Like most people I lived for a long time with my mother and father. My father liked to watch the wrestling, my mother liked to wrestle; it didn’t matter what. She was in the white corner and that was that. She hung out the largest sheets on the windiest days. She wanted the Mormons to knock on the door. At election time in a Labour mill town she put a picture of a Conservative candidate in the window. She had never heard of mixed feelings. There were friends and there were enemies.

Enemies were: The Devil (in his many forms), Next Door, Sex (in its many forms), Slugs.
Friends were: God, Our dog, Auntie Madge, The novels of Charlotte Brontë, Slug pellets

and me, at first. I had been brought in to join her in a tag match against the Rest of the World.

© Pandora Press, 1985

Jeanette is de hoofdpersoon van dit boek. In het begin van het verhaal is ze zeven jaar oud en aan het einde is ze een meid van ongeveer zestien. Jeanette is geadopteerd en ze wordt door haar religieuze moeder opgevoed om uiteindelijk missionaris te worden in een ver land. Haar moeder en Jeanette zijn erg actief in de kerk en heel hun leven lijkt daar om te draaien. Als Jeanette ontdekt dat ze lesbische gevoelens heeft, valt dat niet goed bij haar moeder en ook niet binnen de strikte kerkgemeenschap waartoe ze behoren. Zal de moeder-dochter relatie deze crisis te boven komen?

(Boekbeschrijving gemaakt door Annina Tamis)

ERK Niveau:

B2

Schrijver:

Jeanette Winterson

Jaar van uitgave:

1985

Aantal pagina's:

224

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

1960-1970

Plaats van handeling:

UK, Lancashire, een dorp op het platteland

Bijzonderheden:

Een roman met 8 hoofdstukken die de namen van de eerste boeken van de Bijbel dragen: 'Genesis', 'Exodus', 'Leviticus', 'Numbers', 'Deuteronomy', 'Joshua', 'Judges' en 'Ruth'.
In het Nederlands heet het boek ‘Sinasappels zijn niet de enige vruchten’.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

Dit boek is interessant voor mensen die willen weten hoe het is om op jonge leeftijd te ontdekken dat je lesbisch bent. Daarnaast kom je iets te weten over hoe het is om in een streng christelijk-religieuze omgeving op te groeien.

WAT MOET JE WETEN?

Enige kennis van Bijbelverhalen is waarschijnlijk wel handig. Er wordt veel verwezen naar Bijbelse figuren en gebeurtenissen. Ook de namen van de hoofstukken hebben te maken met de inhoud van die hoofdstukken. Maar toch kun je dit boek ook lezen zonder deze kennis. Het wordt het wel iets lastiger en je mist wellicht wat diepere betekenissen (die je vaak dan wel weer kunt opzoeken).

DE TAAL

De woorden en de zinnen in Oranges Are Not the Only Fruit zijn goed te lezen en het verhaal is vlot geschreven. Er zitten veel dialogen in die het verhaal heel leesbaar houden. Soms gebruikt Ms Winterson moeilijke woorden maar vaak kun je door de context toch begrijpen wat ze bedoelt.

DE TAAL EN HET VERHAAL

Jeanette Winterson houdt ervan om met taal te goochelen, ze noemt namen van mensen en gebeurtenissen die onbekend voor jou als lezer kunnen zijn. Daardoor zijn sommige passages soms moeilijker te lezen. Winterson zegt hier zelf over in het voorwoord van dit boek: ‘(this book) offers a complicated narrative structure disguised as a simple one. It employs a very large vocabulary and a beguilingly straightforward syntax.’ Dit betekent zoveel als dat de structuur best ingewikkeld is maar dat je het boek ook kunt lezen als een simpel verhaal.
Op grond van deze eigenschappen is Oranges Are Not the Only Fruit een roman met een literair niveau C4b en een taal-(ERK-)niveau B2.

Schrijfstijl:

Jeanette Winterson is een echte verhalenverteller en ze vertelt soms meerdere verhalen door elkaar. Dit maakt dat het hoofdverhaal zo nu en dan moeilijk te volgen is, maar het zorgt ook voor mooie intermezzo’s die heel interessant zijn en eigenlijk altijd weer terug te brengen zijn naar het hoofdverhaal.
De stijl van het boek is grappig en er komen veel woordgrappen in de roman voor.

Actie:

Oranges Are Not the Only Fruit is een verhaal met weinig actie.  Het verhaal blijft echter wel boeiend door de grappige anekdotes en de verhalen die Winterson vertelt. Door de vele dialogen blijft het tempo van het verhaal hoog.

Tijd:

Een jaartal wordt niet genoemd, maar omdat de hoofdpersoon net als de schrijver Jeanette heet, lijkt het een verhaal dat vol zit met autobiografische elementen. Je zou daarom kunnen aannemen dat dit verhaal zich ongeveer afspeelt in dezelfde tijd waarin de auteur opgroeide, dus ergens in de jaren ‘60/’70 van de twintigste eeuw.

Plaats:

De plaats die in Oranges Are Not the Only Fruit wordt beschreven, is een klein dorp op het platteland van Engeland: ‘We lived in a small town stolen from the valleys, a huddled place of chimneys and little shops and back-to-back houses with no gardens. The hills surrounded us, and our own swept out into the Pennines, broken now and again with a farm or a relic from the war’ (p. 9). Het Penninisch gebergte ligt in het noorden van de streek Lancashire. Het feit dat het verhaal zich afspeelt in een klein dorp is ook zichtbaar aan de manier op de mensen met elkaar omgaan: ons kent ons.

Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in Oranges Are Not the Only Fruit: hoe ontwikkelt de moeder-dochter relatie zich als Jeanette erachter komt dat ze lesbisch is?

Verteller:

De roman Oranges Are Not the Only Fruit heeft een ik-verteller, wat soms zorgt voor een onbetrouwbaar perspectief. Het verhaal wordt verteld vanuit het karakter Jeanette. Soms zien we de schrijver Jeanette  verschijnen, die commentaar lijkt te geven op wat er geschreven wordt, bijvoorbeeld in het hoofdstuk ‘Deuteronomy’. Jeanette de hoofdpersoon en Jeanette de schrijver lijken soms dezelfde persoon en soms ook niet. Dit maakt dat er een soort diepere laag in het boek ontstaat. Doordat we alles vanuit het karakter Jeanette beleven kunnen we ons goed inleven in haar gedachten en gevoelens en is het makkelijker om haar sympathiek te vinden.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in Oranges Are Not the Only Fruit zijn:
• Jeanette: een meisje dat opgroeit tot een jonge vrouw. Als ze ontdekt dat ze lesbisch is worstelt ze met deze gevoelens, vooral in de relatie tot haar moeder en haar christelijke omgeving. Zij beschrijft haar levensverhaal vanaf ongeveer haar zevende tot haar zestiende levensjaar;
• Jeanette’s moeder: een fanatieke evangeliste die leeft voor haar werk in de kerk. Alles moet hiervoor wijken, zelfs de relatie met haar man en dochter.

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in Oranges Are Not the Only Fruit zijn:
• Elsie: één van de vriendinnen van de moeder en een ‘mentor’ voor Jeanette;
• Miss Jewsbury: een jonge vrouw die een rol speelt in het ontdekken van de seksuele geaardheid van Jeanette;
• Een aantal mensen uit de kerkgemeenschap die zich uitspreken over hoe Jeanette en haar moeder met de ‘nieuwe situatie’ om moeten gaan.

Website:

http://www.jeanettewinterson.com/book/oranges-are-not-the-only-fruit/

Film:

De roman Oranges Are Not the Only Fruit is verfilmd als driedelige televisie serie. Deze is door de BBC in 1990 uitgezonden. De serie deed nogal wat stof opwaaien door de lesbische seksscènes en hoe de kerk van de Pinkstergemeente wordt weergegeven. Toch won de serie een BAFTA award voor beste drama. De serie is in zijn geheel te zien op You Tube, zie http://www.youtube.com/watch?v=hdpe-rkYVgQ.

Overig:

Ms Winterson vindt Oranges Are Not the Only Fruit zelf geen verhaal over lesbisch zijn maar een verhaal over iemand die opgroeit en over de strubbelingen die daarbij horen. Toen het boek uitkwam kreeg Winterson een woedende brief van haar moeder, want zij was niet blij met de manier waarop deze in het verhaal als een godsdienstfanaat werd neergezet.

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over Jeanette Winterson.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• The Awakening van Kate Chopin
• Giovanni’s Room van James Baldwin
• Carrie van Stephen King

Citaat:

‘There is this world,’ she banged the wall graphically, ‘and there is this world,’ she thumped her chest. ‘If you want to make sense of either, you have to take notice of both.’
‘I don’t understand,‘ I sighed, thinking what to ask next, to make it clearer, but she had fallen asleep with her mouth open, and besides, there were mice to feed.

Vragen over het boek:

1. Denk je dat dit boek autobiografisch is? Waarom denk je dat?
2. Wat vond je de grappigste passage uit dit boek en waarom vond je dat?
3. Hoe zou je de relatie tussen Jeanette en haar moeder willen omschrijven?
4. Denk je dat het (volgens Ms Winterson) mogelijk is om tegelijkertijd lesbisch en ook religieus te zijn? Hoe zou dat kunnen, volgens jou?