4/5 - (1 stemmen)

The Great Gatsby

Niveau:
Genre: love
Thema: power

Getagd op:
Verkrijgbaar bij bol.com
var bol_sitebar_v2={"id":"bol_1694980218518", "baseUrl":"partner.bol.com","productId":"9200000109336457","familyId":"","siteId":"30874","target":true,"rating":true,"price":true,"deliveryDescription":true,"button":true,"linkName":"The%20Great%20Gatsby%2C%20F.%20Scott%20Fitzgerald","linkSubId":""};

SNEL NAAR...





Het begin!

In my younger and more vulnerable years my father gave me some advice that I've been turning over in my mind ever since.
‘Whenever you feel like criticizing any one,’ he told me, ‘just remember that all the people in this world haven't had the advantages that you've had.’
He didn't say any more, but we've always been unusually communicative in a reserved way, and I understood that he meant a great deal more than that. In consequence, I'm inclined to reserve all judgments, a habit that has opened up many curious natures to me and also made me the victim of not a few veteran bores. The abnormal mind is quick to detect and attach itself to this quality when it appears in a normal person, and so it came about that in college I was unjustly accused of being a politician, because I was privy to the secret griefs of wild, unknown men. Most of the confidences were unsought – frequently I have feigned sleep, preoccupation, or a hostile levity when I realized by some unmistakable sign that an intimate revelation was quivering on the horizon; for the intimate revelations of young men, or at least the terms in which they express them, are usually plagiaristic and marred by obvious suppressions. Reserving judgments is a matter of infinite hope. I am still a little afraid of missing something if I forget that, as my father snobbishly suggested, and I snobbishly repeat, a sense of the fundamental decencies is parcelled out unequally at birth.
And, after boasting this way of my tolerance, I come to the admission that it has a limit. Conduct may be founded on the hard rock or the wet marshes, but after a certain point I don't care what it's founded on. When I came back from the East last autumn I felt that I wanted the world to be in uniform and at a sort of moral attention forever; I wanted no more riotous excursions with privileged glimpses into the human heart. Only Gatsby, the man who gives his name to this book, was exempt from my reaction – Gatsby, who represented everything for which I have an unaffected scorn. If personality is an unbroken series of successful gestures, then there was something gorgeous about him, some heightened sensitivity to the promises of life, as if he were related to one of those intricate machines that register earthquakes ten thousand miles away. This responsiveness had nothing to do with that flabby impressionability which is dignified under the name of the ‘creative temperament’ – it was an extraordinary gift for hope, a romantic readiness such as I have never found in any other person and which it is not likely I shall ever find again. No – Gatsby turned out all right at the end; it is what preyed on Gatsby, what foul dust floated in the wake of his dreams that temporarily closed out my interest in the abortive sorrows and short-winded elations of men.

© Penguin Random House Company, 1950

^ Terug naar boven

Algemeen

Nick Carraway heeft in de Eerste Wereldoorlog in Frankrijk gevochten. Als hij terugkeert naar de Verenigde Staten wil hij een ander leven beginnen. Hij is opgegroeid in het Midwesten – in de staat Minnesota – en hij wil nu eens kijken wat het leven aan de oostkust hem brengt. Hij huurt een huis in West Egg, een klein plaatsje ten noorden van New York City, waar hij werkt.
Carraway heeft twee bekenden in East Egg, een dorpje in de buurt: zijn nicht Daisy Buchanan en haar man Tom. Hij gaat regelmatig bij hen op bezoek. Daar ontmoet hij de mooie actrice Jordan Baker en de twee blijken het goed met elkaar te kunnen vinden.
Na een tijdje wordt hij uitgenodigd door zijn buurman, de steenrijke Jay Gatsby. Gatsby heeft op een mysterieuze wijze zijn kapitaal vergaard en hij strooit met geld: zijn feesten tellen soms honderden gasten. Al snel komt Nick erachter waarom Gatsby – die ook uit Minnesota komt – juist in West Egg is gaan wonen. Hij wilde dicht bij zijn oude geliefde wonen: Daisy Buchanan. Gatsby verloor haar uit het oog toen hij naar Europa ging om daar in Frankrijk te vechten. Gatsby wil via Nick de vriendschap met Daisy weer nieuw leven inblazen. Dat lijkt Nick uiteindelijk wel een goed idee, zo’n hernieuwde vriendschap (of misschien een verhouding): Daisy’s man Tom heeft al jaren, met medeweten van Daisy, een verhouding met Myrtle Wilson, de vrouw van de garagehouder van Tom.
Van feest naar feest trekkend, van New York via West Egg naar East Egg en weer terug, hebben de vrienden Nick, Jay, Tom, Jordan, Myrtle en Daisy met veel anderen een opwindende tijd. Maar dan slaat het noodlot toe …


^ Terug naar boven

Boekinformatie

ERK Niveau:
B2

Schrijver:
F. Scott Fitzgerald

Jaar van uitgave:
1925

Aantal pagina's:
188

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:
In de jaren 1918 – 1925

Plaats van handeling:
USA, New York: New York City en een paar stadjes in de buurt

Bijzonderheden:
Een roman over liefde en relaties in 9 hoofdstukken.
In het Nederlands heet het boek ‘De grote Gatsby’.


^ Terug naar boven

Het boek - onderwerp

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

‘The Great Gatsby’ is een roman over de ‘happy few’, de ‘filthy rich’, de ‘jet set’ uit de jaren twintig van de twintigste eeuw. Maar bij nader bestuderen blijkt deze ‘few’ niet zo ‘happy’ te zijn: onder een vernis van rijkdom, veel vrienden en veel feesten gaat een grote eenzaamheid schuil. Het feit dat de roman al bijna honderd jaar oud is, verandert niet veel aan het thema: dat is van alle tijden. Als je van verhalen houdt over rijkaards die ook hun problemen hebben, dan is ‘The Great Gatsby’ een mooi boek voor jou.


WAT MOET JE WETEN?

 

‘The Great Gatsby’ speelt zich af in een tijd die door Scott Fitzgerald ‘The Jazz Age’ werd genoemd: een periode waarin heel veel gebeurde, met name met de rijken. Zij hadden veel geld, ze konden ver reizen, ze hadden goede banen (als ze die tenminste nodig hadden), ze kleedden zich volgens de laatste mode en ze woonden in de slaperige suburbs bij de grote steden. Ze konden naar feesten in de grote stad met hun luxe auto’s – een unicum in die tijd – en als ze genoeg hadden van de drukte, trokken ze zich terug op hun landhuizen.
Maar die mensen werden door anderen, die iets kritischer waren op deze periode, ‘The Lost Generation’ genoemd. De mensen waren stuurloos na een wereldoorlog die alle idealen had vernietigd. Ze hadden misschien soms wel geld, maar wat heb je eraan als geen echte vrienden, geen liefde en geen idealen hebt?
Enige kennis van deze ‘Jazz Age’ en deze ‘Lost Generation’ (waartoe de schrijver Scott Fitzgerald zelf ook behoorde) is wel nodig voor het kunnen waarderen van deze roman.




^ Terug naar boven

Het boek - Moeilijkheid

DE TAAL

 

‘The Great Gatsby’ is qua woorden niet een moeilijk te lezen verhaal. De zinnen zijn niet extra lang, de alinea’s zijn meestal kort. Er zijn veel dialogen; de hoofdstukken hebben een gemiddelde lengte.
Toch is het boek niet gemakkelijk te lezen wat de taal betreft. Dat komt vooral doordat het boek al bijna honderd jaar oud is. Scott Fitzgerald beschrijft een wereld die er niet meer is: een wereld van geïsoleerde rijken die wonen in een stil gebied rondom New York; garagehouders, bedienden en simpele arbeiders buigen als knipmessen voor hun meerderen; vrijwel niemand heeft een auto; al met al is het een rustige, bijna verstilde wereld. (Overigens is deze wereld zelfs nog te druk voor de hoofdpersoon, die dan ook aan het eind van het verhaal aankondigt weer terug te keren naar het nog rustiger Midwesten: Minnesota).
Het begin van de roman is heel lastig te lezen voor een B2-lezer, maar na verloop van een paar bladzijden wordt het verhaal qua taal veel toegankelijker.


DE TAAL EN HET VERHAAL

‘The Great Gatsby’ is een klassiek verhaal uit de twintiger jaren van de twintigste eeuw. Dat maakt dat het soms lastig te lezen is. De roman komt vrij traag op gang; de verteller heeft veel woorden nodig om duidelijk te maken wie hij is, waar hij woont en hoe hij in contact komt met Jay Gatsby. Veel spectaculairs lijkt er niet te gebeuren. Later gebeurt dat wel, maar deze gebeurtenis – een aanrijding, de dramatische climax van het verhaal – wordt tamelijk terloops genoemd door de verteller. Aan de andere kant vertelt Carraway vrij laconiek over drankgebruik/-misbruik, over illegale activiteiten en over buitenechtelijke verhoudingen. Daardoor doet de roman enerzijds ouderwets en anderzijds heel modern aan. De leegheid van het bestaan is in de loop van een kleine honderd jaar niet echt anders geworden: nog steeds zijn er mensen die zo rijk zijn, dat ze geen idee hebben wat ze met dat geld moeten doen en die ook geen idee hebben hoe andere mensen leven (mensen die het minder hebben dan zij). De wereld van die ultrarijken wordt heel helder beschreven door Scott Fitzgerald.
De verteltrant kan voor sommige lezers lastig zijn. De verteller verhaalt vrijwel alles uit de tweede hand; hij heeft het meeste wat hij vertelt van horen zeggen. Daarnaast gebruikt hij een milde ironie; hij zet de rijken te kijk, zonder dat het er dik bovenop ligt. Ook deze subtiliteit maakt de roman tot een vrij lastig werk.
De woorden, zinnen en alinea’s zijn zeker niet moeilijk te noemen. Qua taal is ‘The Great Gatsby’ een zeer toegankelijk verhaal.
Op grond van deze kenmerken is ‘The Great Gatsby’ een roman met een literair niveau C 4d en een taal-(ERK-)niveau B2.


Schrijfstijl:

F. Scott Fitzgerald is heel goed thuis in de wereld die hij beschrijft. Hij is kritisch over de (Amerikaanse) rijken der aarde, maar er ligt ook een toon van melancholie over de mensen die hij beschrijft. Dat maakt dat ‘The Great Gatsby’ nog steeds een indrukwekkende roman is.



^ Terug naar boven

Het boek - het verhaal

Actie:

Lang kabbelt het verhaal maar voort. We komen langzamerhand iets te weten over Carraway, over Gatsby, over Tom en Daisy. Maar later horen we meer over hoe Gatsby aan zijn geld kwam, hoe Tom een maîtresse had, hoe Gatsby Daisy al jaren kende. En nog veel meer, totdat het verhaal eindigt met een enorme climax: een actie – die onopvallend begint – die leidt tot catastrofale gevolgen.


Tijd:

Het verhaal begint nadat de Eerste Wereldoorlog afgelopen is. De hoofdpersoon heeft in Frankrijk gevochten in die oorlog (1914–1918) en hij is nu teruggekeerd naar de USA. Hij woont een periode van ongeveer een jaar aan de oostkust van de USA, waar het verhaal zich afspeelt.
De oorlog speelt een bescheiden rol: er zijn verwijzingen naar situaties waarin karakters vertellen over hun tijd in Europa tijdens de oorlog.


Plaats:

De roman speelt zich grotendeels af in een paar huizen bij de stadjes West Egg en East Egg, plaatsjes vlak bij New York City. Sommige scenes zijn gesitueerd in New York City.


Verhaallijn:

Er is één verhaallijn: de laatste maanden uit het leven van Jay Gatsby. Aan de hand van deze verhaallijn komt de lezer veel te weten over de ultrarijken aan de oostkust van de USA in de buurt van New York City.
Het verhaal maakt duidelijk hoe leeg het bestaan van veel van deze mensen in wezen is: alleen als je rijk bent heb je vrienden.


Verteller:

De verteller van het verhaal is Nick Carraway. Hij is een onbetrouwbare verteller; hij geeft vaak zijn mening. Bijvoorbeeld over figuren als Gatsby, die hij weliswaar ‘all right in the end’ noemt, maar die wel het toonbeeld is van de arrogante rijke stinkerds aan wie Carraway juist een gruwelijke hekel heeft. Carraway zelf is recht door zee (in tegenstelling tot veel personen om hem heen) en hij kan heel goed luisteren; reden waarom zoveel mensen hem veel toevertrouwen.




^ Terug naar boven

Het boek - de karakters

Hoofdkarakters:

Er zijn verschillende hoofdkarakters:
• Nick Carraway: de verteller van het verhaal;
• Jay Gatsby (Jimmy Gatz): een rijke rentenier, die zijn geld op een onduidelijke manier heeft verkregen;
• Tom Buchanan: een nogal arrogante, rijke en ontrouwe man;
• Daisy Buchanan: de echtgenote van Tom, ook afkomstig uit een rijke familie uit het oosten.


Bijfiguren:

Er zijn redelijk veel bijfiguren, maar de voornaamste zijn gemakkelijk van elkaar te onderscheiden:
• George Wilson: een garagehouder, niet al te slim;
• Mytle Wilson: zijn vrouw, en de minnares van Tom Buchanan;
• Jordan Baker: een vriendin van Daisy en van Nick;
• Catherine McKee: de zuster van Myrtle.





^ Terug naar boven

Het boek - verder


Film:

De roman is meerdere keren verfilmd (met onder anderen Mia Farrow, Robert Redford, Leonardo DiCaprio en Carey Mulligan).


Overig:

Er is een hip hop film, een opera, een graphic novel en een computer game van ‘The Great Gatsby’ gemaakt.



^ Terug naar boven

Auteur en Werken

Link naar pagina over auteur
-->Informatie over F. Scott Fitzgerald.

Auteur:

Werken:


^ Terug naar boven

Meer

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
Room at the Top van John Braine
Freedom van Jonathan Franzen
All That Is van James Salter


Citaat:
We straggled down quickly through the rain to the cars. Owl-eyes spoke to me by the gate.
‘I couldn’t get to the house,’ he remarked.
‘Neither could anybody else.’
‘Go on!’ He started. ‘Why, my God! They used to go there by the hundreds.’
He took off his glasses and wiped them again, outside and in.
‘The poor son-of-a-bitch,’ he said. (p.182)

Vragen over het boek:
  1. Wat is de mening van Nick Carraway over het westen en over het oosten van de Verenigde Staten? Geef een tweetal voorbeelden van elk uit de tekst.
  2. Karakteriseer Jay Gatsby. Waarom vindt Nick Carraway hem soms wel, en waarom vindt hij hem soms juist niet sympathiek? Geef een tweetal voorbeelden uit de tekst waaruit deze voor- of afkeer blijkt.
  3. Waarom denk je dat Gatsby de verantwoordelijkheid op zich neemt voor de aanrijding? Is dit een juiste beslissing als je denkt aan het verloop van het verhaal? Waarom vind je dat?
  4. Wat vind je van de rol die Nick Carraway speelt in het verhaal, zowel als verteller als als medespeler in het drama? Waarom zou Scott Fitzgerald het op die manier hebben beschreven?



^ Terug naar boven

Comments are closed.