My name is Serena Frome (rhymes with plume) and almost forty years ago I was sent on a secret mission for the British Security Service. I didn't return safely. Within eighteen months of joining I was sacked, having disgraced myself and ruined my lover, though he certainly had a hand in his own undoing.
I won't waste much time on my childhood and teenage years. I'm the daughter of an Anglican bishop and grew up with a sister in the cathedral precinct of a charming small city in the east of England. My home was genial, polished, orderly, book-filled. My parents liked each other well enough and loved me, and I them. My sister Lucy and I were a year and a half apart and though we fought shrilly during our adolescence, there was no lasting harm and we became closer in adult life. Our father's belief in God was muted and reasonable, did not intrude much on our lives and was just sufficient to raise him smoothly through the Church hierarchy and install us in a comfortable Queen Anne house. It overlooked an enclosed garden with ancient herbaceous borders that were well known, and still are, to those who know about plants. So, all stable, enviable, idyllic even. We grew up inside a walled garden, with all the pleasures and limitations that implies.

© Jonathan Cape Ltd, 2012.

Serena Frome, de dochter van een Anglicaanse bisschop, is een fervent romanlezer die na de middelbare school echter, op aandringen van haar moeder, besluit wiskunde te gaan studeren aan de universiteit van Cambridge. Daar krijgt ze een paar relaties, eerst met een medestudent, Jeremy, en later met Tony Canning, een professor. De relatie met Canning raakt op een sneue manier uit als hij haar beschuldigt van dingen die ze niet gedaan heeft. Toch krijgt ze via Canning een baan bij de Britse geheime dienst, de MI5, in Londen: een slecht betaalde maar wel prestigieuze baan. Serena’s baan wordt voor haar veel boeiender wanneer men haar aanbiedt undercover mee te werken aan operatie 'Sweet Tooth', een geheime activiteit van MI5 waarbij kunstenaars – zonder hun medeweten – worden gesubsidieerd door de geheime dienst, die daarmee hoopt dat zij door hun financiële bijstand deze Brits gezinde kunstenaars kunnen helpen. Serena vindt het geweldig: zij krijgt op deze manier de korte verhalen van Thomas Haley te lezen, een jonge, veelbelovende (en bovendien charmante) schrijver.
Maar dan komt de professionaliteit van Serena in conflict met haar emoties: ze wordt verliefd op Haley en ze krijgt een relatie met hem. Haley heeft succes met zijn werk: zijn verhalen worden gepubliceerd en zijn roman wordt onderscheiden. Serena komt ondertussen meer te weten over het leven van haar vorige geliefde Canning; ook wordt meer duidelijk over haar eerste vriend, Jeremy, en over haar bijna-minnaar, haar collega Max. Uiteindelijk komt Serena enorm in de problemen: de financiële steun aan Haley wordt door de pers ontdekt, haar undercover-werk wordt bekendgemaakt in de kranten, en Serena zal Haley met de waarheid onder ogen moeten komen. Juist wanneer ze dat wil doen, wordt het verhaal (en Serena’s leven) totaal op zijn kop gezet.

ERK Niveau:

C1

Schrijver:

Ian McEwan

Jaar van uitgave:

2012

Aantal pagina's:

320

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

1970 – 2010

Plaats van handeling:

UK: Londen & Brighton

Bijzonderheden:

Een roman in 22 hoofdstukken.
In het Nederlands heet het boek ‘Suikertand’.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

Je moet als lezer bereid zijn om je helemaal vast te bijten in een verhaal, zelfs in verschillende verhalen; de auteur geeft zijn karakters en zijn plot maar langzaam prijs.
Een grote belangstelling voor literatuur en voor de (Britse) geheime dienst zullen zeker kunnen helpen bij het lezen en begrijpen van het verhaal.

WAT MOET JE WETEN?

Het verhaal speelt zich af tussen 1970 en 2010: een tijd van de koude oorlog, spionage, linkse politiek en veranderende klassenverhoudingen.
Specifieke culturele en literaire kennis is geen must, maar wel maken zij het begrip van het verhaal gemakkelijker: hoogtepunten uit de Britse cultuur worden als bekend verondersteld en het kunnen lezen van complexe verhalen is ook een voordeel.

DE TAAL

Het vocabulaire is soms moeilijk, vooral wanneer het over de geheime dienst en over de politiek gaat. Ook wordt het verhaal hier en daar complex door het gebruik van verscheidene literaire termen.
De zinsconstructies zijn soms lang en complex, maar er zijn ook veel dialogen die het tempo van het verhaal hoog houden.

DE TAAL EN HET VERHAAL

De roman ‘Sweet Tooth’ is een vlot geschreven, maar hier en daar een lastig te volgen verhaal. Er worden complete korte verhalen verteld – de verhalen die Haley heeft geschreven –, de werking van MI5 wordt uitgebreid uit de doeken gedaan, McEwan sust de lezer stiekem in slaap met het saaie baantje van Serena. Maar het karakter van Serena – en de karakters van haar medespelers – houden het verhaal op gang. Totdat Haley ten tonele verschijnt; vanaf dat moment vraagt de lezer zich af wat hier echt aan de hand is. McEwan is als geen ander in staat om een verhaal volledig op zijn kop te zetten, en menig lezer zal de roman (gedeeltelijk) moeten herlezen om precies te weten wat er nu echt gebeurd is. Een complex maar ingenieus verhaal. De complexiteit van het verhaal maken het boek tot niveau C 5c.
Ook de vaktaal (van de literatuur, van de geheime dienst, bijvoorbeeld) is hier en daar lastig. Vandaar dat het ERK-niveau C1 is.

Schrijfstijl:

De stijl van de roman is soms formeel (ambtelijk), soms literair.

Actie:

Veel actie zit er niet in het verhaal; sommige handelingen spelen zich buiten het verhaal af (en worden als flashbacks verteld).

Tijd:

Het verhaal wordt in principe chronologisch verteld. Maar wel is het veertig jaar later als het wordt verteld (en ook dat blijkt aan het eind van het boek niet helemaal waar te zijn).

Plaats:

De roman speelt zich af in de Engelse steden Londen en Brighton.

Verhaallijn:

Er is één hoofdverhaallijn: die van het leven van Serena. Maar daarnaast zijn er andere verhaallijnen (bijvoorbeeld die van de korte verhalen van Haley) die uiteindelijk ook belangrijk blijken te zijn voor de hoofdverhaallijn van de roman.

Verteller:

Het verhaal wordt verteld door de ik-verteller, Serena Frome. Zij is een onbetrouwbare verteller vanwege haar persoonlijk gekleurde verhaal. Maar zelfs haar verhaal blijkt maar ten dele waar te zijn …
Aan het eind van de roman vallen de plot, de subplots en de verhalen perfect samen en ontstaat er een afgerond verhaal.

Hoofdkarakters:

De hoofdpersoon is Serena Frome. Alle andere karakters spelen mee in dit deel van haar leven. Serena is ambitieus, intelligent, geïnteresseerd in literatuur en duidelijk op zoek naar de liefde van haar leven.

Bijfiguren:

Er zijn meerdere karakters behalve Serena, maar ze zijn goed van elkaar te onderscheiden: haar ouders en zuster, haar collega’s, haar minnaars.
De drie groepen (familie, collega’s en minnaars) komen bij elkaar om het verhaal van Serena compleet te maken.

Website:

http://www.ianmcewan.com/books/sweettooth.html

Film:

De roman ‘Sweet Tooth’ is niet verfilmd.

Overig:

De roman begint als een persoonlijk verslag van een jonge vrouw die haar carrière beschrijft. Maar al snel verandert het in een soort spionageverhaal. En als je daar als lezer aan gewend bent, blijkt dat het een verhaal over literatuur wordt.
Op deze manier word je als lezer vaak op het verkeerde been gezet; het zorgt ook voor de gelaagdheid in de roman. Een gelaagdheid die ervoor zorgt dat het verhaal nog lang in het geheugen van de lezer zal blijven.

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over Ian McEwan.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• The Spy Who Came in from the Cold van John le Carré
• The Human Factor van Graham Greene
• Waiting for Sunrise van William Boyd

Citaat:

‘Soon I’m going to ask you to make an important decision, but before I do, let me tell you my favourite spy story…’ (p.317)

Vragen over het boek:

1. Analyseer de karakters van Jeremy, Tony Canning, Max en Anthony Haley en geef aan wat hun rol is in het leven van Serena.
2. Waarom zou de schrijver Serena zo veel verhoudingen hebben toegedicht? Wat heeft elk van die relaties met het verhaal te maken?
3. Op welk moment kreeg je door wat er ‘echt gebeurd’ was? Geef aan of er achteraf indicaties van dit ‘echte’ verhaal in de roman zijn.
4. Analyseer de korte verhalen van Thomas Haley en beschrijf wat ze met het hoofdverhaal te maken hebben.