It was Heroes Day in Piemburg and as usual the little capital of Zululand was quite unwarrantably gay. Along the streets the jacarandas bloomed unconscionably beside gardens flamboyant with azaleas while from a hundred flagpoles Britons and Boers proclaimed their mutual enmity by flying the Union Jack or the Vierkleur, those emblems of the Boer War which neither side could ever forget. In separate ceremonies across the city the two white communities commemorated old victories. At the Anglican Cathedral the Bishop of Piemburg reminded his unusually large congregation that their ancestors had preserved freedom from such assorted enemies as Napoleon, President Kruger, the Kaiser and Adolf Hitler. At the Verwoerd Street Dutch Reformed Church the Reverend Schlachbals urged his flock never to forget that the British had invented concentration camps and that twenty-five thousand Boer women and children had been murdered in them. In short Heroes Day provided everyone with an opportunity to forget the present and revive old hatreds. Only the Zulus were forbidden to commemorate the occasion, partly on the grounds that they had no reputable heroes to honour but for the most part because it was felt that their participation would only lead to an increase in racial tension.

© Martin Secker & Warburg Ltd / Pan Books Ltd, 1973/1974.

Als Kommandant Van Heerden een paar weken vakantie neemt om de ‘echte’ Britten en hun gewoonten beter te leren kennen, gaat de leiding over op Luitenant Verkramp, een fanatieke, kwezelachtige, onnozele dienstklopper. Door zijn gedragingen worden heteroseksuele agenten homo, notabelen worden zonder aanleiding opgesloten, bruggen en gebouwen storten in en struisvogels ontploffen.
En nog altijd tiert de misdaad welig …

ERK Niveau:

C1

Schrijver:

Tom Sharpe

Jaar van uitgave:

1973

Aantal pagina's:

239

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

1970-1980

Plaats van handeling:

Zuid-Afrika, Zululand, het denkbeeldige stadje Piemburg.

Bijzonderheden:

De roman bestaat uit 16 genummerde hoofdstukken.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

De humoristische roman ‘Indecent Exposure’ speelt zich af in Zuid-Afrika, in een denkbeeldig stadje in een denkbeeldige provincie. De stad wordt voornamelijk bewoond door Afrikaners: zij spreken Afrikaans, een oud soort Nederlands (maar in de roman lees je dat niet), en ze hebben Nederlandse namen: Scheepers, Van Heerden, De Kok, enzovoort.
Het boek is soms hilarisch, maar veel grappen zijn helaas nogal racistisch – en dat maakt het boek minder geschikt. De goedbedoelde satire is wellicht voor moderne lezers niet meer te herkennen; toch had Mr Sharpe zeker geen racistische motieven – de grappen zijn (zelf)spottend bedoeld en hebben betrekking op de domheid van de blanke (domme) Zuid-Afrikanen.

WAT MOET JE WETEN?

Voor het waarderen van ‘Indecent Exposure’ heb je weinig specifieke kennis nodig. Zuid-Afrika wordt in de jaren zeventig van de vorige eeuw nog altijd bestuurd door een blanke minderheid die het niet zo nauw neemt met de rechten en vrijheden van haar zwarte bevolking.

DE TAAL

De woorden en de zinnen in ‘Indecent Exposure’ zijn soms lastig. Tom Sharpe gebruikt vaak moeilijke woorden en hij gaat uit van een belezen publiek.
De alinea’s en de hoofdstukken zijn van een gemiddelde lengte en er zijn veel dialogen.

DE TAAL EN HET VERHAAL

Wat taal betreft is ‘Indecent Exposure’ zo nu en dan moeilijk te lezen.
Het verhaal is ironisch, satirisch en zo nu en dan hilarisch. Het was waarschijnlijk de bedoeling dat Mr Sharpe de onrechtmatigheden van de blanke leiders op een humoristische wijze aan de kaak stelde, maar nogal racistische scenes zijn nu en dan het gevolg: zwarte Zuid-Afrikanen worden niet alleen slecht behandeld in de roman, ze worden door de schrijver regelmatig negatief afgeschilderd.
Op basis van deze eigenschappen is ‘Indecent Exposure’ een boek met een literair niveau C 5d en een taal-(ERK-)niveau C1.

Schrijfstijl:

‘Indecent Exposure’ is een humoristische roman. Maar wel met een ernstige ondertoon: donkere Zuid-Afrikanen worden slecht behandeld door arrogante blanke overheersers (politie en andere leden van de heersende klasse). Hoewel het verhaal hier en daar hilarisch is, is het ook wrang: de ironie en het sarcasme komen bij de moderne lezer nogal racistisch over …

Actie:

De roman ‘Indecent Exposure’ is een verhaal met redelijk veel actie.

Tijd:

‘Indecent Exposure’ speelt zich af in de jaren zeventig van de vorige eeuw. Het land Zuid-Afrika wordt nog altijd geregeerd door blanke Europeanen (afstammelingen van Nederlanders – ‘Boeren’ – en Britten). Donkere Afrikanen worden stelselmatig gediscrimineerd, uitgebuit en slecht behandeld.

Plaats:

De setting van ‘Indecent Exposure’ is het denkbeeldige stadje Piemburg, ergens in Zululand, Zuid-Afrika.

Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in ‘Indecent Exposure’: zal het Luitenant Verkramp lukken om de stabiliteit in Piemburg te bewaren en tegelijkertijd de leiding van de politie over te nemen?

Verteller:

De roman ‘Indecent Exposure’ heeft een auctoriale verteller.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘Indecent Exposure’ zijn:
• Kommandant Van Heerden, Chief of Police in Piemburg: het hoofd van de politie in het stadje. Een rustige, rechtvaardige man. Zijn grootste droom is ooit te behoren tot de hogere klassen zoals ‘echte’ Britten uit het verleden (‘upper classes’). Als rasechte Afrikaner lukt hem dit echter meestal niet;
• Luitenant Balthazar Verkramp: de tweede man in de politiemacht van Piemburg. Een echte dienstklopper die er naar streeft om het onrecht in de stad de kop in te drukken – en tevens hoofd van politie te kunnen worden;
• Dr Von Blimenstein: psychiater in het ziekenhuis. Een wulpse vrouw met veel interesse voor de seksuele kant van de mens. Luitenant Verkramp is zeer door haar geïmponeerd – maar tegelijkertijd vreest hij haar enthousiasme (en wulpsheid).

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘Indecent Exposure’ zijn:
• The Mayor: de burgemeester van Piemburg;
• Ander politiepersoneel: Konstabel Van Rooyen (winnaar van de ‘Els Memorial Trophy’), Sergeant Breitenbach, Sergeant De Kok, Konstabel Van Heynigen, Sergeant Bischoff, Sergeant Scheepers, Konstabel Van Rooyen, Konstabel Botha;
• Rev Schlachbals en Rev Diederichs: de plaatselijke dominees;
• Mrs Roussouw: de dame die verantwoordelijk is voor het schoonhouden van het huis van de Kommandant (ze laat dit overigens door anderen, zwarte bedienden, doen);
• Colonel Henry Heathcote-Kilkoon: een adellijke heer die sinds kort in de heuvels bij Piemburg woont. Zijn verleden is nogal duister (waarschijnlijk heeft hij veel geld met gokken verdiend);
• Mrs Daphne Heathcote-Kilkoon: de echtgenote van de kolonel, een dame die vriendschap sluit met Kommandant Van Heerden;
• Major Bloxham (‘Boy’): de inwonende vriend van de Heathcote-Kilkoons;
• Mulpurgo: een gast in het hotel waar Van Heerden logeert, docent aan de Universiteit van Zululand;
• Voorname burgers die door Luitenant Verkramp gevangen genomen zijn: Governor Schnapps, the Dean of Piemburg, the manager of Barclays Bank;
• Konstabel Els (a.k.a. Harbinger): een ex-politieman die vanwege heldendaden postuum (?) geëerd wordt;
• Gasten van het echtpaar Heathcote-Kilkoon: La Marquise en Mr Evans;
• Aaron Geisenheimer: een communistische gevangene die bekeerd is tot het christendom;
• Fox: de bediende van de Heathcote-Kilkoons, een lid van de Zuid-Afrikaanse ‘kafir’-stam. (‘Kaffer’ was vroeger een Nederlands scheldwoord; racisme is helaas een eeuwenoude vloek).

Website:

https://www.publishersweekly.com/978-0-87113-142-3

Film:

De roman ‘Indecent Exposure’ is niet verfilmd.

Overig:

‘Indecent Exposure’ is de tweede roman die Tom Sharpe over Zuid-Afrika schreef, het land waar hij woonde totdat hij gedwongen werd te vertrekken. De eerste roman over Zuid-Afrika is ‘Riotous Assembly’. De boeken zijn afzonderlijk van elkaar te lezen.

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over Tom Sharpe.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• The Luck of the Bodkins van P.G. Wodehouse
• A Good Man in Africa van William Boyd
• Guards! Guards! van Terry Pratchett

Citaat:

Els said he would try.
‘You’ll do more than that,’ the Kommandant told him. ‘If I catch you flashing the thing again, I’ll book you.’
‘What with?’ Els asked.
‘Indecent Exposure,’ snarled the Kommandant. Els went away to get rid of his trophy. (p.239)

Vragen over het boek:

1. Waarom heeft Luitenant Verkramp geheime agenten in dienst?
2. Analyseer het karakter van Luitenant Verkramp en geef aan welke eigenschappen hemzelf de meeste problemen opleveren.
3. Waarom probeert Mrs Heathcote-Kilkoon Kommandant Van Heerden tot vriend te maken?
4. De roman zal veel lezers van tegenwoordig als nogal racistisch ervaren. Wat vind jij van de manier waarop Mr Sharpe schrijft over zwarte Afrikanen?