A cold misty rain descends streaking the windows down an empty shopping street. The university baleful behind its great iron gates, a light in the porter’s lodge, a faint yellow beacon at the end of a street where the massive porticoes of the bank shelter lurking figures on this barren Saturday afternoon.
Two orange beaked swans paddling up stream under an iron foot bridge arching over a river’s sour green waters. At a black door up three stone steps this grey coated gaunt figure looks east and west along the quays. To the slate roof tops and chimney pots puffing smoke over the city. Where a shaft of sunlight spreads, glistens and disappears.
Push open the door. Go down this dark corridor and knock under a sign. Enquiries. Face moist, toes and hands cold. Damp seeping through my gloves. A girl in a big purple hat and large glad smile looks up from behind a high counter.
‘Are you Mr Clementine.’
‘Yes.’
‘Mr Thorn is waiting for you. I’ll show you the way. Up the stairs.’
Her heavy blue blotched and pink legs. She holds open the door. From a dark hallway into a darker room. The floors stacked with bulging beribboned files. A desk overflowing with papers. Book filled glass cabinets along the walls. A stuffed owl on a pedestal by the window. This man standing with blond strands patted back on his head, beads of sweat on his brow. Grinning between red tinged cheeks. He turns his head towards the window and looks out upon the grey late day.
‘Mr Clementine, Clayton Claw Cleaver Clementine, is it not.’
‘Yes.’
‘Illustrious family. Elegant and unique. To say the least. Descended directly in the male line from Clementine of The Three Glands. Please, do sit down. Any stack there, of papers will do. On a quiet Saturday such as this one’s mind wanders and I was wondering, without wanting to pry, naturally. I know this medical rarity has been fully documented three balls on one man, but I mean to say, can one inherit such an incredible bit extra like that. Good Lord, Miss Jones, be gone, please, Mr Clementine and I will not be long and you can lock up.’
‘Yes Mr Thorn.’

© Eyre & Spottiswoode / Penguin Books Ltd., 1971/1972.

De Amerikaan Clayton Claw Cleaver Clementine, afkomstig uit Chicago, erft van een oudtante een enorm kasteel ergens op de Britse eilanden. Het blijkt dat Clementine door de erfenis van die tante in één klap een puissant rijke landheer en grootgrondbezitter is geworden. Clementine wordt met alle egards ontvangen in dit eeuwenoude kasteel, ver weg van de beschaving.
Clementine is een vriendelijke man die een verdrietige jeugd had. Zijn moeder stierf jong, zijn vader had veel vriendinnen en heel veel agressie. Clementines enige troost was een oudtante die hem zo nu en dan financieel en anderszins steunde. En nu heeft diezelfde tante hem haar hele bezit nagelaten.
In het kasteel wordt hij ontvangen door zeer gedienstige bedienden: er wordt voor hem gezorgd en er is van alles in het kasteel aanwezig. Behalve het gebouw is er het nodige vee, een grote tuin met bos en een schip dat afgemeerd is aan de kust (die nu ook in het bezit van Clementine is).
Al snel komen de eerste – ongenode – gasten: wetenschappers, acrobaten, ex-gedetineerden, half-gestoorde types en wulpse, bloedmooie vrouwen. Clementine ervaart dat zijn kasteel steen voor steen lijkt te worden afgebroken, dat zijn voorraden worden opgemaakt door de toenemende stroom gasten en dat er enorme ruzies ontstaan tussen de botsende karakters die nu in het kasteel voor altijd lijken te wonen.
En hoewel Clementine zich zorgen maakt dat er zoveel verdwijnt en zoveel vernield wordt, ziet hij ook de nodige voordelen: veel gasten zijn goedgebouwde, hartstochtelijke en hitsige dames met wie hij wilde nachten kan beleven …

ERK Niveau:

B2

Schrijver:

J.P. Donleavy

Jaar van uitgave:

1971

Aantal pagina's:

290

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

1970-1980

Plaats van handeling:

Ierland, het platteland

Bijzonderheden:

Een roman in 22 genummerde hoofdstukken.
In het Nederlands heet de roman ‘De uieneters’.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

De roman ‘The Onion Eaters’ bevat een absurd verhaal over een absurde situatie: een arme Amerikaan erft een enorm kasteel ergens op de Britse eilanden: een kasteel met veel personeel en veel grondgebied. Direct nadat hij het kasteel is ingetrokken komen de eerste gasten. De hoofdpersoon kent niemand van die grote groep – en toch laat hij ze zo lang ze maar willen in het kasteel wonen. Dat allemaal zorgt voor een hilarisch verhaal met allemaal plots en subplots waar de ene situatie nog idioter wordt dan de vorige.

WAT MOET JE WETEN?

‘The Onion Eaters’ is een kolderiek verhaal. Een verhaal over onmogelijke situaties, vreemde snoeshanen en veel vernielzucht.
Let wel dat dit een roman is met zeer expliciete erotische beschrijvingen; het gaat niet zozeer om de seks (als daad), maar vrijwel altijd om (opnieuw) absurde personen met soms vreemde karakter- (en andere) trekken: oversekste landheren, nymfomane gasten, vrijpostige jongedames en behoeftige oudere mevrouwen. Kortom: een hilarisch geheel, maar wel absurdistisch en expliciet verteld.

DE TAAL

De taal van ‘The Onion Eaters’ is nergens erg moeilijk.
Wel is Mr. Donleavy vrij expliciet in zijn taal, vooral waar het seksueel getinte gebeurtenissen betreft. Niet elke lezer zal dat aanspreken. Maar de taal is tevens dermate grappig dat het lezen wel een zeer aangename bezigheid is. Vooral de taal van een bloedzuiger en profiteur als Erconwald is een plezier om te lezen: de man blijft ultrabeleefd, ook bij de meest agressieve overnames in het kasteel.
De alinea’s en de hoofdstukken zijn van een gemiddelde lengte.

DE TAAL EN HET VERHAAL

Qua taal is de roman heel goed te volgen.
Dat geldt zeker ook voor het verhaal zelf. Hoewel het een absurd verhaal is met volledig ongeloofwaardige karakters en situaties heeft het ook een zekere authenticiteit: wat hier beschreven wordt kan niet – maar het zou in principe wel kunnen …
Op basis van deze eigenschappen is ‘The Onion Eaters’ een boek met een literair niveau C 4c en een taal-(ERK-)niveau B2.

Schrijfstijl:

De roman is heel humoristisch geschreven. Maar deze absurde vorm van humor zal niet elke lezer waarderen: de situaties staan heel ver af van onze dagelijkse praktijk.
Wat verder opvalt is dat Mr. Donleavy zeer weinig interpunctie gebruikt: vraag- en uitroeptekens zul je tevergeefs zoeken in de roman, komma’s zijn zeldzaam.
Tenslotte is er een auctoriale verteller die vertelt over de hoofdpersoon, Clementine. Maar deze Clementine is regelmatig ook de ik-verteller van het verhaal – een interessante, maar soms verwarrende manier van vertellen.

Actie:

‘The Onion Eaters’ bevat een verhaal met veel actie. Die actie bestaat uit de handelingen van de bezoekers van Charnel Castle, zowel van de nieuwe eigenaar Clementine als van zijn vele ongenode gasten.

Tijd:

De gebeurtenissen in de roman spelen zich af in een niet nader genoemde tijd. De roman werd in 1971 geschreven en het lijkt erop dat dit het jaar is waarover wordt gesproken. Maar het is uiteraard een fantasietijd vanwege de vele absurde gebeurtenissen.

Plaats:

De setting van ‘The Onion Eaters’ is een kasteel ergens aan de randen van het Britse eilandenrijk. Het lijkt er het meest op dit het kasteel in Ierland staat, maar dit wordt nergens genoemd.
Enkele scenes spelen in de hoofdstad van het land: dit zal ongetwijfeld Dublin zijn.

Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in ‘The Onion Eaters’ : hoe zal het Clementine vergaan als landlord van een enorm kasteel?

Verteller:

De roman heeft een auctoriale verteller die echter soms verandert in een ik-verteller.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘The Onion Eaters’ zijn:
• Clayton Claw Cleaver Clementine of the Three Glands: een Amerikaan (oorspronkelijk uit Chicago) die een kasteel (Charnel Castle) en haar personeel en de landerijen eromheen erft van zijn oudtante Jezebel. Clementine is totaal geen edelman, maar hij is wel duidelijk een afstammeling van de Clementines of the Three Glands: ook Clementine is gezegend (of behept) met drie teelballen. Tenslotte is Clementine een vrij bescheiden, gastvrije en aardige man;
• Elmer: de enorme hond die Clementine erft samen met zijn kasteel;
• Percival, footman and butler: het hoofd van het personeel van Charnel Castle;
• Erconwald, physicist: de leider van de groep wetenschappers die in Charnel Castle komt wonen;
• Rosa of Ragnar: zij reist mee met de wetenschappers die haar regelmatig onderzoeken. Maar haar eigenlijke beroep is zangeres (ze is een bariton). Rosa is verder een wulpse, oersterke, geëmancipeerde en nogal opvallende verschijning;
• Jeffrey (‘Nails’) en Gail (Allouise Trudy) Macfugger: de buren van Clementine. De voorouders van Jeffrey hadden eeuwenlang ruzie met de Clementines, maar Jeffrey is vastbesloten die ruzie voor een en voor altijd te beëindigen. Hij is een man met het hart op de tong (vooral waar het seksuele zaken betreft);
• Charlene: een jonge, zeer charmante dienstmeid die het personeel komt versterken.

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘The Onion Eaters’ zijn:
• Mr. Thorn: de notaris die Clementine zijn erfenis toewijst;
• Omwonenden in de omgeving van Charnel Castle: Tim (een blinde gids), Sean (blacksmith), Padrick, Clarence;
• Personeel van Charnel Castle: Miss Ovary (cook), Ena (upstairs maid), Imelda (downstairs maid), Oscar (boy), Kelly, Murphy, Cuthbert (driver);
• Scientists: de wetenschappers die samen met Erconwald in Charnel Castle te gast zijn – Franz Decibel Pickle (organic chemist, geurendeskundige) en George Putlog Roulette (physicist);
• Mrs. Lead Kindly Light: een vriendin van de wetenschappers die samen met haar man en drie ex-gedetineerden ook komt logeren op het kasteel;
• Baron von Freeze: nog een onverwachte bezoeker;
• Veronica: een dame met autopech – tevens een goede vriendin van de Macfuggers;
• Bonaparte: een butler van de Macfuggers;
• Sean Macdurex, Officer Commanding Fourth Tank Division Western Army: een militaire bevelhebber die kastelen langs de kust wil confisqueren voor het leger;
• Bligh: een bescheiden, nieuwe gast;
• Bloodmourn: een gast die een oude bekende van Clementine blijkt te zijn, iemand die hij op de boot van de USA naar Europa heeft ontmoet;
• Mr. Clem en Mrs. Martha Utah en hun mooie en hitsige dochter Gloria: Amerikaanse toeristen;
• Financiële adviseurs van Clementine: Mr. Oboe (bankier), Mr. Thorn (advocaat);
• Naomi: een nieuwe vriendin van Bloodmourn;
• Mini Monk: een man die gokautomaten explloiteert;
• Bad en Evil: het duo Fucking Bad Evil, nieuwe gasten in het kasteel;
• Steve: een verlegen gast.

Website:

https://www.fantasticfiction.com/d/j-p-donleavy/onion-eaters.htm

Film:

‘The Onion Eaters’ is niet verfilmd.

Overig:

‘The Onion Eaters’ is de vierde roman van J.P. Donleavy.

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over J.P. Donleavy.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• In Watermelon Sugar van Richard Brautigan
• A Confederacy of Dunces van John Kennedy Toole
• Lords and Ladies van Terry Pratchett

Citaat:

‘I have the funniest feeling. Like there is something strange. Like the silence is getting ready to explode.’
‘The west’s awake.’
‘You said it. It’s the stink of all the raw onions they’re eating around here.’ (p.205)

Vragen over het boek:

1. Wat kun je vertellen over de jeugd van Clementine?
2. In welke opzichten kan Lady Macfugger Clementine helpen?
3. Is Charlene oprecht geïnteresseerd in Clementine? Waar blijkt dat uit?
4. Welk besluit neemt Clementine uiteindelijk? Wat vind je van dit besluit?