The boy came stumbling down between the two big outfields of the village, on his way back from taking Gyrth the shepherd his supper. It was October, and soon Gyrth would be bringing the sheep down from the summer pasture; but at this time of year, when the rams were running with the ewes, he stayed up on the Downs with the flock whole days and nights together. It had rained in the early morning, and the steep rutted chalk of the driftway was slippery, so that anybody would have to go carefully; but the boy, Lovel, had to go more carefully than most, because he was built crooked, with a hunched shoulder and a twisted leg that made him walk lop-sided like a bird with a broken wing. His bony face under the thatch of dusty dark hair was quick and eager and wanted to be friendly; but nobody had ever bothered to notice his face; unless perhaps it was his grandmother, and she had died a week ago.
From the top stretch of the driftway the village was hidden by the shoulder of the Downs, but as one rounded the corner by the hawthorn windbreak, rusty-red now with berries that the rushes loved, suddenly there it was below in the village. The one long street with the villeins’ cottages on either side, the field-strips where Osric was sowing the winter wheat, and at the far end where the ground rose a little, the thatched timber hall of Sir Richard d’Eresby, the Lord of the Manor, among its byres and barns and apple-trees, its bee-skeps and its green dovecot. And village and knight’s hall alike all softly hazed over by the blue smoke of evening cooking-fires hanging low in the autumn air.

© Penguin Random House Company / Red Fox, 1990

Lovel is pas elf jaar oud wanneer zijn oma overlijdt. Deze vrouw – een wijze vrouw die veel van geneeskrachtige kruiden wist – zorgde voor Lovel nadat hij zijn ouders verloor. Na de dood van zijn oma wordt Lovel het dorp uitgejaagd: hij is het kleinkind van een ‘tovenares’, die bovendien een ongeluk-brengende bochel heeft (denken de mensen van het dorp). Lovel zwerft door de bossen en de heuvels naar het westen.
Uiteindelijk wordt hij in een klooster opgevangen. Daar is het leven hard, vooral voor een jongen zonder opleiding, zonder geld en zonder familie. Maar Lovel doet overal goed zijn best. Zodanig zelfs, dat sommige monniken hem willen helpen. En dan is er ook nog een nar van de koning die hem naar Londen wil halen …

ERK Niveau:

B2

Schrijver:

Rosemary Sutcliff

Jaar van uitgave:

1970

Aantal pagina's:

112

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

1100-1200

Plaats van handeling:

GB, het platteland en Londen

Bijzonderheden:

De roman ‘The Witch’s Brat’ is een historische jeugdroman in 14 getitelde hoofdstukken.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

Als je houdt van verhalen over vroeger met gedeeltelijk waar gebeurde zaken en gedeeltelijk historische figuren, dan is de historische jeugdroman ‘The Witch’s Brat’ een goede keus. De roman speelt zich af in de 12e eeuw, in het graafschap Surrey (ten zuiden van Londen) en in de stad Londen zelf. Het gaat uiteindelijk om de stichting van een belangrijk ziekenhuis, maar hoe de karakters leefden is veel belangrijker.

WAT MOET JE WETEN?

Voor het begrijpen van ‘The Witch’s Brat’ heb je niet zo veel specifieke kennis nodig. Er wordt heel goed uitgelegd hoe mensen elkaar vroeger behandelden, hoe de verschillende standen met elkaar omgingen, hoe kloosters werden gesticht en – vooral – hoe zwaar het leven van veel mensen in die tijd was.

DE TAAL

De taal van ‘The Witch’s Brat’ is niet gemakkelijk. De alinea’s zijn vaak vrij lang en nogal beschrijvend. Wat beschreven wordt zijn vaak ook niet zulke eenvoudige zaken: hoe geneeskrachtige kruiden worden verbouwd, hoe een kerk wordt gebouwd, dat soort zaken. Dat maakt dat het vocabulaire vaak ook lastig is.
De zinnen zijn van een gemiddelde lengte. De hoofdstukken zijn daarentegen meestal weer kort.

DE TAAL EN HET VERHAAL

Wat de taal betreft is ‘The Witch’s Brat’ is vrij lastig.
Wat het verhaal aangaat is dat iets anders. Je voelt als lezer mee met de jonge Lovel, die een zwaar leven heeft en die veel moeite moet doen om iets te maken van zijn leven.

Schrijfstijl:

Ondanks de ingewikkelde onderwerpen en de historische achtergrond is ‘The Witch’s Brat’ een heel boeiend boek. Dat komt door de auteur: Ms Sutcliff weet heel veel van haar onderwerp en haar karakters beschrijft ze met heel veel compassie.

Actie:

De jeugdroman ‘The Witch’s Brat’ is een verhaal met veel actie. Een jonge jongen wordt zijn dorp uitgejaagd, hij moet lang rondzwerven voordat hij ergens een veilige plek vindt. En ook daar is het leven zwaar voor hem. Uiteindelijk gaat hij er weer op uit om zijn leven nog meer zin te geven.

Tijd:

‘The Witch’s Brat’ speelt zich af in de twaalfde eeuw. Het is de tijd waarin Engelse koningen heen en weer reizen tussen het Britse rijk en Frankrijk om daar strijd te voeren. Het land wordt bestuurd door landheren en de kerk (de Rooms-Katholieke Kerk) is zeer belangrijk. Gewone mensen hebben te gehoorzamen aan de landadel en aan de geestelijken. Het verhaal speelt zich af over een periode van een jaar of tien en het wordt chronologisch verteld.

Plaats:

De setting van ‘The Witch’s Brat’ is het zuiden van Engeland. Het verhaal begint in een dorpje in de Downs (een heuvellandschap ten zuiden van Londen). Daarna komt Lovel in een klooster in de buurt van de stad Winchester (in zuid-Engeland) terecht. Het laatste deel van de roman speelt zich af in Londen: in het gebied Smithfield, toen nog een landelijk gebied waar markten werden gehouden, nu een stadsdeel midden in de metropolis.

Verhaallijn:

De belangrijkste verhaallijn in ‘The Witch’s Brat’ is: zal het Lovel lukken om een zinvol leven te kunnen leiden?

Verteller:

De jeugdroman ‘The Witch’s Brat’ heeft een alwetende verteller. Deze vertelt het verhaal vanuit het perspectief van de jongen/jongeman Lovel.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘The Witch’s Brat’ zijn:
• Lovel: een jongeman met een kromme rug en een mismaakt been. Hij heeft zijn ouders al jong verloren en hij is het hulpje van een herder; hij woont samen met zijn oma. Als zij overlijdt jagen de mensen hem het dorp uit – een mismaakte zorgt voor veel ongeluk (denken zij). We volgen Lovel van zijn elfde tot ongeveer zijn twintigste jaar;
• Rahere: eerst ‘The King’s Jester / The King’s Jongleur’ – de nar van de koning, later een geestelijke (‘The Austin Canon’) die een klooster wil stichten.

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘The Witch’s Brat’ zijn:
In (de buurt van) het dorp van Lovel:
• Sir Richard d’Eresby: de landheer die alles in iedereen in het dorp bezit;
• Gyrth (een herder), de vrouw van Gyrth (bij wie Lovel in huis woont), Osric (de boer);
• A Swineherd: een varkenshouder die in de bossen van The Weald woont.
In het Benedictijner klooster ‘The (New) Minster (bij de stad Winchester):
• The Father Abbot: de abt, de leider van het klooster;
• Broeders van het klooster: Brother Eustace (de ziekenbroeder, ‘The Infirmarer’), Peter, Dominic (‘The Hospitaller’), Godwin, Anselm (‘The Precentor’, de bibliothecaris);
• Personeel in het klooster: Jehan (keukenhulp), Harding (de smid);
• De hond van Harding: Valiant.
In het klooster St Bartholomew (bij de stad Londen):
• Geestelijken: Master Alwyne, Brother Luke, Anders, Dominic, Sisters Ursula, Maudlin, Gertruda, Aldis;
• Personeel bij het (te bouwen) klooster: Beornfred (de meester metselaar), Nick Redpoll (een knecht met een stijf been), Serle (metselaar), Hal (de smid).

Website:

https://rosemarysutcliff.com/category/novels-stories-books/the-witchs-brat/

Film:

De jeugdroman ‘The Witch’s Brat’ is niet verfilmd.

Overig:

‘The Witch’s Brat’ is een mooi historisch verhaal. Alle karakters zijn fictief, behalve dat van Rahere, de nar van de koning. Als Rahere later toetreedt tot de Rooms-Katholieke Kerk, laat hij met het geld van de koning een klooster en een ziekenhuis bouwen: St Bartholomew’s Hospital. Dit ziekenhuis bestaat nog altijd (al meer dan 900 jaar) en het bevindt zich midden in de stad Londen (in het stadsdeel Smithfield).

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over Rosemary Sutcliff.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook de volgende romans kunnen lezen:
• The Prince and the Pauper van Mark Twain
• The Poacher’s Son van Rachel Anderson
• The Sleeping Sword van Michael Morpurgo

Citaat:

‘Come with me,’ Rahere said. ‘I’ll need your skill.’
All night long, as he drowsed and woke beside Brother Anselm’s bed, Lovel had been thinking of Rahere saying that. But now he felt as unprepared as though he had not thought of it at all; and two waves of feeling surged over him, so close upon each other that they were almost one. The first was a great lift of the heart, a longing to go with Rahere who had come back and whistled for him after all. The second was fear; fear of the world outside the Monastery walls, where men had driven him away with stones, for a witch’s brat, because he was made crooked instead of straight like other men. (p.59)

Vragen over het boek:

1. Waarom zou Rahere de onbelangrijke Lovel hebben uitgekozen als mogelijke hulp bij de bouw van zijn nieuwe klooster?
2. Wanneer zijn de monniken in Winchester overtuigd van de speciale kwaliteiten van Lovel?
3. Zoals Rahere Lovel helpt, zo helpt later Lovel iemand anders. Wie is dat en waarom doet Lovel dat volgens jou?
4. Wat vind je van de titel van het boek: ‘The Witch’s Brat’?