Rats!
They chased the dogs and killed the cats, they –
But there was more to it than that. As the Amazing Maurice said, it was just a story about people and rats. And the difficult part of it was deciding who the people were, and who were the rats.
But Malicia Grim said it was a story about stories. It began – part of it began – on the mail coach that came over the mountains from the distant cities of the plain.
This was the part of the journey that the driver didn’t like. The road wound through forests and around mountains on crumbling roads. There were deep shadows between the trees. Sometimes he thought things were following the coach, keeping just out of sight. It gave him the willies.
And on this journey the really big willy was that he could hear voices. He was sure of it. They were coming from behind him, from the top of the coach, and there was nothing there but the big oilcloth mail-sacks and the boy’s luggage. There was certainly nothing big enough for a person to hide inside. But occasionally he was sure he heard squeaky voices, whispering.
There was only one passenger at this point. He was a fair-haired young man, sitting all by himself inside the rocking coach, reading a book. He was reading slowly, and aloud, and moving his finger over the words.

© Penguin Random House Company, 2001

Maurice heeft een grote groep ratten met wie hij samenwerkt. ‘The Amazing Maurice’ is een intelligente kat: hij kan praten, heel goed nadenken voordat hij iets doet en hij is sluw en berekenend – net een mens.
En dat geldt ook voor zijn rattenvrienden. Deze ratten zijn ook heel speciaal: ze spreken en overleggen met elkaar, ze hebben een soort democratisch systeem en ze kunnen lezen. Zo hebben ze zichzelf namen gegeven, namen die ze lazen op hun buitgemaakte voedsel: Peaches, Tomato, Bestbefore, dat soort namen. Hun intelligentie komt uiteindelijk ook van hun vraatzucht: ze hebben afval gegeten dat uit de Unseen University afkomstig was: spul waar door de wizards iets magisch mee gedaan was.
En aangezien Maurice een rat opat die ook van dat afval had gegeten, werd hij ‘amazing’…
De enige gewone metgezel van de groep is een gewone jongeman, simpelweg ‘the kid’ genaamd (en vaak ‘the stupid-looking kid’).
Maurice, de ratten en de stupid-looking kid hebben een systeem ontwikkeld waarmee ze de kost kunnen verdienen. Ze gaan een stadje binnen, ze schrikken de bewoners af met veel gekke, gevaarlijke en lastige ratten, een rattenvanger biedt zich aan met zijn agressieve kat en een paar dagen later zijn alle ratten verdwenen. De ‘rattenvanger’ incasseert de premie en de troep vertrekt in alle stilte.
Dat zijn de onverlaten ook van plan wanneer ze in het stadje Bad Blintz aankomen. Maar hun plan valt heel snel in duigen. Er woont namelijk een meid in het stadje die alles weet van avonturen, van sprekende dieren en van gevaren. Denkt ze. Deze Malicia maakt het de groep behoorlijk lastig. Maar het wordt pas echt vervelend in het stadje wanneer de groep ontdekt dat hier helemaal geen ratten zijn in het stadje. Overal waar mensen wonen zijn toch ratten? En er zijn wel rattenvangers …
Maurice, de ratten en de stupid-looking kid gaan op onderzoek uit, samen met Malicia. Onder de gebouwen van het stadje …

ERK Niveau:

B2

Schrijver:

Terry Pratchett

Jaar van uitgave:

1998

Aantal pagina's:

425

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

Een fantasietijd

Plaats van handeling:

Discworld, het stadje Bad Blintz

Bijzonderheden:

Een fantasyroman in 12 genummerde hoofdstukken.
In het Nederlands heet het boek ‘Mirakelse Maurice en zijn gestudeerde knaagdieren’.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

De jeugdroman ‘The Amazing Maurice and His Educated Rodents’ is een verhaal over dieren. Over ratten voornamelijk. Maar het is allerminst een kinderverhaal. Het boek is satirisch, hilarisch en het stemt je tot nadenken. Als je het leest denk je na over technologie, over macht, over goed en kwaad. En dat is altijd de boodschap van Terry Pratchett: zijn lezers vermaken terwijl ze tegelijkertijd iets over zichzelf te weten komen.

WAT MOET JE WETEN?

Voor het waarderen van ‘The Amazing Maurice and His Educated Rodents’ heb je weinig specifieke kennis nodig. Wel moet je beseffen dat het verhaal steunt op sprookjes en op volksverhalen: het verhaal gaat over rattenvangers, over rattenkoningen en over goed en kwaad.

DE TAAL

De woorden en de zinnen in ‘The Amazing Maurice and His Educated Rodents’ zijn niet moeilijk, maar ze veronderstellen wel een belezen lezer, iemand die al meerdere Engelstalige teksten heeft gelezen. Dit is niet zo maar een sprookje.
De alinea’s en hoofdstukken zijn van een gemiddelde lengte en er zijn veel (meestal humoristische) dialogen.

DE TAAL EN HET VERHAAL

De taal van ‘The Amazing Maurice and His Educated Rodents’ is humoristisch en gevarieerd. Je moet een goede lezer zijn om het verhaal goed te kunnen volgen.
Het verhaal is een modern sprookje. Een soort ‘Rattenvanger van Hameln’, maar dan anders. Pratchett weet altijd meerdere thema’s en meerdere verhalen aan elkaar te koppelen waardoor zo’n verhaal veel rijker wordt.
Op basis van deze eigenschappen is ‘The Amazing Maurice and His Educated Rodents’ een boek met een literair niveau B 3c en een taal-(ERK-)niveau B2.

Schrijfstijl:

De jeugdroman ‘The Amazing Maurice and His Educated Rodents’ is humoristisch geschreven: het verhaal zit voor ironie en vaak ook sarcasme. Het is een sprookje, maar je kunt het zeker ook lezen als een satire op de moderne maatschappij: wat gebeurt er wanneer je macht en bezittingen stelt boven je medemensen (of –ratten)?

Actie:

‘The Amazing Maurice and His Educated Rodents’ is een verhaal met veel actie. Het verhaal bestaat uit een tocht door de riolen en kelders van een stadje. Maar het is ook een avontuur dat confrontaties uitbeeldt tussen mensen en dieren en tussen dieren onderling.

Tijd:

De fantasyroman ‘The Amazing Maurice and His Educated Rodents’ speelt zich af in een fantasietijd. Die tijd lijkt overigens verdacht veel op onze tijd: het gaat om macht, om geld, en om het uitroeien van ongedierte (zoals ratten). Het verhaal speelt zich af over een periode van een paar dagen.

Plaats:

De setting van ‘The Amazing Maurice and His Educated Rodents’ is de fantasiewereld die Terry Pratchett schiep: Discworld. Discworld is een wereld met meerdere landen en landstreken en grote en kleine steden. Het lijkt een beetje op de aarde: er zijn meren, rivieren, bergen, heuvels en bossen. Maar het land wordt omsloten door een enorme oceaan – en als je die te ver op vaart, kom je bij The Rim (zoals iedereen weet) en als je daar verder zou willen varen, val je van de Discworld af. Want – opnieuw zoals iedereen weet – de Discworld is een platte schijf – disc – die door vier olifanten gedragen wordt die op hun beurt op het schild van de enorme schildpad Great A’Tuin staan. Deze schildpad wandelt door het heelal.
Deze roman, ‘The Amazing Maurice and His Educated Rodents’, speelt zich voornamelijk af in Bad Blintz, een klein stadje in de bergen van het landsdeel Überwald.

Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in ‘The Amazing Maurice and His Educated Rodents’: zal het Maurice, Keith en de ratten lukken om het geheim van het stadje te ontdekken – en het er tevens levend af te brengen?

Verteller:

De roman ‘The Amazing Maurice and His Educated Rodents’ heeft een auctoriale verteller. Deze vertelt het verhaal vaak vanuit het perspectief van de kat, ‘the Amazing Maurice’.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘The Amazing Maurice and His Educated Rodents’ zijn:
• Maurice: een kat. Hij wordt door anderen (en ook wel door zichzelf) als ‘amazing’ beschouwd: Maurice kan spreken en denken (als een mens, zou je kunnen zeggen) – toch blijft hij altijd een kat. Zijn speciale gave komt door de intelligente rat die hij opgegeten heeft;
• Keith (vaak aangeduid als ‘the kid’ en soms als ‘the stupid-looking kid’): de ‘rattenvanger’ die met de Clan meereist. Hij is een musicus die op veel instrumenten kan spelen. Omdat hij een weeskind is, kan hij reizen waarheen en met wie hij wil;
• Dangerous Beans: een belangrijk lid van de rattenclan. Hij is blind, maar men zou hem als de grootste denker van de Clan kunnen zien. Hij is een soort ziener en ook een soort tovenaar voor de ratten;
• Peaches: een vrouwelijke rat. Peaches is volgzaam, trouw en eerlijk;
• Darktan: een jonge, invloedrijke rat. Hij is een natuurlijke leider;
• Hamnpork: de echte leider van de Clan. Hij is recht-door-zee, autoritair en hardvochtig, maar ook wel een beetje bejaard – en ouderwets (volgens sommigen);
• Malicia Grim: de dochter van de burgemeester van het stadje Bad Blintz. Malicia is de kleindochter van twee sprookjesboekenschrijfsters, haar oma Agoniza en haar oudtante Evisera Grim. Wellicht daardoor beschikt ze over een enorm gevoel voor spannende avonturen.

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘The Amazing Maurice and His Educated Rodents’ zijn:
• Leden van de Changeling Clan. Deze ratten waren eerst gewone ratten, maar ze hebben afval (lees: voedsel) gegeten dat van de Unseen University kwam – magisch spul dus. Sindsdien zijn ze verenigd in de Clan en reizen ze van stad naar stad, rattenplagen veroorzakend en ook weer oplossend. De ratten hebben zichzelf vanaf dat moment namen gegeven – name die vaak geïnspireerd wed door wat er op (al of niet eetbare) waren, blikken, pakken, dozen stond. Namen zoals: Donut Enter, Big Savings, Toxie, Feedsfour, Bitesize, Delicious, Sardines, Bestbefore, Nourishing, Specialoffer, Inbrine, Kidney, Tomato, Finest, Sellby, Horace;
• Ratcatcher 1, Blunkett: de officiële (eerste) rattenvanger van Bad Blintz;
• Ratcatcher 2, Ron Spears: de officiële (tweede) rattenvanger van Bad Blintz;
• Spider, the Rat King: de raadselachtige leider van de ratten die onder de stad wonen;
• Death: de Dood, degene die de dode mensen – en wezens die daar enigszins op lijken (zoals katten) uit het leven begeleiden;
• Sergeant Doppelpunkt, Corporal Knopf: de dienders van het stadje;
• Mayor Grim: de burgemeester van Bad Blintz. Tevens de vader van Malicia;
• Hopwick the clockmaker, Raufman the bootmaker, Hauptmann the woodcarver, Mr Schlummer: andere bewoners van Bad Blintz;
• Officiële rattenvangers van elders: ‘the rat piper’ en ‘the old man’.

Website:

https://discworld.fandom.com/wiki/The_Amazing_Maurice_and_his_Educated_Rodents

Film:

‘The Amazing Maurice and His Educated Rodents’ is niet verfilmd. Wel heeft de BBC een radiohoorspel van de roman gemaakt.

Overig:

De young adult novel ‘The Amazing Maurice and His Educated Rodents’ is geschreven voor jongeren, maar wel voor ‘educated’ jongeren: anderen zal veel (humor) ontgaan. Qua stijl lijkt het boek op eerdere (series) romans van Terry Pratchett, zoals de drie delen uit de Bromeliad Trilogy en de drie Johnny Maxwell-boeken. Later zouden de ‘Young Discworld’-romans over de jonge heks Tiffany Aching volgen.

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over Terry Pratchett.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• The Wee Free Men van Terry Pratchett
• The Wind in the Willows van Kenneth Grahame
• The House of Rats van Stephen Elboz

Citaat:

They said he was amazing. The Amazing Maurice, they said. He’d never meant to be amazing. It had just happened.
He’d realized something was odd that day, just after lunch, when he’d looked into a reflection in a puddle and thought: ‘That’s me’. He’d never been aware of himself before. Of course, it was hard to remember how he’d thought before he became amazing. It seemed to him that his mind had been just a kind of soup.
And then there had been the rats, who lived under the rubbish heap in one corner of his territory. He’d realized there was something educated about the rats when he jumped on one and it’d said, ‘Can we talk about this?’, and part of his amazing new brain had told him you couldn’t eat someone who could talk. At least, not until you’d heard what they’d got to say. (pp.9-10)

Vragen over het boek:

1. Waarom moeten de ratten, de kat en de jongeman van stad naar stad reizen?
2. Waarom zien veel mensen en dieren Keith als een ‘stupid-looking’ kid?
3. Wat leert Malicia uiteindelijk van haar eerste echte avontuur?
4. Wat is een rattenkoning, volgens het verhaal?