It was a warm spring night when a fist knocked at the door so hard that the hinges bent.
A man opened it and peered out into the street. There was mist coming off the river and it was a cloudy night. He might as well have tried to see through white velvet.
But he thought afterwards that there had been shapes out there, just beyond the light spilling out into the road. A lot of shapes, watching him carefully. He thought maybe there'd been very faint points of light …
There was no mistaking the shape right in front of him, though. It was big and dark red and looked like a child's clay model of a man. Its eyes were two embers.
'Well? What do you want at this time of night?'
The golem handed him a slate, on which was written:
WE HEAR YOU WANT A GOLEM.
Of course, golems couldn't speak, could they?
'Hah. Want, yes. Afford, no. I've been asking around but it's wicked the prices you're going for these days …'
The golem rubbed the words off the slate and wrote:
TO YOU, ONE HUNDRED DOLLARS.
'You're for sale?'

© Penguin Random House Company, 1996

Ergens in Ankh-Morpork, de grootste stad van de Discworld, wordt een golem te koop aangeboden. Voor weinig geld. Dat is bijzonder: golems worden niet meer gemaakt, zij zijn in de loop der jaren nogal kostbaar geworden.
Elders in de stad wordt een oude, vriendelijke geestelijke vermoord. En even later een oude, even vriendelijke curator van het plaatselijke dwergenbroodmuseum. Vreemd …
Sir Samuel Vimes (Vimes voor zijn vrienden) laat zijn City Watch alles uitzoeken. Hij schakelt allerlei minderheidsgroepen in: dwergen, gargoyles, weerwolven, trollen. En zelf doet hij ook heel graag mee. Vooral nadat hij ontdekt heeft dat de tiran van de stad, Lord Vetinari, bijna vergiftigd is. Of was het iets anders dan gif wat de Patrician binnenkreeg?

ERK Niveau:

C1

Schrijver:

Terry Pratchett

Jaar van uitgave:

1996

Aantal pagina's:

415

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

Een fantasietijd

Plaats van handeling:

Discworld, de stad Ankh-Morpork

Bijzonderheden:

Een fantasyroman zonder hoofdstukken.
In het Nederlands heet het boek ‘Lemen voeten’.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

De fantasyroman ‘Feet of Clay’ is de derde roman over de politiemacht van Ankh-Morpork, de City Watch. Opnieuw gaat het niet alleen maar over politiespeurwerk, maar ook over minderheden in de stad (en bij de politie) en over de grotestadsproblematiek.

WAT MOET JE WETEN?

Voor het waarderen van ‘Feet of Clay’ heb je weinig specifieke kennis nodig. Eén van de belangrijkste minderheidsgroepen in dit verhaal is de golem. Golem komen zelden voor in oude volksverhalen, maar er is toch het een en ander over hen bekend. De golem is een door mensen gemaakt (en op mensen gelijkend) wezen. Het is gemaakt van klei en het is dus een gekleide pop. Maar daar beginnen de problemen. Mensen die op mensen gelijkende beelden hebben gemaakt zouden het geweldig vinden wanneer zo’n beeld tot leven zou komen. De mens als God …
En laat dat nu gebeuren in deze roman: de golems komen tot leven …

DE TAAL

De woorden en de zinnen in ‘Feet of Clay’ zijn van een pittig niveau, zoals altijd bij Terry Pratchett. Er liggen veel onderliggende betekenissen in het verhaal: ironie en satire voeren de boventoon als machthebbers, dikdoeners en patsers worden beschreven.
De alinea’s zijn van een gemiddelde lengte. Hoofdstukken zijn er niet, wel zo nu en dan witregels. Er zijn veel dialogen.

DE TAAL EN HET VERHAAL

De taal van ‘Feet of Clay’ is soms lastig, vooral door de stijlfiguren die gebruikt worden.
Het verhaal is opnieuw origineel. Het heeft een hoog tempo, er zijn heel veel (woord)grappen en er zijn veel sprookjes-, fabel-, mythe– en legende-elementen.
Op basis van deze eigenschappen is ‘Feet of Clay’ een boek met een literair niveau C 5a en een taal-(ERK-)niveau C1.

Schrijfstijl:

Het verhaal ‘Feet of Clay’ zit vol ironie en satire. Er zijn veel elementen van andere verhaalvormen: de legende, de mythe, het sprookje, het volksverhaal.

Actie:

De fantasyroman ‘Feet of Clay’ is een verhaal met veel actie. Het begint al vrij snel met twee moorden en vanaf dat moment buitelen de gebeurtenissen over elkaar heen.

Tijd:

‘Feet of Clay’ speelt zich af in een fantasietijd.

Plaats:

De setting van ‘Feet of Clay’ is de belangrijkste stad van de Discworld, Ankh-Morpork.

Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in ‘Feet of Clay’: wie heeft de moorden gepleegd en wat hebben die moorden met de golems in de stad te maken?

Verteller:

De roman ‘Feet of Clay’ heeft een auctoriale verteller.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘Feet of Clay’ zijn:
Leden van de City Watch of Ankh-Morpork:
• Commander Sir Samuel (‘Sam’) Vimes, Ankh-Morpork City Guard: het hoofd van de Night Watch; een cynische leider van de Watch. Tegenwoordig is hij getrouwd (met Lady Sybil) en in de adelstand verheven). Maar zijn hart blijft bij het aloude politiehandwerk;
• Captain Carrot Ironfoundersson: een belangrijke diender binnen de Watch. Hij is opgegroeid bij de dwergen in de bergen. Hij is oersterk, onkreukbaar en bijzonder plichtsgetrouw. Hij is van zeer hoge adel. Veel gevoel voor ironie heeft hij niet – maar des te meer voor rechtvaardigheid;
• Sergeant Angua: een agent die verschillende, soms bedreigende, vermommingen kan aannemen; Angua is een weerwolf;
• Sergeant Fred Colon: een dikke en vrije luie agent van de Watch;
• Sergeant Detritus: een trol. Veel inwoners van Ankh Morpork zien hem als ‘de’ trol: hij is echt enorm (maar heeft hersens ter grootte van een walnoot);
• Corporal Cheery (‘Cheri’) Littlebottom: een pas aangestelde agent / agente. Cheery is een dwerg uit Uberwald, maar ook een alchemist, vertrouwd met allerlei stoffen;
• Corporal Nobby Nobbs: een agent en kruimeldief. Maar ook een vreemde man (nou ja, man …), die iedereen de kriebels geeft;
• Constable Visit (a.k. to himself a. Visit-The-Infidel-With-Explanatory-Pamphlets): een nogal religieus fanatieke agent;
• Constable Downspout: een oplettende, nauwelijks opvallende surveillanceagent (een gargoyle).
Verder:
• Lord Havelock Vetinari: the Patrician. Ooit afgestudeerd aan The Assassin’s Guild, nu de (vaak) onbetwiste leider van Ankh-Morpork.

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘Feet of Clay’ zijn:
Gildemeesters:
• Mr Boggis: het hoofd van het machtigste gilde van Ankh Morpork, The Thieves’ Guild;
• Dr Downey: head of the Guild of Assassins;
• Mrs Rosemary Palm: head of the Guild of Seamstresses;
• Mr Gerhardt Sock: head of the Butchers’ Guild, de hoofdslachter van het abattoir;
• Mr Potts: head of the Bakers’ Guild;
• Mr Slant: President of the Guild of Lawyers (een zombie);
• Doc Pseudopolis: head of the Guild of Gamblers;
• Queen Molly of the Beggars’ Guild: een hoofd bedelares.
Werknemers van The Ankh-Morpork Royal college of Heralds:
• Dragon King of Arms: de baas van het college, een vampier;
• Herald Croissant Rouge Pursuivant;
• Herald Pardessus Chatain Pursuivant.
Anderen:
• Father Tubelcek: een geestelijke;
• Willikins: de bediende van Sir Samuel. Willikins heeft geen voornaam;
• Mr Hopkinson: de curator van het Dwarf Bread Museum;
• Trollen: Clinkerbell (drugsvervaardiger), Igneous (pottenbakker);
• Golems: Dibbuk (metaalbewerker), Dorfl (een slachter);
• Mr Ironcrust: een dwerg;
• Arthur Carry: een kaarsenmaker;
• Dr James Folsom (‘Doughnut Jimmy’): een paardendokter;
• Bezoekers en werknemers van café Biers: Igor (barman), Shlitzen (een bogeyman);
• Ron: de barman van The Mended Drum;
• Mr Cheese: de barman van The Bucket;
• Zwervers: Duck Man, Coffin Henry, Arnold Sideways, Fould Ole Ron (en hun terrier);
• Mr Stronginthearm (a.k.a. Thomas Smith): eigenaar van Stronginthearm’s Iron Founders, Beaters and General Forging, een metaalbedrijf;
• Personeel van Lord Vetinari: Mr Drumknott (persoonlijk secretaries van Lord Vetinari), Mildred Easy (dienstmeid);
• Mr Gimlet: eigenaar van Gimlet’s Hole Food Delicatessen;
• Wee Mad Arthur: de officiële rattenvanger en –handelaar (een gnome);
• Lady Selachii: een adellijke dame uit Ankh-Morpork;
• Cut-Me-Own-Throat Dibbler: een handelaar in van alles en nog wat, een koopman aan de zelfkant van Ankh Morpork.

Website:

https://www.terrypratchettbooks.com/book/feet-of-clay/ 

Film:

De roman ‘Feet of Clay’ is niet verfilmd.

Overig:

De fantasyroman ‘Feet of Clay’ is de derde roman over de Ankh-Morpork City Watch. De eerdere twee romans die over deze politiemacht gingen, waren:
• Guards! Guards!
• Men at Arms

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over Terry Pratchett.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• Hogfather van Terry Pratchett
• Frankenstein van Mary Wollstonecraft
• Wilt van Tom Sharpe

Citaat:

He sighed. ‘This is getting worse,’ he said. ‘Does anyone know how many golems there are in the city?’
‘No,’ said Carrot. ‘Hard to find out. No one’s made any for centuries, but they don’t wear out.’
‘No one makes them?’
‘It’s banned, sir. The priests are pretty hot on that, sir. They say it’s making life, and that’s something only gods are supposed to do.’ (pp.174-175)

Vragen over het boek:

1. Waarom worden de golems zo goedkoop aangeboden?
2. Wie is verantwoordelijk voor het vergiftigen van Lord Vetinari?
3. Welke dilemma’s laten Angua en Littlebottom zien als het gaat over de City Watch?
4. Hoe kwam het dat Nobby Nobbs van adel leek te zijn?