I confess that when first I made acquaintance with Charles Strickland I never for a moment discerned that there was in him anything out of the ordinary. Yet now few will be found to deny his greatness. I do not speak of that greatness which is achieved by the fortunate politician or the successful soldier; that is a quality which belongs to the place he occupies rather than to the man; and a change of circumstances reduces it to very discreet proportions. The Prime Minister out of office is seen, too often, to have been but a pompous rhetorician, and the General without an army is but the tame hero of a market town. The greatness of Charles Strickland was authentic. It may be that you do not like his art, but at all events you can hardly refuse it the tribute of your interest. He disturbs and arrests. The time has passed when he was an object of ridicule, and it is no longer a mark of eccentricity to defend or of perversity to extol him. His faults are accepted as the necessary complement to his merits. It is still possible to discuss his place in art, and the adulation of his admirers is perhaps no less capricious than the disparagement of his detractors; but one thing can never be doubtful, and that is that he had genius. To my mind the most interesting thing in art is the personality of the artist; and if that is singular, I am willing to excuse a thousand faults. I suppose Velasquez was a better painter than El Greco, but custom stales one's admiration for him: the Cretan, sensual and tragic, proffers the mystery of his soul like a standing sacrifice. The artist, painter, poet, or musician, by his decoration, sublime or beautiful, satisfies the aesthetic sense; but that is akin to the sexual instinct, and shares its barbarity: he lays before you also the greater gift of himself. To pursue his secret has something of the fascination of a detective story. It is a riddle which shares with the universe the merit of having no answer. The most insignificant of Strickland's works suggests a personality which is strange, tormented, and complex; and it is this surely which prevents even those who do not like his pictures from being indifferent to them; it is this which has excited so curious an interest in his life and character.

© William Heinemann / Penguin Books, 1919/1972.

Charles Strickland is een nogal saaie man die werkt op de Londense beurs. Zijn vrouw en zijn vrienden zien hem als een grijze muis en zelf doet hij weinig om die indruk weg te nemen. Maar op een dag verlaat hij huis en haard …
Later woont hij in Parijs: hij wil kunstschilder worden. Een opleiding heeft hij niet gehad, geld heeft hij niet, bewonderaars zoekt hij niet, een goed huis of een goede studio heeft hij niet. Toch blijft hij stug doorgaan: hij schildert het ene schilderij na het andere – zonder zich te bekommeren om een mogelijk commercieel succes. Dan, nadat hij veel kennissen heeft teleurgesteld met zijn botte gedrag verdwijnt hij opnieuw …
Strickland vindt zijn thuis op het eiland Tahiti, ver weg van de ‘beschaafde’ wereld, in een huis ver weg van dorpen en steden op het eiland. En daar zoekt hij zijn levensbestemming: schilderijen maken …

ERK Niveau:

C1

Schrijver:

William Somerset Maugham

Jaar van uitgave:

1919

Aantal pagina's:

217

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

1900-1920

Plaats van handeling:

UK (Londen), Frankrijk (Parijs), Oceanië (Tahiti)

Bijzonderheden:

Een roman in 63 genummerde hoofdstukken.
In het Nederlands heet de roman ‘De maan en een cent’.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

De roman ‘The Moon and Sixpence’ gaat over kunst en over je ware passie vinden. De hoofdpersoon maakt een keuze die iedereen in eerste instantie verbaast (of met woede of verdriet vervult), inclusief de ik-verteller. Geleidelijk aan krijgen we als lezers een beter inzicht in de motieven van de hoofdpersoon en leren we zijn gedrag iets beter begrijpen – en kunnen we dit misschien zelfs waarderen.

WAT MOET JE WETEN?

‘The Moon and Sixpence’ vertelt een verhaal dat sterk doet denken aan het levensverhaal van de Franse schilder Paul Gauguin (1846-1903). Ook hij koos voor de kunst en verliet zijn gezin om die kunst te perfectioneren op een eiland in de Stille Zuidzee.

DE TAAL

De taal van ‘The Moon and Sixpence’ is vaak lastig, behalve wanneer er dialogen worden gebruikt. De verhalende alinea’s zijn vaak zeer informatief, maar ook heel detaillistisch en minutieus: wanneer Mr Maugham de contacten tussen diverse karakters beschrijft wordt het verhaal levendiger: vaak humoristisch (soms ironisch), soms ontroerend, vaak boeiend.
De alinea’s en de hoofdstukken zijn over het algemeen lang.

DE TAAL EN HET VERHAAL

Qua taal is de roman zeker niet gemakkelijk.
Dat geldt niet voor het verhaal zelf. Het is een boeiend verhaal over een boeiende man: een uiterlijk saaie man die onder die saaiheid een behoorlijke dosis artisticiteit weet te verbergen – tot het moment dat dit volgens hem niet langer kan. Dan neemt de man een drastisch besluit: hij kiest voor de kunst – en tegen zijn vrouw en kinderen.
Op basis van deze eigenschappen is ‘The Moon and Sixpence’ een boek met een literair niveau C 5c en een taal-(ERK-)niveau C1.

Schrijfstijl:

William Somerset Maugham is een schrijver die vaak ironie gebruikt. Daarnaast is hij heel informatief in zijn romans en verhalen. Dat laatste zorgt echter ook voor het afnemende succes van de laatste decennia: veel lezers zijn gewend aan snelle, korte teksten en daarvoor moet je niet bij Mr Maugham zijn. Hij beschrijft een persoon en een thema uitgebreid voordat hij met het eigenlijke verhaal begint – zie bijvoorbeeld de eerste alinea van de roman hierboven. Je weet wat je gaat lezen, maar zoals het spreekwoord zegt: ‘alle begin is moeilijk.’

 

Actie:

‘The Moon and Sixpence’ bevat een verhaal met vrij weinig actie.

Tijd:

De gebeurtenissen in de roman spelen zich af in de jaren 1900-1920.

Plaats:

De setting van ‘The Moon and Sixpence’ is Londen, later Parijs en uiteindelijk het eiland Tahiti in de Grote Oceaan.het is duidelijk dat Strickland de eenzaamheid zoekt: een plek om ongestoord te kunnen schilderen.

Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in ‘The Moon and Sixpence’: hoe zal het leven van de ‘kunstschilder’ Charles Strickland verlopen?

Verteller:

De roman heeft een ik-verteller, wat zorgt voor een onbetrouwbaar perspectief. Het opvoeren van de ik-verteller als karakter heeft echter ook een groot voordeel: hij was aanwezig bij veel gebeurtenissen uit het leven van Charles Strickland, eigenlijk vanaf het moment dat hij rigoureus een ander leven begon, ver weg van vrouw en kinderen.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘The Moon and Sixpence’ zijn:
• Charles Strickland: een beurshandelaar (‘stockbroker at the London Stock Exchange’), een beetje een saaie man en huisvader. Totdat hij op zekere dag zijn gezin in de steek laat en naar Parijs vertrekt. Daar wordt hij kunstschilder. Strickland lijkt een onbeschofte en onverschillige kerel die alleen maar voor zijn schilderkunst wil leven;
• De ik-verteller: een jonge naamloze auteur die de (ultieme) biografie over de schilder Strickland schrijft. Deze verteller heeft verder geen rol: we komen vrijwel niets over hem zelf te weten (zelfs zijn naam wordt niet genoemd);
• Dirk Stroeve: een van oorsprong Nederlandse schilder die in Parijs woont en werkt. Hij is geen goede artiest, maar hij verkoopt wel veel commercieel werk, geïnspireerd op zijn reizen door Italië en Frankrijk. Stroeve is een beetje een sul die zich vaak laat beledigen en zich constant nederig opstelt tegenover de personen die hem beledigen;
• Mrs Blanche Stroeve: de echtgenote van Dirk, een van oorsprong Engelse vrouw. Zij is lange tijd een beetje een grijze muis – die echter door haar man enorm wordt aanbeden.

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘The Moon and Sixpence’ zijn:
In GB (Londen):
• Mrs Amy Strickland: de echtgenote van Charles, een aardige, kunstminnende dame die bevriend is geraakt met de verteller. Zij is wanhopig en stomverbaasd wanneer ze merkt dat haar man haar verlaten heeft.
• De zoon en dochter van Mrs en Mrs Strickland;
• Maurice Huret, Edward Leggatt, Rev. Robert Strickland: biografen die al eerder een boek over de schilder Strickland schreven;
• Rose Waterford: een dame uit de Londense (artistieke) society, een goede vriendin van de ik-verteller;
• Mrs Jay, Richard Twining, George Road: collega’s van de ik-verteller, medeauteurs;
• Colonel Fred MacAndrew: de zwager van Mrs Strickland. Hij is gehuwd met haar zuster Dorothy;
• Anne de dienstmeid van de familie Strickland;
• Mr. Van Busche Taylor: een Amerikaanse kennis van Mrs Strickland.
In Parijs en in Marseille:
• Conciërges, bedienend personeel in cafés en restaurants;
• Captain Nichols: een vrijbuiter die in Marseille bevriend raakt met Strickland;
• ‘Tough Bill’: de eigenaar van een pension voor mannen met weinig geld;
• Cohen: een Joodse handelaar.
Op Tahiti in de Stille Zuidzee:
• Mrs Tiaré Johnson: de eigenares van een hotel;
• Ata: de 17-jarige dienstmeid van Mrs Johnson die Strickland wel leuk vindt;
• Capitaine René Brunot: een kennis van Strickland;
• Dr en Mrs Coutras: een arts op Tahiti en zijn echtgenote;
• Bedienden: Ah Lin, Tané.

Website:

https://www.gutenberg.org/cache/epub/222/pg222-images.html

Film:

‘The Moon and Sixpence’ is verfilmd door de BBC, maar er is ook een toneelstuk en een opera van gemaakt.

Overig:

‘The Moon and Sixpence’ is de tiende roman van Mr. Maugham. Het verhaal is geïnspireerd op het levensverhaal van de Franse schilder Paul Gauguin (1848-1903), een man die ook huis en haard verliet om zijn verdere leven al schilderend door te brengen op het eiland Tahiti.

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over William Somerset Maugham.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• My Name Is Asher Lev van Chaim Potok
• Picture This van Joseph Heller
• Girl with a Pearl Earring van Tracy Chevalier

Citaat:

He lived more poorly than an artisan. He worked harder. He cared nothing for the things which with most people make life gracious and beautiful. He was indifferent to money. He cared nothing about fame. (p.156)

Vragen over het boek:

1. Waaruit blijkt de passie van Charles Strickland?
2. Waarom maakt Mrs Stroeve de radicale keuze die ze maakt?
3. Waarom blijft de ik-verteller min of meer bevriend met Charles Strickland?
4. Welke indruk krijg je aan het eind van het verhaal van Charles Strickland?