So things were ticking along quite nicely. In fact, I’d say that good stuff had been happening pretty solidly for about six months.
– For example: Mum got rid of Steve, her rubbish boyfriend.
– For example: Mrs Gillett, my art and design teacher, took me to one side after a lesson and asked whether I’d thought of doing art at college.
– For example: I’d learned two new skating tricks, suddenly, after weeks of making an idiot of myself in public. (I’m guessing that not all of you are skaters, so I should say something straight away, just so there are no terrible misunderstandings. Skating = skateboarding. We never say skateboarding, usually, so this is the only time I’ll use the word in this whole story. And if you keep thinking of me messing around on ice, then it’s your own stupid fault.)
All that, and I’d met Alicia too.
I was going to say that maybe you should know something about me before I go off on one about my mum and Alicia and all that. If you knew something about me, you might actually care about some of those things. But then, looking at what I just wrote, you know quite a lot already, or at least you could have guessed a lot of it. You could have guessed that my mum and dad don’t live together, for a start, unless you thought that my dad was the sort of person who wouldn’t mind his wife having boyfriends. Well, he’s not. You could have guessed that I skate, and you could have guessed that my best subject at school was art and design, unless you thought I might be the sort of person who’s always being taken to one side and told to apply for college by all the teachers in every subject. You know, and the teachers actually fight over me. ‘No, Sam! Forget art! Do physics!’ ‘Forget physics! It would be a tragedy for the human race if you gave up French!’ And then they all start punching each other.

© Penguin Random House Company, 2008

Sam heeft een mooi leven. Hij heeft een geweldige (jonge, enthousiaste, hardwerkende en heel jonge) moeder, hij heeft een zorgeloze vader (die hij onregelmatig ziet), hij heeft een paar vrienden en hij doet het goed op school. Zijn grote passie is skateboarden; dat kan hij goed en hij doet het dagelijks. Hij is zo fanatiek dat hij op zijn kamer een poster heeft van de beste skateboarder ooit (volgens hem), Tony Hawk. Hij heeft het levensverhaal van TH wel 400 keer gelezen en hij praat vaak met hem (met zijn poster dan). Kortom, het leven lacht je toe wanneer je als Sam bent: vijftien en zonder zorgen.
Op een dag leert hij Alicia kennen. Een mooie meid, de dochter van een collega van zijn moeder. Sam en Alicia krijgen een goede band. Een heel goede band. Na een aantal weken zijn ze niet meer bij elkaar weg te slaan.
Maar na een paar weken slaat de verveling toe. Sam wil weer eens wat vaker skateboarden en Alicia is ook niet zo enthousiast meer. En dan, als ze elkaar al weken niet meer hebben gezien, blijkt dat Alicia zwanger is …
Sam wil hier liever niets van weten. Hij moet nog zestien worden (net als Alicia) en hij ziet zich niet als vader van een baby of als echtgenoot van Alicia. Misschien is de tijd terug te draaien, misschien gaat iets wel weg wanneer je er niet aan denkt, misschien gaat iets wel weg als je zelf weggaat. Sam bedenkt allerlei manieren om de toekomstige baby weg te denken …

ERK Niveau:

B2

Schrijver:

Nick Hornby

Jaar van uitgave:

2007

Aantal pagina's:

293

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

2000-2010

Plaats van handeling:

UK, Londen

Bijzonderheden:

Een jeugdroman in 15 hoofdstukken.
In het Nederlands heet het boek ‘Smak’.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

Als je wilt weten hoe sommige jongeren en hun ouders omgaan met een grote en ingrijpende gebeurtenis zoals een zwangerschap dan moet je de jeugdroman ‘Slam’ lezen. Hornby vertelt humoristisch, maar ook heel serieus over dit onderwerp. Hij heeft nooit de gek met de jongeren (of met hun ouders), maar hij laat soms wel duidelijk merken wanneer iemand – zoals Sam, Alicia, de vader van Sam of de moeder of vader van Alicia – zich een beetje dom gedraagt.

WAT MOET JE WETEN?

Om de jeugdroman ‘Slam’ te begrijpen en te waarderen hoef je niet zo veel specifieks te weten. Het is een verhaal over een jeugdzwangerschap en de gevolgen daarvan. Het verhaal speelt zich vrijwel geheel af in Londen, maar het had net zo goed in een andere Engelse, Amerikaanse of Nederlandse stad kunnen zijn. De problemen die voortkomen uit zo’n zwangerschap zijn dezelfde en de Engelse gezinnen uit dit verhaal lijken er op dezelfde manier mee om te gaan als Nederlanders (of andere ‘westerlingen’).
Als Sam vertelt over iets specialistisch – zoals skateboarden – dan legt hij duidelijk uit wat hij bedoelt.

DE TAAL

De woorden en de zinnen in ‘Slam’ zijn zeker niet moeilijk. Hornby weet heel goed hoe jongeren praten en wat hen bezighoudt. Sam is een aardige jongen die veel van sporten houdt. Hij beschrijft zijn favoriete sport en hij heeft het over zijn vrienden, zijn vriendinnen en de volwassenen om hem heen, zoals zijn ouders. En de taal is die van een jongen van zestien.
De alinea’s en de hoofdstukken zijn nooit erg lang. Er zijn veel dialogen die het verhaal boeiend houden.

DE TAAL EN HET VERHAAL

De taal van de jeugdroman ‘Slam’ is nergens echt moeilijk te noemen. Het verhaal is bedoeld voor jongeren en dat is te merken aan de taal.
Het verhaal is ook duidelijk voor jongere lezers. Het gaat over een jongen van zestien die eerst een vrij zorgeloos leven heeft, samen met zijn moeder, soms met zijn vader en vaak met zijn vrienden. Zijn grote liefde is het skaten: hij weet alles wat daarover te weten is en hij doet fanatiek aan die sport.
Maar als hij een meisje leert kennen, wordt het leven veel spannender, maar ook veel ernstiger voor hem. En het wordt helemaal een probleem wanneer zijn vriendin zwanger blijkt te zijn. Plotseling is het leven geen geintje meer; Sam zal zich moeten leren gedragen als een volwassene, als een echte vader. Het leven wordt serieus. Maar niet zo serieus dat dit een naar of saai verhaal wordt.
Op basis van deze eigenschappen is ‘Slam’ een boek met een literair niveau B 4b en een taal-(ERK-)niveau B1.

Schrijfstijl:

De roman ‘Slam’ is de eerste young adult novel van Nick Hornby. Het is een heel humoristisch verhaal. Maar wel een humoristisch verhaal met een zeer ernstige ondertoon. Het gaat over pubers en zwangerschap. Het gaat over een jongen en een meisje en over hun ouders; en over hoe ze omgaan met zoiets belangrijks en zoiets ingrijpends als een jeugdzwangerschap.

Actie:

‘Slam’ is een verhaal met redelijk veel actie. Die actie lijkt eerst te gaan over een sportende Sam (hij is een fanatiek skateboarder), maar dat is niet het geval. De meeste actie komt voort uit de contacten die Sam heeft met zijn vriendin Alicia. En daarna vooral uit de gevolgen van die zeer nauwe contacten die hij met Alicia had.

Tijd:

De roman ‘Slam’ speelt zich af ergens in de jaren 2000-2010. Sam en zijn vrienden en vriendinnen kunnen goed overweg met mobieltjes en met het Internet en uit alles blijkt dat ze wonen in een moderne stad waar van alles en nog wat gebeurt.
Het verhaal wordt grotendeels chronologisch verteld en het belangrijkste deel van de roman speelt zich af over een periode van iets minder dan één jaar. Sam vertelt in lange flashbacks over wat er twee jaar eerder – toen hij 15/16 was – met hem gebeurde. Maar ook droomt Sam zo nu en dan en dan maakt hij mee wat er nog gebeuren moet (zoals in een paar flash forwards van een jaar later, bijvoorbeeld).
Het laatste hoofdstuk is opnieuw een flash forward. Sommige andere hoofdstukken zijn blikken in de (nabije) toekomst.

Plaats:

De plaats die in ‘Slam’ vooral wordt beschreven, is een wijk van Londen. Sam woont in de wijk Islington, maar andere stadsdelen van Londen, zoals Barnet en Highbury, worden soms ook bezocht. Eén keer maakt Sam een uitstapje: een reis naar de badplaats Hastings, gelegen aan het Kanaal, ten zuiden van Londen.

Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in ‘Slam’: hoe gaan Sam en Alicia (en de familie van Sam en die van Alicia) om met hun toekomstige ouderschap?

Verteller:

De roman ‘Slam’ heeft een ik-verteller, wat soms zorgt voor een onbetrouwbaar perspectief. Sam is soms onaardig – niet alleen in zijn gedachten, maar ook in zijn gedrag – en hij gedraagt zich vaak nog als een kind (wat hij eigenlijk ook nog is en wat hij heel graag nog jaren zou willen zijn). Het liefst heeft hij dat anderen (zoals zijn moeder of zijn vriendin) voor hem de beslissingen nemen. Graag droomt hij weg, zowel in echte dromen als in gedroomde gesprekken met zijn grote held, de beroemde Amerikaanse skateboarder Tony Hawk.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘Slam’ zijn:
• Sam Jones: een 15-/16-jarige scholier/skateboarder/aanstaande vader;
• Alicia Burns: de 15-/16-jarige vriendin/geliefde van Sam, de aanstaande moeder van Sams baby.

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘Slam’ zijn:
• Annie: de 32-jarige moeder van Sam. Zij is jaren geleden gescheiden van Sams vader. Ze heeft na de geboorte van Sam een opleiding gedaan en nu heeft ze een goede baan bij de gemeente. Ze had een vriend (Steve), maar in de loop van het verhaal krijgt ze kennis aan een nieuwe vriend: Mark;
• Dave Jones: de 33-jarige vader van Sam. Hij is loodgieter. Hij woont al meer dan tien jaar niet meer bij Sam en zijn moeder en hij heeft een nieuw gezin. Soms komt hij op bezoek en zo nu en dan heeft hij tips voor Sam (niet altijd even handige tips, trouwens);
• Andrea Burns: de 50-jarige moeder van Alicia. Ze is gemeentevoorlichter, maar ook is ze parttime docent;
• Robert Burns: de vader van Alicia. Hij is literatuur- en toneeldocent aan een hogeschool;
• Rich: de 19-jarige broer van Alicia. Hij studeert en woont niet meer thuis;
• Mark: de nieuwe vriend van Sams moeder. Hij is een gescheiden man die een dochter heeft;
• ‘Rubbish’: de skateboard-vriend van Sam. Hij is heel slim, maar skaten kan hij niet echt (‘If you want a conversation that isn’t completely insane, talk to Rubbish.’);
• ‘Rabbit”: de skateboard-vriend van Sam. Hij is een heel goede skater, maar intelligent kun je hem niet echt noemen (’He’s not the most incredible brainbox …’);
• Tony Hawk (‘TH’): een beroemde Amerikaanse skater. Hij is het idool van Sam: Sam heeft een poster van hem op zijn kamer hangen. Hij voert dagelijks gesprekken met TH via de poster en TH vertelt Sam dan veel (toevallig zijn dat teksten die letterlijk in zijn beroemde boek, ‘Hawk – Occupation: Skateboarder’, staan);
• Mr Brady: een oude, slecht lopende en chagrijnige man in een pension in Hastings;
• Consuela: de gezinsadviseur van de gemeente;
• Tom: de 8-jarige zoon van Mark;
• Alex: een vriendin van Sam;
• Jason Gerson: een vriend van Alicia;
• Carl: een vriend van Alicia;
• Rufus ‘Roof’ Jones: een baby;
• Emily: een baby.

Website:

http://www.nickhornbyofficial.com/books/sla/

Film:

De roman ‘Slam’ is niet verfilmd.

Overig:

De jeugdroman ‘Slam’ is de eerste young adult novel van Nick Hornby. Gewoonlijk schrijft Hornby voor volwassenen, zowel humoristische romans als non-fictieverhalen.

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over Nick Hornby.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• My Darling, My Hamburger van Paul Zindel
• A Kindness van Cynthia Rylant
• ‘Dear Nobody’ van Berlie Doherty

Citaat:

I was wrong about the job with Mr Brady being just as bad as or even worse than having a baby. It wasn’t. Having a baby was going to kill my mum and Alicia’s mum and dad and probably me and Alicia, and there wasn’t anything you could feel down the side of Mr Brady’s bed that was going to do that much damage.
‘What are you going to do?’ I said.
She was quiet for a while.
‘Can you do me a favour?’ she said. ‘When we talk about this, can you say ‘we’?’ (p.139)

Vragen over het boek:

1. Wie gaat op een meer volwassen manier om met de zwangerschap: Alicia of Sam? Waarom vind je dat?
2. Wat vind je van de vader van Sam, Dave? En wat kun je zeggen over de adviezen die hij zijn zoon geeft?
3. Wat merk je over de klassenverschillen tussen de familie van Sam en de familie van Alicia?
4. Is dit een roman met een happy end, of juist niet? Waarom vind je dat?