maakt duidelijk dat dit verhaal zich overal – of nergens – zou kunnen hebben afgespeeld.

Plaats:

De setting van ‘Piers Plowman’ is het platteland van Engeland, waarschijnlijk het gebied van de Malvern Hills, ergens in de graafschappen Gloucestershire, Worcestershire of Herefordshire, ergens ten westen van de stad Oxford.

Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in ‘Piers Plowman’: zal de mens ooit het eeuwige geluk kunnen bereiken – op deze aarde of in de hemel?

Verteller:

De allegorie ‘Piers Plowman’ heeft een ik-verteller, wat soms zorgt voor een onbetrouwbaar perspectief.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘Piers Plowman’ zijn:
• Will: de dromer, de ik-verteller van het verhaal. Als hij droomt merkt Will dat zijn leven verre van goed is: hij zal heel veel moeten doen om een goed mens te zijn. De verschillende allegorische karakters in zijn dromen helpen hem daarbij;
• Piers Plowman: een simpele man (waarschijnlijk een boer, een ‘ploughman’). Hij is bereid om mensen te helpen die betrouw hebben van hun zonden (zoals Will).

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘Piers Plowman’ zijn:
• Allegorische karakters, zoals: Holy Church, Lady Mede, False, Conscience, Reason, Seven Deadly Sins, Hunger, Truth, Do-Well, Do-Better, Do-Best, Friars, Thought, Castle of Flesh, Dame Study, Clergy, Scripture, Fortune, Anima, Grace, Old Age.

Website:

https://www.britannica.com/topic/Piers-Plowman

Film:

De allegorie ‘Piers Plowman’ is niet verfilmd, wel zijn er theatervoorstellingen van gemaakt.

Overig:

Het gedicht ‘Piers Plowman’ staat ook wel bekend onder de naam ´William´s Vision of Piers Plowman´, ´The Vision of Piers Plowman´ of ´Visio Willelmi de Petro Ploughman´.

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over William Langland.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• The Canterbury Tales van Geoffrey Chaucer
• Le Morte D´Arthur van Sir Thomas Malory
• Pilgrim’s Progress van John Bunyan

Citaat:

‘By Crist!' quod Conscience tho, ‘I wole bicome a pilgrym,
And walken as wide as the world lasteth,
To seken Piers the Plowman, that Pryde myghte destruye,
And that freres hadde a fyndyng, that for nede flateren
And countrepledeth me, Conscience. Now Kynde me avenge,
And sende me hap and heele, til I have Piers the Plowman!'
And siththe he gradde after Grace, til I gan awake.
(ll.20.381-20.387)

Vragen over het boek:

1. Hoe helpt Scripture de dromer Will?
2. Hoe helpt Truth de dromer Will?
3. Hoe helpt Reason de dromer Will?
4. Hoe helpt Conscience de dromer Will?