She hurries from the house, wearing a coat too heavy for the weather. It is 1941. Another war has begun. She has left a note for Leonard, and another for Vanessa. She walks purposefully toward the river, certain of what she‘ll do, but even now she is almost distracted by the sight of the downs, the church, and a scattering of sheep, incandescent, tinged with a faint hint of sulfur, grazing under a darkening sky. She pauses, watching the sheep and the sky, then walks on. The voices murmur behind her; bombers drone in the sky, though she looks for the planes and can‘t see them. She walks past one of the farm workers (is his name John?), a robust, small-headed man wearing a potato-coloured vest, cleaning the ditch that runs through the osier bed. He looks up at her, nods, looks down again into the brown water. As she passes him on her way to the river she thinks of how successful he is, how fortunate, to be cleaning a ditch in an osier bed. She herself has failed. She is not a writer at all, really; she is merely a gifted eccentric. Patches of sky shine in puddles left over from last night‘s rain. Her shoes sink slightly into the soft earth. She has failed, and now the voices are back, muttering indistinctly just beyond the range of her vision, behind her, here, no, turn and they‘ve gone somewhere else. The voices are back and the headache is approaching as surely as rain, the headache that will crush whatever is she and replace her with itself. The headache is approaching and it seems (is she or is she not conjuring them herself?) that the bombers have appeared again in the sky. She reaches the embankment, climbs over and down again to the river. There‘s a fisherman upriver, far away, he won‘t notice her, will he?

© HarperCollins / Fourth Estate, 1998

In 'The Hours' lopen drie verhalen die ogenschijnlijk niets met elkaar te maken hebben door elkaar. Allereerst is er het (bijna biografische) verslag van de laatste dag uit het leven van de Britse schrijfster Virginia Woolf, in Richmond aan de Thames (bij Londen), in 1941. Zij lijdt aan ernstige depressies en deze dag lijkt erger dan ooit.
In het tweede hoofdstuk verplaatst de handeling zich naar New York aan het eind van de twintigste eeuw. Clarissa Vaughan is op weg, door de drukte van Manhattan, naar haar beste vriend, de dichter (en aidspatiënt) Richard. Ook Richard lijdt aan depressies: hij weet dat hij als dichter mislukt is, ondanks de oeuvreprijs die hij deze dag zal ontvangen. Mrs. Vaughan – die door Richard hardnekkig ‘Mrs. Dalloway’ wordt genoemd, naar het hoofdkarakter in de gelijknamige roman van Virginia Woolf, over Clarissa Dalloway – denkt aan haar jarenlange vriendschap (die soms bijna een verhouding was) met Richard. Ze denkt aan haar vriendin en geliefde, aan haar dochter en aan diens geliefde. En ze heeft vrede met het leven zoals het zich aan haar voordoet.
Dan verandert het decor van de roman opnieuw. Ditmaal naar Los Angeles in 1949. Het land is herstellende van de Tweede Wereldoorlog, jonge gezinnen bouwen een nieuw bestaan op, iedereen is optimistisch. Zo lijkt het ook te zijn met Dan en Laura Brown en hun zoontje Richie. Laura zou een gelukkige jonge echtgenote en moeder moeten zijn – een lieve man met een goede baan, een gezond zoontje – maar in werkelijkheid voelt ze zich totaal niet thuis in deze voorstad bij het prille geluk van al die jonge gezinnen. Ze moet een taart bakken samen met haar zoontje voor haar jarige man, maar ze besluit het kind bij een buurvrouw te brengen en de dag door te brengen in een hotel, waar ze (opnieuw) de roman van Virginia Woolf, 'Mrs Dalloway', leest. De drie verhalen kabbelen ogenschijnlijk zo’n beetje door. Totdat er radicale besluiten worden genomen. Zowel door Virginia Woolf, als door Richard, als door Mrs. Brown.

ERK Niveau:

B2

Schrijver:

Michael Cunningham

Jaar van uitgave:

1998

Aantal pagina's:

226

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

1923 – 1941 – 1949 – 1999

Plaats van handeling:

UK (Richmond), USA (New York, Los Angeles)

Bijzonderheden:

Hoofdstukken afwisselend over Mrs. Dalloway, Mrs. Woolf, Mrs. Brown.
In het Nederlands heet het boek ‘De uren’.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

Je moet als lezer houden van literatuur en van literaire figuren teneinde dit boek volledig op waarde te kunnen schatten. Als ‘gewone’ roman is het boek zeer goed leesbaar, maar de kenner van literatuur zal het zeker meer waarderen. Een interesse in romans over relaties en belangstelling voor literatuur is daarom wenselijk.

WAT MOET JE WETEN?

Algemene kennis is handig wanneer het verhaal bepaalde situaties en gebeurtenissen in New York (film, poëzie) en Los Angeles (de levens van jonge gezinnen na de Tweede Wereldoorlog) beschrijft. Er wordt in de roman veel gesproken over literatuur. Niet alleen over de wereld en de tijd van Virginia Woolf, maar ook over poëzie in New York in de jaren negentig van de vorige eeuw. Verder maakt de roman veel gebruik van literaire technieken, zoals een wisselend perspectief en een aantal flashbacks.

DE TAAL

Het vocabulaire is zeker niet moeilijk voor de niveau-5-lezer. Het zijn niet echt moeilijke woorden die worden gebruikt. De alinea’s zijn over het algemeen kort, evenals de hoofdstukken. De hoofdstukken zijn bovendien duidelijk getiteld (ze hebben de naam van de hoofdpersoon), zodat de lezer precies weet over wie het nu gaat.

DE TAAL EN HET VERHAAL

De zinsconstructies zijn helder. Het verhaal kent veel dialogen. ‘The Hours’ is een boek dat de lezer die houdt van literatuur zeker zal aanspreken. Het boek kan prima gelezen worden los van enig ander verhaal: je kunt het verhaal van Mrs. Dalloway apart lezen, evenals dat van Mrs. Brown of van Mrs Woolf. Dan is het een verrassende combinatie van drie ogenschijnlijk losse verhalen, die hoe langer hoe verder met elkaar vervlochten raken. Het leven en het werk van Virginia Woolf weerkaatsen in de levens van Clarissa en haar vriend Richard: de wandelingen door de grote stad, de gedachten aan vrienden en familie, de depressies en de verwijzingen naar de uren en de tijd. En tenslotte is er Mrs. Brown: haar depressie, haar liefde voor de literatuur, haar obsessie met het werk van Virginia Woolf. Maar ‘The Hours’ kun je ook lezen als een uitvloeisel van, een verwerking van of een reactie op de roman Mrs Dalloway van Virginia Woolf; en zelfs als een echo van het leven van Virginia Woolf. De intertekstualiteit, de perspectiefwisselingen en de diepere lagen maken het boek tot een literair werk op niveau C 5b. De taal van het boek is niet echt complex: het verhaal is heel goed te lezen en de taal zal deze lezer weinig problemen opleveren. Er zijn wel de nodige theoretische beschrijvingen (met name in de bijna historische beschrijving van de laatste dag uit het leven van Virginia Woolf), maar er zijn ook heel veel dialogen die het werk boeiend maken en die er een hoog tempo inhouden. Daarom is het taal-(ERK-)niveau B2.

Schrijfstijl:

De stijl is zeer literair zonder ergens schimmig te worden. Er zijn heel veel verwijzingen naar eerdere of latere episodes uit het boek, evenals verwijzingen naar de wereld en de tijd van Virginia Woolf en naar haar roman ‘Mrs Dalloway’.

Actie:

Ondanks het hoge literaire gehalte van het boek is het een verhaal met veel actie. De lezer wordt geleid van Engeland in de jaren ’20 en ’40 naar de V.S. van de jaren ’40 en de jaren ’90 van de twintigste eeuw.

Tijd:

Het verhaal kent veel chronologische sprongen. Het gaat van 1923 naar 1941, van 1949 naar 1995 en enkele malen weer terug.

Plaats:

Het verhaal speelt zich af op meerdere plaatsen (en in verschillende tijden): de handelingen gaan van Engeland naar Amerika, van New York naar Los Angeles en enkele malen weer terug.

Verhaallijn:

Er zijn drie hoofdverhaallijnen die uiteindelijk allemaal bij elkaar komen. Er is het verhaal van de Engelse auteur Virginia Woolf (een erg biografisch aandoend deel). Dan is er het verhaal van Mrs. Dalloway en haar vrienden en familie in de jaren ’90. En tenslotte is er het verhaal van Mrs. Brown en haar gezin in de jaren ’40 van de vorige eeuw.

Verteller:

Het verhaal wordt verteld vanuit meerdere perspectieven. Er is een auctoriale verteller, die in de huid kruipt van Virginia Woolf. Dan is er het perspectief van Mrs. Dalloway. Verder wordt het verhaal verteld – nog altijd door een auctoriale verteller – over Mrs. Brown. Tenslotte ervaren we het verhaal van Richard ook door de ogen van de alwetende verteller. In elk van de hoofstukken deelt de verteller de gedachten van de hoofdpersonen met de lezer. ‘The Hours’ laat de lezer de laatste uren – en in flashbacks ook jaren – van Virginia Woolf ervaren. Daarnaast leren we de levens, het geluk en het verdriet kennen van Mrs. Dalloway, Mrs. Brown en van Richard.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters zijn:
• Mrs. Dalloway: een al wat oudere dame uit New York. Mrs. Dalloway is haar bijnaam (1990-2000);
• Richard: haar goede vriend. Hij is een gemankeerde dichter. Bovendien is hij een homoseksuele man die met aids besmet is geraakt (1990-2000);
• Mrs. Brown: een jonge getrouwde vrouw uit Los Angeles (1949);
• Virginia Woolf: de beroemde, maar gekwelde Britse schrijfster (1923-1941).

Bijfiguren:

Er zijn naast de hoofdkarakters nog andere, belangrijke minor characters:
• Leonard, de echtgenoot van Virginia Woolf;
• Vanessa, de zus van Virginia Woolf en haar kinderen;
• De echtgenoot en het zoontje van Mrs. Brown;
• Tenslotte zijn er verschillende karakters rondom Mrs. Dalloway en Richard: Mrs. Dalloway’s dochter en haar geliefde.

Website:

http://www.michaelcunninghamwriter.com/

Film:

De roman ‘The Hours’ is verfilmd (met Meryl Streep in een hoofdrol).

Overig:

De roman is zeker los te lezen – het is een indrukwekkend verhaal – maar de lezer zal het nog meer waarderen na Mrs Dalloway van Virginia Woolf te hebben gelezen. (Wel is Mrs Dalloway een bijzonder lastig te lezen boek.)

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over Michael Cunningham.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• Mrs Dalloway van Virginia Woolf
• Extremely Loud & Incredibly Close van Jonathan Safran Foer
• Let the Great World Spin van Colum McCann

 

Citaat:

He says, ‘I don’t know if I can face this. You know. The party and the ceremony, and then the hour after that, and the hour after that.’
‘You don’t have to go to the party. You don’t have to go to the ceremony. You don’t have to do anything at all.’
‘But there are still the hours, aren’t there? One and then another, and you get through that one and then, my god, there’s another.’ (pp.197-198)

Vragen over het boek:

1. Homoseksualiteit is een subthema in de drie verhalen in de roman. Geef een voorbeeld van een passage uit elk van de drie verhalen en leg uit waarom je dit passend vindt bij het subthema (of juist niet passend vindt).
2. Wat vond je het meest verrassende element in ‘The Hours’? Hoe kwam het dat je doorhad wat er echt aan de hand was met Richard? Geef fragmenten in de tekst aan waar je hints kunt vinden over het verleden van Richard.
3. Er zijn veel verwijzingen in ‘The Hours’ naar de titel van de roman. Kies een drietal fragmenten uit waarin de titel voorkomt en leg uit waarom deze titel zo belangrijk is voor het verhaal.
4. Lees Mrs Dalloway van Virginia Woolf en leg deze tekst naast die van ‘The Hours’ van Michael Cunningham. Kies een karakter uit in beide romans en geef aan wat de overeenkomsten en/of de verschillen zijn.