I will begin the story of my adventures with a certain morning early in the month of June, the year of grace 1751, when I took the key for the last time out of the door of my father’s house. The sun began to shine upon the summit of the hills as I went down the road; and by the time I had come as far as the manse, the blackbirds were whistling in the garden lilacs, and the mist that hung around the valley in the time of the dawn was beginning to arise and die away.
Mr Campbell, the minister of Essendean, was waiting for me by the garden gate, good man! He asked me if I had breakfasted; and hearing that I lacked for nothing, he took my hand in both of his and clapped it kindly under his arm.
‘Well, Davie, lad,’ said he, ‘I will go with you as far as the ford, to set you on the way.’ And we began to walk forward in silence.
‘Are ye sorry to leave Essendean?’ said he, after awhile.
‘Why, sir,’ said I, ‘if I knew where I was going, or what was likely to become of me, I would tell you candidly. Essendean is a good place indeed, and I have been very happy there; but then I have never been anywhere else. My father and mother, since they are both dead, I shall be no nearer to in Essendean than in the Kingdom of Hungary, and, to speak truth, if I thought I had a chance to better myself where I was going I would go with a good will.’
‘Ay?’ said Mr. Campbell. ‘Very well, Davie. Then it behoves me to tell your fortune; or so far as I may. When your mother was gone, and your father (the worthy, Christian man) began to sicken for his end, he gave me in charge a certain letter, which he said was your inheritance. ‘So soon,’ says he, ‘as I am gone, and the house is redd up and the gear disposed of’ (all which, Davie, hath been done), ‘give my boy this letter into his hand, and start him off to the house of Shaws, not far from Cramond. That is the place I came from,’ he said, ‘and it’s where it befits that my boy should return. He is a steady lad,’ your father said, ‘and a canny goer; and I doubt not he will come safe, and be well lived where he goes.’’
‘The house of Shaws!’ I cried. ‘What had my poor father to do with the house of Shaws?’

© Sphere Books Limited, 1886/1972.

Wanneer de ouders van David Balfour overleden zijn besluit hij op zoek te gaan naar zijn verdere familie: zijn vader zei dat hij uit een rijke, adellijke familie stamt.
Maar dat valt tegen. Wanneer David een paar dagen later bij het kasteel van zijn oom aankomt blijkt dat een chagrijnige, krenterige oude kerel te zijn. Bovendien doet de oude man zijn best om David uit de weg te ruimen.
En dat lijkt te lukken, maar op een wel heel onverwachte manier. David wordt ontvoerd op een schip met een nare kapitein die hem in de Nieuwe Wereld als slaaf wil verkopen.
Toevallig komen ze in contact met een Schotse strijder, een Highlander, Alan Breck. David wantrouwt hem: hij is één van de Stewarts, aartsvijanden van de clan van de Campbells waartoe Alan Balfour behoort.
Toch zal hij met Alan moeten samenwerken. Tenminste, wanneer hij in leven wil blijven …

ERK Niveau:

B2

Schrijver:

Robert Louis Stevenson

Jaar van uitgave:

1886

Aantal pagina's:

217

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

1750-1800

Plaats van handeling:

UK, Scotland, ergens in de buurt van Edinburgh en in de Highlands (inclusief enkele eilanden).

Bijzonderheden:

Een roman in 30 getitelde hoofdstukken.
In het Nederlands heet de roman ‘Ontvoerd’.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

De avonturenroman ‘Kidnapped’ is tevens een soort historische roman. Als lezer kom je veel te weten over de Schotse geschiedenis, met name die van de periode 1750-1800. Er waren vaak kleine en grotere oorlogen in Schotland en in deze jaren was het niet anders. Clans vochten tegen clans, al of niet gesteund door Engelsen of Fransen.

WAT MOET JE WETEN?

‘Kidnapped’ is één van de romans die Robert Louis Stevenson voor jongeren (vooral: jongens) schreef. Stevenson, een geboren en getogen Schot, die heel veel genres in de literatuur beheerste, was erg begaan met de bevolking van Schotland en hun vrijheidsstrijd. En daar schrijft hij onder andere over in ‘Kidnapped’.

DE TAAL

De taal van ‘Kidnapped’ is vaak lastig, met name voor een jongere lezer. Het boek is spannend, maar er worden vaak moeilijke woorden gebruikt. En dan zijn er ook nog veel Schotse woorden die je lang niet altijd kent. (Sommige kun je echter wel raden: ‘the kirk’, ‘Do you ken him?’)
De alinea’s en de hoofdstukken zijn van een gemiddelde lengte.

DE TAAL EN HET VERHAAL

Qua taal is de roman moeilijk – vooral vanwege de Schotse woorden en vanwege de ouderdom van de roman (hij kwam in 1886 uit).
Dat moet je niet weerhouden om het verhaal te lezen. Het is een spannend verhaal dat je veel leert over de Schotse vrijheidsstrijd en de Schotse geschiedenis. Je komt te weten hoe die clans allemaal tegen elkaar vochten: soms met hulp van de Engelsen, soms met hulp van de Fransen.
Op basis van deze eigenschappen is ‘Kidnapped’ een boek met een literair niveau B 4d en een taal-(ERK-)niveau B2.

Schrijfstijl:

Het boek is spannend geschreven, een typische avonturenroman, met veel aandacht voor de (Schotse) geschiedenis.

Actie:

De avonturenroman ‘Kidnapped’ bevat een verhaal met heel veel actie.

Tijd:

De gebeurtenissen in de roman spelen zich af in de jaren 1750-1800. Ze spelen zich af over een periode van enkele maanden, ongeveer in het jaar 1750. Schotland is verdeeld: de noordelijke Highlands steunen vaak de ‘Jacobites’ (en de Franse koning) terwijl de zuidelijke Lowlands pro-Engels (King George) zijn.

Plaats:

De setting van ‘Kidnapped’ is Schotland en voornamelijk de Scottish Highlands, het noordwestelijk gelegen gebied – vooral langs de kust bij de vele eilanden (zoals Mull en Iona). David trekt van zijn huis in het zuidoosten van Schotland (in de Lowlands) via Edinburgh naar de zee. En later via de eilanden loopt hij weer terug naar de stad Stirling in het zuiden.

Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in ‘Kidnapped’: zal het David lukken om zijn erfdeel te bemachtigen (en het leven te behouden)?

Verteller:

De roman heeft een ik-verteller wat regelmatig zorgt voor een onbetrouwbaar perspectief.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘‘Kidnapped’ zijn:
• David Balfour, David Campbell of the House of Shaws: de ik-verteller, een 17-jarige Schotse jongeman die na de dood van zijn ouders op zoek gaat naar zijn adellijke familieleden. David Balfour behoort als Lowlander bij de clan van de Campbells, de aartsvijanden van Hooglandse clans zoals de Stewarts. David spreekt alleen Engels (maar uiteraard wel met een Schots accent);
• Alan Breck (Stewart): een Schotse vrijheidsstrijder die onder de Franse koning vocht (vaak tegen de Engelsen). Als lid van de Stewarts en als vrijheidsstrijder voor de Highlanders is hij een tegenpool van David. Alan spreekt vloeiend Gaelic, de oude taal van de (Keltische) Highlanders.

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘‘Kidnapped’ zijn:
• Mr Campbell, minister: de dominee van het dorpje waar David opgroeide;
• Ebenezer Balfour, Esq., of Shaws: de oom van David, een broer van diens overleden vader;
• Jennet Clouston: een bewoner uit de regio;
• Bemanning van het zeilschip ‘Covenant’: Captain Hoseason (captain), Ransome (cabin boy), Mr Shuan (first mate/officer), Mr Riarch (second mate/officer);
• Mr Rankeillor, lawyer: de advocaat van de familie Balfour. Zijn assistent (‘clerk’) heet Torrance;
• Jacobites: Colin Campbell (‘The Red Fox’), Mungo (lawyer);
• Bewoners van The Highlands: Hector Maclean, Duncan Mackiegh (blind preacher), Neil Roy Macrob (skipper), Henderland (evangelist), James Stewart of the Glens (familie van Alan Breck), Mrs Stewart (diens echtgenote), John Breck Macoll (tenant), Cluny Macpherson (head of a clan), Mrs Maclaren (hostess), Duncan Dhu (host), Robert Oig (freedom fighter).

 

Website:

https://www.theguardian.com/childrens-books-site/2014/dec/17/review-robert-louis-stevenson-kidnapped

Film:

‘Kidnapped’ is verfilmd, samen met de vervolgroman ‘Catriona’ als BBC-serie met de titel ‘David & Catriona’. Verder werd er veel speelfilms en TV-serie van de roman gemaakt in de loop der jaren.

Overig:

‘Kidnapped’ was oorspronkelijk bedoeld als boek voor jongeren, maar de taal is daar zeker te moeilijk voor.
‘Kidnapped’ en het vervolg, ‘Catriona’, horen bij elkaar, maar ze kunnen ook los van elkaar worden gelezen.

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over Robert Louis Stevenson.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• Catriona van Robert Louis Stevenson
• Ribbon of Fire van Alan Campbell MaClean
• An Edinburgh Reel van Iona MacGregor

Citaat:

‘I would have to ken, for instance, what ye gave Hoseason at the first off-go?’
‘Hoseason?’ cried my uncle, struck aback. ‘What for?’
‘For kidnapping David,’ says Alan.
‘it’s a lee, it’s a black lee!’ cried my uncle. ‘He was never kidnapped. He leed in his throat that tauld you that. Kidnapped? He never was!’ (p.211)

Vragen over het boek:

1. Waarom vertrekt David naar zijn oom?
2. Wat is Captain Hoseason van plan met David?
3. Wat zijn de goede en wat zijn de minder goede eigenschappen van Alan Breck?
4. Krijgt David het erfdeel waar hij recht op heeft? Welke list wordt daarvoor bedacht?