From two thousand feet, where Claudette Sanders was taking a flying lesson, the town of Chester’s Mill gleamed in the morning light like something freshly made and just set down. Cars trundled along Main Street, flashing up winks of sun. The steeple of the Congo Church looked sharp enough to pierce the unblemished sky. The sun raced along the surface of Prestile Stream as the Seneca V overflew it, both plane and water cutting the town on the same diagonal course.
‘Chuck, I think I see two boys beside the Peace Bridge! Fishing!’ Her very delight made her laugh. The flying lessons were courtesy of her husband, who was the town’s First Selectman. Although of the opinion that if God had wanted man to fly, He would have given him wings, Andy was an extremely coaxable man, and eventually Claudette had gotten her way. She had enjoyed the experience from the first. But this wasn’t mere enjoyment; it was exhilaration. Today was the first time she had really understood what made flying great. What made it cool.
Chuck Thompson, her instructor, touched the control yoke gently, then pointed at the instrument panel. ‘I’m sure,’ he said, ‘but let’s keep the shiny side up, Claudie, okay?’
‘Sorry, sorry.’

© Hodder & Stoughton, 2010

Als de rusteloze Dale Barbara (‘Barbie’) besluit het stadje Chester’s Mill (in de staat Maine) voorgoed te verlaten wordt hij tegengehouden aan de rand van de bebouwde kom. Barbie heeft het wel gehad met de benepenheid van het plaatsje en hij wil verder trekken. Zijn verleden zorgt ervoor dat hij zich nergens thuis voelt en dat hij elke vorm van ongerechtigheid bestrijdt; slechte eigenschappen voor een inwoner van een klein, benepen stadje.
Maar Barbie wordt het onmogelijk gemaakt om te vertrekken. Er daalt plotsklaps een doorzichtige stolp (van plastic, van glas, van een onbekende kunststof?) over het stadje. Alles buiten Chester’s Mill wordt buitengesloten, alles binnen het plaatsje zit als ratten gevangen. Een vliegtuig en later een helikopter vliegen zich te pletter tegen de vrijwel onzichtbare stolp. Barbie moet noodgedwongen terugkeren naar zijn baan als hamburgerbakker in de plaatselijke horecatent, ‘’Sweetbriar Rose’.
Ondertussen komen wij als lezers meer te weten over het plaatsje. De ‘second selectman’, de op één na belangrijkste stadsbestuurder, Big Jim Rennie, is de feitelijke baas van de plaats. Onder het mom van rechtvaardigheid en vrome gehoorzaamheid (‘The Lord helps those who help themselves’) koeioneert hij iedereen in het plaatsje en hij is de feitelijke leider van de stad, die met allerhande legale en vooral illegale praktijken zichzelf verrijkt heeft ten koste van zijn plaatsgenoten. Zijn zoon, Junior Rennie, heeft last van verschrikkelijke hoofdpijnaanvallen. Bij één van die aanvallen vermoordt hij zijn vriendin, die hij in haar huis laat liggen. Het is het begin van zijn extreem-gewelddadige gedrag.
Ondertussen heeft Barbie zich neergelegd bij de situatie. De enige die hij volledig vertrouwt is Julia Shumway, de hoofdredactrice van de plaatselijke krant. Zij lijkt één van de enigen te zijn die niet gecorrumpeerd is door Big Jim en zijn trawanten. Gaandeweg komt Julia ook meer te weten over Barbie, de thuisloze zonder verleden. Het blijkt dat hij een carrière in het Amerikaanse leger heeft gehad; hij is een voormalige kapitein die het leger de rug heeft toegekeerd. Als Barbie en Julia contact krijgen met officieren van het Amerikaanse leger, merkt Julia dat deze mensen met respect over en met Barbie spreken. Het lijkt alsof zij de redding van Chester’s Mill vooral van Barbie verwachten.
Maar over redding valt nog niet na te denken. De bewoners van Chester’s Mill zijn er door schade en schande achter gekomen dat de stolp ondoordringbaar is: tractoren, gereedschappen, explosieven, alles ketst af op de vrijwel onzichtbare barrière. De hitte van de zon dringt wel door in het stadje, maar regen en wind komen er niet; het voedsel zal opraken, er zullen epidemieën uitbreken, er zal een tekort aan medicijnen komen. Mensen voeren roekeloze wedstrijden tegen en houden idiote weddenschappen met elkaar; de afsluiting van de rest van de wereld zal immers toch alleen maar leiden tot een trage en ellendige dood. Junior Rennie kan zich misdragen zo veel hij wil met degenen die bij hem willen horen. Big Jim Rennie kan eindelijk worden wie hij altijd wilde zijn: de alleenheerser in Chester’s Mill.
En langzaam maar zeker verandert het eens zo kalme stadje in een horrorshow waar het recht van de sterkste geldt.

ERK Niveau:

B2

Schrijver:

Stephen King

Jaar van uitgave:

2009

Aantal pagina's:

877

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

2000-2010

Plaats van handeling:

USA, in Chester’s Mill, een (denkbeeldig) stadje in de Amerikaanse staat Maine

Bijzonderheden:

Een kloeke roman in heel veel getitelde delen die weer onderverdeeld zijn in talloze hoofdstukken.
In het Nederlands heet het boek ‘Gevangen’.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

De roman ‘Under the Dome’ is een typisch Stephen King-verhaal qua thema: spannend, complex, origineel, met veel karakters, weinig ‘good’ en veel ‘bad guys’, met veel bloed, geweld en horror. Als je een Stephen King-lezer bent en je hebt deze nog niet gelezen: dit is een aanrader.
Voor de andere lezers: je hebt een grote fantasie, een groot incasseringsvermogen en een sterke maag nodig …

WAT MOET JE WETEN?

‘Under the Dome’ is een typisch kleine-stads-verhaal: karakters zijn elkaars zwagers, zoons, vrienden, levenslange vijanden. Er heersen heel oude vetes en er zijn oude verbanden tussen bazen en knechten, tussen mannen en vrouwen, tussen bestuurders en dwarsliggers. Kortom, niet een typisch Amerikaans gegeven.
Wel is het een typisch Stephen King-verhaal qua setting omdat het zich volledig in zijn thuisstaat afspeelt: de noordoostelijke staat Maine. Een staat met naar verhouding weinig inwoners, veel natuur, afgesloten gemeenschappen. Dit is de staat waar King stadjes bedacht als Chester’s Mill, Motton, Derry en Castle Rock. Idyllische plaatsjes, dat wel. Maar allemaal gedoemd …

DE TAAL

De woorden en de zinnen in ‘Under the Dome’ zijn prima te begrijpen voor een niveau-4 lezer. Je moet het Engels goed beheersen om het verhaal volledig te kunnen waarderen.
Er zijn heel veel delen en heel veel hoofdstukken, vaak ook hele korte. De alinea’s zijn van een normale lengte en er zijn veel dialogen.
Stephen King neemt nooit een blad voor de mond en dat is in deze roman ook niet het geval. Karakters als Junior zijn even grof in hun taalgebruik als ze agressief en gewelddadig zijn.

DE TAAL EN HET VERHAAL

De taal in ‘Under the Dome’ is goed te begrijpen en datzelfde geldt ook voor het verhaal. Zoals vaker (meestal?) bij King is het een rechttoe rechtaan verhaal, ondanks het absurde gegeven. Een stolp daalt neer over een stadje en iedereen is vanaf dat moment afgesloten van de buitenwereld. Een onmogelijke gebeurtenis. Wat zou het zijn: een proef van de regering, een buitenlandse aanval, een buitenaards experiment? Maar eigenlijk is dat – zoals meestal bij de verhalen van King – totaal niet belangrijk. Ook de ‘oplossing’ – voor zover die mogelijk is – niet belangrijk.
Het gaat om heel iets anders. Zoals vrijwel altijd in de verhalen van Stephen King gaat deze roman over goed en kwaad, over de ‘good’ en de ‘bad guys’, over de manier waarop sommige mensen door omstandigheden worden gedwongen voor het goede of voor het kwade te kiezen. Over deze dilemma’s gaat het. Zoals het hoort in de betere literatuur.
Op basis van deze eigenschappen is ‘Under the Dome’ een boek met een literair niveau C 4c en een taal-(ERK-)niveau B2.

Schrijfstijl:

Stephen King is een begenadigde schrijver. Hij heeft zeker een paar mindere boeken geschreven, maar het merendeel van zijn werk is de moeite van het lezen waard. En dat geldt ook voor ‘Under the Dome’. Het is een spannend verhaal dat niemand onberoerd zal laten. Karakters als Barbie, Julia en ook Big Jim zijn mensen van vlees en bloed geworden. En zelfs voor de grootste boeven in de roman kun je als lezer vaak nog enig begrip opbrengen.
Een nadeel – voor sommige lezers – is bij dit soort boeken wel dat ze behoorlijk dik zijn. Het zijn verhalen die meer lijken op de dikke pillen van Charles Dickens, George Eliot of Thomas Hardy dan op de literaire kleinoden van J.M. Coetzee, Toni Morrison, Ian McEwan of Paul Auster. Ook kan de overkill (ook de letterlijke ‘overkill’) een aantal lezers tegenstaan: King schuwt het geweld niet.
Tenslotte is Stephen King een schrijver die zelden een mysterie in zijn geheel oplost. Hij is meer de schrijver die ons laat nadenken over onze eigen besluiten en de consequenties daarvan. En dan hoopt hij dat we meer zullen lijken op Barbie dan op Big Jim …

Actie:

‘Under the Dome’ is een verhaal met zeer veel actie. Vanaf de proloog (‘The Airplane and the Woodchuck’) wordt de lezer ondergedompeld in een roller coaster van spanning en sensatie. Het verhaal zit vol thrillerelementen en suspense.

Tijd:

De roman ‘Under the Dome’ speelt zich ergens af in de jaren 2000 tot 2010. Het hele verhaal duurt enkele weken en het wordt chronologisch verteld.

Plaats:

De plaats waar ‘Under the Dome’ volledig is gesitueerd, is het denkbeeldige stadje Chester’s Mill, een plattelandsstadje in de staat Maine, in het noordoosten van de USA. De sfeer in het stadje doet denken aan die andere niet-bestaande Stephen King-stadjes uit Maine: Derry en Castle Rock.

Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in ‘Under the Dome’: hoe (en hoe lang) kunnen de inwoners van Chester’s Mill overleven nu hun stadje onder een onverwoestbare stolp ligt?

Verteller:

De roman ‘Under the Dome’ heeft een auctoriale verteller, die het verhaal meestal vertelt vanuit het perspectief van de relatieve buitenstaander Barbie.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘Under the Dome’ zijn:
• Dale Barbara (‘Barbie’): een buitenstaander in Chester’s Mill. Hij is, als oud-geheim agent, nu een tijdlang ambteloos burger en zodanig reist hij een beetje door de USA. In Chester’s Mill gaat hij werken in de horecatent/kroeg ‘Sweetbriar Rose’;
• Julia Shumway: de eigenaar en hoofdredacteur van de plaatselijke krant in Chester’s Mill;
• Big Jim Rennie, Second Selectman: officieel de tweede, maar in de praktijk de eerste belangrijke burger van de stad; een soort loco-burgemeester.

Bijfiguren:

De belangrijkste groepen en bijfiguren in ‘Under the Dome’ zijn:
• Stadsbestuurders (town officials): Andy Sanders, Andrea Grinnell;
• Personeel van de ‘Sweetbriar Rose’: Rose Twitchell, Anson Wheeler, Angie McCain, Dodee Sanders;
• Politiemensen: Howard ‘Duke’ Perkins, Peter Randolph, Marty Arsenault, Freddy Denton, George Frederick, Rupert Libby, Toby Whelan, Jackie Wettington, Linda Everett, Stacey Moggin, Junior Rennie, Georgia Roux, Frank DeLesseps, Melvin Searles, Carter Thibodeaux;
• Geestelijken: Reverend Lester Coggins, Piper Libby;
• Medisch personeel: Ron Haskell, Rusty Everett, Ginny Tomlinson, Dougie Twitchell, Gina Buffalino, Harriet Bigelow;
• Jongeren: ‘Scarecrow’ Joe McClatchey, Norrie Calvert, Benny Drake, Judy en Janelle Everett, Olly en Rory Dinsmore;
• Andere stadgenoten: Tommy en Willow Anderson, Stewart en Fernald Bowie, Joe Boxer, Romeo Burpee, Phil en Samantha Bushey, Jack Cale, Ernie Calvert, Johnny Carver, Alden Dinsmore, Roger Killian, Lissie Jamieson, Claire McClatchey, Alva Drake, Stubby Norman, Brenda Perkins, Tony Guay, Pete Freeman, ‘Sloppy’ Sam Verdreaux;
• Mensen van ‘buiten’: Alice en Aidan Appleton, Thurston Marshall, Carolyn Sturges.

Website:

http://stephenking.wikia.com/wiki/Under_the_Dome

Film:

‘Under the Dome’ is zeer succesvol verfilmd als TV-serie (HBO).

Overig:

De roman ‘Under the Dome’ hoort thuis in de reeks boeken die Stephen King geschreven heeft over een denkbeeldig stadje (vaak in de staat Maine). Zo’n stadje wordt bedreigd door dreigingen van buiten (zoals hier de ‘dome’ die het stadje volledig isoleert), maar ook van binnen (door het kwaad dat sommige inwoners beheerst). Zie bijvoorbeeld ook andere romans van King over zo’n stadje: It, Needful Things, The Regulators of Mr. Mercedes.

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over Stephen King.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• Lord of the Flies van William Golding
• The Midwich Cuckoos van John Wyndham
• On the Beach van Nevil Shute

Citaat:

So let us go then, you and I, while the evening spreads out against the sky like a patient etherized upon a table. Let us go while the first discolored stars begin to show overhead. This is the only town in a four-state area where they’re out tonight. Rain has overspread northern New England, and cable-news viewers will soon be treated to some remarkable satellite photographs showing a hole in the clouds that exactly mimics the sock-shape of Chester’s Mill. Here the stars shine down, but now they’re dirty stars because the Dome is dirty. (p.657)

Vragen over het boek:

1. Welke eigenschappen of daden maken duidelijk dat je vader en zoon Rennie (Big Jim en Junior) niet uitsluitend als ‘bad guys’ hoeft te beschouwen?
2. In hoeverre speelt het Amerikaanse leger een belangrijke of een bedenkelijke rol in deze roman?
3. Wat is de reden geweest dat Barbie zich nergens echt thuisvoelde?
4. Wie zijn de ‘leatherheads’ volgens jou? Waarop baseer je die mening?