22 August 1972
In yesterday’s Sunday Times, a report from Francistown in Botswana. Sometime last week, in the middle of the night, a car, a white American model, drove up to a house in a residential area. Men wearing balaclavas jumped out, kicked down the front door, and began shooting. When they had done with shooting they set fire to the house and drove off. From the embers the neighbours dragged seven charred bodies: two men, three women, two children.
The killers appeared to be black, but one of the neighbors heard them speaking Afrikaans among themselves and was convinced they were whites in blackface. The dead were South Africans, refugees who had moved into the house mere weeks ago.
Approached for comment, the South African minister of foreign affairs, through a spokesman, calls the report ‘unverified.’ Inquiries will be undertaken, he says, to determine whether the deceased were indeed South African citizens. As for the military, an unnamed source denies that the SA Defence Force had anything to do with the matter. The killings are probably an internal ANC matter, he suggests, reflecting ‘ongoing tensions’ between factions.

© Penguin Random House Company / Vintage, 2009

Een biograaf wil een boek schrijven over de beroemde schrijver John Coetzee. Het kan nu deze schrijver overleden is, maar het moet snel omdat veel van zijn familieleden en kennissen ook al niet meer leven.
De biograaf interviewt achtereenvolgens:
• Een buurvrouw – en ooit minnares van John;
• Een nicht – en ooit vertrouwenspersoon;
• Een moeder van een leerling van John;
• Een oud-collega;
• Een oud-collega en minnares.

ERK Niveau:

C1

Schrijver:

J.M. Coetzee

Jaar van uitgave:

2009

Aantal pagina's:

266

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

1970-1980

Plaats van handeling:

Zuid-Afrika, meerdere plaatsen

Bijzonderheden:

Een (semi-)autobiografische roman in 5 getitelde hoofdstukken (genoemd naar de verteller), voorafgegaan en afgesloten door notities.
In het Nederlands heet de roman ‘Zomertijd’.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

‘Summertime’ is het derde en laatste deel van een autobiografische trilogie. Het verhaal omvat de jaren 1972-1978, jaren waarin Coetzee slecht betaalde baantjes had, maar waarin hij wel zijn eerste boeken kon publiceren. De roman geeft een prachtig beeld van deze gesloten schrijver.

WAT MOET JE WETEN?

Voor het waarderen van ‘Summertime’ moet je weten dat veel verhalen op waarheid berusten. Coetzee vluchtte uit Zuid-Afrika om aan de dienstplicht te ontsnappen, hij vluchtte uit de USA omdat men hem verdacht van linkse sympathieën, hij had slecht betaalde baantjes in Zuid-Afrika, hij kwam uit een verarmde Afrikaner familie, hij had weinig vrienden en vriendinnen. Alleen … hij was springlevend toen hij deze autobiografie in 2009 schreef.

DE TAAL

De woorden en de zinnen in ‘Summertime’ zijn van een pittig niveau, maar de roman is zeker niet moeilijker dan de ‘gewone’ romans van Coetzee. Dat komt omdat veel hoofdstukken voor een groot deel als dialogen geschreven zijn.
De alinea’s en de hoofdstukken (delen) zijn van een gemiddelde lengte.

DE TAAL EN HET VERHAAL

Qua taal is ‘Summertime’ goed te volgen. Coetzee is een nauwkeurige schrijver die heel precies zegt wat hij wil zeggen.
Daardoor is het verhaal ook zo boeiend (hoewel pijnlijk voor de hoofdpersoon). Deze persoon – de overleden schrijver Coetzee – wordt geportretteerd als een kille, onaantrekkelijke, seksloze man, bijna een autist. Voor zijn vader brengt hij weinig liefde op (hoewel hij bij hem in huis woont), een nicht die veel om hem geeft vertelt hij nauwelijks iets over zichzelf, zijn weinige ex-geliefden hebben niet veel aardigs over hem te zeggen.
Op basis van deze eigenschappen is ‘Summertime’ een boek met een literair niveau C 5a en een taal-(ERK-)niveau C1.

Schrijfstijl:

‘Summertime’ is heel speciaal geschreven. De schrijver John Coetzee is overleden (sic) en een man, Vincent, wil een biografie over hem schrijven. Daarvoor raadpleegt hij dagboekaantekeningen van Coetzee en hij interviewt vijf mensen die hem min of meer goed hebben gekend: vier vrouwen en één man.

Actie:

De roman ‘Summertime’ is een verhaal met weinig actie. Toch mis je die actie als lezer niet zo: de verhalen (interviews) zijn boeiend en ze vertellen veel over de schrijver en over de jaren 1970-1980.

Tijd:

‘Summertime’ speelt zich af in de jaren 1970-1980. In feite beslaan de hoofdstukken de jaren 1972 tot 1976, de jaren voordat J.M Coetzee als schrijver naam begon te maken. De interviews van de biograaf vinden in 2007 en 2008 plaats.

Plaats:

De setting van ‘Summertime’ is Zuid-Afrika. De delen spelen zich achtereenvolgens af in Kaapstad (Cape Town) en op het platteland in het noorden van Zuid-Afrika (The Karoo).

Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in ‘Summertime’: wat was John Coetzee voor man?

Verteller:

De roman ‘Summertime’ heeft een auctoriale verteller, behalve in de proloog en in de epiloog (de hoofdstukken getiteld ‘Notebooks’). De auctoriale verteller is soms Vincent, een interviewer, en in de andere gevallen de persoon naar wie het hoofdstuk genoemd is.

Hoofdkarakters:

Het hoofdkarakter in ‘Summertime’ is:
• J.M. (John) Coetzee: de Zuid-Afrikaanse schrijver. Hij is overleden wanneer zijn (auto)biografie begint: een verzameling interviews met personen die hem min of meer goed hebben gekend. De ‘overleden’ schrijver komt hierin naar voren als een vrij gevoelloze, bijna autistische man, een persoon die slecht relaties kan aangaan (en/of onderhouden).

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘Summertime’ zijn:
In ‘Notebooks 1972-75:
• Jack Coetzee: de bejaarde vader van John;
• Een sollicitatiecommissie van de universiteit;
• David Truscott: de buurman van de Coetzees.
In ‘Julia’ (Cape Town, 1972-1975):
• Dr Julia Frankl (Kiš): een 26-jarige buurvrouw van de vader van John. Zij is getrouwd en ze heeft een dochtertje van 2 jaar oud. Haar man is door de week ver van huis voor zijn werk. Als ze het interview geeft, is ze therapeute in Canada;
• Mark: de echtgenoot van Julia. Een harde werker, maar ook een ontrouwe echtgenoot;
• Mr Coetzee: de ongeveer 65-jarige vader van John, een boekhouder;
• Maria: de zwarte huishoudster van Julia;
• Mr Vincent: de interviewer van Julia. Hij interviewt Julia in 2008.
In ‘Margot’ (The Karoo):
• Margot Jonker: de nicht van John. Zij is getrouwd met Lukas en ze woont met hem in de landstreek die The Karoo heet. Zij en haar man hebben een boerderij met dertien werknemers – toch hebben ze moeite het hoofd boven water te houden;
• Carol: de zus van Margot. Een modieuze, nogal verwaande dame;
• Klaus: de echtgenoot van Carol, een Duitser;
• Michiel: de neef van John – de boer die de boerderij van zijn ouders heeft overgenomen;
• Jack Coetzee: de vader van John, een advocaat die uit het ambt is gezet;
• Ma: de moeder van Margot en Carol, de zus van Jack Coetzee;
• Hendrik: een zwarte bediende.
In ‘Adriana’ (Cape Town):
• Adriana Nacimento: een Braziliaanse vrouw. Ze voedt haar twee dochters alleen op sinds haar man bij een overval zwaar gewond is geraakt;
• Maria Regina: de jongste dochter van Adriana;
• Joana: de oudste dochter van Adriana;
• Mr Anderson: de eigenaar van de dansschool waar Adriana werkt.
In ‘Martin’ (Cape Town):
• Martin: een collega van John aan de universiteit van Cape Town.
In ‘Sophie’ (Cape Town):
• Sophie Denoël: een docente Frans aan de universiteit van Cape Town, een collega en geliefde van John.
In ‘Notebooks: undated fragments:
• Jack Coetzee: de bejaarde vader van John. Hij heeft een slecht betaald baantje als boekhouder bij een garage;
• Rodney en Barrett Silverman: de (joodse) eigenaars van de garage;
• Mrs Noedrien: de (islamitische) assistent-boekhouder in de garage.

Website:

https://www.telegraph.co.uk/culture/books/books-life/6167636/Summertime-by-JM-Coetzee-review.html

Film:

De roman ‘Summertime’ is niet verfilmd.

Overig:

‘Summertime’ is het derde deel met autobiografische verhalen van (en over) J.M. Coetzee. De voorgaande delen – in de subtitel aangeduid als ‘Scenes from Provincial Life’ – zijn:
• ‘Boyhood’
• ‘Youth’

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over J.M. Coetzee.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• Going Solo van Roald Dahl
• Tis van Frank McCourt
• Report from the Interior van Paul Auster

Citaat:

Best to cut yourself free of what you love, he had said during their walk – cut yourself free and hope the wound heals. She understands him exactly. That is what they share above all: not just the love of this farm, this ‘kontrei’, this Karoo, but an understanding that goes with the love, an understanding that love can be too much. To him and to her it was granted to spend their childhood summers in a sacred place. That glory can never be regained; best not to haunt old sites and come away from them mourning what is for ever gone. (p.134)

Vragen over het boek:

Analyseer het karakter van Coetzee (voor zover mogelijk) aan de hand van de opmerkingen van:
1. Julia;
2. Margot;
3. Adriana;
4. Sophie.