I. And in that time were Strange Happenings: the Air moved harshly, the Warmth of the Sky grew Less, on some mornings the tops of puddles grew Hard and Cold.
II. And the nomes said unto one another, What is this Thing?
From ‘The Book of Nome’, Quarries Chap. 1, v. I–II

‘Winter,’ said Masklin firmly. ‘It's called winter.’
Abbot Gurder frowned at him.
‘You never said it would be like this,’ he said. ‘It's so cold.’
‘Call this cold?’ said Granny Morkie. ‘Cold? This ain't cold. You think this is cold? You wait till it gets really cold!’ She was enjoying this, Masklin noticed; Granny Morkie always enjoyed doom - it was what kept her going. ‘It'll be really cold then, when it gets cold. You get real frosts and, and water comes down out of the sky in frozen bits!’ She leaned back triumphantly. ‘What d'you think to that, then? Eh?’
‘You don't have to use baby talk to us.’ Gurder sighed. ‘We can read, you know. We know what snow is.’
‘Yes,’ said Dorcas. ‘There used to be cards with pictures on, back in the Store. Every time Christmas Fayre came around. We know about snow. It's glittery.’
‘You get robins,’ agreed Gurder.
‘There's, er, actually there's a bit more to it than that,’ Masklin began.

© Penguin Random House Company / Doubleday, 1990

Masklin en zijn nomes zijn terechtgekomen in een verlaten kolenmijn. Het is er aangenaam droog en betrekkelijk veilig, maar om aan voedsel te komen zullen de nomes zo nu en dan naar buiten moeten gaan om te jagen, voedsel te verbouwen of te oogsten. Veel (met name oudere) nomes hebben heimwee naar het paradijselijke warenhuis ‘Arnold Bros (est.1905)’: daar was alles in overvloed aanwezig. Ook het weer valt hen zwaar tegen: soms is het koud, soms regent het en sneeuw is helemaal niet prettig en wollig (zoals de kunstsneeuw in het warenhuis).
Als er mensen in de mijn komen om te onderzoeken of deze weer in gebruik kan worden genomen, beseft Masklin dat het toch niet een definitieve woonplaats voor de nomes kan zijn. Hij zal moeten onderzoeken of er alsnog een mogelijkheid is om terug te gaan naar die geheimzinnige planeet waar de nomes ooit vandaan kwamen …

ERK Niveau:

B2

Schrijver:

Terry Pratchett

Jaar van uitgave:

1990

Aantal pagina's:

150

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

Een fantasietijd

Plaats van handeling:

GB, vooral in een kolenmijn

Bijzonderheden:

Een fantasyroman in 15 genummerde hoofdstukken

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

Als je houdt van fantasy gekoppeld aan science fiction dan is ‘Diggers’ een prima keuze voor jou. Het verhaal gaat over een soort minikabouters: mannetjes en vrouwtjes van zo’n 10  centimeter lang. Maar dan wel kabouters die nogal veel van mensen hebben.

WAT MOET JE WETEN?

Voor het begrijpen en waarderen van ‘Diggers’ heb je niet zo veel specifieke kennis nodig. Wel is het handig wanneer je begrijpt dat dit een soort fabel is: de nomes lijken net mensen, compleet met rangen en standen, met godsdiensten en gelovigen, met bijgeloof en gewoonten, met moed en lafheid.
Ook zijn er duidelijke verwijzingen naar de Bijbel: ‘The Book of Nome’, de fragmenten uit het heilige boek van de nomes, lijkt wel heel veel op fragmenten uit het Oude Testament; en de uittocht uit het warenhuis en uit de kolenmijn lijken veel op de uittocht van het joodse volk uit Egypte (geleid door Moses).
Het verhaal leert je tenslotte iets over het leven en over hoe je je zou kunnen gedragen.

DE TAAL

De woorden en de zinnen in ‘Diggers’ zijn tamelijk lastig. Terry Pratchett gaat uit van goede lezers, ook wanneer het jonge lezers zijn. Zijn woorden zijn soms moeilijk en soms hebben ze een dubbele betekenis.
De alinea’s en de hoofdstukken zijn vrij kort en er zijn veel dialogen.

DE TAAL EN HET VERHAAL

De taal van ‘Diggers’ is soms nogal moeilijk; je moet echt wel goed Engelstalige teksten kunnen lezen als je dit verhaal goed wilt begrijpen.
En het is een bijzonder verhaal. Op het eerste gezicht lijkt het een beetje kinderachtig, zo’n avontuur over kleine kaboutertjes. Maar niets is minder waar: het verhaal gaat over een soort mensen (maar dan heel kleine), over buitenaards leven, over geloof en bijgeloof, over pessimisme en optimisme, over dikdoenerij en eerlijk zijn, over gevaren en over overleven.
Op basis van deze eigenschappen is ‘Diggers’ een boek met een literair niveau B 3b en een taal-(ERK-)niveau B2.

Schrijfstijl:

Qua schrijfstijl is ‘Diggers’ vaak moeilijk. Mr Pratchett gebruikt veel ironie en veel van zijn verhalen hebben dubbele bodems. Zo wordt bijvoorbeeld het warenhuis gezien als het paradijs dat verlaten moest worden (of als de Oudtestamentische vleespotten van Egypte). De nomes zelf hebben veel onderlinge twisten en ze hebben hun eigen (bij)geloof, compleet met een soort profeet en de vrees voor grote monsterachtige machines.

Actie:

De jeugdroman ‘Diggers’ is een verhaal met veel actie. Het verhaal volgt een zoektocht van een groepje minikabouters op weg naar een veilig thuis. Dat thuis denken ze gevonden te hebben in een verlaten kolenmijn. Maar wanneer er hoe langer hoe meer mensen (nieuwe mijnwerkers, bijvoorbeeld) terugkeren naar de mijn, begrijpen ze dat ze opnieuw naar een veilige plek zullen moeten zoeken: een plek waar ze voorgoed veilig kunnen zijn.

Tijd:

De fantasyroman ‘Diggers’ gaat over een fantasietijd. Die tijd lijkt overigens verdacht veel op onze tijd. Er wordt gesproken over computers en technologische, vernuftige apparaten: de andere wereld waar de nomes weinig vanaf weten (de wereld van ‘The Thing’) is een wereld die veel moderner en veel geavanceerder is dan de onze.
Het verhaal speelt zich af over een periode van een aantal weken en het wordt chronologisch verteld.

Plaats:

De young adult novel ‘Diggers’, speelt zich voornamelijk af in een verlaten kolenmijn. De nomes zijn hier terechtgekomen na hun vlucht (met een vrachtwagen) uit het warenhuis, ‘Arnold Bros (est. 1905)’. De kolenmijn bevindt zich ergens op het platteland niet ver van het warenhuis in het stadje Blackbury, een denkbeeldig Engels plaatsje (dat ook voorkomt in Terry Pratchetts Johnny Maxwell Trilogy).

Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in ‘Diggers’: zullen de nomes erin slagen om een veilige woonplaats te krijgen in de mijn? En als dat niet het geval is – waar moeten ze dan naar toe?

Verteller:

De roman ‘Diggers’ heeft een alwetende verteller. Deze vertelt het verhaal vanuit het perspectief van Masklin, en later ook vanuit de perspectieven van Grimma en Dorcas.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘Diggers’ zijn:
• Masklin: de officieuze leider van de nomes. Hij zorgt goed voor zijn groep: eten zoeken, de oudjes beschermen, een veilige woonplek vinden. Hij is ondernemend en dapper;
• Grimma: een 3-jarige vrouwtjesnome. Zij helpt Masklin meestal, maar ze kijkt ook wel heel kritisch naar wat hij doet. Ze is tevens de beste lezer van alle nomes; daarom heeft ze ook een schooltje gesticht voor de jonge nomes.

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘Diggers’ zijn:
De nomes. Ze zijn heel klein (ze kunnen door de muizengaten in een warenhuis kruipen, bijvoorbeeld); ze zijn slechts 10 centimeter lang. Ook worden ze niet zo oud: de nomes zijn al bejaard vanaf een jaar of acht. Nomes lijken veel op mensen: niet alleen in hun gedrag en in de omgang met elkaar, maar ook lichamelijk. Ze zijn alleen vaak nogal gezet (in verhouding zijn ze eigenlijk nog dikker dan een sumo worstelaar). Sommige nomes – zoals de groep van Masklin) woonden oorspronkelijk in de gevaarlijke wereld van Outside; anderen – zoals de ongeveer 2000 nomes: de groepen van de Haberdasheri, Ironmongri, Stationeri, del Icatessen, Klothians – woonden Inside, in het warenhuis van ‘Arnold Bros (est. 1905)’. Gezamenlijk zijn ze gevlucht en ze wonen nu met zijn allen in een kolenmijn. In deze mijn zijn nieuwe groepen ontstaan, gebaseerd op hun Grote Reis: The Council of Drivers en The Passengers, maar er is ook een Quarry Council (de groep die verantwoordelijk is voor het reilen en zeilen in de mijn):
• Granny Morkie: een bejaarde nome. Zij is een dappere oude dame, die zich eigenlijk heel goed thuisvoelt in de ruige natuur met haar wilde dieren en het barre klimaat. Soms jaagt ze de andere nomes wel eens de stuipen op het lijf met haar sterke verhalen over vroeger;
• Angalo de Haberdasheri: een ondernemende jongeling, zoon van de leider van de Haberdasheri. Hij heeft zich ontwikkeld tot een ondernemende nome die niet bang te maken is;
• Dorcas del Icatessen: een oudere (bijna 7 jaar oude), slordig geklede nome. Hij is iemand die allerlei dingen uitzoekt en uitvindt (vooral technische dingen);
• Abbott Gurder: de jonge geestelijke leider. Hij heeft een rotsvast geloof in ‘Arnold Bros (est. 1905)’; dat zal ook wel moeten – anders verliest hij zijn autoriteit bij de andere nomes;
• Nisodemus: een geestelijk, de assistent van Abbott Gurder. Hij is veel fanatieker dan de Abbott en hij verwacht hel en verdoemenis wanneer de nomes niet langer alle vertrouwen in ‘Arnold Bros (est. 1905)’ hebben;
• Sacco: een ijverige nome die zich goed heeft aangepast aan de nieuwe wereld;
• Nooty Kiddies Klothes: de partner van Sacco;
• The Thing: een zwarte doos die tot leven komt wanneer hij in de buurt van elektriciteit komt (en dus opgeladen kan worden). Van zichzelf zegt hij: ‘I am the Flight Recorder and Navigation Computer of the starship Swan. I have many functions. My current major function is to guide and advise those nomes shipwrecked when their scout ship crashed here fifteen thousand years ago.’;
• Big John: een monster dat door Dorcas verzorgd wordt (en dat een belangrijke rol in het verhaal zal spelen).

Website:

http://www.terrypratchettbooks.com/book/the-bromeliad-trilogy-truckers-diggers-wings/

Film:

De jeugdroman ‘Diggers’ is verfilmd als animatiefilm door de BBC. Een verfilming voor de bioscoop stond wel gepland, maar deze is tot nu toe nog niet gemaakt.

Overig:

De jeugdroman ‘Diggers’ is het tweede boek uit ‘The Bromeliad Trilogy’, ook wel ‘The Nome Trilogy’ of ‘The Book of Nomes’ genaamd.
‘The Bromeliad Trilogy’ / ‘The Nome Trilogy’ bestaat uit de delen:
• Truckers
• ‘Diggers’
• Wings

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over Terry Pratchett.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• Wings van Terry Pratchett (deel III uit ‘The Bromeliad Trilogy’)
• Artemis Fowl and the Lost Colony van Eoin Colfer
• The Hobbit van J.R.R. Tolkien

Citaat:

If you climbed high enough, you could see that inside it, held with its glistening petals, was a pool of water. And from the depths of the pool, little yellow frogs stared up at the nomes.
‘Have you any idea what it is?’ said Sacco.
Dorcas smiled. ‘Masklin’s found out that it’s a good idea to send a girl flowers,’ he said. ‘And I think everything’s all right.’ He glanced at Grimma.
‘Yes, but what is it?’
‘I seem to remember it’s called a bromeliad,’ said Dorcas. (p.340)

Vragen over het boek:

1. Waarom verlaten Masklin, Angalo en Gurder op een gegeven moment de mijn?
2. In welk opzicht lijkt deze roman op het beroemde oude verhaal over Gulliver?
3. In de loop van het verhaal verandert het humeur van Grimma een beetje. Hoe verandert het en waarom gebeurt dat?
4. Technologie speelt een belangrijke rol in de roman. Geef hiervan een drietal voorbeelden.