At London in England noȝt full long sythen
Sythen Crist suffrid on crosse and Cristendome stablyd,
Ther was a byschop in þat burgh, blessyd and sacryd;
Saynt Erkenwolde as I hope þat holy mon hatte.
In his tyme in þat toun þe temple alder-grattyst
Was drawen doun, þat one dole, to dedifie new,
For hit hethen had bene in Hengyst dawes
Þat þe Saxones vnsaȝt haden sende hyder.

© Penguin Random House Company / Penguin Classics, 1971

Als in Londen een grote kathedraal zal worden gebouwd, stuiten de bouwers op de overblijfselen van een heidense tempel op deze zelfde plek. Bij het afgraven van de tempel ontdekt men een graftombe met allerlei onleesbare teksten. Als bisschop Erkenwald erbij wordt gehaald, ontdekt deze dat dit het graf is van een heidense, maar zeer voorname Brit, een rechter. Tevens ontdekt hij dat die rechter nooit de eeuwige rust kan vinden: hij is immers heidens – en dus verdoemd …
Maar omdat bisschop Erkenwald gelooft in de rechtvaardigheid van de heidense rechter en in de vergiffenis van God, neemt hij een drastisch besluit. Zou hij alsnog een heiden (achteraf) kunnen dopen, zodat deze gered kan worden van de hel …?

ERK Niveau:

C2

Schrijver:

Anonymous

Jaar van uitgave:

1386

Aantal pagina's:

48

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

600-700

Plaats van handeling:

GB, Londen

Bijzonderheden:

Het gedicht bestaat uit 352 regels.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

‘St Erkenwald’ is een kort gedicht, maar wel een Middelengels (en dus voor de leek zeer lastig te lezen) gedicht. Het onderwerp is het geloof, zoals meestal in dit soort Middeleeuwse geschriften. Maar behalve een religieus leerdicht is dit ook een voorbeeld van Engelstalige literatuur: een allitererend gedicht met veel informatie over de tijd (de vroege Middeleeuwen) en de plaats (de Britse hoofdstad Londen).

WAT MOET JE WETEN?

Het gedicht ‘St Erkenwald’ beschrijft een wonder uit de zevende eeuw: een bisschop, St Erkenwald, zorgt ervoor dat een heidense magistraat eeuwen na zijn dood alsnog gered kan worden (en dus niet naar de hel gaat). Het is een voorbeeld van de vroomheid en van de macht van een heilige – en daarmee een voorbeeld voor de gelovigen van ‘nu’ (de veertiende eeuw).

DE TAAL

De woorden en de zinnen in ‘St Erkenwald’ zijn geschreven in het Middelengels, een taal die veel studie vereist. Voor de moderne lezer zijn sommige woorden nog herkenbaar, maar het lezen van het hele gedicht is slechts voorbehouden aan experts.

DE TAAL EN HET VERHAAL

Wat taal betreft is ‘St Erkenwald’ alleen toegankelijk voor wetenschappers die het Middelengels beheersen.
Het verhaal van het gedicht is belerend, maar voor moderne lezers nog altijd informatief. Het verhaal geeft niet alleen informatie over het geloof (vooral over het Middeleeuwse geloof in wonderen), maar ook over de beroemdste stad van Groot-Brittannië, Londen.
Op basis van deze eigenschappen is ‘St Erkenwald’ een boek met een literair niveau C 6e en een taal-(ERK-)niveau C2.

Schrijfstijl:

Het gedicht ‘St Erkenwald’ is een mooi voorbeeld van Middelengelse alliteratie. De 352 dichtregels hebben vrijwel overal drie allitererende woorden per regel.

Actie:

Het gedicht ‘St Erkenwald’ is een verhaal met weinig actie. De actie die beschreven wordt is die van het openen van de graftombe waarin de Britse (heidense) rechter begraven ligt.

Tijd:

‘St Erkenwald’ speelt zich af in de jaren 600-700. Ergens rond het jaar 670 liet de Londense bisschop St Erkenwald het lichaam van een Britse rechter opgraven. Een rechter die daarna voor de hel kon worden behoed op voorspraak van de heilige bisschop. Voor ons wellicht een vreemd verhaal, voor de Middeleeuwers uit de veertiende eeuw een prachtige (en ook zeer geloofwaardige) les.

Plaats:

De setting van ‘St Erkenwald’ is de Britse hoofdstad Londen.

Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in ‘St Erkenwald’: hoe zal de heilige bisschop de heidense Britse rechter kunnen helpen?

Verteller:

Het gedicht ‘St Erkenwald’ heeft een auctoriale verteller.

Hoofdkarakters:

De ‘hoofdkarakters’ in ‘St Erkenwald’ zijn:
• St Erkenwald: een heilige bisschop, de bisschop van Groot-Brittannië (St Paul’s in Londen);
• Een rechter uit de tijd van King Belinus (een Britse heidense koning). (Hij is al eeuwen geleden overleden wanneer het wonder plaatsvindt.) De rechter was rechtvaardig, maar hij gehoorzaamde het Britse – en dus heidense – recht. Daarmee was hij (uiteraard) voor eeuwig verdoemd. Tenzij St Erkenwald hem kon redden.

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘St Erkenwald’ zijn:
• Geestelijken die bij de bouw van de kathedraal betrokken zijn.

Website:

https://mediakron.bc.edu/alliterativepoetry/st-erkenwald-1

Film:

Het gedicht ‘St Erkenwald’ is niet verfilmd.

Overig:

‘St Erkenwald’ is een kort, maar indrukwekkend gedicht.

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over Anonymous .

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• Cleanness
• The Owl and the Nightingale
• Sir Gawain and the Green Knight

Citaat:

Þai bete oute þe Bretons and broȝt hom into Wales
And peruertyd all þe pepul þat in þat place dwelled;
Þen wos this reame renaide mony ronke ȝeres.

Vragen over het boek:

1. Waarom wordt Londen ‘The New Troy’ genoemd?
2. Waarom lag de rechter begraven op de plek van de nieuwe kathedraal?
3. Waarom schreef de dichter een gedicht over een gebeurtenis van honderden jaren eerder?
4. Hoe weet de lezer dat de Britse rechter gered is?