It was four o’clock when the ceremony was over and the carriages began to arrive. There had been a crowd following all the way, owing to the exuberance of Marija Berczynskas. The occasion rested heavily upon Marija’s broad shoulders – it was her task to see that all things went in due form, and after the best home traditions; and, flying wildly hither and thither, bowling every one out of the way, and scolding and exhorting all day with her tremendous voice, Marija was too eager to see that others conformed to the proprieties to consider them herself. She had left the church last of all, and, desiring to arrive first at the hall, had issued orders to the coachman to drive faster. When that personage had developed a will of his own in the matter, Marija had flung up the window of the carriage, and, leaning out, proceeded to tell him her opinion of him, first in Lithuanian, which he did not understand, and then in Polish, which he did. Having the advantage of her in altitude, the driver had stood his ground and even ventured to attempt to speak; and the result had been a furious altercation, which, continuing all the way down Ashland Avenue, had added a new swarm of urchins to the cortege at each side street for half a mile.
This was unfortunate, for already there was a throng before the door. The music had started up, and half a block away you could hear the dull ‘broom, broom’ of a cello, with the squeaking of two fiddles which vied with each other in intricate and altitudinous gymnastics. Seeing the throng, Marija abandoned precipitately the debate concerning the ancestors of her coachman, and, springing from the moving carriage, plunged in and proceeded to clear a way to the hall. Once within, she turned and began to push the other way, roaring, meantime, ‘Eik! Eik! Uzdaryk-duris!’ in tones which made the orchestral uproar sound like fairy music.

© Bantam Books, Inc., 1906/1981.

De jonge, stoere Jurgis Rudkus leeft in armoede met zijn vader en oudere broer in de bossen van Litouwen. De bevolking wordt onderdrukt door de Russen, iedereen leeft in armoede of heeft honger. Dus wanneer Jurgis de mooie Ona ontmoet, besluit hij met zijn en haar familie naar de USA te emigreren. Hij heeft gehoord dat iedereen daar veel kansen krijgt om goed te leven, misschien zelfs wel om rijk te worden, met een eigen huis voor elk gezin …
Maar wanneer de familieleden in Chicago aankomen, blijkt dat niet te kloppen. Onderdak is er wel, maar het kost heel veel geld. Soms kun je een huis op afbetaling kopen, maar wanneer wordt het je eigendom? Werk is er heel veel – vooral in de enorme slachthuizen – maar mensen die werk zoeken zijn er nog veel meer. Dus sluit Jurgis zich aan bij de rijen werkzoekenden: Ieren, Polen, Slowaken, Litouwers, Bohemen …
Toch blijft Jurgis optimistisch. Hij is oersterk, hij kan alles en hij wil alles aanpakken. En wanneer verschillende familieleden ook baantjes krijgen in de loop van de tijd, kunnen ze zelfs met zijn allen een huis kopen. Het getrouwde stel krijgt zelfs een zoontje: geluk alom!
Maar keer op keer slaat het noodlot toe … Banen worden telkens minder goed betaald of ze verdwijnen zelfs, de afbetaling van het huis gaat hoe langer hoe moeilijker, kinderen en volwassenen worden ziek, Jurgis raakt gewond op zijn werk …
En wanneer alles lijkt te mislukken blijkt er nog meer mis te kunnen gaan …

ERK Niveau:

B2

Schrijver:

Upton Sinclair

Jaar van uitgave:

1906

Aantal pagina's:

346

Tijd waarin het verhaal zich afspeelt:

1850-1900

Plaats van handeling:

USA, Chicago

Bijzonderheden:

Een roman in 31 genummerde hoofdstukken.
In het Nederlands heet de roman eveneens ‘De jungle’.

IS HET BOEK VOOR JOU INTERESSANT?

‘The Jungle’ is een schrijnende aanklacht tegen de vleesindustrie. En wanneer je denkt dat het gaat om een modern verhaal van eenentwintigste-eeuwse Partij-voor-de-Dieren-leden dan heb je het mis: de roman werd al in 1906 gepubliceerd.
Bij het uitkomen van de roman was de verontwaardiging enorm in de USA. Dit moest een verzinsel, of zelfs een leugen zijn. Zelfs de toenmalige Amerikaanse president, Teddy Roosevelt, las de roman en hij stelde een onderzoek in. En wat bleek: niets was gelogen …
Dus de zwaar bekritiseerde roman werd een gevierde bestseller: een spannend fictieverhaal over een zwarte bladzijde in de geschiedenis van de Amerikaanse voedingsindustrie.

WAT MOET JE WETEN?

In ‘The Jungle’ wordt onder andere beschreven hoe mensonwaardig niet alleen slachtdieren, maar ook nieuwe immigranten in de USA werden behandeld. De eerste slachthuizen in Chicago werden bemenst door Duitsers. Later kwamen volgende groep arme Europeanen: de Ieren. Weer later ronselden de vleesmagnaten hun werkvolk in oostelijker gelegen regio’s en landen: Bohemen, Polen, Litouwen en Slowakije. De ellendige werkomstandigheden voor de arme sloebers werd alleen nog maar erger wanneer men hoopte op de hulp van opzichters, zetbazen, agenten, kroegeigenaren, geestelijken of politici: iedereen in deze wereld leek corrupt te zijn.
En dat alles om aan hoe langer hoe goedkoper werkvolk te komen.

DE TAAL

De taal van ‘The Jungle’ is nergens erg moeilijk. De alinea’s en de hoofdstukken zijn van een gemiddelde lengte. Behalve een paar Litouwse zinnen – van een schrijver die deze taal helemaal niet beheerste – is de roman geschreven in een helder soort Engels.

DE TAAL EN HET VERHAAL

Qua taal is de roman niet moeilijk.
Dat geldt zeker ook voor het verhaal zelf. Het is een angstaanjagende roman over dierenmishandeling, uitbuiting van (‘buitenlandse’) arbeiders, goed en kwaad, kansloze arbeiders en opportunisten, discriminatie en corrupte politici.
Op basis van deze eigenschappen is ‘The Jungle’ een boek met een literair niveau C 4d en een taal-(ERK-)niveau B2.

Schrijfstijl:

De roman is zeer indringend en heel confronterend geschreven: ook na zo veel jaar zal het verhaal menig lezer schokken: de beschrijvingen van de abattoirs in Chicago zijn een regelrechte aanklacht tegen de vleesindustrie en het bedrog dat daarbij (vroeger?) werd gepleegd om alles mooier te laten lijken dan het was – en dat alles alleen maar voor de dollar.

Actie:

‘The Jungle’ bevat een verhaal met veel actie. De actie vindt met name plaats rond Jurgis, een arme, hardwerkende en goedwillende sloeber, die wordt uitgebuit, vernederd, mishandeld, ontslagen, dakloos gemaakt – en die daarna ook nog zijn gezin en familie kwijtraakt …

Tijd:

De gebeurtenissen in de roman spelen zich af in de jaren 1850-1900.

Plaats:

De setting van ‘The Jungle’ is voornamelijk de Amerikaanse stad Chicago. De stad, die velen nu kennen als ‘The Windy City’, kende stadsdelen als ‘Packingtown’, het district van de grootste vleesindustrie van de USA. De meeste handelingen vinden plaats rond de ‘Stockyards’, het industriegebied waar de abattoirs zich bevonden.

Verhaallijn:

Er is één belangrijke verhaallijn in ‘The Jungle’: zal het Jurgis en de zijnen lukken om een menswaardig bestaan op te bouwen in het land van de onbegrensde mogelijkheden?

Verteller:

De roman heeft een auctoriale verteller.

Hoofdkarakters:

De hoofdkarakters in ‘The Jungle’ zijn:
• Jurgis Rudkus: een oersterke jongeman van het platteland van Litouwen, die met zijn (schoon)familie besluit te emigreren naar de USA. Jurgis heeft met zijn broer en vader jarenlang in de bossen van Litouwen gewoond; nu wil hij met zijn familie en met die van zijn verloofde proberen een toekomst op te bouwen in het verre Amerika. Jurgis is ongeschoold, analfabeet – maar optimistisch en sterk;
• Ona Lukoszaite: de jonge vrouw die op haar zestiende in de USA trouwt met haar jeugdliefde, Jurgis;
• Marija Berczynskas: een onafhankelijke vrijgezelle dame, een nicht van Ona;
• Teta Elzbieta Lukoszaite (Aunt Elizabeth): de stiefmoeder van Ona, een weduwe die zelf ook eigen kinderen heeft.

Bijfiguren:

De belangrijkste bijfiguren in ‘The Jungle’ zijn:
Andere leden van de Litouwse familie:
• Dede Antanas Rudkus (Grandfather Anthony): de vader van Jurgis;
• Jonas Rudkus: de oudere, vrijgezelle broer van Jurgis;
• De kinderen van Teta Elznbieta: Stanislovas, Kotrina, Vilimas, Nikolajus, Krisotforas, Jozapas.
Anderen:
• Tamoszius Kuszleika: een violist die bruiloften en partijen opvrolijkt (maar die ook in de abattoirs werkt), de latere verloofde van Teta Elzbieta;
• Aniele Jukniene: een oudere dame die de familie in eerste instantie onderdak verleent;
• Andere musici en feestgangers: cellist Valentinavyczia, Alena Jasaityte, Mikolas, horecaman Graiczunas;
• Jokubas Szedvilas: een winkelier in Chicago, de eerste landgenoot die de Litouwse emigranten helpt, getrouwd met Lucija, vader van Sebastijonas;
• Freddie (Frederick) Jones: de verwende en ultrarijke zoon van één van de grootste vleesproducenten van Chicago;
• Vrienden van de familie: de familie Majauszkis, Mrs. Olszewski;
• Collega’s en latere kennissen van Jurgis: Tommy Finnegan (vakbondsman), Mike Scully (een belangrijk politicus), Mr. Thomas, Mr. Harmon, Pat Murphy, ‘Scotty’ Doyle;
• Collega’s en baz(inn)en van Ona: forelady Miss Henderson, boss Phil Connor, vriendin Jadvyga Marcinkus;
• Jack Duane, oplichter, en zijn kompanen ‘Papa’ Hanson, pawnbroker Rosensteg, girlfriend Marie, friend ‘Buck’ Halloran, ‘runner;’ Goldberger, watchman ‘Bush’ Harper;
• Socialisten: Comrade Ostrinski, Comrade hotel owner Tommy Hinds, clerk Amos Struyver, assistant clerk Harry Adams, millionaire Fisher, newspaper editor Maynard, Mr. Lucas, Herr Dr. Nicholas Schliemann;
• Andere Amerikaanse bijfiguren: Judge Pat ‘Growler’ Callahan, Madame Haupt (vroedvrouw), Hamilton (butler van de familie Jones).

 

Website:

https://www.theguardian.com/books/2006/aug/05/featuresreviews.guardianreview24

Film:

‘The Jungle’ is al in 1914 verfilmd, maar bewerkingen van de roman werden bekender als toneeluitvoeringen in de loop van de jaren.

Overig:

‘The Jungle’ was een sensatie toen het uitkwam, een roman die de wrede omstandigheden – voor dier en mens – bij de slachthuizen in Chicago aan de orde stelde. Die sensatie kwam onder andere door uitspraken van de verantwoordelijke slachters als:

‘They use everything about the hog except the squeal’ (p.33).

Link naar pagina over auteur

-->Informatie over Upton Sinclair.

Leessuggesties:

Als je dit een mooi boek vond, zou je ook kunnen lezen:
• Call It Sleep van Henry Roth
• The Grapes of Wrath van John Steinbeck
• Angela’s Ashes van Frank McCourt

Citaat:

Until long after midnight Jurgis sat lost in the conversation of his new acquaintance. It was a most wonderful experience to him – an almost supernatural experience. It was like encountering an inhabitant of the fourth dimension of space, a being who was free from all one’s own limitations. For four years, now, Jurgis had been wondering and blundering in the depths of a wilderness; and here, suddenly, a hand reached down and seized him, and lifted him out of it, and set him upon a mountain-top, from which he could survey it all – could see the paths from which he had wandered, the morasses into which he had stumbled, the hiding places of the beasts of prey that had fallen upon him. There were his Packingtown experiences, for instance – what was there about Packingtown that Ostrinski could not explain! (p.315)

Vragen over het boek:

1. Waarom gedraagt Jurgis zich zo gedwee tegenover zijn meerderen in de slachthuizen en elders?
2. Waaruit blijkt de wanhoop van Ona op een gegeven moment?
3. Wanneer en waarom raakt Jurgis op het slechte pad?
4. Wat kun je vertellen over de ‘redding’ van Jurgis?