He should have seen it coming.
His life had been one mishap after another. So he should have been prepared for this one.
He was a man who saw things coming. Not shadowy premonitions before and after sleep, but real and present dangers in the daylit world. Lamp posts and trees reared up at him, splintering his shins. Speeding cars lost control and rode on to the footpath leaving him lying in a pile of torn tissue and mangled bones. Sharp objects dropped from scaffolding and pierced his skull.
Women worst of all. When a woman of the sort Julian Treslove found beautiful crossed his path it wasn’t his body that took the force but his mind. She shattered his calm.
True, he had no calm, but she shattered whatever calm there was to look forward to in the future. She was the future.
People who see what’s coming have faulty chronology, that is all. Treslove’s clocks were all wrong. He no sooner saw the woman than he saw the aftermath of her – his marriage proposal and her acceptance, the home they would set up together, the drawn rich silk curtains leaking purple light, the bed sheets billowing like clouds, the wisp of aromatic smoke winding from the chimney – only for every wrack of it – its lattice of crimson roof tiles, its gables and dormer windows, his happiness, his future – to come crashing down on him in the moment of her walking past.
She didn’t leave him for another man, or tell him she was sick of him and of their life together, she passed away in a perfected dream of tragic love – consumptive, wet-eyelashed, and as often as not singing her goodbyes to him in phrases borrowed from popular Italian opera.
There was no child. Children spoilt the story.

© Bloomsbury, 2010/2011.

Julian Treslove is een man die tot nu toe weinig van zijn leven heeft gemaakt. Zijn vele relaties liepen op de klippen, de twee zoons uit korte relaties ziet hij vrijwel nooit (hij interesseert zich ook niet voor hen), zijn exen willen niets meer met hem te maken hebben en zijn baantjes worden hoe langer hoe onbelangrijker.
Het enige waar hij echt plezier aan beleeft is zijn vriendschap met de twee joodse mannen Libor Sevcik en Sam Finkler. Sam is zijn oude schoolvriend, Libor is zijn vroegere docent. Dus wanneer zowel Sam als Libor weduwnaar wordt, luistert Treslove met engelengeduld naar de verdrietige verhalen van de treurenden: de vrouw van Libor was een toegewijde, briljante schoonheid, de vrouw van Finkler was een mooie, maar kille tante. Treslove wilde dat hij zo’n liefde had gekend. En hoewel zowel Libor als Finkler nauwelijks over hun joods-zijn spreken, is dat ook iets waar Treslove jaloers op is: was hij ook maar joods …
En terwijl Libor hem vriendelijk afraadt zich te bekeren en terwijl Finkler zijn wens belachelijk maakt, wordt Treslove langzaam het jodendom ingetrokken. Vooral wanneer hij de zeer aanwezige Hepzibah Weizenbaum ontmoet.

ERK Niveau:

C1

Schrijver:

Howard Jacobson

Jaar van uitgave:

2010

Aantal pagina's:

370

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

2010-2020

Plaats van handeling:

UK, Londen

Bijzonderheden:

Een roman in 13 genummerde hoofdstukken en in veel (sub)hoofdstukken.
In het Nederlands heet de roman ‘De Finklerkwestie’.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

De roman ‘The Finkler Question’ gaat over liefde, over geloof en afkomst en over vriendschap. Het geloof (en de afkomst) is het jodendom, maar dat wordt hier op een heel speciale manier behandeld: de niet-jood is benieuwd naar joodse mensen en gebruiken, maar de ‘echte’ jood is totaal niet geïnteresseerd in zijn joodse afkomst en geloof. Die wrijvingen zorgen vaak voor hilarische situaties – waarbij de ernst toch altijd aanwezig blijft.

WAT MOET JE WETEN?

‘The Finkler Question’ vertelt over de eeuwige strijd van joden in een vreemd land, de ‘wandelende joden’ die altijd op hun hoede moeten zijn voor (al of niet sluimerend) antisemitisme. Het verhaal maakt duidelijk dat Londen veel joden huisvest, terwijl ook daar de argwaan tegen joden nooit weg is.

DE TAAL

De taal van ‘The Finkler Question’ is goed te volgen, maar je moet het Engels wel op een hoog niveau beheersen. De taal is verzorgd en origineel – en vol ironie (zowel voor de joden als de niet-joden.
De alinea’s en de hoofdstukken zijn van een gemiddelde lengte.

 

DE TAAL EN HET VERHAAL

Qua taal is de roman soms lastig, maar het zal waarschijnlijk niet een struikelblok vormen voor het goede begrip van het verhaal.
Dat geldt zeker ook voor het verhaal zelf. Het lijkt een verhaal dat een beetje voortkabbelt: een niet-joodse man die veel contact heeft met zijn twee joodse vrienden. Bij die vrienden is het joodse geloof niet richtinggevend – maar wel van invloed. Voor de niet-joodse Treslove blijft zoiets een raadsel: hoe kan een geloof van meer dan tweeduizend jaar oud een hele groep mensen blijvend beïnvloeden – zelfs wanneer sommige leden van die groep helemaal niets lijken te moeten hebben van dat eeuwenoude geloof?
Op basis van deze eigenschappen is ‘The Finkler Question’ een boek met een literair niveau C 5a en een taal-(ERK-)niveau C1.

Schrijfstijl:

De roman is heel ironisch geschreven, vanuit een niet-joodse man die zijn joodse vrienden en vriendinnen met een nieuwsgierige blik bekijkt.

Actie:

‘The Finkler Question’ bevat een verhaal met vrij weinig actie. Toch voelt dat in deze humoristische roman zeker niet als een tekortkoming.

Tijd:

De gebeurtenissen in de roman spelen zich af in de jaren 2010-2020.

Plaats:

De setting van ‘The Finkler Question’ is (voornamelijk) de Britse hoofdstad Londen. Treslove maakt met zijn zoons een reisje naar Italië en Libor reist naar de Britse zuidkust (Beachy Head), maar dat is het wel zo’n beetje.

Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in ‘The Finkler Question’: zal het Treslove lukken om in het reine te komen met zijn (joodse en niet-joodse) vrienden, vriendinnen, minnaressen en zoons?

Verteller:

De roman heeft een auctoriale verteller.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘The Finkler Question’ zijn:
• Julian Treslove: de 49-jarige niet-joodse hoofdpersoon van het verhaal. Hij kwam uit een gewoon Londens gezin van winkeliers. Zelf was hij in zijn werk niet echt een succes: hij werkte – tegen zijn zin – bij de BBC-radio en hij had daarna veel weinig zeggende baantjes. Uiteindelijk werd hij imitator en kreeg hij een bescheiden inkomen als lookalike van meerdere beroemde personen. Treslove is tot nu toe niet succesvol geweest in zijn vele relaties, hij besteedde nauwelijks aandacht aan zijn beide zoons en hij wacht nog altijd op de ware liefde. Zijn enige vrienden zijn de joodse mannen Finkler en Libor;
• Libor Sevcik: een ongeveer 90-jarigeTsjech die al heel lang in Londen woont en werkt. Hij werkte ook lang in Hollywood waar hij veel columns schreef over beroemdheden. Later werd hij leraar (Oost-Europese) geschiedenis waar hij zijn leerlingen (en latere vrienden) Treslove en Finkler leerde kennen;
• Sam (Samuel) Finkler: de zoon van een joodse apotheker. Hij studeerde in Oxford en ging later zeer succesvol het bedrijfsleven in. Hij was weinig gelukkig in de liefde met zijn door hem zeer bewonderde echtgenote Tyler. Aan de andere kant had hij ook de nodige minnaressen. Finkler is trouw aan zijn twee vrienden Treslove en Libor;
• Hephzibah Weizenbaum: de nieuwe joodse vriendin van Julian. Hep was twee maal getrouwd (met een joodse man), ze heeft geen kinderen. Zij werkte (ook) bij de BBC, maar tegenwoordig is ze bezig met het opzetten van een joods museum (geen Holocaust-museum) in de wijk waar de Beatles hun studio in Abbey Road hadden.

 

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘The Finkler Question’ zijn:
• Malkie Hofmannsthal: de overleden echtgenote van Libor. Malkie was mooi, muzikaal, joods, de grote liefde van haar man en volledig aan hem toegewijd. Zij gaf haar muzikale carrière op voor een leven met Libor. Libor mist haar enorm: haar aanwezigheid, haar opgewektheid, haar grote liefde. Het huwelijk tussen Libor en Malkie bleef kinderloos;
• Tyler Finkler: de overleden (niet-joodse) echtgenote van Finkler. Zij sprak nooit echt lovend over haar succesvolle man en de liefde van Finkler voor haar was veel groter dan omgekeerd. Zij en Finkler hadden twee zoons en een dochter;
• Blaise, Immanuel en Jerome: de dochter en de zoons van Sam en Tyler. Zij zijn alle drie afgestudeerd en wonen al lang niet meer thuis;
• Jocelyn: een medewerkster van de BBC. Ze heeft een korte relatie met Treslove, een relatie waar ze een zoon aan overhoudt: Rodolfo. Jocelyn spreekt alleen maar negatief over haar ex;
• Rodolfo (Ralph): de zoon van Jocelyn en Treslove. Hij is genoemd naar een karakter uit een Italiaanse opera. Rodolfo werkt in een broodjeszaak;
• Josephine: een medewerkster van de BBC. Ze heeft een korte relatie met Treslove, een relatie waar ze een zoon overhoudt: Alfredo. Josephine spreekt alleen maar negatief over haar ex;
• Alfredo (Alf): de zoon van Josephine en Treslove. Hij is (eveneens) genoemd naar een karakter uit een Italiaanse opera. Alfredo werkt als pianist in allerlei restaurants en nachtclubs;
• Vriendinnen van Treslove: Julie (BBC collega), June (verkoopster), Joia, Kimberley (Amerikaanse producer), Janice;
• Vrienden/kennissen van Sevcik: Emily (een date), Emmy Oppenstein (jeugdliefde), Jean Norman;
• Vrienden/vriendinnen/kennissen/minnaressen van Finkler: Ronit Kravitz, Merton Kugle, Reuben Tuckman, Leonie Leapmann, Lonnie Eisenbach, Tamara Krausz, Alvin Poliakov;
• Anderen: Dr Gerald Lattimore (huisarts), Hannah (vriendin van Alfredo), Abe en Ben (de exen van Hephzibah).

 

Website:

https://www.theguardian.com/books/2010/aug/15/finkler-question-howard-jacobson

Film:

‘The Finkler Question’ is niet verfilmd.

Overig:

‘The Finkler Question’ won in 2010 de Man Booker Prize.

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over Howard Jacobson.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• Zoo Time van Howard Jacobson
• The Assistant van Bernard Malamud
• Bech: A Book van John Updike

Citaat:

If this was what all Jews looked like, Treslove thought, then Finkler, which sounded like Sprinkler, was a better name for them than Jew. So that was what he called them privately – ‘Finklers’.
He would have liked to tell his friend this. It took away the stigma, he thought. The minute you talked about ‘The Finkler Question’, say or ‘The Finklerish Conspiracy’, you sucked out the toxins. But he was never quite able to get around to explaining this to Finkler himself. (p.20)

Vragen over het boek:

1. Waarom is Julian Treslove waarschijnlijk jaloers op ‘Finklers’ – zoals Finkler?
2. Waarom lijkt de Finkler de ongelukkige en Libor de gelukkige weduwnaar te zijn?
3. In hoeverre is de liefde van Hephzibah de redding voor Treslove en hoeverre is dat helemaal niet het geval?
4. Wat veroorzaakt het einde van de vriendschap tussen Treslove, Libor en Finkler?