The great revelations of my adult life began with the shouts of a lost soul in my neighborhood breakfast joint.
I was standing in line at the Corner Bakery on State and Cedar, half a block down the street from my pretty brick townhouse, waiting to order a Swiss Oatmeal (muesli) or a Berry Parfait (granola), anyhow something modest. The loudest noises in the place were the tapping of laptop keys and the rustle of someone turning newspaper pages. Abruptly, with a manic indignation that seemed to come from nowhere, the man at the head of the line started uttering the word ‘obstreperous’. He started out at a level just above ordinary conversation. By the time he found his rhythm, he was about twice that volume and getting louder as he rolled along. If you had to settle on one word to yell over and over in public, wouldn’t you pick something less cumbersome? Yet he kept at it, spinning those four lumpy syllables every possible way, as if trying them on for size. His motive, for nothing actually comes from nowhere, soon became obvious.
Obstreperous? ObSTREPerous? OBSTREPEROUS? Ob-strep?-ER-ous? OBstreperous?
Lady, you think I’m obstreperous now? This is what he was saying. Give me another thirty seconds, you’ll learn all about obstreperous.

© Orion Books, 2010

Lee Harwell is een succesvolle schrijver. Hij woont momenteel in Chicago, nadat hij samen met zijn vrouw Lee Truax Harwell een aantal jaren in New York had gewerkt en gewoond. Zijn jeugd brachten beiden door in de stad Madison in de staat Wisconsin.
Daar, in die stad, gebeurde jaren geleden iets dramatisch; iets dat de levens van Lee Truax (toen meestal ‘The Eel’ genoemd) en haar vrienden drastisch veranderde. The Eel sloot zich met een drietal scholieren (‘Dilly’, ‘Hootie’ en ‘Boats’) aan bij een charismatische goeroe, Spencer Mallon. Mallon had al enkele volgelingen om zich heen verzameld: zijn minnares Meredith en twee vrij onsympathieke studenten, Keith Hayward en Brett Milstrap. Op een avond gaat het achttal naar een weiland aan de rand van de stad om daar een seance te houden. Die ceremonie gaat volledig mis: er valt een dode, er verdwijnt iemand voorgoed, de goeroe verlaat de stad plotseling en de vier vrienden zijn voor altijd geestelijk en/of lichamelijk beschadigd.
Wanneer Lee leest over een onopgeloste moordzaak van jaren geleden in Madison besluit hij de vrienden op te zoeken om na al die jaren hun versie van het verhaal van die avond te horen. Misschien zal zijn vrouw hem dan ook eindelijk eens haar versie van de gebeurtenissen willen vertellen …

ERK Niveau:

B2

Schrijver:

Peter Straub

Jaar van uitgave:

210

Aantal pagina's:

439

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

1960-2010

Plaats van handeling:

USA, Wisconsin (Madison en Milwaukee, Illinois (Chicago)

Bijzonderheden:

Een roman in 6 getitelde hoofdstukken.
In het Nederlands heet het boek ‘Een duister verleden’.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

De roman ‘A Dark Matter’ is een thrillerachtig horrorverhaal, maar het is ook een verhaal over verhalen, over schrijven en over literatuur. Voor een lezer die zich interesseert voor literatuur, is dit een heel mooi verhaal. Voor iemand die deze interesse niet heeft, zal de roman misschien soms als lastig worden ervaren.

WAT MOET JE WETEN?

Omdat het verhaal van ‘A Dark Matter’ vanuit zo veel verschillende perspectieven worden verteld, zal het door een aantal lezers als moeilijk worden ervaren. Andere – de meer ervaren – lezers zullen deze manier van vertellen – juist vanwege die wisselende perspectieven – kunnen waarderen.
Het feit dat de meeste gebeurtenissen zich in de jaren zestig van de vorige eeuw afspeelden, is geen probleem: Mr. Straub legt de tijd, de zeden en gewoonten van die tijd heel helder uit.

DE TAAL

De woorden en de zinnen in ‘A Dark Matter’ zijn vrij lastig. De alinea’s zijn vaak lang en dat kan het lezen wel eens vertragen, vooral wanneer er veel wordt uitgelegd. De hoofdstukken hebben ook een behoorlijke lengte, maar ze worden wel zo nu en dan onderbroken door witregels.
Mr. Straub gaat uit van geoefende lezers, die bovendien veel affiniteit hebben met lezen, met schrijven en met literatuur. Er zijn regelmatig verwijzingen naar andere literatuur, veelal Amerikaanse (zoals naar de werken van de schrijver Nathaniel Hawthorne).
Er zijn redelijk veel dialogen.

DE TAAL EN HET VERHAAL

Wat de taal betreft is ‘A Dark Matter’ soms vrij moeilijk om te lezen: het verhaal is complex, de taal is gevarieerd en nogal literair. De alinea’s, de zinnen en de hoofdstukken zijn vaak lang.
Wat verhaal betreft is deze roman zeer boeiend, maar je moet je eerst wel door de nodige informatie heen worstelen. Je hebt veel informatie nodig, voordat je iets begrijpt van wat er zich jaren geleden heeft voorgedaan. Op het moment dat je die informatie hebt, wordt het verhaal veel toegankelijker (en heel spannend). Het feit dat Mr. Straub regelmatig wisselt van verteller – ook binnen een hoofdstuk of zelfs binnen een alinea – maakt het lezen ook niet eenvoudiger.
Op basis van deze eigenschappen is ‘A Dark Matter’ een boek met een literair niveau C 5a en een taal-(ERK-)niveau B2.

Schrijfstijl:

De horrorroman ‘A Dark Matter’ vergt in het begin enig geduld van de lezer: het duurt even voordat het verhaal op gang komt. Mr Straub legt heel veel uit in het begin, vooral over de vrij grote groep hoofdpersonen van het verhaal. Pas later heb je als lezer door waarom hij dat doet: mannen en vrouwen (heel succesvol of juist niet) blijken als jongeren een traumatische ervaring te hebben gehad. Die ervaring heeft hun verdere leven bepaald. Langzamerhand wordt duidelijk wat het effect op ieders leven is geweest en welke vreselijke gebeurtenis er heeft plaatsgevonden.

Actie:

‘A Dark Matter’ is een verhaal met veel actie. Er is heel veel gebeurd, met name voordat het verhaal wordt verteld. Maar die vertelling door meerdere personen is nodig om de karakters uit het nu te kunnen verklaren.

Tijd:

De horrorroman ‘A Dark Matter’ speelt zich af in twee perioden: in oktober van het jaar 1966 en in het ‘nu’ (het jaar 2010). Uiteraard is de voorgeschiedenis – van vóór 1966 – belangrijk voor de jongeren van toen, evenals de vóórgeschiedenis van ‘nu’ – dus de periode van 1966 tot 2010.
Via verhalen – lange flashbacks – wordt het totale verhaal uiteindelijk duidelijk.

Plaats:

De setting van ‘A Dark Matter’ is het noorden van de USA. De verteller woont in Chicago (Illinois). Hij bezoekt oude vrienden in Madison en Milwaukee (in de staat Wisconsin). Madison is ook de stad waar de gebeurtenissen zich hebben afgespeeld die het leven van de voornaamste karakters hebben bepaald.

Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in ‘A Dark Matter’: wat is er gebeurd op die bewuste avond in oktober 1966, waardoor de vrienden zo enorm zijn veranderd?

Verteller:

De roman ‘A Dark Matter’ heeft voornamelijk een ik-verteller. Deze persoon, een auteur, probeert zo nauwkeurig mogelijk te achterhalen wat er jaren geleden gebeurd is. Daartoe interviewt hij de belangrijkste spelers van toen. Hij laat hen vertellen en hij licht zo nu en dan iets toe. Zijn eigen rol blijft die van – tamelijk neutrale – toeschouwer.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘A Dark Matter’ zijn:
• Lee Harwell: een succesvolle auteur van fictie. Hij is gehuwd met Lee Truax, zijn jeugdliefde. Toen zij zich aansloot bij de groep van een goeroe, bleef Harwell bewust buiten die groep. Nu, jaren later, wil Harwell alsnog uitzoeken wat er toen op een avond met die groep gebeurd is;
• Donald (‘Dilly’) Olson: lid van de vriendengroep. Een intelligente vent, een goede vriend van Lee Harwell;
• Howard (‘Hootie’) Bly: lid van de vriendengroep. Hij is een wondermooie, onschuldige jongen, iemand op wie niemand ooit kwaad wordt. Hij adoreert The Eel;
• Lee (’The Eel’) Truax Harwell: lid van de vriendengroep; de vrouw van Lee Harwell. Zij heeft tegenwoordig een drukke baan en ze reist veel door het land. Zij is de jeugdliefde van Lee;
• Meredith Bright: lid van de vriendengroep. Een wonderschone dame (aan de buitenkant tenminste), de vriendin en geliefde van Spencer Mallon;
• Spencer Mallon: de leider – en goeroe – van de vriendengroep. Hij heeft allerlei vage studies gedaan. Hij is een charismatische leider, maar Lee Harwell vertrouwt hem niet zo erg;
• Jason (‘Boats’) Boatman: lid van de vriendengroep. Hij wordt door zijn moeder opgevoed. Hij is rap met zijn vingers; winkeldiefstallen gaan hem heel gemakkelijk af.

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘A Dark Matter’ zijn:
• Keith Hayward: lid van de vriendengroep, maar wel iemand die door vrijwel iedereen gehaat wordt. Hij is student aan de Universiteit van Wisconsin. Hij draagt meerdere geheimen met zich mee;
• Brett Milstrap: lid van de vriendengroep. Hij is student aan de Universiteit van Wisconsin; verder is hij klaarblijkelijk de enige vriend van Keith Hayward;
• Carl Truax: de vader van Lee. Hij is in de steek gelaten door zijn vrouw; in de loop van de jaren is hij zwaar aan de drank geraakt. Lee zorgt meer voor hem dan hij voor zijn dochter;
• Shirley Boatman: de moeder van Jason. Zij is een hartelijke dame bij wie de vrienden altijd welkom zijn. Het grote probleem is dat zij erg veel drinkt;
• Pargeeta Parmendera: de verpleegster van Hootie;
• Dr. Greengrass: de arts van Hootie;
• Vardis Fleck: de assistent en bodyguard van Meredith;
• George Cooper: een (jaren geleden overleden) inspecteur van moordzaken in Milwaukee. Hij verdacht jarenlang een zekere Hayward van een aantal moorden (en later diens neef Keith Hayward), maar hij overleed voordat hij een bewijs voor die moorden kon leveren.

Website:

https://www.bookbrowse.com/bb_briefs/detail/index.cfm/ezine_preview_number/4580/a-dark-matter

Film:

De roman ‘A Dark Matter’ is niet verfilmd.

Overig:

De roman ‘A Dark Matter’ heeft veel verwijzingen naar literatuur. Met name wordt er vaak verwezen naar – en geciteerd uit – ‘The Scarlet Letter’ van Nathaniel Hawthorne.

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over Peter Straub.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• Something Wicked This Way Comes van Ray Bradbury
• It van Stephen King
• Fear Nothing van Dean Koontz

Citaat:

He looked at us without raising his head. ‘My name for this thing was … well, what I called it …’ He shook his head, raised his glass, lowered it without drinking. Then he shook his head again. A strange, trembling spirit had moved into him, changing his features, stopping his tongue.
‘What did you call it, this thing?’ I asked.
The trembling spirit lifted its eyes to me, gulped a mouthful of its drink, and once again became Jason Boatman. He said, ‘The dark matter.’ (p.312)

Vragen over het boek:

1. Wat is het geheim dat ‘The Eel’ niet aan haar man durft te vertellen?
2. Waarom zou Peter Straub de aangrijpende gebeurtenis van dit verhaal in 1966 hebben gesitueerd?
3. Is dit een roman over een moord of meer over een ongelukkig ongeval? Leg uit waarom je die mening hebt.
4. Wie zijn volgens jou de ‘bad guys’ en wie zijn de ‘good guys’ in dit verhaal? waarom vind je dat?