Far out in the uncharted backwaters of the unfashionable end of the western spiral arm of the Galaxy lies a small unregarded yellow sun.
Orbiting this at a distance of roughly ninety-two million miles is an utterly insignificant little blue green planet whose ape-descended life forms are so amazingly primitive that they still think digital watches are a pretty neat idea.
This planet has - or rather had - a problem, which was this: most of the people on it were unhappy for pretty much of the time. Many solutions were suggested for this problem, but most of these were largely concerned with the movements of small green pieces of paper, which is odd because on the whole it wasn’t the small green pieces of paper that were unhappy.
And so the problem remained; lots of the people were mean, and most of them were miserable, even the ones with digital watches.
Many were increasingly of the opinion that they’d all made a big mistake in coming down from the trees in the first place. And some said that even the trees had been a bad move, and that no one should ever have left the oceans.
And then, one Thursday, nearly two thousand years after one man had been nailed to a tree for saying how great it would be to be nice to people for a change, one girl sitting on her own in a small cafe in Rickmansworth suddenly realized what it was that had been going wrong all this time, and she finally knew how the world could be made a good and happy place. This time it was right, it would work, and no one would have to get nailed to anything.
Sadly, however, before she could get to a phone to tell anyone about it, a terribly stupid catastrophe occurred, and the idea was lost forever.
This is her story.

© Pan Macmillan Ltd / Picador, 1984/2002.

Na veel omzwervingen door het heelal komt Arthur Dent onverwacht terug op aarde. Hij lift terug naar zijn oude huis. Alles is redelijk bij het oude gebleven – op een stapel reclamefolders en rekeningen na (van de afgelopen acht jaar …).
En op die vertrouwde aarde ontmoet hij een mooie, jonge vrouw, Fenny. Ze heeft iets bijzonders, zegt ze. Maar Arthur heeft al moeite genoeg om haar na de eerste ontmoeting weer terug te vinden. En na de tweede ontmoeting opnieuw …
En dan is er nog een vissenkom – zonder vis. Arthur heeft er één. Maar Fenny (die trouwens geen Fenny heet) ook. En er is ergens op aarde nog iemand met zo’n zelfde vissenkom.

ERK Niveau:

B2

Schrijver:

Douglas Adams

Jaar van uitgave:

1984

Aantal pagina's:

167

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

Een onbekende tijd, maar de gebeurtenissen op aarde vinden plaats in de tachtiger jaren van de twintigste eeuw

Plaats van handeling:

Meerdere plaatsen in het Verenigd Koninkrijk (Londen, Devon) en in de USA (Los Angeles). Enkele scenes spelen in de ruimte.

Bijzonderheden:

Een science fiction-roman in 40 genummerde hoofdstukken
In het Nederlands heet de roman ‘Tot ziens en bedankt voor de vis’.

Dit is deel IV uit de ‘Hitchhiker’-serie. Deze serie bestaat uit de ‘trilogie’:
I ‘The Hitchhiker’s Guide to the Galaxy’
II ‘The Restaurant at the End of the Universe’
III ‘Life, the Universe and Everything’
IV ‘So Long, and Thanks for All the Fish’
V ‘Mostly Harmless’

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

Voor het waarderen van ‘So Long, and Thanks for All the Fish’ heb je een speciaal gevoel voor humor nodig. Het is een verhaal over gekke avonturen in de ruimte, een hilarisch science fiction-verhaal.
Wie niet van science fiction houdt en wie niets heeft met melige verhalen over wezens met meerdere hoofden en meer dan twee armen, moet hier niet aan beginnen. Wie er wel van houdt: veel leesplezier!

WAT MOET JE WETEN?

De science fictionroman ‘So Long, and Thanks for All the Fish’ is een persiflage op de honderden serieuze science fiction-boeken.
Let wel: Douglas Adams noemde The Hitchhiker Serie een trilogie. Maar de serie bestaat uit vijf delen …

DE TAAL

De woorden en de zinnen in ‘So Long, and Thanks for All the Fish’ zijn soms lastig. Er worden semiwetenschappelijke zaken toegelicht, er wordt gegoocheld met plaats en tijd. De taal die daarvoor nodig is, kan wel eens als lastig worden ervaren.
De alinea’s en de hoofdstukken zijn over het algemeen niet lang; er zijn regelmatig witregels. Er zijn veel (en vaak grappige) dialogen. Dat maakt ‘So Long, and Thanks for All the Fish’ tot een lastig, maar nog altijd zeer leesbaar boek.

DE TAAL EN HET VERHAAL

De taal van ‘So Long, and Thanks for All the Fish’ is pittig te noemen. Er worden ingewikkelde zaken uitgelegd (zaken die overigens vrij weinig met onze werkelijkheid te maken hebben) en het onderwerp is niet eenvoudig. Maar de hoofdkarakters zijn boeiende types: onnozel, slim, ondernemend, laf of domweg geinig. Het thema – een humoristische kijk op science fiction – is zeer origineel en het zal veel lezers boeien.
Op basis van deze eigenschappen is ‘So Long, and Thanks for All the Fish’ een boek met een literair niveau C 4b en een taal-(ERK-)niveau B2.

Schrijfstijl:

‘So Long, and Thanks for All the Fish’ is zeer humoristisch geschreven. Het is wel vaak humor van een wisselend niveau: platte humor – over lichamelijke ongemakken – wordt afgewisseld met erudiete humor – over literatuur, wetenschap en muziek, bijvoorbeeld.
Voor wie er niet genoeg van kan krijgen: er zou nog één deel – met meer van hetzelfde – volgen.

Actie:

De sciencefictionroman ‘So Long, and Thanks for All the Fish’ bevat een verhaal met veel actie. De aardbewoner Arthur Dent is na veel omzwervingen door de ruimte teruggekomen in Engeland. Maar daar merkt hij ook de gevolgen van zijn reis.

Tijd:

De science fiction-roman ‘So Long, and Thanks for All the Fish’ speelt zich af in een zekere toekomst, maar die toekomst lijkt niet veraf van de onze: Arthur Dent en de andere aardbewoners zijn gewone mensen uit de jaren tachtig van de twintigste eeuw. De landing en dreiging van buitenaardse toestellen betreft simpele bezoeken vanuit een andere wereld: met militaire, wetenschappelijke of toeristische motieven. Vreemd, maar niet onmogelijk. Toch?

Plaats:

De plaats waar ‘So Long, and Thanks for All the Fish’ voornamelijk is gesitueerd, is in dit deel het Verenigd Koninkrijk. Soms is de setting een ruimtevaartuig.

Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in ‘So Long, and Thanks for All the Fish’: hoe komt Arthur Dent te weten wat de bedoeling is van al die reizen door het heelal en al die bezoeken aan de aarde van buitenaf? Gaandeweg het verhaal komen we er als lezers achter dat er meer levende wezens in dit onmetelijke heelal zijn die – als individu of als soort – proberen te overleven, zo goed en zo kwaad als het kan.

Verteller:

De roman ‘So Long, and Thanks for All the Fish’ heeft een auctoriale verteller. Hij beschrijft de handelingen vaak vanuit het perspectief van de aardbewoner Arthur Dent.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘So Long, and Thanks for All the Fish’ zijn:
• Arthur Dent: een 30-jarige radiomedewerker die in Zuid-Engeland woont. Hij heeft de pech dat hij zijn huis heeft staan op de geplande ‘hyperspace bypass’: zijn huis zal worden vernietigd omdat het in de weg staat van de ruimtevaartuigen die door het heelal voortspoeden. Voordat zijn huis wordt vernietigd wordt Arthur geholpen door een oude vriend:
• Ford Prefect (een pseudoniem; zijn echte naam is niet uit te spreken): een bewoner van een planeet uit de buurt van de ster Betelgeuse. Hij is als mens vermomd en daardoor tamelijk onopvallend. Hij is medewerker van ‘The Hitchhiker’s Guide to the Galaxy’, een interstellaire reisgids. Ford kan meestal wel een ritje op een ruimtevaartuig regelen – evenals:
• Marvin, the robot. Een sikkeneurige en negatieve robot die echter de wezens helpen moet die hem kunnen bevelen – zoals Zaphod. Ondanks zijn negatieve houding en zijn minderwaardigheidscomplex weet Marvin veel gedaan te krijgen. Marvin maakt iedereen neerslachtig, in tegenstelling tot:
• Fenchurch (‘Fenny’): een mooie jongedame die Arthur ontmoet. Zij lijkt psychische problemen te hebben, maar uiteindelijk blijkt ze zaken te weten waar Arthur ook veel verstand van heeft. Dat schept een band.

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘So Long, and Thanks for All the Fish’ zijn:
• Rob McKenna: een vrachtwagenchauffeur en eigenaar van een transportbedrijf. Hij is constant chagrijnig omdat hij het gevoel heeft dat het altijd regent waar hij rijdt;
• Russell: de broer van Fenny, een arrogante patser;
• Will Smithers: een vage kennis van Arthur, de eigenaar van de hond Know-Nothing Bozo;
• John Watson (‘Wonko the Sane’): een zonderlinge Amerikaan die bij Los Angeles in het huis ‘The Outside of the Asylum’ woont. Hij wordt als gek beschouwd, maar hij heeft wel heel nuttige informatie voor Arthur en Fenchurch;
• Murray Bost Henson: een journalist van een sensatiekrant;
• Enid Kapelsen: een passagier van een lijnvliegtuig.

Website:

https://hitchhikers.fandom.com/wiki/So_Long,_and_Thanks_for_All_the_Fish

Film:

De science fiction-roman ‘So Long, and Thanks for All the Fish’ is niet verfilmd.

Overig:

De serie ‘‘So Long, and Thanks for All the Fish’’ is een persiflage op science fiction-romans, en wel een hele scherpe. Het verhaal steekt de draak met allerlei ernstige, semiwetenschappelijke werken over de ruimte.

Dit is deel IV uit ‘The Hitchhiker Serie’. De voorgaande delen waren:
I The Hitchhiker’s Guide to the Galaxy
II The Restaurant at the End of the Universe
III Life, the Universe and Everything

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over Douglas Adams.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• Mostly Harmless (Hitchhiker V) van Douglas Adams
• The War of the Worlds van H.G. Wells
• Artemis Fowl and the Opal Deception (Artemis Fowl, Book IV) van Eoin Colfer

Citaat:

The bowl seemed almost to sing with the sun, to chime with the intensity of its light, and cast darkly brilliant rainbows around the sand and upon them. He turned it, and turned it. They could see quite clearly in the fine tracery of its etchwork the words ‘So Long, and Thanks For All The Fish.’ (pp.137-138)

Vragen over het boek:

1. Hoe ervaart Arthur zijn terugkeer op aarde?
2. Wat is er precies ‘mis’ met Fenny?
3. Waarom is het bezoek aan Los Angeles belangrijk voor de plot van het verhaal?
4. Verklaar de titel van het boek.