It was a great day for the city of Castel Rodriguez. The inhabitants, wearing their best clothes, were up by dawn. On the balconies of the grim old palaces of the nobles rich draperies were spread and their banners flapped lazily against the flagpoles. It was the Feast of the Assumption, August the fifteenth, and the sun beat down from an unclouded sky. There was a feeling of excitement in the air. For on this day two eminent persons, natives of the city, were arriving after an absence of many years and great doings had been arranged in their honour. One was Friar Blasco de Valero, Bishop of Segovia, and the other his brother Don Manuel, a captain of renown in the King's armies. There was to be a Te Deum in the Collegiate Church, a banquet at the Town Hall, a bullfight and when night fell fireworks. As the morning wore on more and more people made their way to the Plaza Mayor. Here the procession was formed to go out and meet the distinguished visitors at a certain distance from the city. It was headed by the civil authorities, then came the dignitaries of the Church and finally a string of gentlemen of rank. The throng lined the streets to watch it pass and then composed themselves to wait until the two brothers, followed by these important personages, should enter the city when the bells of all the churches would ring out their welcome.
In the Lady Chapel of the church attached to the Convent of the Carmelite nuns a crippled girl was praying. She prayed with passionate devotion before the image of the Blessed Virgin. When at last she rose from her knees she fixed her crutch more comfortably under her arm and hobbled out of the church. It had been cool and dark there, but when she came out into the hot breathless day the sudden glare for a moment blinded her. She stood and looked down at the empty square. The shutters of the houses round it were closed to keep out the heat. It was very silent. Everyone had gone to see the festivities, and there was not even a mongrel dog to bark. You would have thought the city was dead. She glanced at her own home, a small house of two storeys wedged between its neighbours, and sighed despondently. Her mother and her uncle Domingo, who lived with them, had gone with all the rest and would not be back till after the bullfight. She felt very lonely and very unhappy. She had not the heart to go home, so she sat down at the top of the steps that led from the church door to the plaza and put down her crutch. She began to cry. Then suddenly she was overcome with grief and with an abrupt gesture fell back on the stone platform and, burying her face in her arms, sobbed as though her heart would break. The movement had given the crutch a push, the steps were narrow and steep, and it clattered down to the bottom of them. That was the last misfortune; now she would have to crawl or slither down to fetch her crutch, for with her right leg paralysed she could not walk without it. She wept disconsolately.
Suddenly she heard a voice.
‘Why do you weep, child?’

© William Heinemann / Penguin Books, 1948/1967.

De zestienjarige Catalina Perez loopt met krukken: een paar jaar geleden kreeg ze een zwaar ongeluk. Haar vriendje maakte de verkering uit en Catalina gaat sindsdien als een ongelukkige kreupele door het leven: een man zal ze nooit krijgen en werken wordt ook niets.
Maar op een dag verandert haar leven compleet: Catalina ontmoet een vrouw die haar vertelt dat ze genezen kan worden wanneer ze gezegend wordt door een zoon van de edelman De Valero.
De ontmoeting met de maagd Maria – want die was het uiteraard – heeft opschudding veroorzaakt in de stad. En de burgers van de stad kijken reikhalzend uit naar de zoon van De Valero die Catalina genezen kan. Het probleem is echter dat die edelman drie zoons heeft: een vrome bisschop (Friar Blasco, de bisschop van Segovia), een succesvolle kapitein in het Spaanse leger (Don Manuel, een keiharde militair die in de Nederlanden vocht) en een simpele bakker die goed voor zijn ouders en voor zijn vrouw en kinderen zorgt (Don Martin, de bakker).
Het blijkt moeilijk te zijn om de zoon te vinden die Catalina genezen kan. En, mocht dat lukken, wat moet Catalina dan doen: uit dankbaarheid aan Maria in een klooster gaan, of alsnog trouwen met de ex-verloofde die haar in de steek liet toen ze gehandicapt raakte?

ERK Niveau:

C1

Schrijver:

William Somerset Maugham

Jaar van uitgave:

1948

Aantal pagina's:

239

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

1600-1700

Plaats van handeling:

Spanje, meerdere plaatsen (zoals de stad Segovia)

Bijzonderheden:

Een roman in 37 genummerde hoofdstukken.
In het Nederlands heet de roman eveneens ‘Catalina’.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

‘Catalina’ is een soort historische roman over Spanje.Maar het is ook een verhaal over macht en onmacht, over geloof en bijgeloof in het Spanje van de zeventiende eeuw. In het boek leer je veel over de arme mensen, de lagere en hogere adel, de kerk en de kloosters.

WAT MOET JE WETEN?

‘Catalina’ speelt zich af aan het begin van de zeventiende eeuw in Spanje. Het land is bijna failliet geraakt door de vele oorlogen: onder andere wordt er al meer dan veertig (!) jaar gevochten in Nederland. De Spaanse koloniën in Amerika worden bedreigd en er komt weinig goud en zilver en andere kostbaarheden uit dat werelddeel, oude adellijke geslachten hebben nog altijd de macht in het land en de meeste mensen hebben armoede.
En bij dat alles is de Rooms-Katholieke kerk oppermachtig: andersdenkenden (waaronder Islamieten, Protestanten en Joden) worden gearresteerd, gemarteld en gedood – op allerlei afschuwelijke manieren.

 

DE TAAL

De taal van ‘Catalina’ is soms lastig.
De schrijver gebruikt veel ironie. Daarnaast is hij heel uitvoerig in zijn beschrijvingen. Zo leer je veel over een land en over de gebruiken daar – vooral in de zeventiende eeuw – maar dat zorgt er ook voor dat de alinea’s vaak lang zijn.
De hoofdstukken zijn vaak kort.

DE TAAL EN HET VERHAAL

Qua taal is de roman regelmatig lastig.
Dat geldt zeker niet voor het verhaal zelf. Wel moet je even in het begin wennen aan de vele namen van de karakters (belangrijke en minder belangrijke) maar wanneer je die eenmaal kent lees je een mooi verhaal. Een verhaal over geschiedenis en over de (Rooms-Katholieke) kerk, over macht en over (bij)geloof.
Op basis van deze eigenschappen is ‘Catalina’ een boek met een literair niveau C 5d en een taal-(ERK-)niveau C1.

Schrijfstijl:

Het verhaal is mooi, maar soms wel enigszins omslachtig geschreven. Opvallend is de milde ironie waarin Maugham schrijft over macht, over geloof en over de hogere standen.

Actie:

‘Catalina’ bevat een verhaal met veel actie.

Tijd:

De gebeurtenissen in de roman spelen zich af in de jaren 1600-1700. Het was de tijd dat Spanje verarmd raakte door veel oorlogen – onder andere tegen Nederland (‘The Low Countries’).

Plaats:

De setting van ‘Catalina’ is een aantal steden in het binnenland van Spanje (zoals Segovia).

Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in ‘Catalina’: hoe zal het leven van de invalide Catalina verlopen en kan zij geholpen worden door de maagd Maria?

Verteller:

De roman heeft een auctoriale verteller.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘Catalina’ zijn:
• Catalina Perez: een 16-jarig meisje dat bij een ongeluk gehandicapt is geraakt. Zij loopt met krukken. Wanneer zij de maagd Maria heeft gezien doet deze een voorspelling over haar genezing. Catalina woont samen met haar moeder en oom onder armoedige omstandigheden;
• Friar Blasco de Valero, Bishop of Segovia: een hoge geestelijke die in Valencia en andere plaatsen carrière maakte. Nu is hij bisschop in Segovia. Friar Blasco is afkomstig van de lagere adel. Hij is heel vroom en doet alles voor de Rooms-Katholieke Kerk – ook wanneer hij daarvoor als inquisiteur mensen moeten laten martelen of doden;
• Doňa Beatriz, Prioress of the Carmelite Convent: een vrome dame uit de heel hoge adel. Zij koos al jong voor het leven als non en nu heeft ze haar eigen klooster;
• Don Manuel de Valero, Captain of the Spanish Army: de jongere broer van Friar Blasco. Een arrogante militair die jarenlang vocht in de Lage Landen (Nederland en België), onder andere onder Alva;
• Domingo Perez: de oom van Catalina. Hij werd priester en studeerde een tijdje. Maar door een ruig leven met veel drank en vrouwen raakte hij aan lager wal. Nu woont hij al jaren bij zijn zuster en nichtje. Catalina is heel erg op haar oom gesteld;
• Maria Perez: de moeder van Catalina, een naaister die met moeite zichzelf en haar dochter en broer in leven kan houden nadat haar man spoorloos verdween.

 

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘Catalina’ zijn:
• Diego Martinez, tailor: de 18-jarige (ex-)verloofde van Catalina. Hij maakte de verloving uit toen Catalina gehandicapt raakte. Hij is de enige zoon van een kleermaker en hij zal diens bedrijfje overnemen (met veel tegenzin, trouwens);
• Martin de Valero: de jongste broer van Blasco en Manuel. Hij trouwde beneden zijn stand: hij werd een eenvoudige bakker. Maar hij is een goede man (en een goede bakker) en hij zorgt goed voor vrouw en kinderen en voor zijn oude ouders;
• Consuelo de Valero: de echtgenote van Martin;
• Geestelijken: Father Vergara, Father Garcia, Father Antonio (de assistent van Friar Blasco), Father Baltasar, Don Baltasar Carmona (inquisitor), Doňa Ana de San Jose;
• Demetrios Christopoulos: een oude wijze Griek, een goede vriend van Friar Blasco;
• Don Miguel de Becedas, steward: de zaakwaarnemer van het klooster van Doňa Beatriz;
• A Knight and his Squire: een gestoorde man die denkt dat hij een ridder is. Hij wordt vergezeld (en beschermd) door zijn bediende. Uiteraard worden hier Don Quichot en zijn knecht Sancho Panza bedoeld;
• Actors: Alonso Fuentes (company owner and playwright), Mateo, Rosalia Vazquez.

Website:

https://gutenberg.ca/ebooks/maughamws-catalina/maughamws-catalina-00-h.html

Film:

‘Catalina’ is niet verfilmd.

Overig:

‘Catalina’ is de twintigste – en laatste – roman van William Somerset Maugham.

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over William Somerset Maugham.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• The Small Miracle van Paul Gallico
• Helena van Evelyn Waugh
• Monsignor Quixote van Graham Greene

Citaat:

The Prioress allowed a few days to elapse so that the news might be spread that if Catalina was moved by the spirit of God to take the veil she would be received into the convent of the Carmelites. It was received with gratification. There was a general agreement that such a step would redound to the glory of the city and it was eminently fitting that the girl should take it. It was scarcely decent that the recipient of such a prodigious grace should become the wife of a tailor. The mistress of novices accomplished her particular mission with success. She saw Maria Perez again and warned her to deal tactfully with her daughter, not to press her, but when occasion arose to compare the peace and security of a religious life with the dangers, hardships and toils of the married state. (p.157)

Vragen over het boek:

1. Welke wonderen vinden plaats rond Catalina?
2. Wat vind je van de keuze die Catalina maakt?
3. In hoeverre is Doňa Beatriz oprecht in haar handelen?
4. In hoeverre is Friar Blasco oprecht in zijn handelen?