He – for there could be no doubt of his sex, though the fashion of the time did something to disguise it – was in the act of slicing at the head of a Moor which swung from the rafters. It was the colour of an old football, and more or less the shape of one, save for the sunken cheeks and a strand or two of coarse, dry hair, like the hair on a cocoanut. Orlando's father, or perhaps his grandfather, had struck it from the shoulders of a vast Pagan who had started up under the moon in the barbarian fields of Africa; and now it swung, gently, perpetually, in the breeze which never ceased blowing through the attic rooms of the gigantic house of the lord who had slain him.
Orlando's fathers had ridden in fields of asphodel, and stony fields, and fields watered by strange rivers, and they had struck many heads of many colours off many shoulders, and brought them back to hang from the rafters. So too would Orlando, he vowed. But since he was sixteen only, and too young to ride with them in Africa or France, he would steal away from his mother and the peacocks in the garden and go to his attic room and there lunge and plunge and slice the air with his blade. Sometimes he cut the cord so that the skull bumped on the floor and he had to string it up again, fastening it with some chivalry almost out of reach so that his enemy grinned at him through shrunk, black lips triumphantly. The skull swung to and fro, for the house, at the top of which he lived, was so vast that there seemed trapped in it the wind itself, blowing this way, blowing that way, winter and summer. The green arras with the hunters on it moved perpetually. His fathers had been noble since they had been at all. They came out of the northern mists wearing coronets on their heads. Were not the bars of darkness in the room, and the yellow pools which chequered the floor, made by the sun falling through the stained glass of a vast coat of arms in the window? Orlando stood now in the midst of the yellow body of an heraldic leopard. When he put his hand on the window-sill to push the window open, it was instantly coloured red, blue, and yellow like a butterfly's wing. Thus, those who like symbols, and have a turn for the deciphering of them, might observe that though the shapely legs, the handsome body, and the well-set shoulders were all of them decorated with various tints of heraldic light, Orlando's face, as he threw the window open, was lit solely by the sun itself. A more candid, sullen face it would be impossible to find.

© The Hogarth Press Ltd / Triad/Panther Books, 1928/1979.

Orlando is de zoon uit een zeer rijk adellijk Brits geslacht. De familie heeft veel grond, een enorm landhuis (met 365 kamers!) en een groot paleis in Londen. De jonge Orlando zal hoogstwaarschijnlijk een rijkeluisleventje tegemoet gaan.
Dat gaat echter niet zonder slag of stoot gebeuren. Orlando wordt verliefd: op veel verschillende meisjes en vrouwen en nog het meest op een Russische prinses. Maar wanneer die plotseling uit zijn leven verdwijnt (in 1586) trekt hij zich terug: in zijn paleizen, in zijn boeken, met zijn literaire ambities.
Ook aan die periode komt echter een einde. Na jaren – jaren waarin Orlando even jong blijft – ontdekt Orlando dat hij een zij is geworden … Plotseling zal de jonkvrouw anders moeten leven: onderdanig, bescheiden, gewillig. Maar Orlando, die zo lang een rijke, verwende jongeling is geweest, vindt dat moeilijk.
En zij besluit als zelfstandige vrouw zelf wat meer initiatieven te tonen. Maar dat kan wel een paar eeuwen duren …

ERK Niveau:

C1

Schrijver:

Virginia Woolf

Jaar van uitgave:

1928

Aantal pagina's:

205

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

1550-1950

Plaats van handeling:

UK (Londen)

Bijzonderheden:

Een roman in 6 genummerde hoofdstukken.
In het Nederlands heet de roman eveneens ‘Orlando’.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

De satire ‘Orlando’ geeft een prachtig beeld van vrouwen en mannen in de periode 1550-1950. Het verhaal gaat over een Engelse hoofdpersoon, maar die had net zo goed een andere nationaliteit kunnen hebben. Virginia Woolf leidt haar lezers door diverse historische en literaire tijdperken heen: van de Engelse Renaissance van Queen Elizabeth I via de Restoration en de Victoriaanse tijd naar de periode na de Eerste Wereldoorlog.

WAT MOET JE WETEN?

‘Orlando’ gaat niet alleen maar over drie eeuwen in Engeland. Het gaat nog veel meer over de rollen van vrouwen en mannen. Vrouwen waren lange tijd volkomen onbelangrijk (zie het citaat hieronder) en de hoofdpersoon ondervindt dat aan den lijve – namelijk wanneer zij van een man in een vrouw verandert …

DE TAAL

De taal van ‘Orlando’ is regelmatig moeilijk. Ms Woolf stelt hoge eisen aan de leesvaardigheid van haar lezer.
De alinea’s en de hoofdstukken zijn van over het algemeen lang.

DE TAAL EN HET VERHAAL

Qua taal is de roman lastig.
Dat geldt gedeeltelijk ook voor het verhaal zelf. Je moet je fantasie de kans geven om de fantasie van Ms Woolf te kunnen volgen: de hoofdpersoon leeft meer dan drie eeuwen, hij/zij verandert van geslacht wat iedereen normaal vindt en de auteur onderbreekt het verhaal regelmatig om haar mening over van alles en nog wat te geven.
Op basis van deze eigenschappen is ‘Orlando’ een boek met een literair niveau C 5b en een taal-(ERK-)niveau C1.

Schrijfstijl:

De roman is bijzonder mooi geschreven. Het verhaal zit boordevol ironie: gevoelloze mannen, onnozele vrouwen en arrogante edellieden en/of schrijvers krijgen er enorm van langs. Ms Woolf laat zien dat ze veel verstand van de (literatuur)geschiedenis heeft, maar bovendien over een groot gevoel voor humor beschikt.

Actie:

‘Orlando’ bevat een verhaal met vrij weinig actie.

Tijd:

De gebeurtenissen in de roman spelen zich af in de jaren 1600-1930, of om precies te zijn van 1586 tot 1928. Het eerste jaar 1586 is tijdens de befaamde Engelse bloeiperiode in de literatuur (de Renaissance) en het eindigt bij de publicatie van de roman in 1928.

Plaats:

De setting van ‘Orlando’ is voornamelijk Londen. Enkele scenes spelen in Constantinopel (het tegenwoordige Istanboel in Turkije).

Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in ‘Orlando’: hoe zal het leven van de vrijwel onsterfelijke Orlando verlopen?

Verteller:

De roman heeft een auctoriale verteller.

Hoofdkarakters:

Het hoofdkarakter in ‘Orlando’ is:
• Orlando: een Engelse edelman (later -vrouw), afkomstig uit een eeuwenoud geslacht. Zijn familie heeft veel grond en een enorm groot landhuis. Lord Orlando is de enige erfgenaam die later zelfs tot Duke verheven zal worden. Heel zijn leven lijkt hij op zoek naar voor hem ongrijpbare idealen: liefde, literair of diplomatiek succes.

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘Orlando’ zijn:
• Geliefden of personen die op Orlando verliefd zijn: Princess Marousha Stanislovska Dagmar Natasha Iliana Romanovitch (Sasha), Lady Margaret O’Brien O’Dare O’Reilly Tyrconnel, Archduchess Harriet (Archduke Harry) Griselda of Finster-Aarhorn and Scand-op-Boom, Rosina Pepita (Turkish dancer), Marmaduke (‘Mar’) Bonthrop Shelmerdine (‘Shel’);
• Personeel in dienst van Orlando en zijn familie: Twitchett (maid), Stubbs (gardener), Mrs Stewkley (parlour maid), Mrs Grimssditch (housekeeper), Mr Dupper (chaplain), Mrs Field, Nurse Carpenter, Judy, Faith, Grace Robinson, Hall (falconer), Giles (groom), Mrs Nelly, Widow Bartholomew, Basket (butler), Louise (housekeeper), James (porter);
• Monarchen: Queen Elizabeth I, King James, King Charles, William III, Queen Anne, Queen Victoria, King Edward;
• Edellieden of adellijke dames: Lord Francis Vere, the Earl of Moray, George Villiers, Giles Isham, Nell Gwyn, Lady Salisbury, Lady Suffolk, Lady Chesterfield, Lady Tavistock, Lord Palmerston;
• Belangrijke literatoren uit Orlando’s omgeving: Thomas Browne, Nicholas Greene, Christopher Marlowe, Ben Jonson, John Donne, William Shakespeare, John Milton, Addison, John Dryden, Alexander Pope, Doctor Johnson, Mr Boswell, Percy Bysshe Shelley;
• Anderen: Mrs Greene, Tom Fletcher, Sir Adrian Scrope (navy commander), John Fenner Brigge (naval officer), Miss Penelope Hartopp, Rustum el Sadi (Turkish gypsy), Captain Nicholas Benedict Bartolus (sea-captain), Nell, Prue, Kitty, Rose (prostitutes), Mrs Banting (mid-wife).

 

Website:

https://gutenberg.net.au/ebooks02/0200331.txt

Film:

‘Orlando’ is meermalen verfilmd, soms bewerkt of onder een andere titel verfilmd. Verder zijn er veel toneelbewerkingen en radiohoorspelen van de roman gemaakt.

Overig:

‘Orlando’ is de zesde roman van Virginia Woolf, een roman die duidelijk maakt hoe ‘de’ maatschappij dacht (en misschien denkt) over vrouwen en mannen door de eeuwen heen.

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over Virginia Woolf.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• A Room of One’s Own van Virginia Woolf
• Chatterton van Peter Ackroyd
• Victory City van Salman Rushdie

Citaat:

But now Orlando was to learn how little the most tempestuous flutter of excitement avails against the iron countenance of the law; how harder than the stones of London Bridge it is, and than the lips of a cannon more severe. No sooner had she returned to her home in Blackfriars than she was made aware by a succession of Bow Street runners and other grave emissaries from the Law Courts that she was a party to three major suits which had been preferred against her during her absence, as well as innumerable minor litigations, some arising out of, others depending on them. The chief charges against her were (1) that she was dead, and therefore could not hold any property whatsoever; (2) that she was a woman, which amounts to much the same thing; (3) that she was an English Duke who had married one Rosina Pepita, a dancer; and had had by her three sons, which sons now declaring that their father was deceased, claimed that all his property descended to them. (p.105)

Vragen over het boek:

1. Waarom zou Ms Woolf het geslacht van Orlando hebben veranderd in de loop van het verhaal?
2. Waarom zou Ms Woolf Orlando zo lang hebben laten leven?
3. Wat vindt Orlando van de veranderingen in Londen door de eeuwen heen?
4. Welke indruk krijg je van de auteurs met wie Orlando kennismaakt?