From then on whenever he heard the song he thought of the death of Munson. It was the Jackson 5 after all who put Ray Carney back in the game following four years on the straight and narrow. The straight and narrow – it described a philosophy and a territory, a neighborhood with borders and local customs. Sometimes when he crossed Seventh Avenue on the way to work he mumbled to himself like a rummy trying not to weave across the sidewalk on the way home from the bars.
Four years of honest and rewarding work in home furnishings. Carney outfitted newlyweds for their expedition and upgraded living rooms to suit improved circumstances, coached retirees through the array of modern recliner options. It was a grave responsibility. Just last week one of his customers told him that her father had passed away in his sleep ‘with a smile on his face’ while cradled in a Sterling Dreamer purchased at Carney’s Furniture. The man had been a plumber with the city for thirty-five years, she said. His final earthly feeling had been the luxurious caress of that polyurethane core. Carney was glad the man went out satisfied – how tragic for your last though to be ‘I should have gone home with the Nangahyde.’ He dealt in accessories. Accent pieces for lifeless spaces. It sounded boring. It was. It was also fortifying, the way that under-seasoned food and watered-down drinks still provide nourishment, if not pleasure.
There was no retirement party when he stepped down. No one gave him a gold watch for his years of service, but he’d never lacked for gold watches since becoming a fence. The day Carney retired he had a box of them in his office safe, engraved with the names of strangers, as it had been a while since he had made the trip to his watch guy out in Mott Haven. His farewell to the stolen-goods biz mostly consisted of rebuffing former clients and telling them to spread the word in their criminal circle: Carney is out.
‘What do you mean, out?’
‘I quit. Done.’

© Doubleday, 2023.

Ray Carney heeft de zaakjes goed op orde lijkt het. Het gaat goed met zijn vrouw en kinderen en de meubelzaak trekt veel bezoekers. De vroegere illegale zaakjes die hij bij de hand had lijken verdwenen te zijn.
Toch blijft niet alles zoals het is. Een oude bekende, Detective Munson, een nogal corrupte agent, vraagt Carney om hem te helpen bij een zaak, ‘for old times’ sake’. En zo rolt Carney weer gedeeltelijk de misdaadwereld in, want, zoals sommige mensen zeggen: ‘Crooked stays crooked and bent hates straight.’ De zaak van Munson loopt enigszins uit de hand en Carney vreest voor de gevolgen voor hem en zijn familie.
In het tweede deel, dat twee jaar later speelt – in 1973 – wordt de meubelzaak van Carney gebruikt voor het opnemen van een film over Harlem. Een actrice verdwijnt van de ene op de andere dag en een oude vriend van Carney die nu bij de film werkt, Pepper, gaat haar zoeken.
In 1976 komen meerdere zaken uit het verleden bij elkaar. Rijke bewoners van Harlem zoeken een geschikte burgemeester en die lijken ze gevonden te hebben in de sympathieke, rijke Alexander Oakes, een oude vriend van Elizabeth Carney. Maar Ray vertrouwt hem niet.
En dat vertrouwen wordt alleen maar minder wanneer er allerlei brandstichtingen plaatsvinden. Ook in de meubelzaak van Carney zelf …

ERK Niveau:

C1

Schrijver:

Colson Whitehead

Jaar van uitgave:

2023

Aantal pagina's:

319

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

1970-1980

Plaats van handeling:

USA (New York City, Harlem)

Bijzonderheden:

Een roman in 3 getitelde delen en in veel genummerde hoofdstukken.
In het Nederlands heet de roman ‘Misdaadmanifest’.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

De comedy-of-manners ‘Crook Manifesto’ geeft een heel mooi beeld van het New Yorkse stadsdeel Harlem (op Noord-Manhattan) in de jaren zeventig van de vorige eeuw. Het is een grotendeels Afro-Amerikaanse stad, met eigen besturen, voorzieningen en problemen. De problemen in de jaren 1970-1980 hebben voor de hoofdpersonen in dit verhaal vooral betrekking op criminele zaken: misdaad, corruptie, afpersing, brandstichting. Het verhaal gaat over de meubelhandelaar Carney die probeert zich – ‘crooked’ of ‘straight’ – staande te houden in deze stad.

WAT MOET JE WETEN?

‘Crook Manifesto’ gaat over een tijd dat Harlem een beruchte en vaak gevreesde buurt was: een stadsdeel met heel veel arme bewoners die vaak in de criminaliteit belandden. Tegenwoordig is dit stadsdeel voor een belangrijk deel veranderd in één van de meer populaire delen van New York.

DE TAAL

De taal van ‘Crook Manifesto’ is de taal van 1970-1980 in het New Yorkse stadsdeel Harlem, maar er wordt weinig slang gesproken (geschreven). Mr. Whitehead blijft altijd vrij netjes in zijn taalgebruik, ook bij het weergeven van de dialogen van de kleine (en grotere) boeven. De scenes die gaan over het zakendoen of over de politiek zijn soms lastig te lezen – maar dat komt ook voor een deel door de vele karakters (ook historische) die worden genoemd.
De alinea’s en de hoofdstukken zijn van een gemiddelde lengte.

DE TAAL EN HET VERHAAL

Qua taal is de roman goed te lezen.
Dat geldt zeker ook voor het verhaal zelf. Het is een spannend verhaal over de onderwereld van Harlem, over karakters die uit overtuiging, uit traditie, tegen hun zin of uit inhaligheid de illegaliteit in worden gezogen. Bepaalde scenes zijn lastig te lezen, vooral wanneer er diep wordt ingegaan op de politieke en sociale omstandigheden van New York City-Harlem uit de jaren 1970-1980.
Op basis van deze eigenschappen is ‘Crook Manifesto’ een boek met een literair niveau C 5a en een taal-(ERK-)niveau C1.

 

Schrijfstijl:

Het verhaal is mooi geschreven met veel heel korte flashbacks die de roman heel boeiend houden. Met die vele flashbacks wordt echter soms het verhaal ook lastiger te begrijpen.
Maar al met al geeft de roman een heel mooi beeld van Harlem in de jaren 1970-1980.

Actie:

‘Crook Manifesto’ bevat een verhaal met vrij veel actie.

Tijd:

De gebeurtenissen in de roman spelen zich af in de jaren 1970-1970. De drie delen spelen zich respectievelijk af in 1971, 1973 en 1976.

Plaats:

De setting van ‘Crook Manifesto’ is New York City, met name het stadsdeel Harlem, waar in de jaren zeventig van de vorige eeuw veel donkere Amerikanen woonden.

Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in ‘Crook Manifesto’: hoe vindt Ray Carney het evenwicht tussen ‘crooked’ en ‘straight’?

Verteller:

De roman heeft een auctoriale verteller.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘Crook Manifesto’ zijn:
• Ray Carney: de eigenaar van een meubelzaak in New York City (Harlem). Als zoon van een vrij grote crimineel, wijlen Mike Carney, ging ook Ray soms op het slechte pad. Nu is hij een redelijk fatsoenlijke middenstander – die zo nu en dan nog wel eens iets illegaals moet doen;
• Elizabeth Carney: de echtgenote van Ray. Zij komt uit een beter milieu dan Ray: desalniettemin koos zij voor haar grote liefde;
• May Carney: de dochter van Ray en Elizabeth, een enorme Jackson 5-fan (met name van Michael Jackson);
• John Carney: de zoon van Elizabeth en Ray, een serieuze knaap (en grote lezer);
• Detective Munson: een politieman die hoe langer hoe corrupter is geworden in de loop der jaren;
• Zippo (Aaron Flood): een pyromaan die vaak in dienst van anderen werkt;
• Lucinda Cole (Wilkes): een actrice die de hoofdrol in een nieuwe film (‘Nefertiti T.N.T.’) krijgt. Hoewel men zegt dat ze uit een achterbuurt in Harlem komt, groeide ze in werkelijkheid in een nette wijk op;
• Pepper: een oudere crimineel, iemand die veel met de vader van Carney samenwerkte. Nu ziet hij Carney als zijn vertrouweling.

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘Crook Manifesto’ zijn:
• Werknemers van Carney, medewerkers in de meubelzaak: Larry (een slimme verkoper), Rusty (een oudere verkoper), Marie (secretary);
• Chink Montague: een belangrijke grote crimineel;
• Notch Walker: een grote maffiabaas in Harlem, iemand die samenwerkt met New Yorkse (corrupte) politici;
• Calvin Pierce: de advocaat van Carney, net als hij lid van de Dumas Club;
• Alexander Oakes: een rijke zwarte New Yorker die burgemeester van Harlem wil worden. Alexander behoort tot de aanzienlijke burgers van het stadsdeel. Vroeger was hij een vriend van Elizabeth Carney;
• Robert: de zoon van (wijlen) Freddie en Ellen, een protegee van Carney;
• (Vroegere) Criminelen: Tommy Shush, Cubby the Worm, Church Wiley, Martin Green (heler), Harvey Moskowitz (handelaar), Malik Jamal (aka Robert Taylor) (Black Liberation Army), Corky Bell (eigenaar van een gokimperium), Lonnie (dealer), Cameron Purvis (beroepsgokker), Earl, Popeye, Driscoll, Richard Moore, Edward Josephs, Church Wiley, Phil Burgher, Roscoe Pope, Quincy Black (dealer), Buford (een vriend van Pepper), Andy Engine, Mose Hamilton (een pyromaan), Leon Drake, Reece Brown en Dan Hickey (handlangers van Notch Walker), Dr. Rostropovich (een arts die criminelen helpt), Enoch Parker (inbreker);
• Buurtbewoners: Giulio Bongiovanni (huiseigenaar), Mrs. Hernandez, Aunt Millie;
• Politiemensen: Officeer Waverley Jones, Officer Joseph Piagentini, Edward Kiernan, Buck Webb;
• Mensen die bij de film werken: Samuel Z. Arkoff (producer), Pete the Grip, Johnson Gibbs, Troy (director of photography);
• Leden van de nette Dumas Club in Harlem: Ambrose Clarke, Pat Miller, Abraham Lanford;
• Anderen: Charlie Foster en Bill Worth (klanten), Lamar Talbot (invloedrijke kennis), Lady Betsy en Viola Lewis (twee elkaar beconcurrerende horecaondernemers), Mrs. Wilkes (de moeder van Lucinda), Jimmy Gray (verzekeringsinspecteur).

 

Website:

https://www.theguardian.com/books/2023/jul/12/crook-manifesto-by-colson-whitehead-review-a-dazzling-sequel-to-harlem-shuffle

Film:

‘Crook Manifesto’ is niet verfilmd.

Overig:

‘Crook Manifesto’ is het vervolg op Harlem Shuffle, een New Yorkse roman over een man in Harlem die meubels verkoopt.

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over Colson Whitehead.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• Ragtime van E.L. Doctorow
• Sunset Park van Paul Auster
• Run Away van Harlan Coben

Citaat:

‘I don’t take money from guys like that.’ Foot soldier for assholes? He’d already done that in World War II. No. a man has a hierarchy of crime, of what is morally acceptable and what is not, a crook manifesto, and those who subscribe to lesser codes are cockroaches. Are nothing. (p.179)

Vragen over het boek:

1. Wat heeft Michael Jackson met de criminaliteit van Ray Carney te maken?
2. Waarom is Officer Munson een nog grotere ‘crook’ dan veel andere New Yorkers?
3. Waarom is het deel over de film belangrijk voor de plot het verhaal?
4. Wie zijn ‘The Finishers’ en wat betekenen zij voor Harlem?