Death is always the same, but each man dies in his own way. For J. T. Malone it began in such a simple ordinary way that for a time he confused the end of life with the beginning of a new season. The winter of his fortieth year was an unusually cold one for the Southern town — with icy, pastel days and radiant nights. The spring came violently in middle March in that year of 1953, and Malone was lazy and peaked during those days of early blossoms and windy skies. He was a pharmacist and, diagnosing spring fever, he prescribed for himself a liver and iron tonic. Although he tired easily, he kept to his usual routine: He walked to work and his pharmacy was one of the first businesses open on the main street and he closed the store at six. He had dinner at a restaurant downtown and supper at home with his family. But his appetite was finicky and he lost weight steadily. When he changed from his winter suit to a light spring suit, the trousers hung in folds on his tall, wasted frame. His temples were shrunken so that the veins pulsed visibly when he chewed or swallowed and his Adam's apple struggled in his thin neck. But Malone saw no reason for alarm: his spring fever was unusually severe and he added to his tonic the old-fashioned course of sulphur and molasses – for when all was said and done the old remedies were the best. The thought must have solaced him for soon he felt a little better and started his annual vegetable garden. Then one day as he was compounding a prescription he swayed and fainted. He visited the doctor after this and there followed some tests at the City Hospital. Still he was not much worried; he had spring fever and the weakness of that complaint, and on a warm day he had fainted – a common, even natural thing. Malone had never considered his own death except in some twilight, unreckoned future, or in terms of life insurance. He was an ordinary, simple man and his own death was a phenomenon.

© Houghton Mifflin Company / Penguin Books,1961/1986.

De drogist J.T. Malone hoort van zijn arts dat hij leukemie heeft en dat hij nog maar kort te leven heeft. Malone kan dit nauwelijks geloven: hij wordt in het stadje gezien als een soort dokter )hij studeerde korte tijd medicijnen), een wijze man die allerlei geneesmiddelen aan de stadsbewoners voorschrijft, en vaak met succes. Bovendien heeft hij de indruk dat zijn leven nauwelijks de moeite van het leven waard was: hij trouwde met een vrouw om wie hij weinig gaf en zijn leven is tot nu toe ongelooflijk saai geweest. Maar de diagnose lijkt helaas correct en Malone stort zijn hart uit bij zijn vriend Judge Clane.
Judge Fox Clane is een bejaarde weduwnaar. Hij woont in een groot huis met zijn bedienden en zijn kleinzoon Jester en zo nu en dan geeft hij zijn wijze adviezen aan wie maar horen wil. Zo wil Judge Clane dat het Zuiden weer het Zuiden wordt – compleet met een eigen rechtsspraak, een eigen muntstelsel en de herinvoering van de slavernij. Toch stuiten de wijze woorden van Judge Clane in 1953 vaak op onbegrip.
Zoals bij zijn kleinzoon Jester. Deze woont al zijn hele leven (zeventien jaar) bij zijn opa en zijn – een paar jaar geleden overleden – oma. Jester vindt de standpunten van zijn opa verwerpelijk en hij behandelt donkere stadsbewoners zo veel mogelijk als gelijken. Zoals Sherman Pew.
Deze Sherman is een wees. Hij werd te vondeling gelegd in een kerk – vandaar de naam ‘Pew’. Sherman heeft geen idee wie zijn ouders waren: zijn lichte huidskleur en zijn helblauwe ogen doen vermoeden dat hij één blanke ouder had – maar verder komt hij niet. Die onwetendheid heeft hem heel verbitterd gemaakt: Sherman heeft dan ook weinig behoefte aan de vriendschap van Jester of aan de baantjes die Judge Clane hem geeft.
Zo gaat het leven zijn gangetje met al zijn ups-and-downs. Maar Judge Clane heeft er ook nog een triest verleden bij: de zelfmoord van zijn brilante zoon Johnny. Hoe heeft dat ooit kunnen gebeuren …?

ERK Niveau:

C1

Schrijver:

Carson McCullers

Jaar van uitgave:

1961

Aantal pagina's:

200

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

1950-1960

Plaats van handeling:

USA, Georgia, een denkbeeldig stadje (Milan)

Bijzonderheden:

Een roman in 14 genummerde hoofdstukken.
In het Nederlands heet de roman ‘Klok zonder wijzers’.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

De roman ‘Clock without Hands’ gaat over het leven in een klein stadje in de Amerikaanse staat Georgia in 1953. De slavernij is ongeveer honderd jaar eerder afgeschaft, maar donkere mensen hebben nog altijd heel weinig rechten. De roman gaat over zulke donkere mensen, en dan met name over de blanke mensen en de manier waarop zij tegen hun gekleurde medebewoners aankijken.

WAT MOET JE WETEN?

‘Clock without Hands’ gaat over de jaren vijftig van de vorige eeuw. Er is geen slavernij meer – maar zwarte mensen hebben minder kans op werk, op een goed salaris, op een goede huisvesting. De blanken in het stadje zeggen de slavernij niet terug te willen: maar ze behandelen hun donkere stadgenoten als tweederangs burgers.

DE TAAL

De taal van ‘Clock without Hands’ is nergens erg moeilijk. Soms worden er schutting- of vloekwoorden gebruikt, toch wel bijzonder in een boek uit 1961.
De alinea’s en de hoofdstukken zijn over het algemeen lang.
Een waarschuwing: Afro-Amerikanen worden met een ‘n’-woord aangeduid – een meestal met een zeer beledigend ‘n’-woord. Het bijzondere is echter dat Ms McCullers, een blanke auteur die in het Zuiden woonde, volledig op de hand is van deze donkere Amerikanen: ze schrijft haar verhaal met heel veel mededogen. Dus laat je niet afschrikken door kwetsende woorden: Carson McCullers deugde zeker wel …

DE TAAL EN HET VERHAAL

Qua taal is de roman goed te begrijpen.
Dat geldt zeker ook voor het verhaal zelf. Hoewel er veel karakters in de roman worden opgevoerd, gaat het eigenlijk maar om vier personen: de drogist en zijn oude vriend de rechter, de kleinzoon van de rechter en een jongen van gemengd ras die zijn ouders nooit heeft gekend. Langzamerhand leren deze karakters veel over elkaar – en wij met hen.
Op basis van deze eigenschappen is ‘Clock without Hands’ een boek met een literair niveau C 4b en een taal-(ERK-)niveau C1.

 

Schrijfstijl:

Het verhaal is heel ironisch geschreven, met de nodige cliffhangers.

Actie:

‘Clock without Hands’ bevat een verhaal met vrij veel actie.

Tijd:

De gebeurtenissen in de roman spelen zich af in de jaren 1950-1960. Het jaar 1953 wordt genoemd. De slavernij is bijna honderd jaar geleden afgeschaft: toch hebben zwarte inwoners van het stadje nauwelijks rechten, ze worden onderbetaald, ze krijgen geen belangrijke of goedbetaalde banen en zij zijn weinig meer dan moderne slaven.

Plaats:

De setting van ‘Clock without Hands’ is Milan, een denkbeeldig klein stadje in de staat Georgia in het zuiden van de USA.

Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in ‘Clock without Hands’: hoe zullen de relaties zich ontwikkelen tussen de bewoners van het stadje?

Verteller:

De roman heeft een auctoriale verteller.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘Clock without Hands’ zijn:
• Judge Fox Clane, former Congressman: één van de belangrijkste mensen uit Milan. Hij wil graag dat het Zuiden weer wordt zoals het ooit was – compleet met slaven en eigen wetten en een eigen muntstelsel. Judge Clane is weduwnaar, zijn vrouw, Miss Missy, was jarenlang zijn grote liefde. Hun enige zoon, Johnny, pleegde zelfmoord;
• J.T. Malone, pharmacist: een drogist/apotheker die sinds kort weet dat hij aan leukemie lijdt. Malone is lid van de First Baptist Church, hij is een gerenommeerd inwoner van Milan en hij is bevriend met Judge Clane. Hij studeerde kort medicijnen, maar dat werd een mislukking. Later ging hij werken bij een drogisterij, waar hij na de dood van de eigenaar trouwde met diens dochter. Het echtpaar kreeg twee kinderen, maar Malone is nooit echt gelukkig geweest met zijn vrouw;
• John Jester Clane (17): de kleinzoon van Judge Clane. Jester is veel ruimdenkender dan zijn opa, met wie hij tegenwoordig vaak in de clinch ligt. Jester is met veel liefde en in weelde opgevoed door Judge Clane, maar hij lijkt het niet echt te waarderen. Zo gelooft hij in eigen rechten voor de zwarte inwoners van het stadje;
• Sherman Pew: een wees, een donkere jongen met blauwe ogen. Sherman is verbitterd: hij heeft zijn ouders nooit gekend, hij werd misbruikt in zijn pleeggezin en hij denkt weinig kans te hebben om als donkere jongeman te slagen in dit door blanken overheerste zuiden.

 

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘Clock without Hands’ zijn:
• Mrs. Martha Greenlove Malone: de echtgenote van J.T. Zij was de dochter van de drogist waar J.T. werkte. Na de dood van haar vader trouwde ze met J.T. en zij kreeg twee kinderen: Ellen en Tommy;
• Johnny Clane: de zoon van Judge Fox Clane en de vader van Jester. Wanneer het verhaal begint leeft hij niet meer. Hij pleegde zelfmoord. In zijn korte leven had hij veel problemen met zijn vader. Hij was in het geheim getrouwd met Mirabelle, een jonge vrouw die overleed bij de geboorte van Jester. Johnny werkte korte tijd als advocaat;
• Personeel van Judge Clane: Verily (cook), Grown Boy (boodschappenjongen), Paul (gardener), Gus (yardman), Lee (cook);
• Artsen: Dr. Kenneth Hale Hayden, Doc Tatum, Dr. Hume, Dr. Calloway, Dr. Milton, Dr. Wesley;
• Andere inwoners van Milan, Georgia: Butch Henderson (a rich realtor and trader), T.C. Wedwell (one of the founders of Coca-Cola), Dr. Watson (Reverend of the First Baptist Church), Ted Hopkins (schoolmate), Miss Pafford (English teacher), Poke Tatum (dentist), Miss Kate Spinner, Miss Hettie Peaver, Pizzalatti (shopkeeper), Cleopatra (black nurse), Happy Henderson (black boy, a schizophrenic), Zippo Mullins (stiefbroer van Sherman), Cinderella Mullins (stiefzus van Sherman), Mr. en Mrs. Stevens, Reverend Wilson, Reba (bordeelhoudster), Herman Klein (jeweler), Sammy Lank (een luie man met veertien kinderen), Mr. Harris (assistant pharmacist), Cab Bickerstaff, Mr. Beard (deacon), Ramona (black servant), Bennie Weems, Ellie Carpenter (housemaid), Whelan (drogist), Max Gerhardt (chemist), Sheriff McCall, Hamilton Breedlove (cashier), Sport Lewis, Mr. Peak (grocer);
• Inwoners van Milan in het verleden: Sherman Jones (een schaapherder, een donkere man), Ossie Little (een blanke schaapherder en lekenpredikant), Joy (de twaalfjarige echtgenote van Ossie), Bill Gentry (de schapenboer), Alec Sisroe (een kind op de zondagsschool), Nat Webber (officier van justitie), Rice Little (de broer van Ossie).

 

Website:

https://www.kirkusreviews.com/book-reviews/a/carson-mccullers-3/clock-without-hands/

Film:

‘Clock without Hands’ is niet verfilmd.

Overig:

‘Clock without Hands’ is de vierde en laatste roman van Ms McCullers. Het bevat net als haar vorige romans een verhaal dat zich afspeelt in een klein stadje in het zuiden van de USA.

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over Carson McCullers.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• The Town van William Faulkner
• To Kill a Mockingbird van Harper Lee
• Love van Toni Morrison

Citaat:

But the terror that choked him was not caused by the knowledge of his own death. The terror concerned some mysterious drama that was going on – although what the drama was about Malone did not know. The terror questioned what would happen in those months – how long? – that glared upon his numbered days. He was a man watching a clock without hands (p.32)

Vragen over het boek:

1. Waarom is er zo’n grote vriendschap tussen Malone en Judge Clane?
2. Welke problemen lijkt Jester te hebben, zowel persoonlijk als in relaties?
3. Waarom gedraagt Sherman zich zoals hij doet, zowel tegen blanken als tegen donkere stadsgenoten?
4. Wie waren de ouders van Sherman en in hoeverre heeft dat effect gehad op de plot van het verhaal?