3.5/5 - (2 stemmen)

Robinson Crusoe

Niveau:
Genre: dystopia
Thema: survival

Getagd op:
Verkrijgbaar bij bol.com
var bol_sitebar_v2={"id":"bol_1694285942119", "baseUrl":"partner.bol.com","productId":"9200000039574086","familyId":"9200000039574086","siteId":"30874","target":true,"rating":true,"price":true,"deliveryDescription":true,"button":true,"linkName":"PC%20Robinson%20Crusoe%2C%20Dani%EBl%20Defoe","linkSubId":""};

SNEL NAAR...





Het begin!

I was born in the year 1632, in the city of York, of a good family, though not of that country, my father being a foreigner of Bremen, who settled first at Hull. He got a good estate by merchandise, and leaving off his trade, lived afterwards at York, from whence he had married my mother, whose relations were named Robinson, a very good family in that country, and from whom I was called Robinson Kreutznaer; but, by the usual corruption of words in England, we are now called – nay we call ourselves and write our name – ‘Crusoe’; and so my companions always called me.
I had two elder brothers, one of whom was lieutenant-colonel to an English regiment of foot in Flanders, formerly commanded by the famous Colonel Lockhart, and was killed at the battle near Dunkirk against the Spaniards. What became of my second brother I never knew, any more than my father or mother knew what became of me.
Being the third son of the family and not bred to any trade, my head began to be filled very early with rambling thoughts. My father, who was very ancient, had given me a competent share of learning, as far as house-education and a country free school generally go, and designed me for the law; but I would be satisfied with nothing but going to sea; and my inclination to this led me so strongly against the will, nay, the commands of my father, and against all the entreaties and persuasions of my mother and other friends, that there seemed to be something fatal in that propensity of nature, tending directly to the life of misery which was to befall me.

© Penguin Random House Company, 1962

^ Terug naar boven

Algemeen

Robinson Crusoe is een tamelijk moeilijk opvoedbare jongere; hij luistert niet naar zijn ouders en hij gaat tegen hun wil naar zee om daar zijn geluk te beproeven. Die eerste zeereis verloopt slecht; gelukkig slaagt Robinson erin weer heelhuids thuis in York te komen. Als hij daar is, adviseert een man hem om nooit weer naar zee te gaan: dat zal alleen maar leiden tot ‘disasters and disappointments’.
Maar uiteraard luistert Robinson niet. Hij gaat er wel weer op uit. En ditmaal wordt hij door piraten gevangen genomen voor de kust van West-Afrika. Hij werkt een tijd als slaaf voor de Moren die het voor het zeggen hebben in Noord- en West-Afrika. Als hij daarvandaan ontsnapt, vaart hij mee op een schip naar Brazilië waar hij een plantage gaat beheren.
Later gaat hij opnieuw aan boord van een schip. Het schip leidt schipbreuk en Crusoe overleeft als enige. Hij spoelt aan op een onbewoond eiland ergens in de Cariben; het is dan 1659. Daar moet hij alleen zien te overleven: een onderdak bouwen, voedsel verbouwen, overleven in barre omstandigheden. En dat doet hij, alleen. Totdat er een bootje met kannibalen aanmeert op zijn eiland …


^ Terug naar boven

Boekinformatie

ERK Niveau:
C2

Schrijver:
Daniel Defoe

Jaar van uitgave:
1719

Aantal pagina's:
298

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:
1630 – 1700

Plaats van handeling:
Op veel plaatsen, maar met name op een onbewoond eiland in de Cariben

Bijzonderheden:
Een roman in 27 getitelde hoofstukken.
In het Nederlands heet het boek eveneens ‘Robinson Crusoe’.


^ Terug naar boven

Het boek - onderwerp

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

De roman ‘Robinson Crusoe’ is een verhaal voor geïnteresseerde studenten van de Engelse literatuur. Het lezen van deze roman zal veel (andere) lezers moeite kosten. En dat komt voornamelijk door het trage tempo van het verhaal, de vele lange verhalende alinea’s en de uitgebreide beschrijvingen. Het is niet wat je noemt een moderne roman. Maar het is wel een klassieke, en één van de allereerste romans in de Engelse taal. Dus is het wel verplichte kost voor degenen die willen weten waar al die mooie Engelstalige literatuur haar basis heeft.


WAT MOET JE WETEN?

Voor ‘Robinson Crusoe’ heb je als lezer alleen een gedegen kennis van de Engelse taal nodig (ook van de wat oudere Engelse taal; het boek is uit 1719). Verdere kennis heb je niet nodig: Defoe schrijft over een onbekend en onbewoond gebied, en dat had net zo goed Afrika, Noord- of Zuid-Amerika of Azië kunnen zijn. Nu is het toevallig de Cariben.




^ Terug naar boven

Het boek - Moeilijkheid

DE TAAL

Robinson Crusoe’ kent heel veel moeilijke woorden. De hoofdstukken zijn redelijk van lengte. Maar het probleem zit nog veel meer in de moeilijke woorden en vooral in de vele lange en zeer beschrijvende alinea’s. Dat maakt de roman tot een lastig te lezen werk. Niet verwonderlijk bij een primitieve roman uit 1719.


DE TAAL EN HET VERHAAL

De roman ‘Robinson Crusoe’ is heel lastig te lezen. Iedereen kent uiteraard het verhaal wel: de avonturier die landt op een onbewoond eiland en daar jaren blijft wonen. Hij beleeft spannende avonturen met veel onweer, warmte en kou, gitzwarte nachten, kannibalen die langs komen, de redding van Friday. So far so good, maar dan begint het probleem pas. Robinson Crusoe is namelijk één van de eerste romans die ooit geschreven werd; dat maakt het boek moeilijk leesbaar. Daniel Defoe had immers nog nooit van karakters, plot, settingperspectief of intrige gehoord. Hij deed maar wat: Daniel Defoe had vrijwel geen voorbeelden. Maar wat hij deed is zeer indrukwekkend: hij schiep een karakter in een vreemde omgeving, dat eeuwen later nog tot de verbeelding spreekt. De taal blijft echter heel lastig (1719!) en de lezer zal zich regelmatig afvragen waar de schrijver nu weer heen wil met zijn verhaal. Op grond van deze eigenschappen is ‘Robinson Crusoe’ een roman met een literair niveau C 5d en een taal-(ERK-)niveau C2.


Schrijfstijl:

Daniel Defoe is een zeer talentvolle schrijver. Dat moet ook wel, wanneer je nooit een voorbeeld hebt gezien van een roman; ‘Robinson Crusoe’ is één van de eersten in zijn soort. Defoe slaagt er in met ‘Robinson Crusoe’ een echte roman te schrijven (ondanks de primitieve tekortkomingen), compleet met een duidelijk karakter en de nodige spannende momenten.



^ Terug naar boven

Het boek - het verhaal

Actie:

Robinson Crusoe’ kent weinig actie. Het gaat wel over overleven, over vechten tegen de elementen en tegen kwaadaardige kannibalen, maar veel actie wordt er niet beschreven. Of het zou moeten zijn wanneer Robinson met een musket de kannibalen te lijf gaat. Het grootste deel van het boek gaat over beschrijvingen van dagelijkse zaken: voedsel verbouwen, een hut maken, een schutting bouwen, een boot ontwerpen. Daarbij is Defoe heel uitvoerig. Ook beschrijft hij de gedachten van Crusoe heel detaillistisch.


Tijd:

De tijd waarin ‘Robinson Crusoe’ zich afspeelt, wordt door Daniel Defoe zeer exact vermeld. Crusoe wordt geboren in 1632. In 1651 gaat hij aan boord van zijn eerste schip. In 1694 onderneemt hij zijn laatste reis naar zijn eiland en naar de kolonie die hij daar gesticht heeft.


Plaats:

Robinson Crusoe’ speelt zich af op meerdere plaatsen. Het verhaal begint in Groot-Brittannië, in de stad York. Al snel verplaatsen de handelingen zich naar de zee: en vandaar naar West-Afrika en Brazilië. Het grootste deel van het verhaal speelt zich af op een eiland in de Cariben.


Verhaallijn:

Er is één verhaallijn in ‘Robinson Crusoe’, ondanks de vele reizen en avonturen: hoe overleeft een Europeaan in moeilijke omstandigheden en hoe slaagt hij er bovendien in beter te worden in zo’n vreemde omgeving?


Verteller:

Robinson Crusoe’ heeft een ik-verteller. Dat perspectief is zeer onbetrouwbaar: we lezen alles vanuit de visie van de hoofdpersoon. Hij laat zich goed kennen in de loop der jaren op het eiland: hij is dapper en ondernemend, optimistisch en handig; maar hij is ook (bij)gelovig, kwezelachtig, bedrieglijk, racistisch en autoritair.




^ Terug naar boven

Het boek - de karakters

Hoofdkarakters:

Het hoofdkarakter van ‘Robinson Crusoe’ is (uiteraard):
• Robinson Crusoe. Hij is een Britse avonturier uit de stad York. Hij komt uit een gegoede familie, maar hij wil toch de wijde wereld verkennen, tegen het advies van zijn ouders in (die al twee avontuurlijke zoons zijn kwijtgeraakt). Robinson is ondernemend en heel dapper. Maar hij is ook inhalig, gierig en hij is een uitbuiter. Daarnaast is hij een zeer gelovig man en ook een zeer bijgelovig man (maar dat laatste komt waarschijnlijk door zijn eenzame tijd op het eiland).


Bijfiguren:

‘Robinson Crusoe’ kent heel weinig bijfiguren. Het verhaal draait om een man alleen op een onbewoond eiland. In het begin ontmoeten we wel mensen om Robinson heen: eerst in Engeland (zijn ouders, bijvoorbeeld), later in Afrika en in Brazilië. Na jaren eenzaamheid op het eiland ontmoet Robinson de man die hij Friday noemt:
• Friday is als een slaaf voor Robinson. Hij heeft zijn leven aan hem te danken en dat laat hij merken ook. Hij leert Engels daar op dat verre eiland in de Cariben, hij doet allerhande klussen voor Robinson. En als Robinson eindelijk het eiland kan verlaten, gaat Friday mee naar Europa.





^ Terug naar boven

Het boek - verder


Film:

De roman ‘Robinson Crusoe’ is meerdere malen verfilmd, zowel voor volwassenen als voor kinderen.


Overig:

‘Robinson Crusoe’ wordt vaak uitgegeven als een kinderboek, maar dat is het originele boek zeer zeker niet. Het verhaal gaat over overleven, zaken doen, het beste van je leven maken, het geloof behouden, ook in zware tijden. Het avontuurlijke van een verblijf op een onbewoond eiland heeft ertoe geleid dat er kinderboeken werden geschreven naar aanleiding van ‘Robinson Crusoe’ en dat de oorspronkelijke roman meerdere malen werd bewerkt tot een kinderboek.
Boeken en films over het verblijf op een onbewoond eiland kwamen er later legio, zowel voor kinderen als voor volwassenen: ‘The Swiss Family Robinson’, Treasure Island, Lord of the Flies, ‘A High Wind in Jamaica’, God’s Grace, The Island of Dr Moreau, Foe, om maar eens een paar te noemen. Het is vaak opvallend aan die boeken en films, dat het verblijf op zo’n eiland niet het succesverhaal werd zoals Crusoe dat had verteld, maar veel vaker een catastrofe of dystopie, die niet zelden leidde tot moord en doodslag.



^ Terug naar boven

Auteur en Werken

Link naar pagina over auteur
-->Informatie over Daniel Defoe.

Auteur:

Werken:


^ Terug naar boven

Meer

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• Treasure Island van Robert Louis Stevenson
• Lord of the Flies van William Golding
• Foe van J.M. Coetzee

 


Citaat:
It happened one day about noon, going toward my boat, I was exceedingly surprised with the print of a man’s naked foot on the shore, which was very plain to be seen in the sand. I stood like one thunderstruck, or as if I had seen an apparition; I listened , I looked round me, could hear nothing, nor see anything; I went up to a rising ground to look farther; I went up the shore and down the shore, but it was all one, I could see no other impression but that one … (p.152)

Vragen over het boek:

1. Analyseer het karakter van Robinson Crusoe. Vind je dat hij goed is neergezet als karakter? Waarom vind je dat?
2. Lezers in de tijd van Daniel Defoe vonden dit een geweldig verhaal. En dat is het al die eeuwen gebleven. Geef met behulp van fragmenten uit de tekst aan waaruit dat succes te verklaren is.
3. Robinson Crusoe wordt vaak bekritiseerd als een inhalige, discriminerende en uitbuitende Europeaan. Geef aan de hand van voorbeelden uit de tekst aan of je het eens bent met die analyse.
4. In welke opzichten is ‘Robinson Crusoe’ een primitieve roman? Baseer je bij je antwoord niet uitsluitend op het karakter van Crusoe.




^ Terug naar boven

Comments are closed.