There'd been a storm that evening in St. Louis. Water was standing in steaming black pools on the pavement outside the airport, and from the back seat of my taxi I could see oak limbs shifting against low-hanging urban clouds. The Saturday-night roads were saturated with a feeling of afterness, of lateness – the rain wasn't falling, it had already fallen.
My mother's house, in Webster Groves, was dark except for a lamp on a timer in the living room. Letting myself inside, I went directly to the liquor shelf and poured the hammer of a drink I'd been promising myself since before the first of my two flights. I had a Viking sense of entitlement to whatever provisions I could plunder. I was about to turn forty, and my older brothers had entrusted me with the job of traveling to Missouri and choosing a realtor to sell the house. For as long as I was in Webster Groves, doing work on behalf of the estate, the liquor shelf would be mine. Mine! Ditto the air-conditioning, which I set frostily low. Ditto the kitchen freezer, which I found it necessary to open immediately and get to the bottom of, hoping to discover some breakfast sausages, some homemade beef stew, some fatty and savory thing that I could warm up and eat before I went to bed. My mother had been good about labeling food with the date she'd frozen it. Beneath multiple bags of cranberries I found a package of small-mouth bass that a fisherman neighbor had caught three years earlier. Underneath the bass was a nine-year-old beef brisket.

© Penguin Random House Company / Farrar, Straus and Giroux, 2006.

Als Jonathan terugkeert naar zijn ouderlijk huis in Webster Groves, Missouri, doet hij dat om het huis van zijn overleden moeder te kunnen verkopen. Zijn broers en hij wonen ver van Missouri (Jonathan woont bijvoorbeeld in New York City) en het bezoek aan zijn huis doet hem weer denken aan zijn jeugd.
Jon was als kind een bewonderaar van de stripverhalen van Charles Schulz: Charlie Brown en Peanuts. Als hij in die boeken las, vergat hij de ruzies tussen zijn oudere broer en zijn humorloze vader.
Soms ging hij kamperen met een hulppredikant en pubers van de kerk uit zijn stadje. De vreugde vanwege het samenzijn met jongens en – vooral – meiden werd helaas regelmatig getemperd door het christelijk besef van goed en kwaad, van zonde en vergeving.
De tijd op de high school laat Jon kennismaken met vrienden (en vriendinnen) die meer durven dan hij ooit had gehoopt. Hij merkt dat zijn ouders alles al snel te heftig vinden en hij besluit dat het leven in het rustige Mid Westen – zoals in de stad St. Louis, waar de familie Franzen woont – hem toch iets te rustig is.

ERK Niveau:

C1

Schrijver:

Jonathan Franzen

Jaar van uitgave:

2006

Aantal pagina's:

195

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

1970-2000

Plaats van handeling:

USA (voornamelijk St. Louis, Missouri)

Bijzonderheden:

Een zestal autobiografische verhalen:
• ‘House for Sale’
• ‘Two Ponies’
• ‘Then Joy Breaks through’
• ‘Centrally Located’
• ‘The Foreign Language’
• ‘My Bird Problem’

In het Nederlands heet het boek ‘De onbehaaglijkheidsfactor’.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

De verhalenbundel ‘The Discomfort Zone’ is interessant voor lezers die meer willen weten over het leven van de bekende Amerikaanse auteur Jonathan Franzen. Hij schrijft over zijn leven en over de tijd waarin hij opgroeide. De verhalen zijn informatief, maar met name over de tijd die hij beschrijft. Op het gebied van persoonlijke relaties houdt hij zich nogal op de vlakte; misschien valt dat de lezer iets tegen die echt wil weten wie Jonathan Franzen echt is.

WAT MOET JE WETEN?

‘The Discomfort Zone’ is een non-fictie bundel met een zestal verhalen over perioden uit het leven van Jonathan Franzen. Situaties en gebeurtenissen herken je soms in zijn romans: relaties tussen ouders en kinderen, het leven in een (nogal) saaie voorstad, vriendschappen en liefdesrelaties. Wat die onderwerpen aangaat is deze bundel een mooie aanvulling op de fictie van Franzen.

DE TAAL

De woorden en de zinnen in ‘The Discomfort Zone’ zijn niet moeilijk. Franzen gebruikt meestal geen lange zinnen (behalve wanneer hij iets specifiek Amerikaans wil uitleggen), de alinea’s zijn nooit erg lang en er zijn veel dialogen.
Terwijl hij in zijn romans soms nogal schokkende gebeurtenissen en taal gebruikt, is dat hier nergens het geval: scheld- of schuttingswoorden zul je hier niet tegenkomen.

DE TAAL EN HET VERHAAL

De taal in ‘The Discomfort Zone’ is nergens echt moeilijk te noemen. De verhalen zijn prettig leesbaar, voor wat de lengte van de verhalen en de alinea’s betreft.
De verhalen zijn erg informatief; niet zo zeer wat het leven van Jonathan Franzen zelf aangaat, maar vooral wanneer hij schrijft over de USA, over de maatschappij, de steden, de zeden en gebruiken (kerk, school, studie, vermaak) .
Op basis van deze eigenschappen is ‘The Discomfort Zone’ een boek met een literair niveau C 4b en een taal-(ERK-)niveau C1.

Schrijfstijl:

‘The Discomfort Zone’ is een verzameling non-fictieverhalen over het leven van Jonathan Franzen, een auteur die opgroeide in het – volgens zijn eigen tekst – weinig swingende Mid Westen van de USA, in een voorstadje van St. Louis. St. Louis kende – en kent – de nodige problemen, vooral met rassenonlusten, maar in het (blanke) deel van de stad waar Franzen opgroeide is daar helemaal niets van te merken.
Franzen beschrijft op een vrij neutrale – en soms zelfs afstandelijke manier – over zijn leven en zijn relaties met familie en vrienden.

Actie:

De verhalenbundel ‘The Discomfort Zone’ is een non-fictie werk met vrij weinig actie. Jonathan beleeft uiteraard als kind, als puber en als volwassene wel het een en ander, maar het blijft allemaal in het nette: een paar baldadigheden, een aantal vrij kalme vriendschappen en liefdes, geen spectaculaire ontwikkelingen.

Tijd:

‘The Discomfort Zone’ speelt zich af in de jaren 1960 tot 2005. De belangrijkste jaren voor Jonathan Franzen – die hij dan ook het meest uitgebreid beschrijft – zijn de jaren waarin hij van een kind (ca.1970), puber (ca.1975) volwassen wordt (ca.1980). In die verhalen wordt een mooi tijdsbeeld gegeven van de Amerikaanse samenleving en politieke en maatschappelijke gebeurtenissen: George Bush Sr., de Vietnamoorlog, 9/11, Hurricane Katrina, Ronald Reagan, The Peanuts and Charlie Brown, enzovoort.

Plaats:

De setting van ‘The Discomfort Zone’ is voornamelijk het Amerikaanse Mid Westen. Jonathan wordt geboren in Chicago (Illinois), maar hij groeit op in Webster Groves, een voorstadje van St. Louis (Missouri). Sommige gebeurtenissen vinden plaats in New York City, Zuid Texas of ergens in de natuur, maar de nadruk ligt op de rustige wijk in Webster Groves.

Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in ‘The Discomfort Zone’: hoe werd Jonathan Franzen de persoon die hij nu is?

Verteller:

De roman ‘The Discomfort Zone’ heeft een ik-verteller, wat soms zorgt voor een onbetrouwbaar perspectief. Jonathan is vrij afstandelijk en ook tamelijk objectief, maar toch krijg je een behoorlijk gevarieerd beeld over de familie en de vrienden van Franzen.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘The Discomfort Zone’  zijn:
• Jonathan (Jon) Franzen: de auteur, de verteller van de verhalen over een zestal perioden van zijn leven;
• Mr. Earl Franzen: de vader van Jonathan. Hij werkte voor de spoorwegen (The Great Northern Railroad);
• Mrs. Irene Franzen: de moeder van Jonathan. Voordat ze trouwde werkte ze als receptioniste bij een huisarts;
• Bob en Tom Franzen: de oudere broers van Jonathan.

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘The Discomfort Zone’  zijn:
‘House for Sale’ (selling parental home):
• Makelaars: de dames Kim, Pat en Mike;
‘Two Ponies’ (vacations & school):
• Vrienden van de Franzens: Kirby en Ellie en hun zoon David en neefje Paul;
• Docenten van Jonathan: Miss Niblack, Mr. Barnett (principal);
• Klasgenoten van Jonathan: zoals Chris Toczko;
‘Then Joy Breaks through’ (church camp):
• Kampeerders en begeleiders van Jonathan in het zomerkamp Fellowship van The First Congregational Church: Julie Wolfrum, Brenda Pahmeier, Peppel, Bean, MacDonald, Bob Mutton (youth minister), Weidman, Hellman, Yanczer, Magner, Bill Symes (advisor), Chip Jahn (advisor);
‘Centrally Located’ (high school):
• Leerlingen op de high school: Kortenhof, Davis, Manley, Schroer, Peppel;
• Meisjes die Jonathan leert kennen: Merrell, Hoener, Fawn, Siebert;
• Docenten: Mr Knight (principal);
‘The Foreign Language’ (studying German):
• Docenten Duits (high school en universiteit): Gene Weber, Frau Plaxton, George Avery,
• Een medestudent Duits: Ekström.
‘My Bird Problem’ (Bird watching):
• Relaties van Jonathan: the (ex-)wife, ‘The Californian’.

Website:

http://www.nytimes.com/2006/08/29/books/29kaku.html?_r=0

Film:

De verhalenbundel ‘The Discomfort Zone’ is niet verfilmd.

Overig:

De bundel ‘The Discomfort Zone’ geeft een fragmentarisch beeld van de jeugd en de groei naar volwassenheid van de auteur Jonathan Franzen. Hij is eerlijk, maar soms ook wel wat onpersoonlijk, over zijn ouders, zijn broers en zijn vrienden en vriendinnen. Bijvoorbeeld: vrienden worden vaak met hun achternaam alleen genoemd (Kortenhof, Ekström), vrouwen en geliefden heten ‘the ex’ of ‘the Californian’. Verder hebben de verhalen veel verwijzingen naar de tijd waarin ze speelden: de (Amerikaanse) politiek, de samenleving, de steden, de natuur, de relaties tussen mannen en vrouwen.

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over Jonathan Franzen.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• The Life and Times of the Thunderbolt Kid van Bill Bryson
• Summertime van J.M. Coetzee
• Report from the Interior van Paul Auster

Citaat:

For the first time, in the months that followed, my parents’ conflicts became audible. My father came home on cool nights to complain about the house’s ‘chill’. My mother countered that the house wasn’t cold if you were doing housework all day. My father marched into the dining room to adjust the thermostat and dramatically point to its ‘Comfort Zone’, a pale blue arc between 72 and 78 degrees. My mother said that she was so hot. And I decided, as always, not to voice my suspicion that the Comfort Zone referred to air-conditioning in the summer rather than heat in the winter. My father set the temperature at 72 and retreated to the den, which was situated directly above the furnace. There was then a lull, and then big explosions. No matter what corner of the house I hid myself in, I could hear my father bellowing, ‘LEAVE THE GOD-DAMNED THERMOSTAT ALONE!’ (p.50)

Vragen over het boek:

1. Waarom is de schrijver-tekenaar Charles Schulz belangrijk voor Jonathan?
2. Welke ‘joy breaks through’ in het derde verhaal?
3. Welk probleem heeft Jonathan met vogels kijken in het verhaal ‘My Bird Problem’?
4. Leg uit wat de titel – ‘The Discomfort Zone’ – zou kunnen betekenen.