As a former academic and a natural history book reviewer, I was astonished to discover, on being threatened with a two-month exile to the primary jungles of Borneo, just how fast a man can read.
Powerful as your scholarly instincts may be, there is no matching the strength of that irrational desire to find a means of keeping your head upon your shoulders; of retaining your frontal appendage in its accustomed place; of barring 1,700 different species of parasitic worm from your bloodstream and Wagler’s pit viper from just about anywhere; of removing small, black, wild-boar ticks from your crotch with minimum discomfort (you do it with sellotape); of declining to wear a globulating necklace of leeches all day long; of sidestepping amoebic and bacillary dysentery, yellow and blackwater and dengue fever, malaria, cholera, typhoid, rabies, hepatitis, tuberculosis and the crocodile (thumbs in its eyes, if you have time, they say).
A rubber suit, with a pair of steel-waders, was the most obvious form of protection, I thought. But then the temperature runs to 120 degrees in the shade, and the humidity is 98 per cent. Hose and McDougall’s great two-volume masterpiece ‘The Pagan Tribes of Borneo’ (published in 1912), Alfred Russel Wallace’s ‘The Malay Archipelago: the Land of the Orang-Utan and the Bird of Paradise’ (1869), Odoardo Beccari’s ‘Wanderings in the Great Forests of Borneo’ (1904), Hose’s ‘The Field-book of a Jungle-Wallah’ (1929) and Robert Shelford’s ‘A Naturalist in Borneo’ (1916) offered no immediate solution. And then meek, dead, outwardly unimpressive, be-suited and bowler-hatted Uncle Eggy came to my rescue. Uncle Eggy was in the war against the Japanese in Borneo, and a member of the Special Operations Executive – the SOE. So armed with my newly remembered ancestor, I decided – before venturing into Borneo untutored – to seek help from the SOE’s intellectual descendants, the SAS.

© Granta / Vintage Departures Edition, 1984/1987.

Om onderzoek te kunnen doen voor de universiteit van Oxford (de reis moet immers gefinancierd worden) reizen de Britse schrijvers Redmond O’Hanlon en James Fenton naar het Maleisische Borneo, waar ze vanaf de kust via rivieren het hart van het eiland willen bereiken. Dat hart ligt midden in een vrij ondoordringbaar oerwoud; de twee (ongetrainde) Britten hebben goede gidsen nodig. Die krijgen ze: een dorpsoudste, een stoere jongeman en een slimme jager gaan als gidsen mee.
En dat is wel nodig: de onervaren Britten komen in contact met allerlei slangen, apen, vogels en met andere (nog veel lastiger) dieren zoals mieren, torren, termieten en bloedzuigers …

ERK Niveau:

C1

Schrijver:

Redmond O’Hanlon

Jaar van uitgave:

1984

Aantal pagina's:

192

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

1980-1990

Plaats van handeling:

Azië: Borneo, een oerwoud op het grote Maleisische eiland

Bijzonderheden:

Een reisverhaal in 17 genummerde hoofdstukken.
In het Nederlands heet de roman ‘Naar het hart van Borneo’.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

Het reisverhaal ‘Into the Heart of Borneo’ bevat een boeiend reisverslag over een ontdekkingsreis die de schrijver maakte naar het hart van Borneo, samen met een vriend en drie inlandse gidsen. Het verhaal is heel informatief, vaak heel grappig en altijd onderhoudend.

WAT MOET JE WETEN?

‘Into the Heart of Borneo’ beschrijft een oerwoud waar we meestal weinig over horen: dat van het Maleisische eiland Borneo. Het Maleisische deel is het kleinste: deze voormalige Britse kolonie vormt nu samen met het schiereiland Malakka de republiek Maleisië. Het grootste deel van het eiland was eeuwenlang van Nederland (als kolonie Indië); sinds 1949 is het een deel van de republiek Indonesië.

DE TAAL

De taal van ‘Into the Heart of Borneo’ is behoorlijk toegankelijk, maar soms bespreekt Redmond allerlei bronnen die iets over Borneo te melden hebben. Dat gaat dan over bewoners, flora of fauna; die fragmenten zijn soms lastig. Maar wanneer O’Hanlon zijn verhaal vertelt is het zeer boeiend en humoristisch.
De alinea’s en de hoofdstukken zijn van een gemiddelde lengte.

DE TAAL EN HET VERHAAL

Qua taal is de roman redelijk goed te lezen, enkele alinea’s daargelaten.
Dat geldt zeker ook voor het verhaal zelf. Het is een spannend reisverslag over ontberingen, compleet met slangen, bloedzuigers, mieren en andere lastige wezens uit de fauna van Borneo.
Op basis van deze eigenschappen is ‘Into the Heart of Borneo’ een boek met een literair niveau C 5a en een taal-(ERK-)niveau C1.

Schrijfstijl:

Het verhaal is informatief geschreven met veel humoristisch – en vaak hilarische – anekdotes.

Actie:

‘Into the Heart of Borneo’ bevat een verhaal met vrij veel actie.

Tijd:

De gebeurtenissen in de roman spelen zich af in de jaren 1980-1990. Moderne hulpmiddelen – zoals navigatie en mobiele telefoons – waren er nog niet: Redmond en James moeten zich behelpen met inlandse gidsen en (vaak gedateerde) boeken over de flora en fauna en over de stammen op Borneo.

Plaats:

De setting van ‘Into the Heart of Borneo’ is het Maleisische deel van het Aziatische eiland Borneo. Dit was eeuwenlang een Britse kolonie; de andere – en grotere helft was een deel van de Nederlandse kolonie Indië. Redmond en James reizen vanaf de westkust van het eiland (vooral) via rivieren naar het hart van het eiland.

Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in ‘Into the Heart of Borneo’: zal het Redmond en zijn vriend lukken om het hart van Borneo te bereiken?

Verteller:

De roman heeft een ik-verteller wat soms zorgt voor een onbetrouwbaar perspectief.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘Into the Heart of Borneo’ zijn:
• Redmond O’Hanlon: de ik-verteller, een Engelse schrijver die met reisboeken beroemd werd (allereerst met dit boek). Redmond beschrijft zichzelf als een gezette, brildragende, onsportieve man die nauwelijks voorbereid is op een zware tocht door de jungle;
• James Fenton: een Engelse dichter en ex-oorlogscorrespondent (in Vietnam en Cambodja). De liefde van James betreft vooral literatuur: hij leest continu, ook tijdens zijn reis.

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘Into the Heart of Borneo’ zijn:
• Leon: een Iban uit het dorp Kapit. Leon spreekt – in tegenstelling tot de andere twee Iban – redelijk goed Engels. Hij wordt de beste vriend en vertrouweling van Redmond en James;
• Tuai Ruma Dana: de chief van de regio, hoofd van de Iban-stam in Kapit. Dana wordt de belangrijkste gids op de reis door het oerwoud: behalve zijn grote kennis van het oerwoud spreekt hij meerdere talen die door de oerwoudbewoners worden gesproken
• Inghai: een kleine, maar zeer rappe Iban die als gids en drager meegaat;
• Thomas: een lid van de stam Kayan, een man met wie Raymond en James bevriend raken;
• Leden van de stammen van de Iban, de Land en Sea Dyak en de Kayan;
• Engelse vrienden van Redmond: Eddy, Malcolm;
• Maleisische ambtenaren: Siba en Edward.

Website:

https://www.theguardian.com/books/2003/nov/08/featuresreviews.guardianreview13

Film:

‘Into the Heart of Borneo’ is niet verfilmd.

Overig:

‘Into the Heart of Borneo’ is de eerste ‘reisroman’ waarmee Redmond O’Hanlon zeer populair zou worden – ook in Nederland.

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over Redmond O’Hanlon.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• In Trouble Again van Redmond O’Hanlon
• Almayer’s Folly van Joseph Conrad
• A Town like Alice van Nevil Shute

Citaat:

But there was no doubt about the view disclosed through the gap: the ground fell away to the east; we looked out across the jungle-covered hills rolling to the horizon. We stood at the heart of Borneo, therefore, on the watershed; all the little streams below us would eventually flow south-east to join the great river Mahakam. (p.139)

Vragen over het boek:

1. Waar gaat de meeste belangstelling van Redmond naar uit tijdens de reis door het oerwoud?
2. Waar gaat de meeste belangstelling van James naar uit tijdens de reis door het oerwoud?
3. Waaruit blijkt dat Leon een stoere – en populaire – persoon is?
4. Wat is het resultaat geweest van de reis die Redmond en James maakten?