‘Kaspar! Makan!’
The well-known shrill voice startled Almayer from his dream of splendid future into the unpleasant realities of the present hour. An unpleasant voice too. He had heard it for many years, and with every year he liked it less. No matter; there would be an end to all this soon.
He shuffled uneasily, but took no further notice of the call. Leaning with both his elbows on the balustrade of the verandah, he went on looking fixedly at the great river that flowed – indifferent and hurried – before his eyes. He liked to look at it about the time of sunset; perhaps because at that time the sinking sun would spread a glowing gold tinge on the waters of the Pantai, and Almayer’s thoughts were often busy with gold; gold he had failed to secure; gold the others had secured – dishonestly, of course – or gold he meant to secure yet, through his own honest exertions, for himself and Nina. He absorbed himself in his dream of wealth and power away from this coast where he had dwelt for so many years, forgetting the bitterness of toil and strife in the vision of a great and splendid reward. They would live in Europe, he and his daughter. They would be rich and respected. Nobody would think of her mixed blood in the presence of her great beauty and of his immense wealth. Witnessing her triumphs he would grow young again, he would forget the twenty-five years of heart-breaking struggle on this coast where he felt like a prisoner. All this was nearly within his reach. Let only Dain return! And return soon he must – in his own interest, for his own share. He was now more than a week late! Perhaps he would return tonight.
Such were Almayer’s thoughts as, standing on the verandah of his new but already decaying house –that last failure of his life – he looked on the broad river. There was no tinge of gold on it this evening, for it had been swollen by the rains, and rolled an angry and muddy flood under his inattentive eyes, carrying small drift-wood and big dead logs, and whole uprooted trees with branches and foliage, amongst which the water swirled and roared angrily.

© Penguin Random House Company, 1936

De Nederlandse handelaar Kaspar Almayer woont al meer dan vijfentwintig jaar op Borneo, een Maleis-Indisch eiland waar Nederlanders en Britten de baas zijn; een eiland waar Arabische, Chinese, Europese handelaren en een paar Maleise vorsten hun bakken met geld verdienen en waar de inheemse bevolking weinig tot niets te zeggen heeft. Het is de tweede helft van de negentiende eeuw en Groot-Brittannië en Nederland zijn almachtig in hun koloniën in Azië.
Kaspar heeft een Maleise vrouw getrouwd en samen hebben ze een dochter, Nina. Nina betekent alles voor Kaspar, maar met Mrs Almayer heeft Kaspar vanaf hun eerste huwelijksjaar een zeer slechte band. Heimelijk heeft hij het plan opgevat om een laatste grote financiële slag te slaan en dan samen met zijn dochter voorgoed naar Europa te vertrekken.
Maar Mrs Almayer heeft andere bedoelingen. Als Almayer bevriend raakt met een Maleise prins, Dain Maroola, ziet Mrs Almayer haar kans schoon: dit zou een goede partij voor haar dochter kunnen zijn. De prins is invloedrijk, vermogend, Maleis en bovendien een moslim.
Almayer raakt ondertussen hoe langer hoe verder verstrikt in zinloze projecten en in zakelijke en relationele intriges: zijn huis – door andere Europeanen spottend ‘Almayer’s Folly’ genoemd – staat op een ongunstige plaats in het oerwoud, zijn dochter raakt steeds verder van hem vervreemd en hij zelf wordt op een dag beschuldigd van de moord op een Maleise prins.

ERK Niveau:

C1

Schrijver:

Joseph Conrad

Jaar van uitgave:

1895

Aantal pagina's:

168

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

1850-1900

Plaats van handeling:

Azië (Borneo)

Bijzonderheden:

Een roman in 12 hoofdstukken
De roman heeft als volledige titel: ‘Almayer’s Folly: A Story of an Eastern River’

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

‘Almayer’s Folly’ is een verhaal over oude koloniën en over de Europese overheersing van Zuidoost Azië, maar het is vooral een verhaal over de fouten, vergissingen en miscalculaties (‘folly’) van één zo’n Europeaan, de Nederlandse handelaar Kaspar Almayer. Het verhaal gaat ook over de inhaligheid van heersers, zowel Nederlanders en Britten, als over de intriges rond Arabische en Chinese handelaren en Maleise vorsten.

WAT MOET JE WETEN?

Voor het kunnen waarderen van ‘Almayer’s Folly’ is het goed dat je je inleest in de situatie rond de Aziatische koloniën in de tweede helft van de negentiende eeuw: koloniën die – in ieder geval in de Indische archipel – in handen waren van Britten en Nederlanders. Zij verdeelden de buit, zij stalen de bodemschatten en zij buitten de inheemse bevolking uit.

DE TAAL

De woorden en de zinnen in ‘Almayer’s Folly’ zijn van een hoog literair niveau. Niet alleen is de taal soms verouderd – het boek kwam uit in 1895 – de schrijfstijl van Joseph Conrad is vaak ook lastig. De auteur – een Pool die beter Frans en Italiaans dan Engels sprak – heeft een enorme woordkennis.
De alinea’s zijn soms lang. Het boek telt twaalf, niet al te lange, hoofdstukken. Er zijn veel dialogen.

DE TAAL EN HET VERHAAL

De taal van ‘Almayer’s Folly’ is soms minder toegankelijk. Conrad schrijft heel mooi, maar soms wel erg literair. Voor minder geoefende lezers kan dat een hindernis zijn.
Het verhaal is daarentegen heel toegankelijk: een man die ondanks veel tegenwerkingen gelukkig probeert te worden. Almayer is niet echt een sympathiek persoon; toch zul je als lezer vaak zijn partij kiezen tussen alle intriganten en alleenheersers die dit eiland beheren en beheersen.
Voor een verhaal van Joseph Conrad is deze eerste roman overigens één van de minder complexe uit zijn oeuvre.
Op basis van deze eigenschappen is ‘Almayer’s Folly’ een boek met een literair niveau C 5d en een taal-(ERK-)niveau C1.

Schrijfstijl:

De roman ‘Almayer’s Folly’ is heel mooi geschreven. Je wordt als lezer direct het verhaal ingetrokken. Na twee alinea’s is al duidelijk met welke problemen Almayer te maken heeft en welke personen en zaken voor hem belangrijk zijn. Conrad was een kenner van de mens; met name de Europeaan die in het buitenland verbleef had zijn specifieke aandacht. Op een kritische en eerlijke wijze stelt hij de uitbuiting van de inheemse bevolking aan de kaak.

Actie:

‘Almayer’s Folly’ is een verhaal met vrij veel actie. Veel actie vindt overigens off-stage plaats en we horen – samen met de hoofdpersonen – vaak via via wat er gebeurd is.

Tijd:

De roman ‘Almayer’s Folly’ speelt zich af ergens in de tweede helft van de negentiende eeuw. Het verhaal wordt chronologisch verteld en het verhaal is uitgesmeerd over een periode van een aantal weken.

Plaats:

De setting van ‘Almayer’s Folly’ is het eiland Borneo. Borneo was in de 19e eeuw Engels en Nederlands bezit: het was zowel een deel van Brits-Maleisië als een deel van van Nederlands-Indië. De bevolking bestond voornamelijk uit Maleisiërs; minderheden waren Javanen, Arabieren, Chinezen, Nederlanders en Britten. De meeste eilandbewoners waren (en zijn) moslims.

Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in ‘Almayer’s Folly’: zal Almayer in staat zijn om samen met zijn dochter te ontsnappen aan een milieu waarin hij zich hoe langer hoe ongelukkiger voelt?

Verteller:

De roman ‘Almayer’s Folly’ heeft een auctoriale verteller. Het verhaal wordt veelal verteld vanuit het perspectief van de Nederlandse handelaar Almayer.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘Almayer’s Folly’ zijn:
• Kaspar Almayer: een Nederlandse handelaar die al jaren op het Nederlands-Britse eiland Borneo woont;
• Mrs Almayer: de Maleisische vrouw van Kaspar. Haar voornaam wordt nergens vermeld;
• Nina Almayer: de dochter van Kaspar en zijn vrouw.

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘Almayer’s Folly’ zijn:
• Dain Maroola: een rijke Maleisische prins;
• Rajah Lakamba: een Maleisische vorst;
• Syed Abdulla: een Arabische handelaar;
• Syed Reshid: de neef van Abdulla;
• Babalatchi: de ondergeschikte van Rajah Lakamba, een belangrijke Maleisiër;
• Captain Ford: een Britse officier, een bekende van Almayer;
• Jim-Eng: een Chinese handelaar;
• Captain Tom Lingard: een Britse handelaar.

Website:

http://www.gutenberg.org/ebooks/720

Film:

De roman ‘Almayer’s Folly’ is in 2011 verfilmd (een Belgisch-Franse productie).

Overig:

‘Almayer’s Folly’ is Conrads eerste roman. Critici vonden jarenlang de roman veel minder goed dan de latere boeken van Conrad, maar de laatste jaren wordt de roman veel positiever gewaardeerd, met name door de manier waarop Conrad de verhouding tussen westerlingen en niet-westerlingen analyseerde. Joseph Conrad zou dit thema veel vaker uitwerken (bijvoorbeeld in Heart of Darkness en ‘Lord Jim’).

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over Joseph Conrad.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• Burmese Days van George Orwell
• Magic Seeds van V.S. Naipaul
• The Reluctant Fundamentalist van Mohsin Hamid

Citaat:

A light draught from the river ran over the courtyard in a wave of bowing grass and, entering the verandah, touched Almayer’s forehead with its cool breath, in a caress of infinite pity. The curtain in the women’s doorway blew out and instantly collapsed with startling helplessness. He stared at the fluttering stuff.
‘Nina!’ cried Almayer. ‘Where are you, Nona?’
The wind passed out of the empty house in a tremulous sigh, and was still. (p.133)

Vragen over het boek:

1. Waarom trouwt Kaspar met Mrs Almayer, terwijl er vanaf het begin weinig liefde tussen die twee lijkt te bestaan?
2. Welke rol speelt Dain Maroola in de levens van Almayer en van Nina?
3. Beschrijf een tweetal culturele of religieuze botsingen aan de hand van een paar fragmenten uit de roman.
4. Wat vind je van het einde van de roman? Was dit volgens jou het juiste einde aan het verhaal? Waarom vind je dat?