The last minutes of the last lesson of the last day of term were ticking away, and Martin Turner could not wait to be set free. The minutes dragged on as Mr Lincoln, the form tutor, lectured the class on using holiday time constructively, not giving the school a bad name and staying safe.
‘Remember all that we talked about in Drug Awareness Week,’ he said. ’And don’t go giving your parents a nervous breakdown.’
Martin raised his hand to get the teacher’s attention. He had his ‘up to no good’ look on his face and everyone in the class knew it. ‘Sir, have you got any advice on holiday sex?’
The whole class burst into uncontrollable laughter as Martin stood up, turned and bowed to the class like an actor takes a bow at the theatre.
‘Quiet!’ Mr Lincoln shouted at the top of his voice. ‘Sit down, Turner, and take that grin off your face.’
Mr Lincoln surveyed the class as if it were his domain. ‘While you are out there having fun, take time to consider the fact that next term will be your last in this year,’ he said. ‘So now you should seriously begin to consider what type of employment or further education you will be seeking. I suggest that you don’t waste this holiday period. Talk to your parents, read up on your options and remember there is no reason why you can’t use some of the time for study.’
‘Study?’ came a cry from someone at the back.
‘Yes, study.’
Now it was Matthew’s turn. ‘Sir, I thought that holidays were for holidays? If we have to think about work and school stuff in the holidays, then it’s not a holiday, is it?’
‘That’s right,’ Mark added. ‘Holidays are not for working, holidays are for not working.’
‘Education never ceases,’ Mr Lincoln replied as the electronic bell rang out all around the school. There were no ‘goodbye, sirs’, just a mad rush for everyone to grab their belongings and escape as if there were some emergency. Even Mr Lincoln seemed relieved that school was over for a while. But as each member of his class raced past him, he looked lonely and neglected, slowly packing his books into his old leather briefcase.

© Bloomsbury Publishing Plc, 1999

Martin Turner zit alles mee. Hij heeft ouders die alles voor hem over hebben. Hij is de leider van de Gang of Three: Matthew, Mark en hij zijn de leuksten, zowel op school als thuis als op straat. Verder heeft Martin zijn Natalie, de mooiste en meest fotogenieke jongedame van de school. Martin twijfelt nog over zijn gevoelens voor haar: is het ‘lust' of 'love’ wat hij voelt; en wat voelt Natalie eigenlijk voor hem? Maar verder gaat alles geweldig: Martin is heel populair, hij is knap en groot, hij danst als de beste en hij is nergens bang voor.
Maar op zekere dag gaat het helemaal mis. Mark en hij accepteren een lift van twee vage vrienden. Het blijkt dat de auto waarin ze zitten gestolen is. En als de politie achter hen aan gaat, slaat hun auto over de kop. Als Martin weer bij komt, blijkt dat Mark veel gebroken heeft, de bestuurder was onder invloed van drank en drugs. En de bijrijder is dood …
En Martin? Als hij er eindelijk aan toe is om zichzelf in de spiegel te bekijken, ziet hij dat zijn gezicht onherkenbaar verbrand is. Zijn rol als populaire bink is nu wel uitgespeeld. Martin zal van dit leven moeten maken wat hij kan: hij is vanaf nu een vent met een mismaakt gezicht. En dan ziet hij dat zijn vrienden en zijn vriendin veranderen. Het is de vraag of hij nu alles alleen moet verwerken …

ERK Niveau:

B1

Schrijver:

Benjamin Zephaniah

Jaar van uitgave:

1999

Aantal pagina's:

208

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

1990 – 2000

Plaats van handeling:

UK, Londen

Bijzonderheden:

Een jeugdroman in 21 hoofdstukken

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

Als je geïnteresseerd bent in een verhaal over echte vriendschap door dik en dun, dan is ‘Face’ misschien een geschikt boek voor jou. Martin moet leren zich erbij neer te leggen hoe hij er uit ziet en hij moet ook vrienden zien te vinden die hem accepteren.

WAT MOET JE WETEN?

Voor het verhaal van ‘Face’ heb je niet zo veel specifieke kennis nodig. Het verhaal speelt zich af in een wijk van Londen, maar dat had net zo goed een wijk in een Nederlandse stad kunnen zijn: er wonen mensen van allerlei kleur, nationaliteit, taal, godsdienst en overtuiging bij elkaar. Dit is de wereld van Martin Turner: hij is een jongen die het liefst uitgaat, de nieuwste kleren draagt en naar goede muziek luistert.

DE TAAL

De young adult novel ‘Face’ kent weinig moeilijke woorden. Er zijn veel dialogen en de hoofdstukken zijn niet al te lang. Qua taal, qua woorden en alinea’s is het een gemakkelijk boek.

DE TAAL EN HET VERHAAL

De taal van ‘Face’ is nergens moeilijk. Zephaniah schrijft de taal van de jongeren. Maar dat is wel de taal van 1999 en iedereen die iets van jongerentaal weet, weet dat die jongerentaal heel snel veroudert. Maar het blijft qua taal een eenvoudig boek.
Ook het thema en de plot zijn gemakkelijk te volgen. De karakters zijn duidelijk. Ze veranderen wel in de loop van het verhaal, maar dat zal bij geen enkele lezer tot onbegrip leiden.
Op grond van deze eigenschappen is ‘Face’ een roman met een literair niveau B 3a en een taal-(ERK-)niveau B1.

Schrijfstijl:

Benjamin Zephaniah schrijft zoals hij spreekt: eenvoudig en direct. Zo zijn de gedichten van Zephaniah ook: woorden in de spreektaal en een gemakkelijk te begrijpen thema.
In het begin lijkt ‘Face’ een beetje een zoetsappig verhaal te worden: kwajongens van vijftien die wel een beetje stoer maar niet al te wild doen. Maar gaandeweg de roman verandert er het een en ander: een auto-ongeluk zet de levens van Martin en de zijnen volledig op zijn kop. Dan wordt het verhaal ook heel levensecht.

Actie:

De jeugdroman ‘Face’ kent redelijk veel actie. Het verhaal begint met vrij gewone kwajongens die het leven als één feest zien. Maar na het auto-ongeluk verandert alles drastisch: Martin zal moeten leren leven met zijn handicap. En dat geldt ook voor de mensen om hem heen: ze moeten leren Martin te accepteren zoals hij is. En dat blijkt voor veel vrienden heel moeilijk te zijn. De actie in het verhaal betreft dan niet zo zeer de handelingen van de karakters, maar meer de reacties op eventuele gebeurtenissen.

Tijd:

In ‘Face’ wordt gesproken over bepaalde mode, bepaalde muzieksoorten (rap, hip hop) en schoolsituaties, waaruit blijkt dat het verhaal zich afspeelt tussen 1990 en 2000.

Plaats:

De jeugdroman ‘Face’ speelt zich geheel af in Londen. Het gaat vooral om één deel van Londen, the East End. We krijgen de omgeving van Epping Forest beschreven en de drukke straten van the East End. Hier wonen nog altijd oorspronkelijk blanke Engelse Londenaars, kinderen van niet al te rijke ouders. Maar het is ook een wijk met zeer veel nieuwe inwoners die in de loop van de eeuwen hier kwamen wonen: Franse Protestanten, Chinezen, Joden, Duitsers, Vietnamezen, Polen, inwoners van de Cariben, Afrikanen, Aziaten en Bosniërs. Een bont gezelschap dus.

Verhaallijn:

‘Face’ heeft één verhaallijn: hoe kan Martin verder leven met zijn mismaakte gezicht en in hoeverre accepteren de mensen om hem heen dat?

Verteller:

Het verhaal van ‘Face’ wordt verteld door een alwetende verteller. De hoofdpersoon van de roman is Martin; zijn gedachten en ideeën komen we via de verteller te weten, maar de verteller laat ons net zo vaak in de hoofden kijken van de andere vrienden van Martin.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘Face’ zijn vier vrienden:
• Martin Turner: de 15-jarige leider van de ‘Gang of Three’, een zelfbedachte naam voor het groepje van Martin, Matthew en Mark;
• Natalie Hepburn: de vriendin van Martin;
• Matthew: de rustigste van de vrienden;
• Mark Thorpe: de grappigste en gekste van de vrienden.

Bijfiguren:

Er zijn veel bijfiguren in ‘Face’. De belangrijkste daarvan zijn:
• Mr Clive Turner: de vader van Martin;
• Mrs Wendy Turner: de moeder van Martin;
• Mr Lincoln: een docent van de vrienden;
• Nurse Ling: een verpleegster in het ziekenhuis;
• Dr Owens: de chirurg in het ziekenhuis;
• Mr Alan Green: een psycholoog in het ziekenhuis;
• Anthony: een medepatiënt van Martin;
• The ‘Jamaican Sistas’ Marica, Teen en Naz: drie vriendinnen van de dance hall.

Website:

www.benjaminzephaniah.com

Film:

De jeugdroman ‘Face’ is niet verfilmd.

Overig:

‘Face’ is één van de young adult novels die de dichter Benjamin Zephaniah schreef (namelijk de eerste).

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over Benjamin Zephaniah.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• The Man without a Face van Isabelle Holland
• The Bailey Game van Celia Rees
• Time to Keep Silent (a.k.a. The Silence Trap) van Gloria Whelan

Citaat:

His mother took hold of his hand. ‘Look, Martin, your friends are going to change, you know that. Even your girlfriends will change but whatever happens, your family won’t change. We’ll always be there for you. We love you come what may.’ (p164)

Vragen over het boek:

1. Waarom is het belangrijk voor het verhaal dat Martin zo veel succes heeft aan het begin van de roman?
2. In hoeverre verandert het gedrag van de drie vrienden naar Martin toe na het ongeluk?
3. Vind je het terecht dat Martin zo reageert op het veranderde gedrag van mensen om hem heen? Waarom vind je dat?
4. In hoeverre heeft ‘Face’ een happy end? In hoeverre heeft het dat juist niet?