There was once a little man called Niggle, who had a long journey to make. He did not want to go, indeed the whole idea was distasteful to him; but he could not get out of it. He knew he would have to start some time, but he did not hurry with his preparations.
Niggle was a painter. Not a very successful one, partly because he had many other things to do. Most of these things he thought were a nuisance; but he did them fairly well, when he could not get out of them: which (in his opinion) was far too often. The laws in his country were rather strict. There were other hindrances, too. For one thing, he was sometimes just idle, and did nothing at all. For another, he was kind-hearted, in a way. You know the sort of kind heart: it made him uncomfortable more often than it made him do anything; and even when he did anything, it did not prevent him from grumbling, losing his temper, and swearing (mostly to himself). All the same, it did land him in a good many odd jobs for his neighbour, Mr Parish, a man with a lame leg. Occasionally he even helped other people from further off, if they came and asked him to. Also, now and again, he remembered his journey, and began to pack a few things in an ineffectual way: at such times he did not paint very much.
He had a number of pictures on hand; most of them were too large and ambitious for his skill. He was the sort of painter who can paint leaves better than trees. He used to spend a long time on a single leaf, trying to catch its shape, and its sheen, and the glistening of dewdrops on its edges. Yet he wanted to paint a whole tree, with all of its leaves in the same style, and all of them different.

© George Allen & Unwin, 1964

Niggle woont op zichzelf. Hij is kunstschilder en hij bemoeit zich weinig met zijn buren. Hij kent eigenlijk maar twee buren tamelijk goed: de heer en mevrouw Parish. Als Parish hem een keer vraagt om medicijnen voor zijn vrouw te halen en om de aannemer te vragen een lek aan het dak van Parish te repareren, doet Niggle dat uiteindelijk wel. Maar met tegenzin.
Niggle is een speciale schilder. Hij heeft vooral oog voor de details: hij schildert liever een blad, compleet met nerven en regendruppels, dan een boom. Hij vindt het zelfs moeilijk om de grote dingen in het leven te zien. Maar toch zal dat moeten.
Ook realiseert Niggle zich al jaren dat hij op reis moet gaan. Hij moet zijn schilderwerk laten voor wat het is en hij moet ver weg: met de trein, samen met een begeleider. En waarheen? Niggle weet het niet.

ERK Niveau:

B2

Schrijver:

J.R.R. Tolkien

Jaar van uitgave:

1947

Aantal pagina's:

112

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

Een fantasietijd

Plaats van handeling:

Een fantasieplaats

Bijzonderheden:

Het ‘boek’ ‘Tree and Leaf’ bestaat uit twee delen:
- ‘On Fairy-Stories’ (1938): een essay van 84 pagina’s over sprookjes;
- ‘Leaf by Niggle’ (1947): een kort verhaal, een sprookje van 27 pagina’s.

In het Nederlands heet de bundel 'Over sprookjesverhalen’ en 'Blad van Klein'.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

‘Leaf by Niggle’ gaat over het kleine en het grote, over verantwoordelijkheden en zorgeloosheid, over afspraken en voor jezelf zorgen. Het lijkt eerst op een verhaal over een hobbitachtig wezen (‘Leaf by Niggle’ klinkt nogal fantasy-achtig), maar Niggle is een gewoon mens, een kunstschilder die beslissingen moet nemen.

WAT MOET JE WETEN?

Voor het waarderen van ‘Leaf by Niggle’ heb je een behoorlijke kennis van het Engels nodig. Het is een kort verhaal, maar het vergt wel het nodige inlevingsvermogen. Het is zeker niet een typisch Tolkien-verhaal. Toch is het een sprookje. En Tolkien zelf schaart het daar ook onder; zie bijvoorbeeld het essay ‘On Fairy-Stories’ dat in de meeste uitgaven voorafgaat aan dit verhaal.

DE TAAL

De woorden en de zinnen in ‘Leaf by Niggle’ zijn soms vrij lastig. Het verhaal is oud en qua taal lijkt het op een traditioneel sprookje. De alinea’s zijn van een normale lengte en er zijn redelijk veel dialogen.
Het essay is veel moeilijker te lezen (maar wel zeer informatief over sprookjes en over fantasy).

DE TAAL EN HET VERHAAL

Qua taal is het verhaal ‘Leaf by Niggle’ vaak lastig: de woorden zijn soms ouderwets en het tempo in het verhaal ligt laag (het verhaal is erg beschrijvend).
Het verhaal zelf is heel toegankelijk. Het is een modern sprookje, ondanks de ouderwets aandoende sfeer. Niggle fietst soms naar het dorp of hij reist ergens naar toe met de trein. Niks geen hobbits of tovenaars op paarden, dus. Tolkien noemt dit een sprookje, maar het is wel een speciaal sprookje: een soort allegorie met een duidelijke les voor de lezer.
Op basis van deze eigenschappen is ‘Leaf by Niggle’ een boek met een literair niveau C 3e en een taal-(ERK-)niveau B2.

Schrijfstijl:

‘Leaf by Niggle’ is boeiend geschreven. Een modern sprookje, maar wel in de stijl die we van de Middle-earth-schrijver Tolkien gewend zijn: mysterieus, spannend en met een levensles. Het korte verhaal wordt (in de meeste edities) voorafgegaan door een essay over sprookjes – een heel informatieve tekst over de opvattingen van Mr Tolkien over sprookjes en over zijn eigen sprookjeswereld.

Actie:

Het verhaal ‘Leaf by Niggle’ kent weinig actie.

Tijd:

‘Leaf by Niggle’ speelt zich af in een niet nader genoemde tijd. Het verhaal wordt chronologisch verteld en het speelt zich in ieder geval af over een periode van meer dan honderd jaar.

Plaats:

De plaats waar ‘Leaf by Niggle’ is gesitueerd, is een niet nader genoemd gebied. Het is een soort platteland, het lijkt eerst iets uit het verleden te zijn; maar later zijn er wel moderne vervoermiddelen zoals fietsen en treinen.

Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in ‘Leaf by Niggle’: wat is de zin van het leven van Niggle (en daarmee ook het nut van zijn kunstzinnigheid)?

Verteller:

Het verhaal ‘Leaf by Niggle’ heeft een auctoriale verteller.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘Leaf by Niggle’ zijn:
• Niggle: een schilder. Hij schildert taferelen uit de natuur. Als hij een boom schildert, heeft hij meer aandacht voor de bladeren dan voor de boom.

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘Leaf by Niggle’ zijn:
• Mr Parish: de buurman van Niggle. Niggle kan niet zo goed met hem opschieten: Parish is nogal een pietje precies en hij heeft totaal geen aandacht voor de schilderkunst van Niggle;
• The Inspector of Houses: hij controleert of huizen wel in een goede staat zijn;
• The Driver: hij is besteld om Niggle op zijn reis te vervoeren;
• Atkins, Councillor Tompkins, Perkins: drie mannen die over Niggle spreken.

Website:

http://tolkiengateway.net/wiki/Tree_and_Leaf

Film:

Het verhaal ‘Leaf by Niggle’ is niet verfilmd.

Overig:

‘Leaf by Niggle’ is een volledig afwijkend verhaal in het oeuvre van Tolkien. Het heeft de vorm van een sprookje en zo begint het ook. Maar al na een paar alinea’s begrijp je dat dit veel meer een allegorie is, een les voor de lezer. Het verhaal gaat over fantasie en nuchterheid, over schoonheid en over praktisch nut.

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over J.R.R. Tolkien.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• Travels in the Scriptorium van Paul Auster
• The Once and Future King van T.H. White
• The Tempest van William Shakespeare

Citaat:

He went on looking at the Tree. All the leaves he had ever laboured at were there, as he had imagined them rather than as he had made them; and there were others that had only budded in his mind, and many that might have budded, if only he had had time. (p.104)

Vragen over het boek:

1. Niggle en Parish staan voor menselijke karakters (of karaktereigenschappen). Waarmee zou je hen kunnen vergelijken?
2. Waarom wil Niggle eerst niet op reis en waarom gaat hij later toch?
3. Wat is de betekenis van het repareren van het huis van Parish?
4. Wie zijn volgens jou die drie figuren die later over Niggle spreken?