My mother named me Adam, like you-know-who. She always said I was her one and only. I've changed some names, but not mine, and not the name of the hotel. The Hotel Jerome is real – It's a great hotel. If you ever go to Aspen, you should stay there, if you can afford it. But if anything happens to you along the lines of what happened to me, you should leave. Don't blame the Jerome.
Yes, there are ghosts. No, I don't mean those ghosts you may have heard were haunting the Jerome: the unregistered guest in Room 310, a drowned ten-year-old boy, shivering with cold and quickly disappearing, leaving only his wet footprints behind; the lovelorn silver miner, whose late-night sobbing has been heard while his apparition roams the halls; the pretty hotel maid who fell through the ice in a nearby pond and (notwithstanding that she died of pneumonia) occasionally appears just to turn down the beds. They aren't the ghosts I usually see. I'm not saying they don't exist, but I've scarcely seen them. Not every ghost is seen by everyone.
My ghosts are vivid to me – they're very real. Some of their names have been changed, but I haven't changed a single essential thing about the ghosts.
I can see ghosts, but not everyone can see them. As for the ghosts themselves, what happened to them? I mean, what made them ghosts? Not everyone who dies becomes a ghost.
This gets complicated, because I know that not all ghosts are dead. In certain cases, you can be a ghost and still be half-alive – only a significant part of you has died. I wonder how many of these half-alive ghosts are aware of what has died in them, and – dead or alive- if there are rules for ghosts. ‘My life could be a movie,’ you hear people say, but what do they mean? Don't they mean their lives are too incredible to be real – too unbelievably good or bad? ‘My life could be a movie’ means you think movies are both less than realistic and more than you can expect from real life. ‘My life could be a movie’ means you think your life has been special enough to get made as a movie; it means you think your life has been spectacularly blessed or cursed.

© Simon & Schuster, 2022.

Adam Brewster is een schrijver. Hij woont met verschillende familieleden en vrienden op meerdere plaatsen: in New Hampshire, in Vermont, in New York City. En hij leidt zo te lezen een heel gelukkig leven, gekenmerkt door veel liefde en nauwelijks ruzie of onenigheid.
Maar die familie en vrienden zijn wel heel speciaal. De opa van Adam draagt een luier en hij spreekt al jaren geen woord meer, Adams moeder heeft een geliefde vriendin maar ze wil trouwen met een heel kleine man; die man wil eigenlijk liever een vrouw zijn; de nicht van Adam haat mannen (behalve Adam dan) en haar geliefde vriendin spreekt al jaren geen woord meer. En, alsof dat nog niet genoeg is: Adam ziet regelmatig geestverschijningen - zowel oude familieleden als volkomen onbekenden.
Adam is bovendien erg geïnteresseerd in zijn vader – zijn biologische vader dan. Die heeft waarschijnlijk iets met een hotel te maken waar Adams moeder ooit logeerde, en wellicht speelt hij in films. Adam besluit rond te vragen en uit te zoeken waar die vader gebleven is.
Ondertussen krijgt hij een nieuwe, liefhebbende stiefvader: de heel kleine man die Adams moeder heeft uitgezocht. En wanneer Adam zelf de (heteroseksuele) liefde ontdekt, wordt hij overstelpt door al die geliefden om heen: twee lesbische stellen en één (ongewoon) getrouwd stel. Alles speelt zich af tegen een decor van een naoorlogse economische groei in de USA, protestdemonstraties en rassenrellen, progressieve bewegingen en conservatieve instituten, de Vietnamoorlog, de aidsepidemie en maatschappelijke en economische onrust. Je zou er een boek over kunnen schrijven.
Dat doet Adam dan ook – en meer dan één …

ERK Niveau:

C1

Schrijver:

John Irving

Jaar van uitgave:

2022

Aantal pagina's:

1002

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

1940-2020

Plaats van handeling:

USA (New Hampshire, Vermont, New York City)

Bijzonderheden:

Een roman in veel getitelde hoofdstukken.
In het Nederlands heet de roman ‘The laatste skilift’.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

De comedy-of-manners ‘The Last Chairlift’ doet in meerdere opzichten aan een roman van Charles Dickens denken – zoals wel vaker bij Mr. Irving. De roman vertelt het levensverhaal van een al wat oudere, volwassen man die vertelt over zijn afkomst, zijn moeder en verdere familie en zijn vrienden en vriendinnen.

WAT MOET JE WETEN?

‘The Last Chairlift’ schuwt bepaalde onderwerpen niet: seks, homoseksualiteit, transgender issues, travestie. De thema’s worden echter nergens platvloers behandeld: Mr. Irving heeft veel respect voor mensen die op de een of andere manier afwijken van de dan heersende ‘norm’.

DE TAAL

De taal van ‘The Last Chairlift’ is goed te begrijpen wanneer je een aantal jaren Engelstalige teksten hebt gelezen. De alinea’s en de hoofdstukken zijn soms lang. De dialogen zijn op een heel speciale manier geschreven: iemand zegt iets en vervolgens wordt een vervolg of een antwoord via ‘indirect (reported) speech’ doorverteld. Dat maakt het lezen soms lastig. Wat ook als lastig kan worden ervaren zijn de lange scenario-achtige hoofdstukken: ze lijken een herhaling van het voorgaande te worden, maar ze horen wel degelijk bij de plot van de roman.
De taal is regelmatig expliciet: de karakters – vooral de vrouwelijke – nemen zelden een blad voor de mond.

 

DE TAAL EN HET VERHAAL

Qua taal is de roman soms moeilijk.
Dat geldt zeker ook voor het verhaal zelf. Dialogen, tijd- en gedachtesprongen onderbreken soms het verloop van het verhaal – maar maken het ook intrigerend. Het verhaal bestrijkt een fiks aantal jaren en het wordt verteld met behulp van veel (en lange) flashbacks.
Op basis van deze eigenschappen is ‘The Last Chairlift’ een boek met een literair niveau C 5a en een taal-(ERK-)niveau C1.

Schrijfstijl:

Het verhaal wordt zeer uitvoerig verteld. Te uitvoerig, volgens veel recensenten. Er zit regelmatig herhaling in en de roman had inderdaad iets minder lijvig kunnen zijn, wat het verhaal ten goede zou zijn gekomen.

Actie:

‘The Last Chairlift’ bevat een verhaal met veel actie. Dat is wel bijzonder wanneer je bedenkt dat de meeste gebeurtenissen plaatsvonden jaren voordat ze door de ik-verteller werden opgeschreven. Het betekent ook dat er eigenlijk heel veel – en vaak heel lange – flashbacks zijn.

Tijd:

De gebeurtenissen in de roman spelen zich af in de jaren 1940-2000. De periode beslaat het leven van de ik-verteller Adam Brewster.

Plaats:

De setting van ‘The Last Chairlift’ is meerdere plaatsen: het stadje Exeter in de Amerikaanse staat New Hampshire, New York City, een wintersportdorp (Wengen) in Zwitserland, de wintersportstad Aspen in de staat Colorado en de Canadese stad Toronto.

Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in ‘The Last Chairlift’: hoe verloopt het leven van de verteller Adam en zijn familieleden en vriend(inn)en?

Verteller:

De roman heeft een ik-verteller wat soms zorgt voor een onbetrouwbaar perspectief.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘The Last Chairlift’ zijn:
• Adam Brewster (geboren in 1941): de ik-verteller, een latere roman- en scenarioschrijver. Adam kent zijn biologische vader niet, maar hij wordt vol liefde opgevoed door zijn oma Nana en door zijn moeder Rachel (wanneer ze niet werkt als skileraar). Ook wordt Adam liefdevol bejegend door zijn nicht Nora en zijn ooms Johan en Martin, en later door Molly en zijn beste vriend Elliot, respectievelijk de minnares en de echtgenoot van zijn moeder;
• Rachel (‘Little Ray’) Brewster: de moeder van Adam. Ray is klein, sportief en bijzonder knap. Ze kreeg Adam na een eenmalige ontmoeting met een jongeman die ze verder niet wilde leren kennen. Ray houdt veel van vrouwen – zoals van haar geliefde Molly – maar ‘the only one’ in haar leven is haar zoon Adam. Ray werkt jarenlang als skileraar in de bergen van New Hampshire;
• Elliot Barlow: een docent Engels die in Exeter komt werken. Hij is tevens een snelwandelaar (in de sneeuw) en een getalenteerd worstelaar. Maar hij heeft ook een paar afwijkende eigenschappen. Zo is hij bijzonder klein (1.45 meter) en hij kleedt zich graag in vrouwenkleren. Wanneer Ray hem ontmoet, besluit ze onmiddellijk met hem te trouwen. Daarmee en daarna wordt Elliot de vertrouweling en beste vriend van Adam;
• Nora Vintner: de nicht van Adam. Ze is zes jaar ouder dan Adam en ze is al haar hele leven de steun en toeverlaat van Adam. Nora veracht haar moeder, Aunt Abigail, vanwege diens schijnheilige gedrag. Nora wordt later comédienne in New York, samen met haar geliefde Em;
• Em (Emily MacPherson): de vriendin en geliefde van Nora. Em had een traumatische jeugd en ze besluit op een gegeven moment niet meer te spreken. Sindsdien communiceert ze via gebaren met iedereen; helaas is Nora de enige die haar altijd begrijpt. Em is een getalenteerde mimespeelster, maar ze kan ook heel goed schrijven. Adam is in stilte verliefd op haar;
• Molly (vaak aangeduid als ‘nachtpisteur, snowcatbestuurder, pistebullychauffeur of pistewacht’): de vriendin en geliefde van Ray, de moeder van Adam. Molly is mooi, groot en sterk en ze is de steun en toeverlaat van haar geliefde – maar ook van diens dierbaren.

 

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘The Last Chairlift’ zijn:
• Nana (Mildred) Brewster: de oma van Adam. Zij heeft drie dochters: Abigail, Martha en Rachel; de laatste is duidelijk haar favoriet. Wanneer Adam beseft dat hij bij haar in huis woont, is zijn opa, Principal Brewster, al een zwijgende seniele man;
• Nurse Dottie: de huishoudster van Nana Brewster, een vertrouweling van Nana en een zoveelste moeder voor Adam;
• Aunt Abigail: de oudste zus van Ray, een nare, roddelende, kwezelachtige vrouw;
• Aunt Martha: de tweede zus van Ray, eveneens een nare, roddelende, kwezelachtige vrouw;
• Johan Vintner: de echtgenoot van Martha. Samen met haar heeft hij een zoon, Henrik. Hij is afkomtig, net als zijn broer, uit een geslacht van Noorse immigranten. Hij skiet graag en veel, maar hij werkt als docent Duits aan de school waar Adam op zit. Johan is, opnieuw net als zijn broer, altijd opgewekt en levenslustig;
• Martin Vintner: de echtgenoot van Abigail. Samen hebben zij een dochter, Nora. Hij is docent, net als zijn broer, maar Martin doceert Frans en Spaans. Uit alles blijkt dat zijn broer Johan zijn beste vriend en vertrouweling is;
• Henrik: de zoon van Uncle Johan en Aunt Martha;
• Lewis Brewster: de opa van Adam. Hij staat bekend als de gepensioneerde directeur van de middelbare school in Exeter, maar in werkelijkheid was hij daar docent Engels. Adam kent hem niet anders dan seniel en meestal zwijgend;
• Vriendinnen van Adam: Sally (dik), Rose (klompvoeten), Caroline (krukken), Maud (lang), Sophie (de bloedster), Jasmine (jaloers), Wilson, Prue (tongzoenster), Emmanuelle (verpleegster);
• Grace Barrett: de latere echtgenote van Adam. Zij woonde in Manchester (Vermont) met haar ouders, maar later ging ze werken als redacteur en uitgever in New York City;
• Vriendinnen van Little Ray: Nelly, veel andere skiesters in Noord New Hampshire;
• John en Susan Barlow: de ouders van Elliot, twee misdaadromanschrijvers;
• Andere bewoners van Exeter (New Hampshire) en verdere kennissen: Mrs. McNulty (librarian), Matthew (‘Zimm’) Zimmermann (worstelaar), Coach Dearborn (trainer van het worstelteam), Roland (eigenaar van ‘Roland’s Pizza’), Mike (politieman), Sam (worstelaar), Emory Trowbridge (worstelaar – en anti-feminist);
• Vrienden en bekenden in New York: Elmira (huishoudster van Zimm), Mr. en Mrs. Zimmermann (ouders van Zimm), Francine DeCourcey (kennis van de familie Zimmermann), daklozen (Fernando, Mary, Felix, Lucy, Talib, Ayla), vrienden van Elliot Barlow (Eric, Charlie, Dave), Damaged Don (countryzanger), Mary Marinelli (literair agent), Fred (PR man), Eric (aidspatiënt), Peter (verpleger), Doctor Dave (arts), Zazha (chauffeuse), Milos (portier);
• Paul Goode (Paulino Juárez): een acteur/regisseur/scenarioschrijver die opgroeide bij zijn moeder in een hotel in skioord Aspen;
• Werner en ‘Möglich’: twee politiemannen in Wengen, Zwitserland);
• Vrienden en bekenden in Manchester (Vermont): Arthur en Catherine Barrett (de ouders van Grace), Ned en Meg en Willy (pistewachten), Elsie (een huwelijksambtenaar), Ernie (een New Yorkse citerspeler);
• Personen die Adam in Aspen (Colorado) ontmoet: de acteur Paul Goode, zijn vrouw Clara Swift en zoon Toby, Otto en Billy (bodyguards), Monica Behr (een voormalige Oostenrijkse skiester), Nan en Beth (vriendinnen van Monika), Paige Dinges (een filmjournalist), de familie Chen, geesten uit het verleden van het hotel (hotelier Jerome B. Wheeler, Native American Ute, Lex ‘Tarzan’ Barker) .

 

Website:

https://www.theguardian.com/books/2022/oct/19/the-last-chairlift-by-john-irving-review-an-outlandish-family-epic

Film:

‘The Last Chairlift’ is niet verfilmd.

Overig:

‘The Last Chairlift’ is de vijftiende roman van John Irving, volgens eigen zeggen zijn laatste.

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over John Irving.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• Moby Dick van Herman Melville
• Great Expectations van Charles Dickens
• The Shining van Stephen King

Citaat:

We knew we wouldn't retire; writers can't stop writing. But one of us would die first. I hoped it would be me – my head on my desk, in the middle of a sentence Em would finish for me. She knew me well enough. I didn't want to find Em with her head on her desk. I couldn't imagine finishing Em's last sentence. There are no mountains to climb in Toronto – no last chairlifts for Em and me, only last sentences.’ (pp.1001-1002)

Vragen over het boek:

1. Wat kun je vertellen over de biologische vader van Adam en de band die hij (niet) met Adams moeder had?
2. Waarom zou Elliot Barlow een mikpunt van spot kunnen zijn geworden – en waarom was dat niet het geval?
3. Hoe is relatie tussen Adam enerzijds en Nora en Em anderzijds?
4. Welke invloed heeft het korte verblijf van Adam in Aspen met zijn verdere leven te maken?