Before, there was a kraal in the mountains of northern Natal, where the frost lay white in the winter and the sun dreamed slow in the summer. Mubi, who had his name because he was so very ugly (and ‘Mubi’ means ‘very ugly man’), was grandfather, and father, to a family here. In the beginning it was good and the mealies grew high and green, but then came the time of no rain when the young men left to find work in the cities, because there was not enough food. Some of them did not come back, and Mubi’s son was one of those, but he left behind a grandson for Mubi; a boy called Mponyane, whom the old man loved.
Before, there was a village in the valley, where the black dust from the coal blew in at every crack in the windows and the men were grey from the workings when they came up to the light once again. Here there lived a woman who knew much trouble and whose own people had turned against her, with hate in their minds. She had no man to protect her, but two children, who brought strength to her heart; a boy whose name was Frank, and a girl called Cecily.

© Random Century Children’s Books / Red Fox, 1995

Mponyane is doofstom. Zijn ouders zijn overleden en hij woont bij zijn opa, Mubi. Maar die opa is oud en zwak en hij kan niet langer voor Mponyane zorgen. Mubi brengt zijn kleinzoon naar Kra Saunderson, een blanke vrouw die altijd veel voor Mubi en zijn familie gedaan heeft.
Kra neemt Mponyane in huis, ondanks haar armoede en haar problemen. Haar man Etienne zit al meer dan een jaar in de gevangenis en hij moet nog zeker drie jaar vastzitten. Hij werd beschuldigd van een ongeluk in de mijn waar hij werkte en van het stelen van veel geld uit de kas van die mijn. Sindsdien wordt Kra, haar dochter Cecily en haar zoontje Frank met de nek aangekeken. Frank wordt vaak gepest op school.
Ondanks zijn handicap sluit Mponyane vriendschap met Frank. Ze begrijpen elkaar wonderwel en ze worden elkaars bloedsbroeders. Mponyane besluit Frank door dik en dun te steunen, ongeacht de problemen waarin deze verzeild raakt. En die problemen komen er zeker: gifslangen, pestende scholieren, armoede en noodweer …

ERK Niveau:

A2

Schrijver:

Lesley Beake

Jaar van uitgave:

1989

Aantal pagina's:

104

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

1980-1990

Plaats van handeling:

Zuid-Afrika, het platteland van Natal

Bijzonderheden:

Een jeugdroman in 14 genummerde hoofdstukken

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

Als je wilt weten hoe jongeren in de jaren tachtig van de vorige eeuw leefden op het platteland van Zuid-Afrika, dan moet je ‘A Cageful of Butterflies’ echt lezen. Het verhaal beschrijft een tijd van vóór de mobiele telefoon en vóór het Internet. Er heerst regelmatig armoede, ook bij een aantal blanken. Er is discriminatie, ook tussen blanken onderling.

WAT MOET JE WETEN?

De young adult novel ‘A Cageful of Butterflies’ beschrijft een deel van het grote land Zuid-Afrika: Natal. Dit gebied bestaat uit veel platteland met uitgestrekte velden en hoge bergen. En – met een soms heel vijandig klimaat: veel droogte, soms stormen en overstromingen.
Het werken op het platteland bestaat vooral uit het weiden van vee. Verder is er mijnbouw in dit deel van het land waar het verhaal speelt.

DE TAAL

De woorden en de zinnen in ‘A Cageful of Butterflies’ zijn niet moeilijk wanneer je een paar jaar Engelstalige teksten hebt gelezen. De taal is heel begrijpelijk met zo nu en dan een Afrikaans (= Nederlands) woord: ‘lekker’, ‘pannenkoek’.
De alinea’s en de hoofdstukken zijn over het algemeen kort. Er zijn veel dialogen.

DE TAAL EN HET VERHAAL

De taal van ‘A Cageful of Butterflies’ is heel goed te lezen.
Het verhaal is spannend, mysterieus en ontroerend. Met name later in het verhaal voel je de beklemming, vooral wanneer je jezelf verplaatst in het personage Mponyane, een jongen die doofstom is.
Op basis van deze eigenschappen is ‘A Cageful of Butterflies’ een boek met een literair niveau B 3c en een taal-(ERK-)niveau A2.

Schrijfstijl:

De jeugdroman ‘A Cageful of Butterflies’ is heel mooi geschreven. Lesley Beake weet veel van haar onderwerp af en het is duidelijk wat zij vindt van mensen die elkaar slecht behandelen. En toch wordt de roman nooit prekerig of irritant belerend.

Actie:

De young adult novel ‘A Cageful of Butterflies’ is een verhaal met veel actie. Er vinden veel spannende gebeurtenissen plaats: ontmoetingen met (soms gevaarlijke) dieren, ruzies met jongeren, problemen met geld, werk en conflicten met andere mensen.

Tijd:

‘A Cageful of Butterflies’ speelt zich af in de jaren 1980-1990.
Er zijn de nodige flashbacks; deze maken duidelijk waarom de familie Saunderson zo met de nek wordt aangekeken.
Het verhaal wordt chronologisch verteld.

Plaats:

De setting van ‘A Cageful of Butterflies’ is een landsdeel van Zuid-Afrika: Natal. De roman speelt zich af op het platteland van Natal – de hoofdpersonen wonen op een kleine boerderij, er is een klein stadje in de buurt, in de bergen is een dorp waar de zwarte Afrikanen (Zulu’s) wonen.

Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in ‘A Cageful of Butterflies’: zullen de vrienden Mponyane en Frank in staat zijn om hun problemen te overwinnen?

Verteller:

De roman ‘A Cageful of Butterflies’ heeft een meestal een alwetende verteller. Soms is er een ik-verteller – deze vertelt wat Kra Saunderson denkt en meemaakt.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘A Cageful of Butterflies’ zijn:
• Mponyane: een 12-jarige doofstomme jongen. Hij woonde bij zijn opa in het Zulu-dorp in de bergen, totdat de opa hem naar de boerderij van de blanke familie Saunderson bracht. Mponyane voelt en denkt heel veel, maar hij heeft heel veel moeite om zijn ideeën en gedachten duidelijk te maken;
• Frank (‘Fan’) Saunderson: een zes- (later zeven-)jarige jongen. Hij heeft een zwakke gezondheid en hij wordt veel gepest op de school in het dorp;
• Cecily (‘Cecy’) Saunderson: de oudere zus van Frank;
• Mrs Jean (‘Kra’) Saunderson: de moeder van Frank. Zij runt de boerderij van haar vader. Er is personeel, maar de boerderij levert weinig op. De man van Kra, Etienne,  heeft een gevangenisstraf van vier jaar gekregen in verband met een vervelende zaak bij de mijn waar hij werkte.

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘A Cageful of Butterflies’ zijn:
• Mubi: de opa van Mponyane. Hij voedt zijn kleinzoon op na de dood van de moeder; de vader is al eerder overleden. Als Mubi oud en zwakker wordt, voelt hij dat hij zijn kleinzoon door iemand anders moet laten opvoeden;
• Koos (‘Kosie’) van Schalkwyk: een jongen die in een tehuis in het dorp woont. Hij mocht niet meer bij zijn alcoholische moeder en agressieve stiefvaders wonen en hij werd van de stad Durban naar het platteland van Natal gebracht. Koos is een moeilijke jongen – hij heeft weinig vrienden en hij pest graag kinderen die zwakker zijn dan hij;
• Mr Ross: de directeur van de school;
• Lisa Ross: de echtgenote van Mr Ross;
• Mr Kruger: een docent van de school;
• Dr De Wit: de huisarts;
• Induna: de oudste arbeider op de boerderij van de Saundersons;
• Mr Bill Cooper: de directeur van de mijn;
• Dr Grier: de arts van de mijn;
• Mr Van Niekerk: een grootgrondbezitter die regelmatig zwarte mensen inhuurt voor werk op de boerderij;
• Nunu, Fin en Orange-blanket: leeftijdgenoten uit het dorp van Mponyane;
• Ting-a-ling, Pannekoek en Boelie: de honden van de Saundersons;
• Maina: de moeder van Mponyane. Als het verhaal begint leeft zij niet meer. Zij was één van de beste vriendinnen van Kra – vooral toen Kra in het Zulu-dorp woonde.

Website:

https://www.tes.com/teaching-resource/-a-cageful-of-butterflies-by-lesley-beake-11697087

Film:

De young adult novel ‘A Cageful of Butterflies’ is niet verfilmd.

Overig:

De hoofdpersonen van ‘A Cageful of Butterflies’ zijn over het algemeen jong. Met name Frank – hij is nog maar zeven (en later acht) jaar oud. Toch is dit geen kinderboek: daarvoor is het de verhaal te heftig en zijn de ontwikkelingen in het verhaal te complex.

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over Lesley Beake.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• Cry, the Beloved Country van Alan Paton
• No Tigers in Africa van Norman Silver
• White Stranger van Susan Gates

Citaat:

Mponyane nodded eagerly. He knew this shape. He had a dream about learning all the hundreds of mouth shapes that the others made. Then he would be able to give out ideas quickly, like they did, instead of having to make signs and act out what he wanted to share. The inside of his head some-times felt like a cageful of butterflies that were trying to get out. The wings of ideas beat and beat against the side of his skull, but could not escape. (pp.25-26)

Vragen over het boek:

1. Waarom brengt Mubi zijn kleinzoon Mponyane naar de familie Saunderson?
2. Waarom is Kosie geworden zoals hij is?
3. Waarom zit de vader van Frank in de gevangenis?
4. Wordt het mysterie rond Mr Saunderson uiteindelijk opgelost? Waaruit blijkt dat?